ابزار جدید معاملاتی بورس رونمایی شد

عکس:‌ حمید جانی‌پور

گروه بورس- مجید اسکندری: بازار سرمایه کشور از امروز میزبان یک ابزار جدید معاملاتی است که در صورت استقبال سرمایه‌گذاران از آن می‌تواند زمینه رشد و توسعه این بازار را فراهم آورد. سرمایه‌گذاران از امروز می‌توانند وارد حوزه «معاملات آتی اوراق سهام» شوند و در کنار معاملات سهام و حق تقدم به دادوستد اوراق آتی سهام (فیوچرز) نیز بپردازند.روز گذشته مدیران سازمان و شرکت بورس و کارگزاران بازار، ورود این ابزار جدید به بازار سهام کشور را جشن گرفتند و زنگ نمادین این معاملات توسط مدیر بورس استانبول در تالار حافظ نواخته شد. از امروز تالار حافظ پذیرای اوراق آتی سهام دو بانک پارسیان و کارآفرین است.

تحقق یک آرزوی دیرینه بازار

مدیرعامل شرکت بورس در این مراسم گفت: مطالعات لازم برای ورود این ابزار به بازار سرمایه کشور، از حدود دو سال پیش در شرکت بورس آغاز و طرح توجیهی آن تهیه شد. سپس پیشنهاد ورود این ابزار به بازار به هیات مدیره شرکت ارائه و مورد تصویب قرار گرفت. حسن قالیباف اصل افزود: پس از تصویب در شرکت بورس، سازمان بورس نیز با نظر مثبت کمیته فقهی، این موضوع را تصویب کرد و عملیات اجرایی و راه‌اندازی این ابزار از اواخر سال گذشته شروع شد. وی ادامه داد: در تهیه نرم‌افزار معاملاتی این اوراق، از نرم‌افزار بورس کالا استفاده شد که در این فرآیند، نرم‌افزار کالا با توجه به تفاوت‌های معاملاتی کالا و سهام، بومی‌سازی شد و هفته گذشته اوراق آتی بانک کارآفرین و پارسیان مورد پذیرش قرار گرفتند. قالیباف درباره ابزار جدید گفت: این ابزار کمک می‌کند تا سبد سرمایه‌گذاری در بازار تکمیل شود.

وی خاطر نشان کرد: این اقدام‌ در راستای فعالیت سال‌های اخیر بازار به منظور رشد بازار سرمایه آغاز شد و امید می‌رود باعث توسعه بیشتر بازار سرمایه شود. مدیرعامل شرکت بورس درباره مزایای این ابزار گفت: اوراق آتی سهام باعث افزایش نقدشوندگی و کشف قیمت بهتر می‌شود و از سوی دیگر سرمایه‌گذاران می‌توانند از این ابزار برای مدیریت ریسک استفاده کنند.

قالیباف یادآور شد: این ابزار که یکی از آرزوهای دیرینه بازار بود، در کنار سهام، حق تقدم و اوراق مشارکت، باعث ایجاد فرصت‌های جدید در بازار سرمایه خواهد شد. وی ادامه داد: در مرحله اول، امکان معامله اوراق آتی از طریق تالار حافظ فراهم شده است، اما به دلیل پیچیدگی‌های این ابزار نیاز به دانش بالایی در این زمینه هست. قالیباف خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران در این اوراق باید دارای دانش بالایی در زمینه مباحث مالی باشند تا بتوانند به سود موردنظر دست یابند. وی ادامه داد: در سطح کارگزاران و سرمایه‌گذاران حدود یک‌هزار نفر - ساعت آموزش داده شده و در تالار حافظ شرایط مساعد است و در آینده امکان معامله در مناطق هم فراهم خواهد شد.

راه‌اندازی اوراق آتی شاخص

مدیر کل شرکت بورس اظهار امیدواری کرد: ‌این معاملات در حال حاضر روی اوراق آتی سهام انجام می‌شود، اما در حال معامله روی شاخصی هستیم که بر اساس نقدشوندگی سهام و اندازه شرکت‌ها روی ۳۰ شرکت بزرگ محاسبه می‌شود که در صورت محاسبه این شاخص، پیشنهاد اوراق آتی روی شاخص را نیز ارائه خواهیم داد. ضمن اینکه بحث راه‌اندازی اختیار معامله روی سهام و شاخص و صندوق‌های قابل معامله (ETF) از مباحث بعدی است.

