بازار سرمایه زمستان را بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رمق آغاز کرد

خروج سهامداران سردرگم از بورس

دنیای اقتصاد - عاطفه چوپان: بازار سرمایه روزهای ابتدایی زمستان را در ابهام و سردرگمی به‌سر برد. عدم‌شفاف‌سازی در متغیری که در آذرماه بازار سرمایه را رشد داده بود، باعث شد تا رفته‌رفته از سرعت این رشد کاسته شود و سرانجام به افت نماگرهای بازار سرمایه بینجامد. بازار سرمایه از شنبه هفته‌جاری تا روز گذشته – سه‌شنبه - مجموعا‌ هزار و ۱۲۸‌میلیارد‌تومان نقدینگی از دست داد و میانگین ارزش معاملات نیز به زیر ۵ همت سقوط کرد؛ این در حالی است که در همین ماه گذشته بازار سرمایه از داغ بودن اخبار مثبت پیرامون تجدید ارزیابی دارایی هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری منتفع شده‌بود و تحلیلگران نسبت به ادامه‌دار بودن این رشد امیدوار بودند. با توجه به اینکه اخبار جدیدی از جلساتی که پیرامون این موضوع برگزار شد منتشر نشد، حال ریسک‌هایی از جمله بودجه، رکود کلی حاکم بر اقتصاد، افزایش نرخ بهره و قطعی گاز برای صنایع مجددا برای بازار سرمایه پررنگ شده‌است.

احتمال ریزش بیشتر

حسن حسین‌نیا، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: در هفته‌جاری به‌رغم انتظار فعالان بازار برای شفاف‌سازی درباره جلسه هفته گذشته سازمان بورس و هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری در محل وزارت اقتصاد متاسفانه هیچ اطلاعات دقیقی از مضمون این جلسه به بازار مخابره نشد. این مساله باعث سردرگمی سهامداران شد و رفته‌رفته خروج نقدینگی اشخاص حقیقی در بازار شدت گرفت و در روز گذشته خروج نقدینگی اشخاص حقیقی از سهام و صندوق‌های سهامی به بالای 600‌میلیارد‌ تومان رسید. وی ادامه داد: ارزش معاملات نسبت به هفته‌های گذشته افت قابل‌توجهی داشته و هرچند این عدد روز گذشته بالای 5هزار ‌میلیارد‌تومان بود، اما سرانه فروش با قدرت بالایی خود را نشان‌داد و در عین‌حال خروج نقدینگی نیز نشان می‌دهد ابهامات زیادی در بازار هست. بررسی این مساله را می‌توان در دو روی یک فرضیه دانست، یا اینکه اخبار ناخوشایندی برای بازار سرمایه وجود دارد که بخشی از فعالان احتمالا در مورد آن اطلاعاتی دارند یا احتمالاتی می‌دهند که خروجشان را از بازار تسریع کردند یا اینکه ابهامات به حدی زیادشده که امیدواری نسبت به اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی بیشتر در سهامداران باقی نمانده و باعث خروج از بازار برای کمتر آسیب دیدن در روزهای آینده شده‌است.  حسین‌نیا گفت: شدت‌گرفتن فروش‌ها و خروج اشخاص حقیقی می‌تواند شاخص را به میزان بیشتری کاهش بدهد و انتظارات کاهشی قیمتی را در سهام بیشتر کند که این موضوع می‌تواند نتایج بدتری را نیز به‌دنبال داشته‌باشد. باید منتظر بود و دید آیا اخبار خوبی از هلدینگ‌ها و شرکت‌های بورسی و نهاد ناظر و همچنین بودجه‌ای که در مجلس در حال ارزیابی است در مورد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها که موتور محرکه اصلی روند صعودی در بازار سرمایه در مقطع فعلی است، مخابره می‌شود یا نه. اگر خبر خوبی از این موضوع مخابره شود، می‌توان دوباره به نزدیک‌شدن شاخص به محدوده دو‌میلیون و 70 تا 150‌هزار‌واحدی امیدوار بود، در غیر‌این‌صورت قطعا شاهد ریزش شدیدتری در بازار خواهیم بود.

