یکپرسشیکپاسخ
طلا بهتر است یا صندوق طلا؟
احمد اشتیاقی، تحلیلگر بازار سرمایه: از آنجایی که در بازار سرمایه باید بتوان همه سلایق و علایق را پوشش داد، بنابراین اگر فردی که وارد بازار سرمایه میشود بخواهد در سبد خود طلا نیز داشته باشد این امکان باید فراهم باشد. صندوقهای طلا در رشد اخیر بازار که دلار از 32هزار تومان به کانال 50هزار تومان رسید، عملکرد خیلی خوبی به واسطه رشد دلار و اونس داشتند و توانستند از افزایش قیمت دلار و اونس منتفع شوند. البته قاعدتا در چند ماه اخیر و از ابتدای سال تا الان که روند دلار نزولی بود روند صندوق های طلا نیز منفی بود، اما در ارزیابی عملکرد یک سال اخیر این صندوقها میبینیم که بازدهی خوبی را برای یونیتداران خود به ارمغان آوردند. به طور کلی صندوقهای طلا تکمیلکننده پرتفوی افرادند.
علاوه بر این، سپرده بانکی، صندوقهای با درآمد ثابت، صندوقهای کالایی، شمش طلا و ... نیز به عنوان ابزارهای سرمایهگذاری در بازار به وجود آمده تا افرادی که در زمینه کالا تمایل به سرمایهگذاری دارند، بتوانند در آنها سرمایهگذاری کنند و چنانچه این افراد احساس کنند سهام بازدهی کافی را ندارد میتوانند به سمت صندوقهای طلا بروند یا اگر آنها بازدهی نداشتند میتوانند نسبت به سرمایهگذاری در صندوقهای با درآمد ثابت اقدام کنند. ابزارهای نوینی که در اختیار بازار سرمایه قرار گرفته میتواند پوششدهنده علاقهمندیهای فعالان این بازار باشد و کسی که بخواهد پرتفویی از داراییهای متنوع داشته باشد این امکان در بازار سرمایه فراهم است.
جذابیت صندوقهای طلا نسبت به خرید مستقیم طلا از بازار اول از همه به خاطر موضوع امنیت است. با توجه به اینکه خریدی که این صندوقها انجام میدهند در انبار بانکهاست، بنابراین اگر سکه یکروزه یا شمش بخرند نزد سیستم بانکی نگهداری میشود و از طرفی اصالت محصول هم تضمین شده است. اما چنانچه این نگهداری در خانه انجام شود، احتمال سرقت برای آن وجود دارد. مضاف بر این افرادی که نسبت به سرمایهگذاری در این صندوقها اقدام میکنند، میتوانند بهسرعت و بدون مراجعه مستقیم از طریق نمادهای موجود خرید کنند و تراکنش بانکی آنها نیز به صورت مستقیم انجام میشود، بنابراین خرید هم آسانتر از بازار است. حتی در زمان تامین مالی نیز با یک سفارش فروش فردای آن روز به پول نقد دسترسی خواهید داشت و از بابت خرید و فروش شرایط بهتری از بازار فیزیکی دارد.
در بازار سرمایه سه نوع امکان حضور افراد در زمینه طلا وجود دارد؛ هم میتوانند نسبت به خرید صندوقهای طلا اقدام کنند، هم سکه یکروزه بخرند و هم گواهی شمش طلا خریداری کنند. این امکان وجود دارد که افرادی که در خانه سکه نگهداری میکنند سکه خود را نزد بانکهایی که این خدمات را ارائه میدهند، مانند رفاه، ملت، آینده و صادرات، سپرده کنند و گواهی سپرده در کد بورسی آنها مینشیند. کسانی که سکه یکروزه خریداری میکنند یا سکه فیزیکی به بانک تحویل میدهند، در صورت تمایل میتوانند به کارگزار خود تقاضا دهند و سکه خود را به صورت فیزیکی از بانک تحویل بگیرند.
از طرفی تغییرات قیمتی صندوقها با قیمت طلا در بازار نیز رابطه یک به یک با کف بازار دارد. البته در برخی از مواقع ممکن است درصد ناچیزی به صورت منفی یا مثبت با بازار فاصله داشته باشد که به شرایط تقاضایی که ایجاد میشود بستگی دارد، اما این فاصله چندان معنادار نیست. به طور کلی ابزارهای نوین موجود در بازار سرمایه پوششدهنده هر نوع علایق سرمایهگذاری در بازار است.
