آرامش پس از توفان

گروه بورس - مجید اسکندری: تالار شیشه‌ای روز گذشته، ساحل آرامی شد که در آن از تلاطم شدید ناشی از تکان‌های «کشتیرانی» خبری نبود و آرامش پس از توفان، روی خوشی به فعالان بازار نشان داد.

بازار سهام روز گذشته در مقایسه با روز ماقبل از بهبود نسبی برخوردار شد به گونه‌ای که شاخص کل بورس با افزایش حدود ۱۵واحد روبه‌رو شد و رقم ۱۰هزار و ۹۳۱را به ثبت رساند.

افزایش شاخص کل بازار روز سه‌شنبه به نوعی آرامش پس از توفانی بود که به دنبال بازشدن نماد کشتیرانی در بازار، برپا شده بود. افت ۲۳۰واحدی شاخص در روز دوشنبه در تاریخ بورس اگر چه بی‌سابقه نبود، اما به ندرت اتفاق افتاده بود.

تجربه نشان داده هنگامی که بازار سرمایه در یک روز با افت شدید همراه شود، روز بعد از روند مثبتی برخوردار خواهد شد، این روند در اصلاح «Bounce Back» نامیده می‌شود و شاید بتوان از آن به عنوان «برگشت بازار» نام برد.

تغییر جو منفی بازار در روز گذشته را می‌توان مرهون چند رویداد دانست. یکی از رخدادهایی که در برگشت بازار تاثیر بسزایی داشت، اعلام گزارش عملکرد شش ماهه بانک اقتصاد نوین بود که این گزارش از پوشش ۷۸درصدی سود سالانه این بانک طی دوره مورد گزارش خبر می‌داد.براین اساس، روز گذشته این باور در ذهن فعالان بازار شکل گرفت که موسسات پولی و بانکی خصوصی، توانایی تحقق سودهای بالاتری را دارند که این امر موجب تشکیل صف خرید برای سهام بانک‌های اقتصاد نوین، پارسیان، کارآفرین و موسسات مالی اعتباری سینا شد.

از سوی دیگر بازار دیروز شاهد تشکیل صف خرید سهام کشتیرانی از سوی فعالانی بود که به دنبال بازشدن نماد این شرکت در روز دوشنبه، انتظار رشد قیمت سهام آن را در روزهای آتی دارند.

همچنین روز گذشته در اواخر ساعت معاملات، «مخابرات» پس از معامله ۱۷میلیون سهم، با صف خرید ۵/۵میلیونی مواجه شد.

از سوی دیگر بازگشایی نماد فولاد خراسان پس از افزایش ۵۰درصدی سرمایه، قیمت بازگشایی و حمایت سهامداران از این سهم، به تاثیر مثبت ۵/۵ واحدی بر شاخص کل انجامید.

براساس آمارهای موجود، ارزش معاملات روز گذشته بازار سهام ۹۶میلیارد ریال بود که اگر معاملات بلوکی گروه بهمن، تایدواتر و موسسه مالی اعتباری سینا از آن کسر شود، ارزش معاملات خرد به ۶۸میلیارد ریال می‌رسد. در این میان، مخابرات توانست ۶۴درصد معاملات خرد را به خود اختصاص دهد، اما با توجه به نزدیک شدن زمان برگزاری مجمع عمومی شرکت مخابرات ایران، این نگرانی وجود دارد که ممکن است نماد این شرکت چند روز با توقف همراه شود.

توقف نماد معاملاتی شرکت‌های بورسی از مواردی است که در بیشتر اوقات نارضایتی فعالان بازار را به دنبال دارد.

حسین خزلی خرازی با انتقاد از تصویب نشدن دستورالعمل باز و بسته شدن نمادها معتقد است: «جذابیت و شادابی از بورس ما گرفته شده است.»

وی در گفت‌وگو با موج اظهار کرده است: توقف طولانی‌مدت نمادها، قدرت نقدشوندگی در بازار را کاهش داده و این در حالی است که در بدترین شرایط در بورس‌های دنیا، معاملات، بدون توقف نمادها جریان داشته است.

خزلی افزود: کشورهایی چون روسیه و اندونزی، بدون اینکه نمادی را متوقف کنند، بورس خود را یک روز تعطیل کردند.

