چند ضلعی تعلل بورسبازان
این درحالی است که پیشتر بورسیها امید داشتند تا بخشی از کاهش قیمت کالاهای پایه را از کانال افزایش نرخ ارز جبران کنند. در هر حال اما رشد نرخ دلار نیز سود چندانی برای سهام وابسته ندارد. معاملات میدان فردوسی نیز از تاخت و تاز خریداران اسکناس آمریکایی با قیمتهای بالا حکایت دارد، درحالیکه تعدیلات نرخ ارز میتواند محرک مهمی در راستای تغییرات قیمت سهام صنایع صادراتمحور درنظر گرفته شود اما روند بازار سهام نشان از بیاهمیتی معاملهگران به چنین رویدادی داشت، چراکه دلار اثرگذار بر سودسازی شرکتهای صادراتمحور بورس تهران، نرخ این ارز در سامانه نیماست که با وجود جهش نرخ دلار در بازار ارز تهران، تغییر چندانی نکرده است و حالا شکاف میان این دو به بیش از ۳۰درصد رسیده تا حتی از کانال صعود قیمت اسکناس آمریکایی نیز چیزی عاید بورسیها نشود.
در بورسهای جهانی نیز معاملات وضعیت مطلوبی نداشتند و ارزش سهام با افت همراه بود. انتشار نرخ تورم ایالاتمتحده آمریکا که بیشترین مقدار از دسامبر ۱۹۸۱ بود، واکنش منفی سرمایهگذاران را در پی داشت. به اعتقاد کارشناسان رشد تورم که از رشد قیمت مواد غذایی و سوخت نشات گرفته است، میتواند به کاهش تقاضا بینجامد، ضمن آنکه وضعیت کرونایی چین و محدودیتهای رفتوآمدی در این کشور باعث تهدید سمت تقاضا و افزایش احتمال افت بیشتر قیمتهای جهانی شده است.
قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران دیگر موضوعی است که سرمایهگذاران در جریان داد و ستدهای خود موردتوجه قرار میدهند. این قطعنامه چهارشنبه شب به تصویب رسید و پیش از تصویب آن نیز تا حدودی بازار سهام به این اجماع جهانی واکنش نشان داده بود. ریزش قیمت سهام و خروج سرمایه از بخش مولد را میتوان واکنش اولیه سهامداران بازار سرمایه در پی افزایش ریسکهای سیستماتیک برشمرد. ایجاد محدودیت در فعالیت دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی اقدام متقابل ایران در واکنش به قطعنامه صادره بود. بهنظر میرسد بروز چنین اتفاقاتی از سوی آژانس تا حدودی دستیابی به برجام را میان تهران و آژانس کمرنگ کرده است.
موج گرانیهای اخیر بهرغم اینکه قرار بود فقط محدود به ۴ کالای اساسی شود به سایر کالاها و محصولات نیز سرایت پیدا کرده است. در حالی تورم انتظاری روزبهروز در پروسه محاسبات سرمایهگذاران تقویت میشود که بازار سهام تاکنون در محاسبات خود این عامل اقتصادی را لحاظ نکرده است.
برخی از کارشناسان بورسی بر این باورند که کاهش هیجان فروش سهام از سوی سرمایهگذاران در معاملات روز شنبه موضوعی است که نوید بازگشت بازار به مدار افزایشی را در این هفته میدهد. این قشر از فعالان بازار سرمایه معتقدند که بازار سهام به دلیل اینکه نسبت به سایر بازارهای مالی از حساسیت بیشتری برخوردار بوده، بنابراین بهسرعت واکنش منفی خود را به رویدادهای اخیر برجامی نشان داده است. با توجه به پتانسیل بنیادی مطلوب و قرارداشتن قیمت سهام در محدوده ارزنده میتوان به بازگشت بازار پس از نوساناتی محدود امیدوار بود.
در نقطه مقابل دیگر صاحبنظران هم اوضاع نامناسب بازارهای جهانی که نشاتگرفته از سیاستهای اخیر فدرالرزرو آمریکا و شرایط اقتصادی در جهان است را عامل مهمی در جهت خروج سرمایه از بخش مولد اقتصاد مطرح میکنند. این قشر از فعالان بر این باورند که تهدید صنایع غذایی و انرژی به واسطه جنگ میان روسیه و اوکراین همانند سایه سنگین بازارهای مالی را احاطه کرده است، بنابراین در چنین شرایطی سرمایهگذاری در سهام میتواند در جای خود امنیت سرمایه را با چالش همراه کند.
دریچه آمار
در روزی که شاخصکل بورس تهران با کاهش ۱۳/ ۰درصدی مواجه شد، از ۳۱۸ نماد معاملهشده، قیمت پایانی ۱۰۱ سهم (۳۲ درصد) مثبت بود و در مقابل ۲۰۶ سهم (۶۵ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۱۸ نماد (۶ درصد) صف خریدی به ارزش ۴۳ میلیاردتومان را تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکلگیری صففروش در ۲۳ نماد بورسی (۳۷درصد) به ارزش ۱۵ میلیاردتومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت ۱/ ۰درصدی را ثبت کرد، ۱۴۳نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۴۲ سهم (۲۹ درصد) مثبت و ۱۰۰ سهم (۷۰ درصد) منفی بود. در این بازار ۹ نماد (۶درصد) صف خریدی به ارزش ۱۲ میلیاردتومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکلگیری صففروش در ۲۱ نماد فرابورسی (۱۵درصد) به ارزش ۱۸ میلیاردتومان بودیم. بازار پایه نیز روز شنبه میزبان دادوستد ۱۴۷ نماد بود. در این میان ۵۵ سهم (۳۷درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۷۷ سهم (۵۲ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۳۹ نماد (۲۷ درصد) صف خریدی به ارزش ۴۱۲ میلیاردتومان تشکیل دادند و صففروش در این بازار به ۵۱ نماد (۳۵ درصد) با ارزشی بالغ ۱۱۱ میلیاردتومان اختصاص پیدا کرد.