کارنامه چهارماهه بورس تهران

عکس: دنیای اقتصاد، حمید جانی‌پور

اگر چه ثبت بالاترین رقم شاخص تا پایان دیروز را باید به عنوان نشانه‌ای مثبت ارزیابی کرد،اما در عین حال نباید فراموش کرد که بازدهی بورس در همین مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۵درصد کمتر است. با وجود ثبت بالاترین رقم شاخص تا پایان دیروز رخ داد

کاهش ۱۵درصدی بازدهی بورس نسبت به سال قبل

گروه بورس- علیرضا کدیور: بورس تهران با افزایش۶ / ۳۶ واحدی شاخص طی معاملات دیروز، بالاترین رقم شاخص کل را از ابتدای امسال رقم زد.

بر این اساس، شاخص بورس طی معاملات روز گذشته از رقم ۹هزارو ۵۱۱واحد فراتر رفت. رقمی که میانگین بازدهی بورس از ابتدای سال جاری را به ۴/۱۹درصد رساند.

در واقع رشد دیروز شاخص در بورس تهران به طور عمده مرهون بازگشایی نماد مپنا پس از برگزاری مجمع سالانه بود. مپنا که پیش از مجمع با قیمت ۱۷۸تومان بسته شده بود، پس از تقسیم سود ۱۶تومانی برای هر سهم، دیروز در قیمت ۱۸۲تومان بازگشایی شد که در نتیجه ۶/۲۸واحد تاثیر مثبت بر شاخص کل بر جای گذاشت. پس از این شرکت فولاد مبارکه و کشتیرانی به ترتیب با ۳ / ۸ و ۳ /۲درصد بیشترین تاثیر مثبت را در شاخص کل بر جای گذاشتند.

در طرف مقابل نیز دو شرکت پتروشیمی اصفهان و اراک به ترتیب با ۸/۸ و ۵/۱واحد تاثیر منفی، مانع رشد بیشتر شاخص کل شدند. گفتنی است نماد پتروشیمی اصفهان دیروز پس از ۱۴ماه توقف به دلیل ابهام در قیمت‌گذاری خوراک شرکت (نفتا) و همچنین پس از برگزاری مجمع سالانه و تقسیم سود نقدی به میزان ۲۰تومان برای هر سهم، با ابهام در خصوص قیمت‌گذاری خوراک و با افت ۳۸درصدی قیمت به تابلو معاملات بازگشت. اما فعل‌و‌انفعالات دیروز، میزان افزایش شاخص کل بورس از ابتدای امسال را به ۱۵۴۵ واحد رساند. لازم به ذکر است سال قبل در همین روز شاخص کل بورس تهران که در آن زمان تنها شاخص قیمت بود، در سطح ۱۲هزارو ۸۴۹ واحد قرار داشت. همچنین ارزش بورس تهران بیش از ۶۵هزار میلیارد تومان و بازدهی بورس ۴/۳۴درصد بود. وضعیتی که نشان از کاهش ۱۵ درصدی بورس نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد.

این درحالی است که در حال حاضر ارزش کل بورس تهران به بیش از ۵۲هزار میلیارد تومان (معادل ۵۲میلیارد دلار) رسیده و مخابرات ایران با ارزش بازاری معادل ۶هزارو ۵۷۴میلیارد تومان، بزرگترین شرکت بورس تهران است و به تنهایی ۲/۱۲درصد ارزش بورس را به خود اختصاص داده است. پس از این شرکت، ملی صنایع‌مس با ارزش بازاری معادل دو هزارو ۷۵۴میلیارد تومان، ۱/۵درصد، پالایش نفت اصفهان با دو هزارو ۶۴۲میلیارد تومان، ۹/۴درصد، فولاد مبارکه با دو هزارو ۵۱۱میلیارد تومان، ۶/۴درصد و کشتیرانی با دو هزارو ۳۱۲میلیارد تومان، ۳/۴درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند. پس از این شرکت نیز به ترتیب شرکت‌های بانک صادرات، سایپا، بانک ملت، مپنا و بانک تجارت، ۱۰شرکت برتر بورس را تشکیل می‌دهند. از میان ۱۰شرکت برتر بورس، ۸ شرکت

(به جز سایپا و مپنا) جزو شرکت‌های صدر اصل ۴۴ قانون اساسی هستند و این ۱۰شرکت در مجموع ۴۶درصد ارزش بورس تهران را از آن خود کرده‌اند.

اما بررسی عوامل موثر بر بازدهی چشمگیر بورس تهران نشان می‌دهد، رشد جهشی قیمت جهانی کالاها و مواد اولیه از جمله نفت، مس و محصولات شیمیایی تاثیر به سزایی بر رشد قیمت سهام شرکت‌های تولید‌کننده این‌گونه مواد ایفا کرده است. شرکت‌هایی که نقش عمده و تاثیرگذاری در روند شاخص‌های بورس تهران دارند.

همچنین ابلاغ بسته سیاستی - نظارتی بانک مرکزی با رویکرد انقباضی در بخش مسکن نیز یکی از عوامل رکود این بخش به عنوان اصلی‌ترین رقیب بازارسرمایه و در نتیجه رونق بازار سهام بود.

در این میان نباید از تاثیر فصل برگزاری مجامع و رشد قیمت سهام در این مقطع زمانی نیز چشم‌پوشی کرد. این درحالی است که پس از تغییر سامانه معاملاتی، شاخص کل ترکیبی از سود نقدی و بازدهی قیمت شده است و بخش عمده‌ای از بازدهی بورس در حال حاضر، مرهون سود نقدی تقسیمی در مجامع شرکت‌ها است. هرچند هم‌اکنون سرمایه‌گذاران بورس تهران روزهای خوشی را به لحاظ کسب سود نقدی و افزایش قیمت سهام تجربه می‌کنند، اما چند چالش اصلی در ماه‌های آینده می‌تواند بورس تهران را مورد تهدید قرار دهد.

اولین نکته اصرار دولت به اجرای طرح تحول اقتصادی و لایحه هدفمندسازی یارانه‌ها است که در صورت اجرا می‌تواند با توجه به تبعات تورمی و هزینه‌ای خود، بخشی از بازدهی بورس را از بین ببرد. از سوی دیگر تردیدها نسبت به پایان بحران جهانی و افت مجدد قیمت‌های جهانی نیز می‌تواند تاثیرات نامساعدی بر شاخص‌های بورس تهران برجای گذارد. وضعیتی که در سال قبل نیز سود ۳۰درصدی بورس در نیمسال اول را با زیان ۱۱درصدی در پایان سال، تعویض کرد.

عکس: مهدی حاجی‌وند