شاخص‌کل بورس تهران ۲۵/ ۱درصد رشد کرد
واکنش مثبت به نرخ جدید دلار محاسباتی
رنج‌‌‌‌‌‌های مثبت در صندوق‌های پالایش‌یکم، پتروآگاه و پتروما در روز شنبه، نوید این اتفاق را می‌داد که معاملات روز یکشنبه با اقبال به سمت نمادهای پالایشی و پتروشیمی دنبال خواهد شد. همین موضوع نیز رنگ واقعیت به خود گرفت و در روزی که گذشت شاخص این صنعت، با رشد ۷۰/ ۳درصدی همراه شد تا رشد سهم‌‌‌‌‌‌های زیرمجموعه این شاخص صنعت، تاثیر بسزایی در صعود ۲۵/ ۱درصدی شاخص‌کل بورس تهران داشته باشد. رشد قیمتی نمادهای شپنا، شبندر و شتران مجموعا تشکیل‌‌‌‌‌‌دهنده ۲۱درصد از رشد ۲۶هزار‌واحدی نماگر اصلی بازار سهام در روز گذشته بود. بعد از سپری‌‌‌‌‌‌شدن چند روز طاقت‌‌‌‌‌‌فرسا در جریان معاملات بورس تهران، در روز گذشته برآیند طرفین عرضه و تقاضا، حکم به برتری طرف تقاضا داد و وضعیت بهتر در نمادهای دلاری بازار نیز از نکات قابل‌توجه بازار بود که این موضوع خود را در رشد بیشتر شاخص‌کل نسبت به شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن و همچنین حضور نمادهای دلاری در صدر فهرست نمادهای با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص‌کل نیز نشان می‌دهد. در روز گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام در محدوده ۴هزار و ۶۲۰میلیارد‌تومان قرار گرفت و بازار شاهد خروج ۸۷میلیارد‌تومانی پول حقیقی‌‌‌‌‌‌ها بود.
تاثیر مثبت پالایشی‌‌‌‌‌‌ها
رصد تحرکات نماگرهای اصلی بازار سهام در روز گذشته گویای این نکته است که عمده رشد قیمت‌ها در ۹۰ دقیقه آغازین بازار رخ داده‌است و هرچه شاهد فاصله‌گرفتن از ابتدای معاملات بودیم، بازار روند متعادل‌‌‌‌‌‌تری به خود گرفته‌است. به بیانی ساده‌‌‌‌‌‌تر در توضیح علت این ماجرا می‌توان این‌چنین استنباط کرد که جو و فضای روانی شکل‌‌‌‌‌‌گرفته در کلیت بازار جزو اصلی‌ترین دلایلی بوده که موجبات رشد قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای را فراهم کرده است، اما با توجه به اینکه در کشوری زندگی می‌کنیم که بخشنامه‌ها با سرعت برق و باد می‌توانند توسط نهادهای مختلف ملغی شوند، معاملات بازار در نیمه دوم رنگ متعادل‌‌‌‌‌‌تری به خود گرفت و دیگر به مانند آغاز بازار، شاهد جولان تقاضا در جریان معاملات نبودیم، چون به کرات مسبوق به‌سابقه بوده که بخشنامه یا اطلاعیه‌‌‌‌‌‌ای که به بازار سهام و وضعیت صنایع آن مربوط بوده، مخابره شده و اندکی بعد بنا به دلایلی غیرمنطقی شاهد تکذیب و لغو اجرای آن بوده‌‌‌‌‌‌ایم. سرمایه‌گذاران بورس تهران در زمینه واکنش به خبر افزایش نرخ دلار محاسباتی نمادهای پالایشی، کمی دست‌به‌عصاتر رفتار کردند تا در صورت لغو اجرا یا تکذیب آن و چرخش روند نمادهای این گروه، دچار زیان شدید نشوند. کم‌‌‌‌‌‌شدن تقاضا در اواخر بازار در نمادهای گروه پالایشی از کمتر‌بودن قیمت‌های آخرین معامله نمادهای این گروه از قیمت پایانی نیز مشخص بود. نمادهای گروه پالایشی در صدرجدول گروه‌هایی قرار داشت که با بیشترین ورود پول حقیقی همراه شد.
