تحلیل‌گریزی در تالار سهام
با‌این‌حال در شرایط کنونی به نظر می‌رسد همچنان نگاه حاکم بر معاملات از عدم قطعیت‌ها و ریسک‌های سیاسی پیش رو نشأت گرفته و همین موضوع دستاویزی برای جولان هیجان در معاملات شده است. در جریان داد‌و‌ستدهای این روزهای تالار شیشه‌ای، عده‌ای از سهامداران تمرکز خود را بر خروج پول گذاشته‌اند. طبیعتا در شرایطی که ریسک‌های سیاسی رو به افزایش می‌روند، سرمایه‌گذاران در سودای کسب سودهای رویایی نخواهند بود. بر اساس آنچه کارشناسان بازار سرمایه مطرح می‌کنند با تشدید درگیری‌های نظامی در هفته اخیر، خروج پول حقیقی نیز سرعت گرفته است؛ به‌طوری‌که طی این هفته خروج پول قدرتمندی از خرداد ۱۴۰۲ رقم خورد. استراتژی مذکور از وضعیت حاکم بر بازار سهام حکایت می‌کند.
حال آنکه در نگاه اول عوامل بنیادی همچنان محرک مثبت است که می‌تواند افراد زیادی را در لیست خرید سهام قرار دهد. طی روزهای اخیر حرکت‌های زیگزاگی قیمت در بازارهای جهانی، بسیاری از فعالان بورس تهران را متعجب کرده است. پس از آنکه بازار جهانی وارد فاز جدیدی از فضای تنشها شد، وضعیت مذکور سبب شد فعالان بورس تهران با احتیاط بیشتری مشارکت کنند و اغلب ترجیح دهند یا فروشنده باشند یا از دور معاملات را نظاره‌گر باشند.
چنانچه می‌دانیم یکی از مولفه‌های موثر در پیشروی رفتار هیجانی معامله‌گران، نوسان شدید قیمت در بازارهای داخلی و خارجی است. نگرانی از تداوم رشد قیمت در بازارهای ارز و طلا در پی مناقشات سیاسی و چشم‌انداز مبهم آن به نوبه خود شرایط را بیش از قبل برای خروج پول از بورس و کوچ آن به سوی بازارهای موازی فراهم می‌آورد. اما عدم ثبات قیمت در تمام بازارهای داخلی و جهانی - اعم از کالایی و غیرکالایی - نشان‌دهنده آن است که نسبت به بازگشت آرامش به صحنه سیاست خارجی در کوتاه‌مدت تردیدهایی وجود دارد.
طبق مفروضات کارشناسی، بورس دو سناریو را در پیش دارد. هر دو سناریو به وضعیت ریسک‌های برون‌مرزی بستگی دارد. در صورت فروکش کردن ریسک‌ها بازار بورس نیز به مرور می‌تواند محدوده‌های ازدست‌رفته را باز‌یابد. اما در صورت تداوم وضعیت کنونی احتمالا شاهد نمایش ضعیف نماگرهای سهامی خواهیم بود. این امر بازگشت شاخص کل به محدوده‌های کنونی را سخت‌تر از قبل خواهد کرد؛ چراکه برای بهبود وضعیت تالار سهام، علاوه بر کاهش ریسک‌های سیاسی، بازار نیازمند تغییرات مفروضات بنیادی نیز هست.
اما در ورای هر دو سناریو یک موضوع مهم نهفته است؛ اینکه بر‌اساس وضعیت حاکم بر بازارها و سطح تنشها، سودآوری در کوتاه‌ترین زمان ممکن در بازار سهام عملا دور از تصورات کارشناسی است؛ رویکردی که در بسیاری موارد منجر به عرضه سهام می‌شود و می‌تواند ورود سرمایه را به مخاطره بیندازد. بنابراین از آنجا که وضعیت بازار تحلیل‌گریز شده است، سرمایه گذاران در شناسایی فرصت‌های ورود و خروج دچار مشکل می‌شوند و به جای رفتار تحلیلی، به دنبال جلوگیری از زیان هستند.
