سناریوهای پیش‌روی بازار پس از مذاکرات استانبول

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته با رشد ۷/۱درصدی شاخص کل در سایه آرامش سیاسی ناشی از انتظار برای مذاکرات هسته‌ای مواجه شد. در بازار هفته گذشته معامله‌گران در شرایطی فعالیت خود را شروع کردند که در تحولات مهم سیاسی انتظار برای آغاز مذاکرات هسته‌ای موجب امیدواری برای کاهش تنش‌های سیاسی شده بود. مذاکرات سیاسی تهران و گروه ۱+۵ امروز (شنبه) در استانبول انجام شده و تا روز یکشنبه به طول خواهد کشید. در صورت توافق طرفین برای ادامه مذاکرات، دور بعدی مذاکرات در بغداد انجام می‌شود. در این شرایط نتایج مذاکرات استانبول‌ می‌تواند تاثیری فوری بر بازارهای مالی ایران و جهان داشته باشد. بازارهای سهام، طلا و ارز در داخل و در بازار جهانی نفت در خارج در انتظار ارزیابی اولیه طرفین مذاکره هستند. در هفته گذشته تمام این بازارها کم و بیش شاهد جو انتظاری برای روشن شدن نتایج این مذاکرات بودند تا جایی که بهای ارز و طلا هفته گذشته افت نسبی را در بازار تهران داشت و در بازار سهام خوشبینی معامله‌گران سبب رشد قیمت‌ها شد.

از سوی دیگر در هفته گذشته در مسائل‌ سیاسی داخلی پیشنهاد حکمیتی برای حل مساله استیضاح وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی موجب شد تا این استیضاح به تاخیر بیفتد. در صورت به بن بست رسیدن مذاکرات برای حل این استیضاح‌ می‌توان به آرامش داخلی نیز در سطح روابط مجلس و دولت امیدوار بود.

همچنین بازار سرمایه به میزان زیادی تحت تاثیر تحولات اقتصادی بود. در حال حاضر دو موضوع مهم بهای ارز و تورم مهمترین تاثیر‌گذاران بر روی بازار سرمایه هستند.

نرخ ارز در بودجه ۹۱؟

در صحنه اقتصادی اعلام خبرهای اولیه در مورد افزایش بهای ارز در بودجه سال ۹۱ می‌تواند امیدواری‌ها برای افزایش درآمد شرکت‌های دارای صادرات و شرکت‌هایی که محصولات آنها براساس نرخ جهانی قیمت‌گذاری می‌شوند، ایجاد کند.

در این خصوص جبار کوچکی‌نژاد ارم ساداتی، یک عضو کمیسیون تلفیق بودجه با غیرواقعی خواندن نرخ دلار در لایحه بودجه سال ۹۱، آن را یکی از علت‌های رد اولیه کلیات بودجه برشمرد و تاکید کرد: کمیسیون تلفیق در این باره از مسوولان دولتی توضیح می‌خواهد و دلار را حداقل یک هزار و ۵۰۰ تومان می‌بندد.

این عضو کمیسیون تلفیق بودجه با بیان اینکه متاسفانه متولی اصلی ساماندهی به بازار ارز، یعنی بانک مرکزی، هیچ اقدامی برای آرامش بازار انجام نداده است، افزود: پیشنهادی که دولت در خصوص تعیین نرخ ارز در بودجه ۹۱ مطرح کرده موجب دو نرخی ماندن آن در سال آینده می‌شود و با واقعیت فاصله زیادی دارد، از همین رو کمیسیون تلفیق بودجه برای تعیین نرخ ارز نشست‌های جدی برگزار خواهد کرد.

کوچکی‌نژاد با تاکید بر اینکه نرخ ارز باید به شکل واقعی در بودجه لحاظ می‌شد، گفت: نرخ دلار در بودجه سال ۹۱ باید حداقل ۱۵۰۰تومان بسته می‌شد و این نظر اکثر اعضای کمیسیون است.

عضو کمیسیون تلفیق بودجه یادآور شد: اگر نرخ ارز در لایحه بودجه به شکل کارشناسی بسته شود، بازار ارز کشور دارای ثبات جدی می‌شود و به محقق شدن شعار سال ۹۱ که مبنی بر حمایت از تولید و سرمایه داخلی هم است، کمک جدی می‌کند.

