غلامحسین دوانی*

دومین کنفرانس بین‌المللی حسابداری در روزهای ۱۷ و ۱۸ آذرماه در تهران برگزار شد.

در واپسین لحظات کنفرانس دکتر علی ثقفی یکی از پیشکسوتان حرفه حسابداری در ایران مطالبی را به عنوان «حرف دل خود» و در واقع انتظارات از حرفه بیان کرد که عبارتند از:

۱ - حرفه باید جوانگرا باشد.

۲ - حرفه باید به تکنولوژی‌های روزآمد حرفه‌‌ای مسلط شود.

واقعیت آن است که این دو انتظار لازم و ملزوم یکدیگر هستند زیرا بدون جوانگرایی دستیابی و کاربرد تکنولوژی‌های روزآمد امکان‌پذیر نیست زیرا با کمال تاسف بسیاری از دوستان و همکاران اطلاعات و دانش سنوات گذشته را هم فراموش کرده‌اند چه رسد به دانش و اطلاعات روزآمد. بسیاری از اعضای حرفه هنوز کارکرد با پست الکترونیکی، اینترنت و نرم‌افزاهای مکمل رشته حسابداری همچون اکسل و... را نمی‌دانند. بنابراین لایروبی تفکرات سنتی که مانع اصلی رشد حرفه به شمار می‌رود از اهمیت خاصی برخوردار است. جوانگرایی و کاربرد تکنولوژی‌های روزآمد همزاد هستند و به همین علت ترکیب سنی اعضای جامعه حسابداران رسمی «چشم اسفندیار» توسعه آن تلقی می‌‌شود.

راستی ما را چه می‌شود؟! وقتی مدیرعامل بزرگ‌ترین موسسه حسابرسی کشور به صراحت اعتراف می‌‌کند حرفه در انجام فرآیند حسابرسی در عقب‌ماندگی تاریخی غوطه‌ورست! وقتی با اتکای به دانش سی چهل سال پیش که فاقد پشتوانه مطالعات روزآمد و دسترسی به ابزارهای نوین حسابرسی است گزارش حسابرسی صادر می‌کنیم! چگونه انتظار داریم شاهد رشد و اعتلای حرفه باشیم و جایگاه مناسبی در بین کشورهای منطقه داشته باشیم.

در این کنفرانس و سایر همایش‌های مشابه به دفعات ضعف بنیادین نظام آموزشی کشور به ویژه در رشته‌های حسابداری و حسابرسی مورد تاکید قرار می‌گیرد و فاصله تعارضات حوزه تئوریک و حوزه عملی حسابداری روز به روز بیشتر می‌شود بنابراین تجدیدنظر اساسی در متون آموزشی و شیوه آموزش جزوه‌ای به ویژه با تاکید بر اخلاق و مسوولیت‌های حرفه‌ای از مهم‌ترین وظایف متولیان حرفه است. حضور سه تا چهار میلیون دانشجو در کشور که به احتمال قوی درصد سهم رشته‌های حسابداری و مدیریت در آن بیشترین است این اجازه را به حرفه حسابداری می‌دهد که خواهان تحول اساسی در فرآیند آموزش، تجربه و تخصص باشد.

چرا واقعیت‌های موجود را به یک توانمندی تبدیل نمی‌کنیم و از وضع موجود به توانمندی ضعیف و فرتوت فعلی بسنده می‌کنیم! آیا می‌توان انتظار داشت کسانی که نماینده بخش فرتوت و مشکل‌زای حرفه هستند سخنگوی تحولات آتی آن باشند! وقتی حرفه دچار «کیش شخصیت» و باندبازی‌های عجیب و غریب می‌‌شود و تن به مماشات با اقشار غیرحامل توسعه می‌دهد چگونه می‌توانیم از جوانگرایی منطقی و حاملان تجربه و تخصص سخن بگوییم.

تاریخ‌نگاری حرفه حسابداری نشان می‌دهد که نسل اول حرفه در آموزش و تربیت نسل بعدی و جانشینان خود بسیار موفق‌تر از نسل‌ بعدی عمل کرده، زیرا آنان به رغم دسترسی به دریای دانش، خود را قطره‌ای از دریا پنداشته‌اند و مشابه کسانی که قطره‌ای بیش نبوده و خود را دریا پنداشته‌اند عمل نکرده‌اند!! با کمال تاسف مشاهده می‌شود کسانی خود را حاملان و بیرق حرفه می‌دانند که بر حسب اتفاق مانع اصلی رشد و توسعه آن به شمار می‌روند.

خودمحوری و کج‌مداری محیط فعلی باعث حضور و رشد آنان شده و اجازه حضور به کسانی که بر حسب اتفاق «صدای حرفه» به شمار می‌روند را نمی‌دهند.

حضور سه نفر از برجسته‌ترین و جوان‌ترین دانش آموختگان رشته حسابداری در دومین کنفرانس بین‌المللی نشان داد که اینان همان کسانی هستند که باید امید فردای حرفه باشند نه آنانی که با چوب لای چرخ گذاردن و علم کردن این و آن سعی در گذران معیشت شخصی دارند.

به خود آییم و نهراسیم که چرخ روزگار در چرخش خود مهره‌های ناهموزن را از گردونه چرخش به بیرون پرتاب خواهد کرد.

اجازه دهیم جوانان و کسانی که می‌توانند وارث نسل سجادی‌نژاد و عرفانی و نبوی باشند رشد کنند و بسترهای مناسب حضور آنان را فراهم کنیم. خود را به آموزش‌های نوین حرفه حسابداری که خوشبختانه در عصر کنونی بسیاری از آن به صورت رایگان قابل استفاده است، مسلح کنیم. قبلی‌ها هم نترسند! خستگی و بی‌رمقی از چهره بسیاری می‌بارد. پرچم را همچون ماراتن به نفر بعدی بسپاریم تا حرفه پابرجا بماند.

حرفه حسابداری در تقلای هفتادسالگی خود در ایران شاهد فراز و فرودهای بسیار بوده و به حق فرق بین سره و ناسره را دریافته و به همین علت ضمن تمجید و ستایش از ستاره‌های پرفروغی همچون شادروان حسن سجادی‌نژاد، اسماعیل عرفانی، عزیز نبوی، فضل‌ا... اکبری و یادگاران آنان چون رضا شباهنگ، مصطفی علی‌مدد علاقه‌مند است آنانی که دل در گرو حرفه دارند و آنانی که سودای سوداگری با حرفه ندارند زمینه‌های حضور هر چه بیشتر نسل جوان و بادانش را فراهم کنند تا نسل بعدی بتواند موجبات قدردانی و ستایش نسل قبلی را برپادارد.

* حسابدار رسمی