تلاش برای بازگشایی سریع نمادها

امیر حمزه مالمیر رییس اداره نظارت بر ناشران بورسی در گفت‌وگو با موج به ضرورت اصلاح دستورالعمل توقف نمادها برای ایجاد ثبات رویه در توقف و بازگشایی نمادها در بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: تمام تلاش ما بر بازگشایی نمادهای متوقف شده در اسرع وقت است.

وی در پاسخ به این سوال که «حداکثر زمان برای توقف نماد معاملاتی چه مدت است؟» گفت: بازگشایی نماد‌ها بستگی به موضوع توقف دارد به طوری که اگر نمادی برای برگزاری مجمع متوقف شده باشد، تلاش می‌کنیم پس از پایان مجمع، بلافاصله نماد باز شود. وی با بیان اینکه «فکر می‌کنم عملکرد ما در این مدت گویای این امر بوده است»، ادامه داد: عمده نمادهایی را که متوقف کردیم روز پس از برگزاری مجمع مورد بازگشایی قرار گرفته اند.وی اضافه کرد: نماد برخی شرکت‌ها تحت عنوان دلایلی دیگر برای مشخص شدن موضوع خاصی متوقف می‌شوند که تا مشخص نشدن آن امکان بازگشایی نماد وجود ندارد.

مالمیر تصریح کرد: تلاش می‌کنیم از این پس با ارائه و انعکاس اطلاعات به بازار در هر حد و اندازه‌ای که وجود دارد، مجبور به توقف و بازگشایی مجدد نمادها نباشیم.

نمادها دیگر فدای شاخص نمی‌شوند

وی در خصوص این سوال که «تا چه زمانی نمادها برای جلوگیری از منفی کردن شاخص باید متوقف بمانند؟»، به بازگشایی نماد شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: در بازگشایی نماد کشتیرانی مطمئن بودیم که این بازگشایی منجر به منفی شدن شاخص خواهد شد، اما این مساله منجر به ادامه توقف نماد نشد به‌طوری‌که یک روز پس از برگزاری مجمع شاهد بازگشایی بودید.

وی گفت: هیچ دلیلی برای توقف این نماد نداشتیم که چون شاخص را منفی می‌کند صبر کنیم تا ببینیم چه می‌شود؟

وی با تاکید براینکه «دیگر در فضای توقف نمادها برای جلوگیری از تاثیر منفی بر شاخص نیستیم»، به وجود چارچوب سازمان و شرکت بورس در بازگشایی و توقف نمادها (بر اساس مصوبه هیات‌مدیره سازمان بورس) اشاره کرد.

رییس اداره نظارت بر ناشران بورسی همچنین به دستورالعمل توقف نماد معاملاتی مصوبه شورای عالی بورس اشاره کرد که چارچوب عملیات انتقال بازار نیز بر اساس آن صورت گرفته است.

بازگشایی فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها

وی درخصوص بازگشایی نماد سنگ‌آهنی‌ها و فولادی‌ها گفت: از این شرکت‌ها اطلاعات شش ماهه آنها خواسته شده است که قرار شده تا بر اساس آخرین اطلاعات به ما ارائه شود.

وی اضافه کرد: طبق برنامه زمان بندی شده، سه‌شنبه آخرین مهلت تحویل این اطلاعات بود که پس از دریافت این اطلاعات نماد مورد بازگشایی قرار می‌گیرد.

وی تصریح کرد: اگر اطلاعات به موقع ارائه نشود به معنای عدم رعایت زمان‌بندی سازمان بورس از سوی این شرکت‌هاست که بر اساس دستورالعمل افشای اطلاعات به عنوان یک مورد تخلفاتی در کمیته تخلفاتی مطرح خواهد شد.

وی ادامه داد: در این کمیته با مدیران این شرکت‌ها به عنوان متخلفان از دستورالعمل افشای اطلاعاتی برخورد خواهد شد.

کارشناسان معتقدند، رویکرد جدید بورس طی چند روز اخیر مبنی بر بازگشایی فوری نمادها موجب می‌شود که قیمت سهم به سرعت تصحیح شود و به تعادل برسد.

این فرآیند موجب می‌شود که جو منفی بازار مزمن نشده و در کنار افزایش نقدشوندگی، دارایی سهامداران نیز افزایش پیدا کند.