با افزایش نرخ ارز شرکت‌های تولیدی و صادراتی‌ می‌توانند به سهولت مشکلات مربوط به تحریم‌ها و دیگر مسائل‌ را پشت سر گذارند. این در حالی است که در صحنه اقتصادی تورم رو به افزایش اقتصاد کشور نگرانی را برای معامله‌گران ایجاد‌ می‌کند. این تورم در کنار سیاست قیمت‌گذاری و تثبیت قیمت کالاهای مصرفی نظیر آنچه در صنعت خودرو رخ داد موجب افزایش فشار به شرکت‌ها خواهد شد. در همین حال تورم با بالا بردن بازده مورد انتظار معامله‌گران به کاهش قیمت سهام در کوتاه مدت و در نتیجه افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها و رشد تورمی فروش شرکت‌ها در بلند مدت به افزایش نرخ سهام منجر‌ می‌شود.

علاوه بر این هفته گذشته معامله‌گران شاهد آن بودند که مجلس برداشت بانک‌ مرکزی از حساب بانک‌ها را غیرقانونی اعلام کرد.

این برداشت‌ها در آخرین روزهای سال ۹۰ موجب فشار فروش شدید در سهام بانکی شده بود که حتی با شایعاتی در مورد استعفای رییس کل بانک مرکزی نیز همراه شد، اما این خبر رد شد و در نهایت برداشت‌ها بازگردانده شده است. همین امر موجب شد تا روز چهارشنبه معامله‌گران با رشد سهام گروه بانکی مواجه شوند.

در صحنه اقتصاد کشورمان همچنین روند تحولات نفتی نیز با اهمیت دنبال‌ می‌شود. اعلام قطع صادرات نفت به سه کشور اسپانیا، یونان و آلمان در هفته گذشته موجب ارزیابی‌های متعدد از نحوه بالانس ارزی بودجه خواهد شد.

همزمان با کاهش درآمد نفتی دولت مسایل اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها به ویژه بعد از برگزاری مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی از اهمیت برخوردار است. در این بخش محمد رویانیان رییس ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور در هفته جاری با اشاره به اجرای طرح ساماندهی سهمیه بنزین خودروهای عمومی، اعلام کرد: به زودی در کلاس برخی از کارت‌های سوخت خودروهای عمومی تغییراتی اعمال می‌شود.عبداله جلالی قائم‌مقام ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت هم هفته جاری از ارائه سناریوهای مختلف بنزینی به رییس‌جمهور خبر داد و اعلام کرد: شخص رییس‌جمهور تغییرات جدید بنزینی را تعیین می‌کند، ضمن اینکه افزایش قیمت بنزین به ۱۰۰۰ تومان یکی از این سناریوهاست.وی با اعلام اینکه در حال حاضر هیچ سناریو و قیمتی برای اجرا در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها نهایی نشده است، تصریح کرد: اخیرا با تکمیل مطالعات کارشناسی شده، تمامی سناریوها برای تصمیم‌گیری نهایی در اختیار رییس‌جمهور قرار گرفته است.

یک جابه‌‌‌جایی مهم

در صحنه اقتصادی هفته گذشته دولت در مصوبه‌ای مهم بخش عمده‌ای از شرکت‌های دولتی را به صندوق بازنشستگی کشوری انتقال داد. این واگذاری یک هزار و ۸۳۰میلیارد تومانی بخشی از واگذاری اموال دولتی برای تسویه بدهی‌های دولت به این صندوق است. براساس این مصوبه سهام بنگاه‌ها، اموال و دارایی‌های دولت و متعلق به دولت که عبارتند از: نیروگاه تبریز، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران(هما)، سنگ آهن شرق ایران(تهیه و تولید مواد اولیه فولاد)، نیروگاه منتظری اصفهان، بانک تجارت، بانک صادرات، پترو پارس، پالایش نفت اصفهان و فولاد زاگرس به همراه دهها شرکت کوچک دیگر به این صندوق منتقل خواهد شد.