غیرحرفه‌ای‌ها وارد نشوند

رییس سازمان بورس در مراسم یاد شده با توجه به توسعه بازار در سال‌های اخیر گفت: تصویب قانون توسعه ابزارهای مالی مسیر توسعه را طراحی و تعریف کرده و ما طبق برنامه در حال حرکت هستیم، البته یکی از مشکلات بر سر راه توسعه ابزارهای مالی، بحث مالیات ابزارها بود که با توجه به قانون تصویب شده در مجلس در سال گذشته، در این زمینه نیز مشکلی وجود ندارد.

صالح‌آبادی با اشاره به راه‌اندازی ابزار فیوچرز در بازار کالا در سال ۸۷ گفت: در آن زمان فیوچرز سکه به بازار وارد شد البته آن موقع حجم بازار کوچک بود، اما با این وجود برخی معتقد بودند این بازار موفق نخواهد بود. وی ادامه داد: خوشبختانه با سامان‌دهی، آموزش و طراحی، حجم معاملات فیوچرز سکه افزایش پیدا کرده است. صالح‌آبادی تاکید کرد: در آینده‌ای نزدیک حجم معاملات فیوچرز طلا افزایش قابل‌توجهی پیدا خواهد کرد. رییس سازمان بورس سپس به تفاوت فیوچرز کالا و سهام اشاره کرد و گفت: در فیوچرز کالا تسویه معاملات در سطح مشتری انجام می‌شود، اما در فیوچرز سهام این فرآیند در سطح کارگزار صورت می‌گیرد که در آینده این دو به سمت یک مدل واحد حرکت خواهند کرد.

صالح‌آبادی در پایان گفت: من از کارگزاران، شرکت بورس و آموزش‌دهندگان این ابزار خواهش می‌کنم به هیچ وجه ورود غیرحرفه‌ای‌ها را به این بازار توصیه نکنند و خود نیز علاقه‌مند نیستم که افراد عادی که بازار فیوچرز را نمی‌شناسند، وارد این بازار شوند و حتما افراد متخصصی که ریسک این ابزار را درک می‌کنند، وارد شوند. وی توضیح داد: با به‌کارگیری این ابزار، با توجه به سپرده اولیه ۲۰‌درصدی، قدرت رقابت ۵‌برابر افزایش پیدا می‌کند و ممکن است ۱۰۰‌درصد سود یا زیان نصیب فرد شود. بنابراین باید دانست که این ابزار اگرچه برای مدیریت ریسک مناسب است اما خود جزو پرریسک‌ترین ابزارها نیز هست. یادآور می‌شود در فرآیند اجرای معاملات آتی سهام، بانک سامان به عنوان بانک عامل قراردادی را با شرکت بورس منعقد کرده و کار پایاپای از طریق این بانک صورت می‌گیرد.

بازتاب جهانی

در همین حال پایگاه خبری بلومبرگ با محور قرار دادن راه‌اندازی فیوچرز سهام در یکی از گزارش‌های اصلی خود به نقل از کارآمد، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری کارآمد، نوشت: «با این کار می‌توان سرمایه‌گذاران خارجی‌ را جذب بازار سرمایه ایران کرد، یعنی آنها را با بازاری جدید آشنا کرد.» وی در ادامه اظهار داشت: «اگر آنها بدانند که بازار ایران از ابزارهای مشابه بازار‌های بین‌المللی استفاده می‌کند، نسبت به امنیت سرمایه‌گذاری در ایران خوشبین می‌شوند. کارآمد با اشاره به تحریم‌های اعمال شده علیه ایران که مورد سوال خبرنگار بلومبرگ قرار گرفته، اظهار داشت: این تحریم‌ها آنچنان هم تاثیر‌گذار نیستند و دولت متضمن شده که این تحریم‌ها هیچگاه وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی‌ را تحت تاثیر قرار نمی دهند. علی‌ کارآمد ادامه داد: معاملاتfutures و مشتقه بورس تهران به دلیل پتانسیل بالای معاملاتی می‌توانند مورد استقبال عمومی‌ واقع شوند. همچنین برای کسانی‌ که قدرت ریسک‌پذیری بالایی دارند این معاملات می‌تواند بسیار جذاب واقع شود.

صدور مجوز معاملات فیوچرز برای ۱۵ کارگزار

این در حالی است که سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز ۱۵ شرکت کارگزاری برای انجام معاملات قراردادهای آتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران را صادر کرد.

«محمد عطایی» رییس اداره امور کارگزاران سازمان بورس با بیان این مطلب افزود: ۳۰ شرکت کارگزاری نیز در روزهای اخیر درخواست اخذ مجوز معاملات قراردادهای آتی سهام را به این اداره ارسال کرده‌اند که هم اکنون در حال بررسی مدارک و مستندات این شرکت‌ها هستیم.