گارو هوانسیان‌فر*

یک موسسه حسابرسی صورت‌های مالی شرکت آلفا را برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفندماه ۱۳۸۹ حسابرسی کرده است. صورت‌های مالی و یادداشت‌های پیوست و تاییدیه مدیران توسط هیات مدیره شرکت آلفا به صورت امضا شده و رسمی تقدیم این موسسه شده است. موسسه یادشده کلیه رسیدگی‌های لازم را طبق استانداردهای حسابرسی، البته به‌جز موردی که در ذیل شرح داده شده، انجام داده است. اسناد و مدارک سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۰ تا زمان پایان اجرای کار حسابرسی به صورت مرتب در زونکن‌هایی بایگانی شده ولی اسناد حسابداری برای آنها صادر نشده و در نتیجه دفاتر حسابداری سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۰ تا زمان پایان اجرای عملیات حسابرسی نوشته نشده (چه به صورت مکانیزه و چه به صورت دستی در دفاتر قانونی).

در این سوال، مساله دفاتر قانونی را کنار می‌گذاریم و از بحث در مورد آن صرف نظر می‌کنیم (برای راحتی و سادگی سوال). بنابراین حسابرس به نتیجه و گردش کلیه حساب‌ها در سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۰ تا تاریخ پایان اجرای کار حسابرسی، دسترسی نداشته است. به عبارت دیگر، امکان پیگیری حساب‌های شرکت برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۸۹ به سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۰ برای حسابرس وجود نداشته است.

از آنجا که حسابرس مجبور است بسیاری از عملیات یک حساب را در یک سال مالی، در سال مالی بعد پیگیری کند تا به نتیجه مطلوب برسد، این کار برای حسابرس امکان‌پذیر نبوده است. لازم به توضیح است که اقلامی که باید در سال مالی بعد (سال ۱۳۹۰) پیگیری شود از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

اظهار نظری که حسابرس نسبت به صورت‌های مالی سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۸۹ باید ارائه دهد، تحت هر کدام از شرایط زیر چگونه است؟

۱- مسوولان شرکت آلفا بتوانند اسناد و مدارک سال مالی ۱۳۹۰ را در هر موردی که حسابرس می‌خواهد مطلبی را در سال مالی ۱۳۹۰ پیگیری کند، به او ارائه کنند.

۲- مسوولان شرکت آلفا نتوانند اسناد و مدارک سال مالی ۱۳۹۰ را در هر موردی که حسابرس می‌خواهد مطلبی را در سال مالی ۱۳۹۰ پیگیری کند، به او ارائه کنند.

به هر دو مورد فوق در چهار حالت زیر پاسخ دهید:

۱- موسسه حسابرسی یادشده یک موسسه حسابرس معتبر باشد.

۲- موسسه حسابرسی یادشده یک موسسه حسابرس نیمه معتبر باشد.

۳- موسسه حسابرسی یادشده یک موسسه حسابرس غیرمعتبر باشد.

۴- سایر حالت‌هایی که می‌توانید حدس بزنید و از اشاره کردن به آنها معذورم.

* عضو پیوسته انجمن

حسابداران خبره مدیریت انگلستان