براساس این مصوبه، سهام بنگاه‌ها، اموال و دارایی‌ها با رعایت شرایط عمومی واگذاری‌ها، به صورت رقابتی توسط سازمان خصوصی سازی رأسا به وکالت از صندوق بازنشستگی کشوری عرضه‌ می‌شود و وجوه حاصله بابت تامین دیون تحقق یافته، در وجه صندوق مذکور پرداخت‌ می‌شود و در صورتی که سهام عرضه شده موضوع این تصویب نامه مورد تقاضا قرار نگرفته باشد، سازمان خصوصی‌سازی به طور مستقیم به انتقال سهام با قیمتی که به تصویب هیات‌ واگذاری رسیده است، با رعایت مقررات مربوط، به صندوق بازنشستگی اقدام خواهد کرد. از این رو در هفته آینده در صورت عدم خرید سهام هواپیمایی ایران، این شرکت به صندوق واگذار خواهد شد. در صحنه اقتصاد جهانی نیز معامله‌گران در هفته گذشته شاهد کاهش اندکی در سایه تقویت دلار بودند. در بازار فلزات پایه معامله‌گران شاهد قیمت ۸هزار و ۱۸۵دلاری برای مس بودند تا جایی که بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب ۲هزار و ۷۰دلار، ۲هزار و ۲۱دلار و ۲هزار و ۸۱دلار بودند. بهای بیلت فولادی نیز در بازار بورس فلزات لندن نیز به ۴۹۴ دلار در هر تن رسیده است.

در بورس کالا نیز هفته گذشته معامله‌گران شاهد عرضه برخی از محصولات شرکت‌های بورسی بودند. قیمت فلزات در شرایطی در بورس کالا رقم خورد که دامنه نوسانی سه درصدی در هفته برای محصولات قرار داده شده است.

سهام برتر، پس از توفیق هسته‌ای

در صحنه بورس اوراق بهادار معامله‌گران در حال حاضر با دقت روند مذاکرات هسته‌ای را دنبال‌ می‌کنند و تاثیر این مذاکرات را با اهمیت تلقی‌ می‌کنند. نظرسنجی شرکت کارگزاری تدبیرگران فردا، حاکی از آن است که برداشتی تقریبا برابر از احتمال موفقیت یا شکست این مذاکرات میان معامله‌گران و کارشناسان بازار مطرح است.

نظرسنجی از بیش از ۲۰تن از کارشناسان ارشد بازار نشان از آن دارد که در مورد نتیجه مذاکرات ۴۷ درصد سرانجام مذاکرات را مثبت، ۴۷ درصد نتیجه را منفی و ۶ درصد مذاکرات را بدون نتیجه ارزیابی کرده‌اند.

در مورد این سوال که با مثبت بودن مذاکرات کدام سهام ممکن است مورد اقبال قرار گیرد: گروه فولاد با ۱۲درصد، گروه پتروشیمی با ۵/۱۳درصد، گروه فلزات اساسی (مس/ روی...) با ۱۲درصد و بانک‌ها با۱۰/۵ درصد بیشترین توجه را در بین فعالان بازار داشته‌اند.

براساس همین نظرسنجی در مورد سهامی که با مثبت بودن مذاکرات افت خواهند کرد: گروه پتروشیمی با ۲۵درصد، گروه قندی‌ها با ۱۴درصد، گروه بانکی‌ها و خودرویی‌ها هر کدام با ۱۰/۷درصد بیشترین درصد را داشته‌اند. قابل توجه اینکه ۱۸ درصد نیز تاثیر منفی بر بازار احساس نمی‌کنند.

بر مبنای این نظرسنجی، در صورت منفی بودن مذاکرات تنها ۱۵ درصد نظرشان بر این است که بازار در کوتاه‌مدت رشدی نخواهد داشت. ۱۰درصد نظرشان بر این است که کلیت بازار مثبت خواهد بود و ۱۰ درصد بر رشد ساختمانی‌ها و ۱۰ درصد نیز بر رشد گروه مخابرات نظر مثبت داشته اند. برای هر کدام از گروه‌های فولاد، فلزات اساسی و قندی‌ها نیز ۵/۷درصد نظر مثبت داشته و با منفی بودن مذاکرات برای این سهام رشد را پیش‌بینی‌ می‌کنند.

در ادامه این نظرسنجی آمده است: در صورتی که مذاکرات منفی باشد، ۱۴ درصد پیش‌بینی کرده‌اند که بازار افت نداشته باشد، ۱۷ درصد پیش‌بینی ریزش شدید بازار را دارند. ۱۷ درصد گروه پتروشیمی‌ها را با افت شدید پیش‌بینی کرده و ۱۴ درصد بانکی‌ها را در معرض افت شدید شناسایی کرده‌اند. همچنین در خصوص قیمت دلار با در نظر گرفتن مثبت بودن مذاکرات؛: ۷۸ درصد احتمال کاهش قیمت دلار را پیش‌بینی کرده‌اند که از این افراد ۱۴درصد افت ۵درصدی، ۲۹ درصد افت ۱۰درصدی، ۴۳ درصد افت ۲۰ درصدی و ۱۴ درصد افت بالای ۲۰درصد را برای قیمت دلار اعلام کرده‌اند.

