ابوالفضل متین

یکی از روش‌های موثر جهت شفافیت هرچه بیشتر شرکت‌های تولیدی که محصولاتشان در بورس کالا و سهامشان در بورس اوراق بهادار معامله می‌شود، گسترش بورس کالا است. به عنوان مثال اگر سنگ آهن در بورس کالا پذیرش شود تاثیر مستقیم آن شفافیت قیمت در سهام شرکت‌های تولیدی سنگ آهن در بورس اوراق بهادار و به دنبال آن شفافیت قیمت در شرکت‌های تولیدی فولاد و نظایر آنها است یا با ورود سیمان به بورس کالا، شاهد شفافیت قیمت سهام سیمانی در بورس اوراق بهادار و حذف رانت‌های موجود در قیمت فروش کنترلی و بازار آزاد و ایجاد سود معقول و مناسب برای سهامداران این گونه شرکت‌های تولیدی پذیرش شده در بورس خواهیم بود؛ بنابراین ناگفته نیست که بورس مکان مناسبی برای عرضه کالاهاست، اما در حال حاضر نظام کنترل قیمت موجب شده که عملا بورس دیگر از آن کارایی لازم برخوردار نباشد.

اساسا بورس کالا و پذیرش یک کالا جهت ورود به رینگ‌های معاملاتی آن با تثبیت قیمت فروش آن کالا در بورس، مغایرت دارد. محصولاتی که در بورس کالا معامله می‌شود باید براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین قیمت شود؛ بنابراین تثبیت قیمت فروش برای این محصولات، معنایی ندارد.

یادآوری این نکته ضروری است که اولا، خود بورس کالا یک شرکت سهامی عام با سهامداران خصوصی است ثانیا، سهام شرکت‌های تولیدی حاضر در بورس کالا یا در بورس اوراق بهادار پذیرش شده‌اند و سهام آن‌ها معامله می‌شود یا در حال پذیرش هستند و بالطبع، سهامدار خصوصی دارند و حتی بعضا در قالب سهام عدالت به مردم واگذار شده‌اند و تقریبا مالکیت این شرکت‌ها تغییر یافته و ارکان تصمیم‌گیری این گونه شرکت‌ها، مجامع و هیات‌مدیره آنها است. باید توجه داشته باشیم که پیش‌بینی افزایش نرخ محصول و کالاها در تصمیمات اقتصادی سهامداران و سرمایه‌گذاران به منظور سرمایه‌گذاری و خرید سهام این شرکت‌ها موثر است و اگر قرار باشد، نرخ فروش محصول این گونه شرکت‌ها در هنگام رشد قیمت‌های داخلی و جهانی تثبیت و کنترل شود، هیچ سرمایه‌گذاری حاضر به سرمایه‌گذاری در این گونه شرکت‌ها نیست! چنانچه دولت قصد حمایت از قیمت‌ها و جلوگیری از رشد تورم و سیاست‌های حمایتی دارد، باید سازوکار دیگری طراحی کند، به عنوان مثال دولت می‌تواند مابه‌التفاوت رشد قیمت‌ها را به سرمایه‌گذار و سهامدار این شرکت‌ها پرداخت کند، ساز و کار عرضه و تقاضا نباید در بورس خدشه‌دار شود در غیر این صورت مفهوم بورس و مکانیزم عرضه و تقاضا با سوال مواجه می شود. انتظار می‌رود شورای بورس و سازمان بورس که براساس ماده ۳ قانون بازار اوراق بهادار موظف به حمایت از منافع سرمایه‌گذاران هستند، در این مورد به صورت جدی وارد شده و از سرمایه‌گذاران دفاع کنند.

دبیر کانون سهامداران حقیقی