رکود بر بورس غالب شد

مهدی دلبری، تحلیلگر بازار سرمایه نیز بیان کرد: ابلاغیه‌ای که از وزارت صمت مبتنی بر وضع حقوق دولتی جدید در مواد معدنی منتشر شد، نشان می‌داد در برخی موارد افزایش شدیدی داشته‌ایم. به‌طور مثال با توجه به تغییر فرمول تقریبا 50‌درصد رشد حقوق دولتی را در معادن سنگ‌آهن و مس داریم، در منگنز تقریبا دو‌برابر شده و این باعث‌شده گروه خیلی بزرگی شامل فلزات رنگی، کانی‌های فلزی و کل این زنجیره تحت‌الشعاع قرار بگیرند و با توجه به اینکه هلدینگ‌های بزرگی در این گروه هستند، عملا این نگرانی به گروه سرمایه‌گذاری هم رسیده‌است. این تحلیلگر افزود: همزمان بحث بودجه‌هم مطرح است و اگرچه در بودجه ‌نکته منفی خاصی در مورد بازار سرمایه نبود، اما متاسفانه دیدی که در مورد صنایع سودآور در دولت حاکم شده بازار را نگران کرده‌است. بعد از رشدی که در آبان ماه شاهد بودیم آذر نسبتا متعادلی داشتیم، این هفته احتمالا گزارش‌های ماهانه در ادامه گزارش‌های آبان باشد و برداشت من این است که بین 10 تا 15‌درصد رشد فروش و سود در پاییز داشته باشیم. علاوه‌بر این همزمان گزارش‌های محدود منفی در مورد قطعی گاز نیز می‌تواند برخی از گروه‌های پتروشیمی فلزات و سیمانی را تحت‌الشعاع خود قرار بدهد. وی ادامه داد: البته افزایش خیلی جزئی در نرخ ارز بازار متشکل هم داشتیم که می‌تواند تا حدی به گزارش‌های کمک کند. از طرفی بازار به استقبال گزارش‌های 9 ماهه می‌رود و به‌نظر می‌رسد سود  9ماهه شرکت‌ها بین 20 تا 30‌درصد نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته رشد داشته‌باشد، اما همزمان بازار از رکود گسترده‌ای که به دلیل شرایط اقتصادی تحریم و نرخ بهره بالا در کشور حاکم شده رنج می‌برد و به‌نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت متغیر خاصی برای رشد نداشته‌باشد، البته دلیلی هم برای پایین‌آمدن نیست و باید رکود را در بازار به‌عنوان یک متغیر اثرگذار فعلا پذیرفت.

امید به تداوم رشد

کامل ابراهیمیان، تحلیلگر بازار سرمایه اما دیدی متفاوت به روند معاملات در دی ماه دارد. او در این‌خصوص گفت: بازار سرمایه پاییز  پرنوسانی را پشت‌سر گذاشت. اوایل پاییز شاهد افت ارزش معاملات وشاخص‌کل بودیم و در آذر ماه روند بازار تغییر نسبی داشت و با اخبار مرتبط با تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها و هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری شاهد روند روبه‌رشد در بازار و شاخص‌کل بودیم. وی ادامه داد: به‌نظر می‌رسد انتشار گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها در آذر ماه و پیش‌بینی وضعیت سودآوری شرکت‌ها در فصل پاییز بازار را منتفع کند. پیش‌بینی می‌شود عملکرد شرکت‌ها در پاییز نسبت به فصل بهار بهتر و نسبت به تابستان تقریبا‌برابر خواهد بود. از طرفی با توجه به وضعیت بازارهای جهانی که در روزهای اخیر شاهد رشد قیمت کامودیتی‌ها به‌ویژه فلزات اساسی به دلیل کاهش تورم و افت شاخص دلار در سطح جهانی بوده، روند روبه‌رشد فلزات اساسی از یک‌سو و ثبات نسبی در بازار نفت از سوی دیگر و همچنین چشم‌اندازی که نسبت به نرخ ارز وجود دارد می‌توان به سودآوری شرکت‌ها در فصل زمستان امیدوار بود. وی افزود: در کل با اخبار تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها و عملیاتی‌شدن آن در صنایع بزرگ از جمله بانک‌ها و هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری پیش‌بینی می‌شود معاملات در دی ماه روند روبه‌رشدی داشته‌باشد و می‌توان شاهد رسیدن شاخص‌کل به سقف قبلی خود یعنی در محدوده‌های دو‌میلیون 500‌هزار واحد بود. هرچند ریسک‌هایی از جمله بودجه‌را پیش‌رو داریم و ابهامات پیرامون آن می‌تواند بر سودآوری شرکت‌ها در سال‌آینده تاثیر بگذارد و امیدواریم تصمیماتی که در مجلس گرفته می‌شود منجر به بهبود سودآوری شرکت‌ها و روند روبه‌رشد بازار سرمایه باشد. این تحلیلگر افزود: ریسک دیگری که در اقتصاد وجود دارد افزایش نرخ بهره است که معمولا در سه‌ماهه پایانی سال‌بیشترین هزینه‌کرد بودجه‌سنواتی در آن اتفاق می‌افتد و برآورد می‌شود با توجه به انتشار اوراق در این فصل و همچنین وضعیت نقدینگی بانک‌ها به دلیل سیاست انقباضی بانک‌مرکزی کماکان نرخ بهره در سطوح بالا ماندگار شود و این ریسکی بر رشد آتی بازار سرمایه است.