یادداشت روز
بورس و مجلس
علیرضا کدیور- از بورس اوراق بهادار در هر کشور به عنوان دماسنج اقتصادی یاد میشود. بر این جمله باید دماسنج سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... را نیز افزود، چرا که به عنوان مثال فراز و فرودهای اجتماعی میتواند بورس آن کشور را تحت تاثیر قرار دهد یا فراز و فرودهای سیاسی داخلی و خارجی میتواند بورس کشورها را دچار نوسان افت سازد. از سویی دیگر سهام شرکتهای حاضر در هر بورس، از دو نوع ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک تاثیر میپذیرند. ریسکهای سیستماتیک کل سهام و شرکتهای حاضر در بورس را تحت تاثیر قرار میدهند و به عنوان ریسکهایی که نمیتوان، توزیع پرتفوی اثر آنها را خنثی کرد، مورد بررسی قرار میگیرند. در مقابل ریسکهای غیرسیستماتیک مختص یک شرکت یا صنعت خاص است که میتوان با توزیع مناسب داراییها، اثر آنها را به میزان زیادی کاهش داد. یکی از ریسکهای سیستماتیک حاکم بر بورسها در هر کشور، ریسک سیاستگذاری است.
در تعریف، ریسک سیاستگذاری به ریسکهای ناشی از تصمیمگیریهای سیاستگذاران در زمینههای مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و... اطلاق میشود. قوه مقننه به عنوان عالیترین نهاد قانونگذاری نقش پررنگی در این میان ایفا میکند.
در حقیقت مجلس از طریق لوایح مصوب و اعمال نظارت بر بودجههای سالانه تقدیمی از سوی دولت، اثر زیادی بر عملکرد بورس و فعالان آن دارد. به عنوان نمونه میتوان به وضع یا حذف تعرفهها، افزایش یا کاهش حقوق دولتی، کاهش یا افزایش نرخ سود بانکی، موضعگیریهای سیاسی و بینالمللی و... مجلس اشاره کرد که هر یک از این مصوبات در هر زمان میتوانند یک شرکت، صنعت یا کل بورس را تحت تاثیر قرار دهند.
هرچند نمیتوان نقش و تاثیر مجلس بر بورس را انکار کرد، اما توجه به تبلیغات برخی از نامزدهای مجلس نشان میدهد، این افراد حمایت از بورس و سهامداران را به عنوان یکی از شعارهای کلیدی خود مطرح میکنند. این نکته زمانی اهمیت پیدا میکند، که در حال حاضر بیش از سه میلیون کد سهامداری توسط سازمان بورس به سهامداران داده شده است. به بیان دیگر با توجه به تعداد واجدین شرایط رایدادن(۴۳میلیون و ۷۰۰هزار نفر)، مشخص میشود. هفتدرصد این افراد به نوعی با بورس و سرمایهگذاری در سهام در ارتباط هستند و این افراد میتوانند به عنوان یک گروه با اهمیت، نقشی تعیینکننده در انتخابات آتی ایفا کنند.
هرچند در حال حاضر تفاوت مشخصی میان سیاستهای اقتصادی احزاب و گروههای فعال در انتخابات مجلس هشتم دیده نمیشود، اما توجه به بورس و مطرح شدن مباحث آن در شعارهای انتخاباتی برخی از کاندیداها، نشان از «برنامهای شدن انتخابات» به جای «لیست محور شدن» و اهمیت این مقوله نزد سیاستگذاران دارد.
در کنار موارد فوق با توجه به ابلاغ سیاستهای کلی اصل ۴۴ و آغاز دور جدید خصوصیسازی و عرضه سهام شرکتهای دولتی از سال آینده، نقش مجلس از دو جنبه حائز اهمیت است. نخست اینکه مجلس در بودجههای سالانه دولت سقف واگذاری سهام را مشخص میکند. همچنین مجلس با تصویب سیاستگذاریهای کلان در بخشهای معدن، پتروشیمی، بانکداری، و ... میتواند نقش تعیینکنندهای در نحوه واگذاری سهام شرکتهای مزبور ایفا کند.
ارسال نظر