نظرات کاربران در پاسخ به سوال بعدی این نظرسنجی در مورد افزایش قیمت دلار در صورت منفی بودن مذاکرات نیز: ۸۹ درصد افزایش قیمت دلار و ۱۱ درصد عدم افزایش را پیش‌بینی‌ می‌کنند. از میان این ۸۹ درصد ۱۹ درصد افراد رشد ۵درصدی، ۵/۱۲ درصد رشدی ۱۰ درصدی، ۵/۱۲ درصد رشد ۲۰ درصدی و ۵۶ درصد رشد بالای ۲۰ درصد قیمت دلار را احتمال داده‌اند.

در کنار مساله مذاکرات هسته‌ای، معامله‌گران هفته آینده شاهد عرضه اولیه فولاد صبانور در فرابورس خواهند بود. این شرکت زیر مجموعه معادن و فلزات، شمار شرکت‌های سنگ‌آهنی را به سه شرکت افزایش ‌ می‌دهد و در مجموع خانواده سنگ‌آهنی‌ها را با احتساب امید، ومعادن و میدکو به ۶شرکت‌ می‌رساند.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازار مثبتی بود که در آن انتشار خبر بازگرداندن مبالغ برداشته شده از حساب بانک‌ها از سوی بانک مرکزی گروه بانکی را به حرکت درآورد تا شاخص به مدد رشد قیمتی نمادهای بانک پارسیان، ملت، پاسارگاد و تجارت بتواند ۷/۹۳واحد رشد کند. این شرایط موجب شد تا جو امیدواری در بازار افزایش یابد و معامله‌گران به‌رغم احتیاط ناشی از نزدیکی زمان برگزاری مذاکرات هسته‌ای

جنب‌و‌جوش بیشتری را به نمایش بگذارند.

در گروه مالی، معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد آن بودند که سرپرست پذیرش بورس اوراق بهادار تهران اعلام کرد که کار پذیرش و درج شرکت بیمه ملت انجام شده است.

اسماعیل درگاهی افزود: هم‌اکنون‌ شرکت بیمه ملت در بورس اوراق بهادار تهران پذیرش شده است و در مرحله درج قرار دارد.

همچنین کار پذیرش لیزینگ پارسیان در بورس هم در حال انجام است.

بیمه ملت بزرگترین شرکت بیمه خصوصی و اولین شرکت بیمه الکترونیکی در ایران‌ است که به تازگی سرمایه خود را ۳۰۰ میلیارد ریال افزایش داد.

اسماعیل درگاهی همچنین گفت: در نیمه اول اردیبهشت امسال، شرکت‌های پالایشگاه بندر عباس به عنوان یک شرکت اصل ۴۴ و نیز پالایشگاه نفت جی که شرکت خصوصی است. در لیست واگذاری‌های سال ۹۱ قرار دارند. اقدامات مربوط به پذیرش و درج این دو شرکت بزرگ به اتمام رسیده و اطلاعات مالی آنها دریافت شده است. در حال حاضر شرکت‌های پالایشگاه بندرعباس و نفت جی در مرحله تکمیل اطلاعات مربوط به سپرده‌گذاری هستند و بعد از نهایی شدن آن وارد مرحله معارفه و عرضه خواهند شد.

وی یادآور شد: بزرگترین شرکت اصل ۴۴ هلدینگ خلیج فارس است که در آستانه واگذاری قرار دارد. این شرکت در مرحله نهایی سازی امید نامه، تکمیل گزارش‌های مالی است.

در گروه بیمه‌ای همچنین، مدیرعامل بیمه دانا تغییر کرد. در پی درخواست بازنشستگی از سوی‌هادی اویار حسین، ابراهیم کاردگر به عنوان مدیر عامل جدید بیمه دانا منصوب شد.

همچنین عباس جبل‌عاملی به عنوان رییس هیات‌ مدیره، علی تقوی به عنوان نایب رییس هیات‌ مدیره و مهدی فلاح و سیدکمال‌الدین رضوی به عنوان اعضای جدید هیات‌مدیره انتخاب شدند.

