شروین شهریاری

بورس تهران در هفته جاری شاهد بازگشایی نماد بزرگ‌ترین شرکت خود پس از برگزاری مجمع سالانه بود. افزایش قیمت «اخابر» بعد از بازگشایی در این هفته از ۲۰‌درصد فراتر رفت تا بدین ترتیب تلقی معامله گران از اخبار مجمع مخابرات مثبت باشد. مجمع این شرکت با طرح موضوع بازگشت ۳۰۰‌میلیارد‌تومان پرداخت تکلیفی «اخابر» به دولت در سال گذشته همراه بود که طی آن بازگشت مبلغ مزبور به صورت‌های مالی مورد تصویب صاحبان سهام قرار گرفت. این در حالی است که هنوز موافقت قطعی طرف دیگر دعوی (دولت) در این خصوص اعلام نشده است. از سوی دیگر، خبر تعیین زمان و قیمت واگذاری بلوک مدیریتی مخابرات در این مجمع اعلام شد. مدیرعامل مخابرات در حاشیه مجمع اشاره کرد که قیمت واگذاری بلوک کمتر از ۳۳۰تومان به ازای هر سهم نخواهد بود. با توجه به حساسیت وضعیت این شرکت و قیمت گزاف بلوک مدیریتی آن، احتمالا طی مراحل واگذاری «اخابر» در آینده فصل تازه‌ای از تحولات این شرکت پر حاشیه در بازار سرمایه را رقم خواهد زد.

در انتظار سودآوری بیشتر

«حفاری» در نخستین هفته از حضور خود شاهد یکه تازی در بازار سرمایه بود. حجم صف خرید سنگین بر این نماد در کنار اتمام فروش سهام تحت وکالت خصوصی‌سازی (۱۰‌درصد) منجر به ایجاد جو مثبت در معاملات سهام حفاری شمال شده است، البته در روز چهارشنبه شایعاتی مبنی بر عرضه پنج‌درصد دیگر از سهام حفاری در بازار وجود داشت. برآوردهای اولیه بنیادی در مورد این شرکت نشان می‌دهد که سودآوری اعلام شده برای سال ۸۸ از امکان تعدیلات مثبت برخوردار است. این شرکت در نیمه دوم مرداد ماه شاهد برگزاری مجمع سالانه خود خواهد بود.

«ولساپا» از دیگر نمادهای مثبت هفته بود. رایان سایپا با تامین مالی مناسب از سوی سایپا و نیز انتشار اوراق مشارکت و جذب منابع جدید موفق شده تا سهم خود را در بازار لیزینگ خودروی کشور افزایش دهد. مطالعه بودجه این شرکت نیز نشان می‌دهد که نهایت محافظه کاری در تنظیم آن لحاظ شده به نحوی که سهم اقساط سنوات قبل از کل پیش‌بینی درآمد شرکت از ۵۹‌درصد در سال گذشته به ۸۰‌درصد در بودجه ۸۸ رسیده است. بدین ترتیب شرکت پیش‌بینی افزایش عملیات خود در سال جاری را در بودجه لحاظ نکرده است. با توجه به پوشش ۴۹‌درصدی سود عملیاتی شرکت در سه ماهه نخست، احتمال تعدیل مثبت EPS شرکت در گزارشات آتی زیاد است.

رکود صنایع خودرو و بانک

بازگشت سهام صنعت خودرو از مجامع، با افت قیمت سهام بیشتر از سود تقسیمی همراه بود. کارخانجات خودروساز با توجه به نداشتن نوآوری‌های لازم در چند سال گذشته و فزونی عرضه بر تقاضا در معرض رکود بازار فروش و کاهش تولید قرار گرفته‌اند.

نسبت P/E کنونی سهام این گروه (که عموما زیر ۲ قرار دارد) از انتظار بازار سرمایه برای کاهش قابل‌ملاحظه سودآوری شرکت‌های خودرویی در سال‌های آینده خبر می‌دهد.

سهام بانکی نیز در هفته مورد گزارش حال و روز خوشی نداشتند. در این میان، افت قیمت سهام بانک‌های تازه وارد (ملت، صادرات، تجارت) پس از برگزاری مجمع مشهود بود. به نظر می‌رسد تب و تاب اولیه بازار در مورد سهام این شرکت‌ها به ویژه پس از معاملات بلوکی اخیر فروکش کرده باشد.

