در نشست مدیرعامل سپرده‌گذاری مرکزی ارائه شد
تصویر روز از ثبت اسناد بورس
گروه بورس- هدیه لطفی: نخستین کنفرانس مطبوعاتی در دوره جدید فعالیت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در حالی روز چهارشنبه گذشته با حضور گروهی از اصحاب رسانه برگزار شد که صرف نظر از اعلام فعالیت و دستاوردهای این شرکت در سال جاری حاوی اخبار با اهمیتی بود. اخباری از قبیل سپرده و تسویه پایاپای محصولات بورس کالا که به زودی از طریق شرکت سپرده‌گذاری صورت خواهد گرفت، تلاش در جهت غیرکاغذی کردن حوزه ثبت و سپرده‌گذاری سهام، امکان بهره‌برداری از فضای مجازی و توسعه نرم‌افزار IPS، گسترش سامانه Net clear در حوزه تسویه و همچنین مدیریت ریسک در حوزه بازار سرمایه از طریق شرکت سپرده‌گذاری.
در ابتدای این جلسه مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی فعالیت شرکت در سال جاری را بر چهار محور ثبت، سپرده‌گذاری، تسویه پایاپای و مدیریت ریسک دانست و اظهار کرد: اساسی‌ترین فعالیت سپرده‌گذاری را می‌توان ثبت و سپرده‌گذاری اوراق بهادار در بازار سرمایه عنوان کرد؛ در واقع سپرده‌گذاری متصدی نگهداری هر آنچه در حوزه مالکیت اوراق بهادار و بالاخص بورس رخ می‌دهد، است.
حامد سلطانی‌نژاد در ادامه گفت: در واقع می‌توان شرکت سپرده‌گذاری را به عنوان سازمان ثبت بازار سرمایه شناخت.
وی در ادامه به مفهوم سپرده‌گذاری اشاره کرد و گفت: هر اوراق بهادار قابل معامله در بازار سرمایه، ابتدا باید در مرجع بازار به ثبت رسیده باشد و به‌این ترتیب می‌توان گفت زمانی که اوراق در نزد این سازمان سپرده نشده باشند، قابلیت معامله را نخواهند داشت.
وی خاطرنشان کرد: در این صورت اوراق از نظر استانداردها نزد نهاد مرجع بازار سرمایه بررسی و سپرده می‌شود.
مدیرعامل سپرده‌گذاری در ادامه به جایگاه این نهاد در دنیا اشاره کرد و گفت: در بسیاری از کشورها نهاد خاص و ویژه‌ای به عنوان تنها نهاد ثبتی اطلاعات در کل کشور و به خصوص بازار سرمایه فعالیت دارد که این انحصار نیز به دلیل مالکیت در اطلاعات یا همان pata Base به وجود آمده است.
سلطانی‌نژاد ادامه داد: این در حالی است که در معدود کشورهایی از قبیل روسیه نهاد تسویه و پایاپای از نهاد ثبتی جداست که CDS کشور روسیه تلاش به سمت انحصار دارد.
بیشترین درصد ارباب رجوع
مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری در ادامه اظهاراتش به تعداد بالای ارباب رجوع مراجعه‌کننده به شرکت اشاره کرد و گفت: به دلیل تنوع فعالیت شرکت در حوزه ثبت، سپرده، تسویه و... بیشترین درصد ارباب رجوع به آن را مشاهده می‌کنیم.
به گفته سلطانی‌نژاد، در طول سال جاری آمار مکاتبات با سپرده‌گذاری بالغ ۶۵ تا ۱۰۰ هزار است، این در حالی است که بسیاری از نهادها حتی مراجعه‌ای در حدود یک‌چهارم این عدد را نیز ندارند.
وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل انتظارات ذی‌نفعان مختلف از ما به خصوص در حوزه ثبت بسیار بالاست. همچنین در آینده‌ای نزدیک فعالیت سپرده‌گذاری در ثبت، سپرده و پایاپای اجناس بورس کالا نیز آغاز خواهد شد.