در گروه غذایی، یک مقام مسوول‌ در وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که روغن با مجوز دولت، ۱۵ تا ۲۰ درصد گران شد. این افزایش قیمت از روزهای آینده اعمال خواهد شد. وی افزود: البته پیشی‌گرفتن تقاضا بر عرضه یکی از دلایل افزایش قیمت روغن نباتی در بازار است. در این گروه مارگارین امروز برای برگزاری مجمع سالانه متوقف خواهد شد.

تجهیزاتی‌های پربیننده، همچنان متوقف

در گروه تجهیزات دو نماد مهم صدرا و مپنا همچنان متوقف هستند.

مدیرعامل حفاری شمال از آغاز به کار نخستین ربات نفتی ایران در عمق ۸۰۰ متری دریای خزر خبر داد و گفت: کارفرمای اماراتی ۲/۱ میلیون دلار پاداش برای کاهش زمان حفاری چاه‌های نفت به ایران پرداخت کرد.

هدایت‌الله خادمی با یادآوری اینکه در حال حاضر در آسیا پس هند و چین ایران سومین کشور دارنده تکنولوژی حفاری در آب‌های عمیق است، تاکید کرد: تاکنون ایران نزدیک به ۱۰ حفره گازی در بلوک‌های اکتشافی در دریای خزر توسط سکوی نیمه شناور حفاری امیرکبیر حفر کرده است.

این مقام مسوول‌ با بیان اینکه ایران نخستین کشوری در خاورمیانه بوده که ربات نفتی در عمق ۸۰۰ متری دریا فعال کرده است، یادآور شد: این ربات به عنوان یک غواص در زیر دریای خزر و کف بستر آب دریا مسوولیت‌ باز و بسته کردن شیرهای فوران گیر را بر عهده دارد.

در گروه حمل‌ونقل، معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی تاید‌واتر با اعلام برگزاری مجمع سالانه این شرکت بورسی در اواخر خردادماه اعمال تحریم‌ها بر این شرکت را بی‌تاثیر دانست و جابه‌جایی ۶۳ درصد از سهام این شرکت را رسمی اعلام کرد.

تایدواتر به زودی شرکت خط دریا بندر را که ۷۲درصد سهام آن در پرتفوی تایدواتر قرار دارد، در فرابورس عرضه‌ می‌کند.

در گروه پتروشیمی، توقف شمار قابل ملاحظه‌ای از نمادهای این گروه شامل خارک، پردیس، زاگرس و نفت و گاز پارسیان موجب شده است، این گروه در انتظار بازگشایی نمادهایی قرار داشته باشد که اکثر آنها با تعدیل‌های قابل ملاحظه‌ای بازگشایی خواهند شد.

در گروه فلزی، معامله‌گران روز چهارشنبه با توجه به تداوم رشد قیمت میلگرد در بازار آهن شاهد تشکیل صف خرید برای ذوب آهن اصفهان بودند. در همین حال رشد بی‌سابقه قیمت تیرآهن و میلگرد موجب ایجاد فاصله در نسبت متداول قیمت آهن‌آلات و سیمان شده است. به صورت طبیعی با رشد قیمت هر یک از دو محصول فولادی و سیمان تقاضا برای کالای دیگر افزایش‌ می‌یابد. در این گروه انتظار برای اعلام برنامه تجدید ارزیابی دارایی‌ها و سود‌آوری آلومینیوم ایران موجب شد این شرکت با نوسانی قابل ملاحظه تا صف خرید پیش برود.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در آن ۶۶میلیارد تومان سهام معامله شدند که ۴/۲۳درصد آن‌را سرمایه‌گذاری امید به خود اختصاص داد. از ۲۲۴نمادی که به روی تابلو رفتند ۱۲۰نماد با کاهش قیمت و ۹۸ نماد با رشد ارزش معامله شدند. در همین حال با توجه به اینکه هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل دو روز کاری بیشتر داشت کلیه آمار هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل آن رشد نشان دادند. شاخص نیز در کل هفته با رشد ۴۵۷واحدی همراه شد و بازدهی معامله‌گران نیز ۷۴/۱درصد در هفته گذشته رقم خورد تا بازدهی بازار از ابتدای فروردین ماه به ۲۹/۳درصد رسید.