در این گروه، بانک کارآفرین با تصمیم هیات مدیره مبنی بر توزیع ۲۵‌تومان سود نقدی و اختصاص ۲۵‌درصد باقیمانده با افزایش سرمایه مواجه بود. همچنین نماد «وسینا» تحت حمایت مناسب سهامداران حقوقی شرکت معاملات پرحجمی را در روز بازگشایی (چهارشنبه) شاهد بود.

گزارش زیان‌دهی

انتشار گزارش ۱۲ ماهه حسابرسی شده ایران خودرو از جمله موارد قابل توجه در هفته جاری بود. این گزارش که با اعلام کاهش چشمگیر سود هر سهم از پیش‌بینی ۵۱۸‌ریالی قبلی به ۱۴۸‌ریال همراه بود باعث شگفتی سهامداران شد.

این در حالی است که «خودرو» پس از تعدیلات سنواتی و کسر تقسیم سود سال گذشته با زیان انباشته راهی مجمع امسال می‌شود تا سودی برای تقسیم در بین سهامداران نداشته باشد. زیان‌دهی ۱۵۰‌میلیارد‌تومانی ایران خودرو ناشی از صادرات محصولات در سال گذشته از نکات قابل تامل فعالیت شرکت است. از سوی دیگر شناسایی هزینه سنگین در تعدیلات سنواتی در ایجاد زیان انباشته در پایان سال مالی گذشته نقش مهمی داشته است. به نظر می‌رسد شناسایی این هزینه در صورت‌های مالی ایران خودرو (که از نظر حسابرس نیز ماهیت تعدیلات سنواتی ندارد) به دلایل اقتصادی نبوده است. بدین ترتیب سهامداران ایران خودرو در حالی راهی مجمع نوبت دوم سالیانه می‌شوند که به نظر می‌رسد باز هم شائبه «سیاست‌زدگی» بر سر بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه سنگینی می‌کند.

افزایش حجم حقوقی‌ها

سهام بانک پارسیان در هفته جاری تحت حمایت خریداران حقوقی خود قرار داشت و تغییر مالکیت سهام از سرمایه گذاران حقیقی به حقوقی مشهود بود. این در حالی است که بر اساس طرح تامین مالی ۱۰۰۰‌میلیارد‌تومانی ایران خودرو، ۲۰۰‌میلیارد‌تومان از محل فروش سهام بانک پارسیان تامین خواهد شد. انتشار این خبر منجر به تقویت گمانه زنی‌هایی مبنی بر عرضه بلوکی سهام بانک پارسیان در بازار شده است. در نماد«وکار» نیز برخی چهره‌های حقوقی شاخص خریدهای نسبتا پرحجمی را در روند منفی صورت دادند. از جمله شرکت‌های مزبور می‌توان به سرمایه‌گذاری تدبیر، صبا تامین و صندوق بازنشستگی نفت اشاره کرد. در تحولی دیگر در هفته جاری تقاضای بازار بر سهام رایان سایپا توسط سرمایه‌گذاری سایپا پاسخ داده شد. شرکت مزبور بیشتر در دقایق پایانی بازار هر روز اقدام به عرضه صف خرید «ولساپا» می‌کرد تا ضمن ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا، افزایش میزان سهام شناورآزاد رایان سایپا تحقق یابد.

قول وزیر اقتصاد در مجلس

از وقایع مهم پیرامونی بازار در هفته مورد گزارش می‌توان به توضیحات وزیر اقتصاد در خصوص علت سقوط ۱۳‌میلیارد دلاری ارزش بازار سرمایه در صحن مجلس اشاره کرد. وزیر اقتصاد در پاسخ به سوال نماینده مجلس در این خصوص بر مطالبی نظیر حمایت دولت از شرکت‌های بورسی و لایحه راه‌اندازی نهادهای مالی جدید تاکید کرد. رویداد اخیر فارغ از محتوا و تاثیرات آن نشان‌دهنده افزایش اهمیت بورس تهران در نگاه مسوولان بلند پایه دو قوه مقننه و مجریه است. نوع نگاه مزبور به بازار سرمایه و افزایش نقش و اهمیت آن در سطوح کلان امری است که بورس تهران به عنوان ویترین اقتصادی کشور تا کنون کمتر از آن برخوردار بوده است.