همکاری با دفاتر پیشخوان دولت
سلطانی‌نژاد در ادامه گفت: در گذشته برای سرویس‌دهی به این گروه از ارباب رجوع در برخی از شهرها نمایندگانی از سپرده‌گذاری حضور داشتند تا افراد با مراجعه به آنها به رفع درخواست خود بپردازند، اما این سوال پیش آمده که آیا باید در تمامی شهرها شعبی وجود داشته باشد؟
وی ادامه داد: با تدابیر و سیاست‌های پیش‌روی شرکت در سال جاری این نتیجه کسب شد که از الگوی استفاده شده در سایر کشورهای دنیا بهره ببریم.
به‌این ترتیب بهترین گزینه همکاری برای ما با دفاتر پیشخوان دولت بود که در مجموع با نیازهای ما همخوانی بیشتری داشت و این نهاد به عنوان نماینده سپرده‌گذاری در تمام شهرها انتخاب شد.
سلطانی‌نژاد ادامه داد: چون مراجعین ما به اندازه مراجعین برای انجام کلیه فعالیت‌های این دفاتر نبودند، در هر شهری دفاتر پیشخوان منتخبی برای انجام فعالیت‌های شرکت سپرده‌گذاری شناسایی شدند که حدود ۱۰ تا ۱۲ دفتر در سطح تهران و به همین تعداد در سطح دیگر شهرهای بزرگ کشور از قبیل اصفهان، شیراز و... دفتر وجود دارد.
وی در ادامه گفت: در این خصوص افرادی توسط شرکت، آموزش‌های لازم را فرا گرفتند تا برای فعالیت در این دفاتر حضور یابند. از سوی دیگر به دلیل خاص بودن خدمات ارائه شده توسط این شرکت، خواهان ارتباط مستقیم و متداوم این دفاتر هستیم که در حال حاضر همکاری‌های مرتبط در این زمینه شکل گرفته است که سهامداران در آینده‌ای نزدیک و در اقصی‌نقاط کشور با مراجعه به این دفاتر می‌توانند به راحتی درخواست خود را انجام دهند.
خداحافظی با کاغذ...
مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری در ادامه سخنانش به سیاست جدید شرکت درخصوص غیرکاغذی کردن حوزه ثبت و سپرده‌گذاری اشاره کرد و گفت: تمامی نهادهای ثبتی بازار سرمایه در کل دنیا به سوی غیرکاغذی شدن حرکت کرده که در بیشتر آنها این امر اجرا شده است، در این خصوص با سیاست‌های شرکت در سال جاری، برگه نقل و انتقال گواهی سپرده سهام در ایران نیز به سمت غیرکاغذی شدن حرکت کرده که در اولین گام این هدف برگه نقل و انتقال و گواهی‌نامه‌های اولیه صدور سهام حذف شده‌اند.
افزون بر این، گسترش غیرکاغذی کردن اوراق و بهره‌برداری از فضای مجازی از دیگر فعالیت‌های سپرده‌گذاری در سال جاری بوده که سلطانی‌نژاد در این رابطه گفت: امسال امکان بهره‌برداری از فضای مجازی توسط نرم‌افزار IPS توسعه یافت و با تبلیغات صورت گرفته در این زمینه به گسترش این نرم‌افزار پرداختیم.
وی تصریح کرد: به‌این ترتیب توسط نرم‌افزار مزبور سرویس غیرکاغذی از طریق اینترنت انجام خواهد شد.
تسویه در کوتاه‌ترین زمان
مدیرعامل سپرده‌گذاری درخصوص زمان تسویه اوراق نیز اظهار داشت: تسویه منابع مالی در بازار سرمایه و همچنین تسویه اوراق بهادار در پایان دوره در ساعت ۱۲ هر روز صورت می‌گیرد. افزون بر این، دوره تسویه بخش ارزی اوراق سلف نفتی که در آینده‌ای نزدیک وارد بازار می‌شود نیز ۵ روز کاری در نظر گرفته شده که تلاش است با تکمیل سامانه Net clear این زمان‌ها را به حداقل برسانیم.