معمولا افراد عادی با این انگیزه نسبت به خرید طلا مبادرت میورزند تا بعدا طلاهایی را که بهتدریج خریداری کردند بفروشند و به مسکن یا ودیعه اجاره تبدیل کنند. این شرایط در بازار سرمایه وجود دارد که با اندک پول طلای مدنظر را از طریق بازار سرمایه خریداری کنند و هر زمان که به نقدینگی نیاز داشتند نیز میتواند بفروشند. بنابراین تمام شرایطی که در بازار فیزیکی هست عینا در بازار سرمایه وجود دارد و همه اهداف افرادی که نسبت به خرید طلا و سکه اقدام میکنند در صندوقهای طلا پوشش داده میشود. علاوه بر ویژگیهایی که به آنها اشاره شد، سرمایهگذاری در صندوقهای طلا به دلیل معافیتهای مالیاتی تراکنشهای بازار سرمایه راحتتر است.
به صورت عادی وقتی فردی از بازار فیزیکی طلا میخرد در زمان فروش باید بابت وجهی که به حساب او واریز میشود به مقامهای مالیاتی پاسخگو باشد، ولی وقتی که از طریق بازار سرمایه این خرید و فروش انجام میشود با توجه به اطلاعی که مقامهای مالیاتی دارند فقط به تایید کارگزاری نیاز است. این مزیت بزرگی است که بازار سرمایه نسبت به بازار فیزیکی برای خرید طلا دارد. خرید طلا از طریق بازار سرمایه به هیچ وجه مشمول مالیات نمیشود، اما تراکنش فروش خرید از طریق بازار فیزیکی میتواند مورد رسیدگی مالیاتی قرار بگیرد. علاوه بر این، جابهجایی سرمایه در بورس راحتتر از بازار فیزیکی است. برای مثال اگر فردی در بازار سرمایه طلا داشت، اما به سبب اتفاقی مانند ثبات سیاسی چشمانداز روشنی برای سرمایه خود ندید، میتواند نسبت به تبدیل نقدینگی حاصل از فروش صندوقهای طلا به صندوقهای با درآمد ثابت اقدام کند و این تغییر بین بازارها بهراحتی و بدون ایجاد تراکنش از طریق حساب کارگزاری در بازار سرمایه ممکن است.
در خصوص تضمین و تعهد نیز باید گفت که طبیعتا دادن تضمین و تعهد در سودآوری در بازار سرمایه با توجه به ماهیتی که دارد، امکانپذیر نیست. سرمایهگذاران باید به نوع سرمایهگذاری و داراییهایی که خریداری میکنند، توجه کنند. با توجه به اینکه درصد زیادی از سرمایهگذاری این صندوقها در سکه طلا و شمش طلاست، ارزش سکه طلا و شمش طلا نیز وابسته به دو عامل قیمت جهانی اونس طلا و طبیعتا نرخ ارز است. نمودارهای سالهای گذشته نشان میدهد برآیند بلندمدت نوسانات ارزش سکه و شمش طلا، مثبت بوده و برای سرمایهگذاران سودآور بوده است.
برای سرمایهگذاری در صندوقهای طلا داشتن کد بورسی الزامی است. پس از گرفتن کد بورسی خرید یا فروش این صندوقها امکانپذیر است. البته در این میان نباید فراموش کرد ماهیت سرمایهگذاری ایجاب میکند که سرمایهگذار دیدگاه بلندمدت داشته باشد. در همین راستا باید به تیمهای حرفهای که مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری را بر عهده دارند، اطمینان داشته باشد. همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد، با اینکه بازدهی چند ماه اخیر این صندوقها چندان مطلوب نبوده است اما عملکرد یکساله صندوقهای طلا بسیار قابلتوجه بوده است. برای خریدوفروش نماد چنین صندوقهایی کافی است از طریق یکی از سامانههای معاملاتی ارائهشده توسط کارگزاران عضو بورس کالا اقدام کنید.