نوسانات محدود نماگرهای سهامی در مقیاس هفتگی
بورس در خنثی‌ترین حالت ممکن
دنیای اقتصاد/علی محمدی
در جریان معاملات آخرین روز از هفته، شاخص کل بورس تهران ۰.۱۵ درصد از ارتفاع خود را از دست داد و نهایتا در سطح ۲ میلیون و ۱۵۸ هزار واحدی به کار خود پایان داد. نماگر هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، بدون تغییر نسبت به روز سه‌شنبه، معاملات هفته را در سطح ۷۵۲ هزار و ۱۱۱ واحدی به اتمام رساند. این شاخص یک نماگر قابل اعتنا برای سنجش وضعیت سهام مختلف موجود در بازار است و عدم تغییر آن نسبت به روز گذشته بیانگر این مساله است که برآیند زورآزمایی خریداران و فروشندگان در جریان معاملات روز گذشته به نتیجه خاصی منتهی نشده است و هیچ کدام از طرفین نسبت به گروه مقابل برتری خاصی نداشته‌اند که این موضوع خنثی بودن وضعیت نیروهای اثرگذار بر بازار سهام را نشان می‌دهد. شاخص کل فرابورس نیز به عنوان نماینده سهام فرابورسی، با افت محدود ۰.۰۴ درصدی همراه شد و پرونده معاملاتی خود در هفته جاری را در سطح ۲۶ هزار و ۲۵۵ واحدی بست.
دلایل لرزان‌شدن گام‌های بازار
بورس تهران همواره در سال‌های اخیر حساسیت بالایی از خود به قیمت دلار نشان داده است و به نظر می‌رسد تا زمانی که دلار از جهش قابل‌‌‌‌‌‌‌توجهی در جریان معاملات بازار آزاد ارز برخوردار نباشد، نمی‌توان به تداوم روند صعودی بلندمدت در بازار سهام امیدوار بود. رشدی که در هفته گذشته در جریان معاملات به وقوع پیوست، واکنش آمیخته به امید سهامداران به اخبار امیدوارکننده‌ای بود که در زمینه تجدید ارزیابی بنگاه‌های بورسی به وقوع پیوست. در واقع عامل دیگری که علاوه بر نرخ دلار، از قدرت تحریک نیروی تقاضا در بورس تهران برخوردار است، تزریق اخبار مثبت به صنایع مختلف است که در روزهای اخیر، شاهد پرسه‌زدن این محرک در قلمرو بورس تهران بودیم. درواقع تزریق این اخبار موجب شد بازار سهام یک هفته سبز معاملاتی را سپری کند و شاخص کل، شاخص هم‌وزن و شاخص کل فرابورس در هفته منتهی به ۱۵ آذر به ترتیب ۵.۳۷، ۳.۶۹ و ۳.۵ درصد افزایش ارتفاع را تجربه کنند. اما رصد رفتار روزانه نماگرهای سهامی، روایتگر این موضوع است که تقریبا اثر روانی مثبت منتج از تجدید ارزیابی شرکت‌ها در بازار سهام تخلیه شده است و این محرک توان هدایت بیشتر قیمت‌ها به سطوح بالاتر را ندارد. افت اندک نماگرهای بازار سهام در روز گذشته نیز گواه و حکم تاییدی بر این موضوع است. بنابراین همچنان موضوع اصلی در بازار سهام این است که این بازار از فقدان محرکی که بتواند با قطعیت در دل سهامداران عطش خرید را شعله‌ور کند، محروم است. بعد از ریزش قیمت‌ها در مرداد سال ۹۹ بازار سهام گرفتار وضعیت مشابهی شده بود.
کل معاملات سال ۱۴۰۰ بورس تهران بر این مدار گذشت؛ به‌گونه‌ای‌که اخبار امیدوارکننده‌ای در زمینه‌های مختلف در بازار سهام مخابره می‌شد؛ اما هیچ‌کدام از این خبرها از نیروی کافی برای شکل‌دهی به روند صعودی بلندمدت در بازار برخوردار نبودند. نیمه اول سال ۱۴۰۱ نیز بر همین منوال پیگیری شد؛ اما در نیمه دوم سال گذشته و بعد از اینکه اکثر سهم‌ها در اواخر مهر و اوایل آبان سال گذشته کف‌های قیمتی ثبت کردند، با جهش دلار در معاملات بازار آزاد –که در چند سال اخیر مهم‌ترین عامل پیشران قیمت‌ها در بورس تهران بوده– بازار سهام نیز دچار تغییر روند شد و یکی پس از دیگری قله‌های تاریخی را پس گرفت؛ به‌گونه‌ای‌که شاخص هم‌وزن و شاخص فرابورس در اسفند و شاخص کل بورس تهران در فروردین سال جاری پس از ۳۱ ماه قله‌های تاریخی ثبت‌شده در سال ۹۹ را پس گرفتند. پس همان‌طور که مشاهده می‌شود فقط جهش ارزی و شعله‌ورشدن آتش انتظارات تورمی بوده که توانسته نیروی تقاضا را در سپهر بورس تهران به گونه‌ای تحریک کند که این بازار در جریان یک روند صعودی، کلیه سقف‌های تاریخی خود را پس بگیرد.
