رشد نرخ بهره بینبانکی و بازار سرمایه
افرادی که درباره این موضوع و این نامه مینوشتند، بیان میکردند که طبق مصوبه دولت، نرخ بهره بینبانکی باید حداکثر ۲۰درصد باشد؛ اما این نرخ هفته گذشته به ۱۴/ ۲۱درصد رسیده است. بعضی از آنها ضمن انتقاد از رئیس کل بانکمرکزی دولت سیزدهم گفتند، او را فردی از جنس بورس میدانستند و گمان میکردند که حواسش بیش از همیشه به وضعیت بورس و سهامداران است؛ اما با روندی که در پیش گرفته متوجه شدهاند که فرقی با دیگران ندارد. عدهای دیگر هم از دولت و سیاستگذاران دیگر انتقاد میکردند و مینوشتند که سالها درباره یکدست شدن قوا صحبت میشد و ضعفها و کمبودها به گردن یکدست نبودن و ناهماهنگ بودن قوا گذاشته میشد؛ اما حالا که به قول مقامات و مسوولان، قوا یکدست شدهاند، چرا همچنان اقتصاد، سیاست و اجتماع از ناهماهنگی و عدمهمفکری رنج میبرند و آسیب میبینند؟ برخی با کنایه مینوشتند که چرا تیم اقتصادی دولت مقتدر، در مورد نرخ بهره بینبانکی همفکری نمیکنند و تصمیم مشترکی نمیگیرند. عباسعلی حقانینسب، فعال بورسی در همین خصوص در توییتر نوشت: «سیستم بانکی بیش از ۲هزار همت منابع را در قالب املاک و بنگاه و بیش از ۳هزار همت نقدینگی را در قالب شبهپول حبس کرده است. حال به بهانه کمبود منابع با مظلومنمایی، نرخ بهره بینبانکی را افزایش میدهد.» او در ادامه توییت خود نوشت: خود را همهچیزدان میدانند اما بر طبل رشد نقدینگی و تورم میکوبند.
در ادامه واکنشها به نامه وزیر اقتصاد به رئیس بانکمرکزی دولت، مبین ناظمی، کارشناس بازار سرمایه در توییتر خود نوشت: «آقای خاندوزی نامه زدید به صالحآبادی در خصوص تبعات رشد نرخ بهره بینبانکی بر بازار سرمایه و سرمایهگذاری هشدار دادهاید؟ مثلا بانکمرکزی مستقل از دولت عمل میکند؟ یا جدیدا دلسوز بازار سرمایه و سرمایهگذار و سهامدار خرد شدهاید؟»
در ادامه این واکنشها حسین عظیمی از فعالان حوزه بورس هم در توییتر خود بیان کرد که ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰، در بند دهم مصوبه دولتسیزدهم از بورس که وزیر اقتصاد اعلام کرد اینطور نوشته شده بود: «بانک مرکزی موظف شد در بازار بینبانکی و بازار ثانویه مداخله کند و سقف نرخ سودبین بانکی را در سطح ۲۰درصد نگه دارد و حالا در ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱، نرخ بهره بینبانکی از ۲۱درصد هم عبور کرد!»
در این میان، برخی از افراد هم در مورد عدمارائه خدمات بانکی به زنانی که آنها را بدحجاب میخوانند، نوشته بودند. آنها با اشاره به این موضوع که حجم نقدینگی در پایان خردادماه با ۸/ ۳۷درصد رشد نسبت به مدت مشابه ۱۴۰۰ از ۵۱۰۴هزار و ۹۶۰میلیارد تومان عبور کرده است، نوشتند که در این وضعیت، اقدام رئیس کل بانکمرکزی دولت برای برگزاری جلسه درباره چگونگی و اقدامات لازم بهمنظور عدمارائه خدمات به برخی از شهروندان به دلیل پوشش آنها بوده است. از دیگر سوژههایی که در جمع اقتصادیها به آن پرداخته میشد، حضور روسای جمهور ترکیه و روسیه در ایران بود. افرادی که در این جمع به اظهارنظر در این باره میپرداختند، عمدتا منتقد قول و قرارهایی بودند که در این اجلاس گذاشته شده است.
با این حال برخی از نمایندههای مجلس از این حضور و قراردادهایی که بیان شده بین طرفین انعقاد شده است، خوشحال بودند و از آنها بهعنوان دستاوردهای دولت سیزدهم نام میبردند. برای مثال، هادی بیگینژاد در صفحه توییتر خود نوشت که «ایران بزرگترین ذخایر نفت و گاز دنیا را دارد. اینکه در مذاکرات اخیر، روسیه در بالادست این حوزهها سرمایهگذاری میکند، جزو دستاوردهای قابل تقدیر دولت در توجه و تقویت این مزیت نسبی کشور است.»
با این حال، دیاکو حسینی، کارشناس سیاست بینالملل در توییتر خود نوشت: «ظاهرا سخنگوی محترم دولت نمیداند که آنچه امضا شده، تفاهمنامه است نه قرارداد؛ بنابراین هنوز شامل هیچ نوع تعهد مالی و اجرایی نیست و نمیتوان حجم معینی از سرمایهگذاری را به آن نسبت داد. بگذریم از کارنامه روسها در شانه خالی کردن از زیر بار تعهداتشان در قراردادهای قبلی.»
در حاشیه این صحبتها پای برجام و تحریمها هم به میان آمد. از یک طرف موسوی لارگانی، نماینده مجلس بیان کرد که آمریکا و اروپا با خروج از برجام میلیاردها دلار به ایران ضربه زدند و از طرف دیگر هم علیرضا عباسی، دیگر نماینده مجلس در صفحه توییتر خود خطاب به رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم نوشت: «به یاد دارید طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، آذر ۹۹ تصویب و در اسفند همان سال لازمالاجرا شد! حال سوال این است: آیا از آذر ۹۲ تا آذر ۹۹ که تمام تعهدات را یکطرفه انجام دادید، تحریمها را برداشتید که با بهانهجویی دنبال مقصر میگردید؟!» اما در سمت دیگر ماجرا یعنی در بین فعالان شبکه اجتماعی توییتر به این موضوع پرداخته میشد که افرادی امروز از ضربه خوردن به ایران به واسطه لغو برجام صحبت میکنند که خودشان در مجلس، برجام و پرچم آمریکا را آتش زدند و به این موضوع میپرداختند که چطور آن زمان دلنگران ایران و ضرر و زیان نبودید؟
در نهایت، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم در تازهترین اظهارنظر خود درباره فعال شدن گزینه جستوجوی ایمن یا جستوجوی کودکان برای تمام کاربران ایرانی، بیان کرد که صرفا محتوای خشن و مستهجن محدود شده و این خواسته خانوادهها بوده است. واکنشها به این اظهارنظر هم از این قرار بود که بهزودی با درخواست نهادها، سازمانها و مقامات؛ دلار، مالباخته، بورس، گرانی، تورم، دزدی و زورگیری و... هم جزو محتواهایی قرار میگیرند که همگان نمیتوانند در اینترنت به اخبار آن دسترسی داشته باشند. توجیه این محدودیت هم این است که برای روح و روان جامعه ما ضرر داشت و جلوی آن را گرفتیم. مردم هم که مثل همیشه بدهکار دلسوزیهای سیاستگذاران میشوند.