سه‌گانه چرخش بورس
علی محمدی/ دنیای اقتصاد
ارزش معاملات خرد بازار سرمایه روز یکشنبه که شامل سهام و حق‌تقدم بازار می‌شود مقدار ۲هزار و ۱۵۳میلیارد تومانی را ثبت کرد. به علاوه ۴۷۰میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات بازار خارج شد. بازار سرمایه در حالی به اواسط هفته معاملاتی جاری نزدیک می‌شود که شرایط چندان مساعدی را پشت سر نمی‌گذارد. در این میان در روزهای اخیر احتمال افزایش مجدد تنش‌ها تابلوی معاملاتی را به رنگ سرخ درآورده است. با نزدیک شدن به انتخابات آمریکا ریسک سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی شدت بیشتری گرفته است.
با این حال برخی از فعالان معتقدند در صورتی که ریسک‌های سیستماتیک روند کاهشی به خود بگیرند و ارزش معاملات رشد محسوسی داشته باشند، تاثیر افزایش دلار نیما در کنار اخبار مربوط به عرضه خودرو در بورس‌کالا می‌تواند نمود بیشتری داشته باشد. با وجود این، در شرایط فعلی حمایت متولیان از بازار امری ضروری است. درواقع می‌توان اظهار کرد که همچنان پتانسیل لازم برای رشد بورس در میان‌‌‌مدت یافت می‌شود. کاهش ریسک‌های سیاسی در کنار مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا می‌تواند ثبات نسبی را به بازارهای مالی ببخشد و بازارها رنگ و بوی آرامش را به خود ببینند. با این حال تا زمانی که ریسک‌های بااهمیت از بازار رخت برنبندند، بورس تمایلی به صعود از خود نشان نخواهد داد.
بازار از نگاه کارشناسان
مجتبی سلطانی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص سرخ‌پوشی روز گذشته بازار گفت: شاخص اصلی بازار سرمایه روز یکشنبه ریزش بیش از یک‌درصدی را تجربه کرد. بازارهای مالی در شرایطی به استقبال انتخابات آمریکا می‌روند که ریسک‌های گوناگونی را با خود به دوش می‌کشند. پس از اقدام رژیم صهیونیستی در حمله به نقاطی از مراکز نظامی انتظار می‌رفت بازارها بتوانند تا حدودی برای مدتی هرچند کوتاه در برابر ریسک‌ها قد راست کنند. اما در این بین افزایش گمانه‌زنی‌ها پیرامون پاسخ ایران به اقدامات رژیم صهیونیستی و اوج‌گرفتن دور تازه‌ای از تنش‌ها، بازارها با نگاه زیرچشمی به بدترین سناریوهای ممکن به استقبال این هفته معاملاتی رفتند. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: با وجود اینکه گزارش‌های شش‌ماهه و مهرماه آن‌طور که پیش‌بینی می‌شد نامطلوب نبود، اما به اندازه تب ریسک‌های سیستماتیک در پیکر بازار بالا رفته که تاثیر متغیرهای مثبت در آن احساس نمی‌شود.
از طرفی روزهای گذشته صحبت‌ها پیرامون عرضه خودرو در بورس‌کالا افزایش پیدا کرد و وزیر اقتصاد نسبت به اینکه مانعی برای عرصه خودرو در بورس‌کالا وجود ندارد صحبت‌هایی داشته است. البته وزیر اقتصاد عملیاتی شدن این اقدام را نیازمند هماهنگی بین وزارت صمت، شورای رقابت و بورس دانسته است. انتشار این خبر تاثیر مثبت بسیار کوتاهی بر گروه خودرویی بازار گذاشت و بسیاری نیز مثبت شدن خودرویی‌ها را نویدبخش صعود بورس در نظر گرفتند. اما باید اظهار کرد تا زمانی که ریسک‌های سیستماتیک پابرجا باشند و سرمایه‌گذار با خیال آسوده نقدینگی را به بازارهای پرریسک هدایت نکند، تغییر روند بازار دور از انتظار خواهد بود. جواد فلاحیان، کارشناس بازار سرمایه، پیرامون وضعیت روز گذشته بورس اظهار کرد: افزایش نااطمینانی سرمایه‌گذاران در کنار عدم‌حمایت متولیان و بروز ریسک‌های گوناگون را می‌توان از جمله متغیرهای تاثیرگذاری عنوان کرد که سرمایه‌گذاران را نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس تهران با اما و اگر روبه‌رو کرده است.
در واقع زمانی که بازارهای مالی با موجی از اخبار منفی روبه‌رو می‌شوند، حمایت متولیان برای افزایش اطمینان سرمایه‌گذاری می‌تواند خروج هیجانی سرمایه از بازارها را کاهش دهد. در هفته جاری نیز ریسک انتخابات آمریکا بازارها را دستخوش نوسانات متفاوتی کرده است. حتی با پایان انتخابات آمریکا ریسک‌های دیگری مانند گمانه‌زنی‌ها در خصوص پاسخ به اقدامات رژیم صهیونیستی همچنان می‌تواند سایه سنگینی را بر سر بورس ایجاد کند. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: با وجود اینکه روزهای گذشته صحبت‌های زیادی از عرضه خودرو در بورس‌کالا انجام گرفته و این خبر تاثیر کوتاه‌مدتی بر برخی نماد خودرویی داشت، اما همچنان دلایل دیگری مانند عدم‌ورود نقدینگی فعال آسیب جدی به بورس وارد کرده است.
راهکار‌های متفاوتی برای بهبود وضعیت فعلی وجود دارد و متولیان با ارائه بسته‌های حمایتی می‌توانند زمینه ثبات نسبی را در بازار فراهم آورند. تا زمانی که نقدینگی از سوی متولیان جهت حمایت به بازار تزریق نشود، بازار تغییر روند خاصی نخواهد داشت. از طرفی گزارش‌های شرکت‌ها با وجود قطعی گسترده برق در تابستان چندان مساعد نبوده است. باید منتظر ماند و دید عملکرد صنایع در سه‌ماه پاییز چطور خواهد بود.