سلطانی‌نژاد در ادامه گفت: ذی‌نفعان زیادی از قبیل بورس، فرابورس، شرکت‌های کارگزاری و... خواهان گزارش‌گیری درخصوص این تسویه‌ها هستند که این امر در حال حاضر به صورت الکترونیکی و از طریق وب سرویس انجام می‌شود، اما با تکمیل سامانه مزبور این فعالیت‌ها به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای آنها تحقق خواهد یافت.
وی در ادامه گفت: یکی دیگر از دستاوردهای شرکت در این زمینه تسویه همزمان بورس و فرابورس است که در قدیم به صورت جداگانه بود، اما اکنون در یک زمان انجام می‌شود.
سال مدیریت ریسک
سلطانی‌نژاد یکی دیگر از وظایف مهم سپرده‌گذاری را مدیریت ریسک دانست و گفت: به دلیل اهمیت این موضوع سال ۹۱ را سال مدیریت ریسک نامگذاری کردیم که در این زمینه پروژه‌های مهم و مختلفی صورت گرفته است.
وی مدیریت ریسک را در دو زمینه مهم خلاصه کرد و گفت: مدیریت ریسک تسویه و پایاپای اوراق و همچنین مدیریت ریسک از جهت نگهداری اطلاعات در بازار سرمایه، دو جنبه مهم این امر هستند.
وی ادامه داد: چنانچه تسویه و پایاپای اوراق با تاخیر انجام شود باعث افزایش ریسک موجود شده، بنابراین می‌توان گفت این امر از مهم‌ترین فعالیت‌های شرکت خواهد بود.
سلطانی‌نژاد در ادامه گفت: در سال ۹۰ با بهره‌برداری از صندوق تضمین که حجمی بالغ بر ۴ میلیارد تومان دارد، توانستیم زمان تاخیر در تسویه اوراق را کاهش داده و به حداقل برسانیم.
مدیریت ریسک اعتباری
سلطانی‌نژاد در ادامه اظهاراتش به تهیه نرم‌افزاری درخصوص مدیریت ریسک کارگزاران در معاملات اعتباری اشاره کرد و گفت: نرم‌افزار دیگری نیز درخصوص مدیریت ریسک برای کارگزاران تهیه شده که با استفاده از آن کارگزاران می‌توانند مشتریان اعتباری خود را مدیریت کنند.
وی درخصوص سازوکار این نرم‌افزار هم گفت: برخی از مشتریان اعتباری بعد از دریافت سهام، کارگزار ناظر را عوض کرده و سهام مزبور را می‌فروختند که با استفاده از نرم‌افزار تهیه شده دیگر قادر به تعویض کارگزار ناظر نخواهند بود.
وی ادامه داد: سرانجام باوجود بحث‌های فراوان میان سازمان بورس و شرکت‌های کارگزاری توانستیم به آنها ثابت کنیم که این ابزار برای کنترل ریسک‌ها و به نفع آنها خواهد بود که استقبال خوبی نیز در زمینه استفاده از آن شد.
وی ادامه داد: افزون بر این کارگروهی نیز تشکیل شده تا ریسک عملیاتی شرکت سپرده‌گذاری را نیز بررسی کند تا بتوانیم به مدیریت آن بپردازیم.
پرداخت سود سهامداران
وی یکی دیگر از فعالیت سپرده‌گذاری مرکزی را پرداخت سود سهامداران توسط این نهاد دانست و گفت: شرکت سپرده‌گذاری درصدد است تا سود حاصل از مجامع شرکت‌های بورسی توسط این نهاد بین سهامداران توزیع شود تا هم خود شرکت‌ها و هم خود سهامداران مشکلات ناشی از این امر را متحمل نشوند.
وی خاطرنشان کرد: اما به دلیل خلأ مقرراتی و همچنین خلأ فرهنگی، آسیب‌هایی به این طرح وارد شد که با فعالیت‌های صورت گرفته در صدد رفع آن هستیم.
سلطانی‌نژاد به توضیح بیشتر در این زمینه پرداخت و گفت: به موجب ماده ۳۷ دستورالعمل پذیرش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس باید امور مربوط به پرداخت سود و افزایش سرمایه خود را به شرکت سپرده‌گذاری محول کنند، تا سهامداران مجبور نباشند برای دریافت سود از هر شرکتی چندین حساب بانکی افتتاح کنند.
