رشد محدود نماگرهای تالار شیشه‌ای برای دومین روز متوالی
تلاقی دو تفکر در بازار سهام
عكس: علی محمدی
بازار در آینه آمار
در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص‌کل به‌عنوان نماگر اصلی بازار سهام، رشد ۰.۰۷درصدی را تجربه کرد. نماگر هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، با افزایش ۰.۴۹درصدی همراه شد. همان‌طور که از آمار و ارقام نیز پیداست، در روز گذشته عملکرد شاخص هموزن نسبت به شاخص‌کل بهتر بوده‌است که این موضوع را می‌توان به‌عملکرد ضعیف‌تر این شاخص در هفته‌های گذشته نسبت به شاخص‌کل منسوب دانست. در هفته‌های اخیر، شاخص‌کل، تحت‌تاثیر اخبار ناشی از تجدید ارزیابی شرکت‌های بزرگ بورسی، عملکرد بهتری نسبت به شاخص هموزن ثبت کرده‌بود. شاخص‌کل فرابورس نیز به‌عنوان شاخص اصلی بازار فرابورس، رشد ۰.۱۶درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۵هزار و ۲۶۹میلیارد‌تومان را ثبت کرد. ارزش معاملات خرد بازار سهام در هفته‌های اخیر از کانال ۴هزار میلیارد‌تومان فاصله گرفته‌است و می‌توان از این پرده برای بازار سهام چشم‌انداز روشنی متصور شد. افزون بر این در روز گذشته، ۱۲۰میلیارد‌تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد.
ناامیدی سهامداران
نکته‌ای که از رصد حرکات بازار سهام در ماه‌های اخیر رصد می‌شود این است که بعد از تجربه ریزش قیمت‌ها در بازار سهام، سهامداران با مشاهده وضعیت قمر در عقرب تالار شیشه‌ای، عمدتا مسیر خروج از تالار شیشه‌ای را در پیش گرفتند و موجی از ناامیدی درمیان فعالان بازار سهام احساس می‌شد که خود را در قالب ارزش معاملات پایین و خروج پول حقیقی از گردونه معاملات نشان می‌دهد. اخباری که درخصوص تجدید ارزیابی شرکت‌ها مخابره شد، توانست جو و فضای اطمینان را به بازار سهام برگرداند و اذهان سهامداران را از سمت عوامل و ریسک‌های بیرونی مانند ریسک سیستماتیک منتج از جنگ خاورمیانه به سمت عوامل درون بازاری سوق دهد.
این موضوع خود را در افزایش حجم و ارزش معاملات خرد نشان‌داد و ارزش معاملات بازار سهام از کانال۴هزار میلیارد‌تومان به کانال ۷هزار میلیارد‌تومان رسید و در هفته گذشته بازار سهام با استقبال از سوی حقیقی‌ها مواجه شد.گفتنی است که در سنوات اخیر اوضاع و احوال معاملات بازار سهام به‌گونه‌ای پیش‌رفته که هر موقع که بازار در روند صعودی قرارگرفته، بازار با تغییر مالکیت مثبت از سوی حقیقی‌ها همراه شده‌است و ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز در سطوح بالاتری نسبت به گذشته قرار گرفته‌است.
دو دیدگاه
حال در بازار سهام دو تفکر نسبت به ادامه مسیر معاملات شکل گرفته‌است. گروهی معتقدند که بازار سهام در مقطع کنونی در نقاطی قرار دارد که نمی‌توان صفت ارزندگی را به آن نسبت داد. به عقیده این گروه، متغیرهایی مانند ارزش دلاری بازار سهام و نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر بازار سهام و سایر پارامترهای اثرگذار در سطحی قرار دارند که نمی‌توان گفت که بازار ارزنده است و برای صعود بازار از این نقاط، نیازمند محرک‌های قوی و اخبار مثبت در زمینه‌های مختلف هستیم. از سوی دیگر گروه دیگری نیز در بازار سهام اعتقاد دارند که با توجه به گذشت نزدیک به ۴۰ماه از ریزش بورس در مرداد سال۹۹، بازار سهام در سه سال‌اخیر رشد قابل‌توجهی را ثبت نکرده‌است و سهامداران حاضر در بورس تهران، در قیاس با سایر بازارها، بازدهی چشمگیری به‌دست نیاورده‌اند. با تکیه بر این مفروضات بازار سهام در ماه‌های آتی، با توجه به پتانسیل جذب نقدینگی بازار برنده خواهد بود و اخبار مثبت در زمینه‌های مختلف را دستمایه رشد خود قرار خواهد داد و در واقع بازار به اخبار مثبت بیش از اخبار منفی وزن خواهد داد.
فقدان محرک، استدلال گروه اول
همان‌طور که به کرات در گزارش‌های پیشین «دنیای‌اقتصاد» در شماره‌های قبلی بدان پرداختیم، بازار سهام در روزهای اخیر از دو ناحیه رنج می‌برد. اول اینکه با توجه به فعل و انفعالات حادث‌شده در سال۹۹ و اتفاقات پس از آن، اعتماد از اکوسیستم بازار سهام رخت بربسته است. بدین معنا که سرمایه‌گذاران تالار شیشه‌ای باتجربه، با کوچک‌ترین روندهای صعودی، اقدام به شناسایی سود در نمادهای مختلف می‌کنند تا اندک سودی که به‌دست آورده‌اند، از دست نرود. افزون بر این، می‌توان گفت که با توجه به ثبات در بازار ارز، بازار سرمایه نیز از این ناحیه محرک خاصی را دریافت نمی‌کند، یعنی در اتمسفر بازار سهام، مسائل بنیادی از توان آنچنانی که بتواند کلیت بازار سهام را با رشد مواجه سازد، برخوردار نیست و کلیت بازار سهام، تنها در صورت جهش قیمت دلار با رشد همراه خواهد شد که این موضوع نیز در مقطع فعلی با توجه به منابع و ذخایر ارزی در دسترس بانک‌مرکزی فعلا دور از ذهن به‌نظر می‌رسد.
به‌نظر می‌رسد که در روزهای آتی، جریان معاملات در یک وضعیت خنثی پیگیری شود و پول موجود در بازار سهام بین سهام مختلف بازار جابه‌جا شود. نکته قابل‌توجه در مقطع فعلی این است که شاخص‌کل توانسته خود را در سطوح بالاتر از کانال ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحدی تثبیت کند و به‌نظر می‌رسد در صورت حفظ خود در بالای این سطح، سهامداران بازار سهام، با دید امیدوارانه‌تری به ادامه مسیر معاملات بنگرند. به هر روی باید منتظر ماند و دید که در جریان رالی‌های متعددی که در ادامه مسیر معاملاتی در بازار سهام به‌وقوع خواهد پیوست، چه اخباری در زمینه‌های مثبت و منفی به بازار سهام مخابره خواهد شد و جریان بازار را به کدامین سو هدایت خواهد کرد.