اثر بنیادی دلار محاسباتی جدید بر بازار
اگر دست سیاستمداران و سیاستگذاران در کنترل نرخ ارز تعیین‌‌‌‌‌‌کننده باز است، باید آن را در سیستم سامانه حواله یا نرخ متشکل ارز و مواردی از این دست ببینیم، اما در مقطع فعلی طبق شنیده‌‌‌‌‌‌ها هیچ تغییری در هیچ‌یک از سامانه‌‌‌‌‌‌های مذکور ایجاد نشده که البته اگر طی زمانی در روزها و هفته‌های آتی این اتفاق رخ دهد، می‌توان به ثبات نرخ‌ها در بازار ارز امیدواربود. نکته دیگری که در جریان اخبار سیاسی مخابره‌شده برای کنترل نرخ ارز قابل رصد است اینکه از یک اهرم روانی یک‌بار یا نهایتا چندبار می‌توان به‌عنوان عامل کاهنده انتظارات تورمی استفاده کرد، اما اینکه هر روز در اخبار و رسانه‌‌‌‌‌‌های مختلف اعلام شود که دارایی‌های بلوکه‌‌‌‌‌‌شده ایران در کشورهای مختلف آزاد شده، اما اثری در نرخ واقعی و جریان ارز نداشته باشد، خیلی زود این خبردرمانی هم اثر خود را از دست خواهد داد. اگر توافق سیاسی وجود داشته باشد، باید در بازار حواله و نیما و همچنین نرخ متشکل ارزی این تغییرات و این دسترسی آسان به نرخ ارز را شاهد باشیم. اگر این موضوع قابل‌ردیابی نباشد، به‌زودی به این نقطه خواهیم رسید که با گفتار درمانی نمی‌توان قیمت را کنترل کرد و تقریبا همین اتفاق هم در حال‌حاضر رخ‌داده و دلار بعد از سرک‌‌‌‌‌‌کشیدن به کانال ۴۶هزار‌تومان، اکنون به کانال ۵۰هزار‌تومان بازگشته است. در مقام جمع‌‌‌‌‌‌بندی باید اذعان کرد که اگر قرار است تحولاتی در نرخ ارز رخ دهد باید اثرات آن را در دسترسی به این نرخ‌ها جست‌وجو کرد که به‌نظر فعلا چنین چیزی در دسترس نیست و البته هیجان عجیبی هم در نرخ ارز رخ نخواهد داد و نرخ ارز به‌صورت منطقی پیشروی خواهد کرد. برای اهالی بازار نیز ضروری است که تحلیل‌های دقیق‌تری داشته باشند و ارقام و اعداد تخیلی رو به پایین را برای نرخ ارز در تحلیل‌های خود لحاظ نکنند.
جریان نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰تومان برای اقتصاد کشور جریان منطقی و مفیدی نبود و وقتی نرخی در دسترس نیست قاعدتا نباید منطق محاسباتی این‌چنین نیز داشته باشد. با فرض اجرایی‌‌‌‌‌‌شدن ماجرای افزایش نرخ دلار محاسباتی به‌نظر می‌رسد یکی از منطقی‌‌‌‌‌‌ترین کارهای دولت در سنوات اخیر همین ماجرای تغییر نرخ از ۲۸هزار به ۳۸هزار‌تومان بوده‌است. در رابطه با تاثیر این موضوع بر بازار سهام می‌توان گفت که به‌نظر اثرات متفاوتی را از این تصمیم می‌توان در بازار مشاهده کرد. اولین موضوع به افزایش شفافیت در بازار برمی‌گردد، این اتفاق می‌تواند شفافیت بازار را افزایش داده و به‌نوعی ابهامات و ایرادات و تحولات مختلف را کمرنگ‌‌‌‌‌‌تر کند و به‌نوعی ریسک بازار را کاهش دهد. این اثر مانع از آن می‌شود که دولت به بهانه اینکه با نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰تومان خوراک و بهای تمام‌شده شرکت‌ها را محاسبه می‌کند، در سود شرکت‌ها دست‌اندازی کند. نکته بعدی این است که برخی شرکت‌ها ممکن است از این موضوع آسیب‌هایی را ببینند؛ چراکه نرخ آنها با نرخ خوراک ارزان تامین می‌شد و حالا این نرخ گران‌‌‌‌‌‌تر می‌شود. به‌نظر این موضوع به دلیل اینکه پایدار نبود و دیر یا زود این اتفاق می‌‌‌‌‌‌افتاد، طبیعی بوده و نباید نگران این مساله بود. به‌نظر یک افزایش نرخ در نهاده‌‌‌‌‌‌های انرژی مورد محاسبه دولت خواهیم داشت و احتمالا از این پس دولت نیز نرخ گاز، برق و نهاده‌‌‌‌‌‌های دیگر را با دلار ۳۸هزار‌تومان محاسبه خواهد کرد که منجر به افزایش احتمالی نرخ بهای تمام‌شده در این شرکت‌ها خواهد شد.