وی ادامه داد: مطابق پیش‌‌نویس قانون ابزارها چنانچه شرکتی ظرف مدت ۸ ماه سود سهامداران خود را پرداخت نکند، شرکت سپرده‌گذاری مجاز است تا با استفاده و بهره از حساب شرکت پول برداشت و به حساب سهامداران واریز کند که البته این قانون به صلاحدید مجلس شورای اسلامی تغییر کرد و مطابق قانون جدید چنانچه سود سهامداران پرداخت نشود، سهامدار با شکایت به هیات داوری بورس می‌تواند به سود خود دست یابد.
سلطانی‌نژاد گفت: جدا از خلأ قانونی ذکرشده خلأ فرهنگی که ناشی از تصور اشتباه ناشران در این زمینه است، موضوع را پیچیده کرد؛ ناشران تصور می‌کنند سپرده‌گذاری می‌خواهد سود را از آنان دریافت و در حساب خود نگه دارد، اما هدف ما رسیدن سهامداران جز به سود است نه نگهداری پول در حساب.
وی ادامه داد: در این زمینه کارگروهی تشکیل شد تا با مذاکره با ناشران هدف سپرده‌گذاری را تشریح کند که به‌این ترتیب در حال حاضر توزیع سود اوراق بورسی و فرابورسی به طور کامل از طریق سپرده‌گذاری انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: در آینده‌ای نزدیک نیز توزیع سود سهام مجامع شرکت‌های سهامی عام نیز از این طریق انجام خواهد شد.
برنامه‌های آتی
مدیرعامل سپرده‌گذاری در ادامه اظهاراتش به برنامه‌های آتی شرکت برای سال آینده اشاره کرد و گفت: یکی از فعالیت‌های شرکت در سال جاری حرکت به سمت مجازی‌سازی است؛ در حوزه ارائه خدمات حرکت به سمت CDS مجازی به صورت احراز هویت در بدو ورود سهامدار و دریافت کد یا همان National ID و سپس دریافت خدمات موردنیاز از این سازمان است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از برنامه‌های آتی سرویس‌های موبایلی است که در سال آینده و از طریق سامانه POST Toade صورت خواهد گرفت.سلطانی‌نژاد ادامه داد: عضویت بانک‌ها در اتاق پایاپای، آغاز فعالیت بورس کالا و انرژی از دیگر فعالیت‌های آینده است.
وی در ادامه گفت: همچنین در بهمن‌ماه تعهدنامه‌ای با CDS پاکستان منعقد شد تا بورس تهران با بورس کراچی لینک‌هایی ایجاد کند که در گام اول مذاکره در خصوص بحث مجازی با داده‌ها و اطلاعات مجازی دو کشور انجام شد.
مدیرعامل سپرده‌گذاری درخصوص نرم‌افزار POST Toade نیز گفت: در برنامه‌های مدیریتی شرکت از بدو به عهده گرفتن مدیریت آن تلاش برای اجرایی شدن نرم‌افزار POST Toade بوده، اما به دلیل پیچیدگی بالای این نرم‌افزار تا نیمه دوم سال ۹۲ نخواهیم توانست فاز اول این طرح را اجرا کنیم.
وی ادامه داد: بورس انرژی مقیاس کوچک این نرم‌افزار است که با انجام پروژه بورس انرژی ثابت کردیم که این نرم‌افزار نیز عملی خواهد شد.
کمترین کارمزد
سلطانی‌نژاد در نهایت در پاسخ به سوال خبرنگار دنیای اقتصاد مبنی بر اینکه گفته می‌شود کارمزد سپرده‌گذاری نسبت به دیگر نهادها بسیار بالاست، گفت: این موضوع را قبول نداریم و در واقع کارمزد ما از کمترین کارمزدها است، به طوری که بعد از شرکت مدیریت فناوری اطلاعات، کمترین کارمزد به سپرده‌گذاری تعلق دارد.
وی تصریح کرد: کارمزد شرکت سپرده‌گذاری از معاملات بورس سه در ده هزار تا سقف ۴۰ میلیون تومان است.
ارسال نظر