ارزش معاملات در چرخه تجاری بورس
همچنین باید گفت ارزش معاملات به طور معمول در انتهای مسیرهای نزولی افت زیادی پیدا میکند و میتوان آن را به حرکت در مسیری هموار تشبیه کرد که برای حرکت در خلاف جهت باید کمی از سرعت فعلی کاست تا بتوان در خلاف مسیر فعلی قدم برداشت. از طرفی در انتهای مسیرهای صعودی نیز شاهد ثبت ارقام عجیبوغریبی در ارزش معاملات هستیم؛ در چنین مواردی است که بازار ارزشهای معاملات بالایی را به ثبت میرساند؛ به طوری که در خلال سالهای ۹۸ تا ۹۹که سالهای رشد خیرهکننده بازار سهام بود نماگر اصلی بازار توانست صعود پرقدرتی را تا محدوده ۲میلیون و ۲۰۰هزار واحدی داشته باشد. اواسط مردادماه سال ۹۹، ارزش معاملات اعداد و ارقام ۲۰هزار میلیارد تومانی را به ثبت رساند. نکتهای که در این خصوص باید به آن توجه داشت، این است که در بازار سرمایه در کنار بازیگران حقیقی، بازیگران حقوقی نیز فعالیت دارند و در مباحثی مانند کد به کدها میتوانند ارزش معاملات را به صورت مصنوعی دستخوش تغییر کنند.
در بازار سرمایه بخشی از چنین معاملاتی را میتوان به عنوان شاخصساز نیز در نظر گرفت، که انواع مختلفی دارد و موجب تاثیرات نوسانی و خارج از چارچوب ارزش معاملات در طول دورههای گوناگون شده است. به عنوان مثال مباحث کد به کد یا شاخصسازیهای مصنوعی برای رونق دادن به ارزش معاملات، در سالهای گوناگون اتفاق افتاده و نمیتوان آن را اتفاقی عجیب عنوان کرد.
از طرفی میتوان اظهار کرد انتشار اخبار ضدونقیض، بهویژه انتشار شایعات گوناگون که در اتمسفر بازار میپیچد و فضای بازار را مسموم میکند، میتواند ارزش معاملات و جریان ورود و خروج نقدینگی را تحتالشعاع قرار دهد؛ به طوری که افزایش موج شایعات میتواند قوه احساسات و هیجانات برخی معاملهگران را تحتتاثیر قرار دهد و از این جنبه که این افراد را وادار به خریدوفروشهای هیجانی میکند، قابلتوجه است. در سال جاری نیز اخبار ضدونقیض گوناگون چون تغییر نرخ خوراک پالایشیها یا تعیین نرخ تسعیر قیمت خوراک و قیمت پایه بورس کالا بر مبنای فروش مرکز مبادله ارز و طلا، به نوبه خود در تعیین وضعیت بازار تاثیرگذارند. همچنین سطوح حمایتی و مقاومتی بازار و تغییر فاز بازار و عبور از این سطوح میتواند ارزش معاملات را با رونق و رکود روبهرو کند. عبور از ابرکانالها مانند ابرکانال ۲میلیون واحدی یا عبور از سقف ۲میلیون و ۵۰۰هزار واحدی میتواند جهشی در رشد یا نزول ارزش معاملات ایجاد کند. بنابراین رشد ارزش معاملات و ورود جریان نقدینگی به بازار سهام تابع عوامل گوناگونی خواهد بود. به طور معمول ارزش معاملات در جریان رشد نماگرهای اصلی بازار افزایش پیدا میکند و در جریان نزول بازار نیز به طرز قابلتوجهی افت میکند. از این رو توجه به این متغیر در کنار متغیرهای دیگر میتواند سمتوسوی مناسبی را برای سرمایهگذاری در بازارهای مالی به ما بازتاب دهد.