آلبومی از تناقضها و یادآوری وعدهها
آنها با یادآوری دوباره وعدههای بورسی ابراهیم رئیسی در روزهای انتخابات، وزیر اقتصاد و دیگران درباره جبران ضرر سهامداران خرد، اینطور مینوشتند که بعد ازدسترفتن سرمایههای مردمی که با دعوت مسوولان و صداوسیما سرمایههایشان را به بورس آوردند، حالا به آنها گفته میشود که معلوم نیست چه زمانی ضرر سهامداران جبران میشود. آنها همچنین به صحبتهای قاضیزادههاشمی میپرداختند که ادعا کرده بود رئیسجمهور میتواند سه روزه مشکلات بورس را حل کند و به این بازار آشفته سر و سامان بدهد. با کنایه در صفحههایشان مینوشتند که چرا رئیس سازمان بورس از راهکارهای قاضیزاده که حالا معاون رئیس دولت شده است، استفاده نمیکند؟ اصلا چرا آقای رئیسی دستور استفاده از نظریات آقای قاضیزاده را برای رفع مشکلات بورس در سه روز که نه، در یکماه را نمیدهد؟ مگر از همان روزهای اول، دغدغه رفع مشکلات مردم را نداشت و به فکر بازگشت اعتماد نبود؟ در کنار این نوشتهها اما برخی از فعالان حوزه بورس، در دفاع از صحبتهای رئیس سازمان بورس، آن را یک نظر منطقی معرفی میکردند که باید پیش از اینها نزد مردم مطرح میشد تا توقع و انتظارات غیرمنطقی در حوزه بورس در میان سهامداران خرد شکل نگیرد.
مکث مذاکرات بینالمللی برجام هم از دیگر موضوعاتی بود که دو سه روزی میشود در فضای توییتر فارسی و اینستاگرام درباره آن صحبت میشود. خشم کاربران از عوامل دخیل در اعلام تنفس در این مذاکرات و جستوجو درباره چرایی آنها و جروبحثها و بیخیالی عدهای دیگر درباره سرانجام مذاکرات و شوخی با این مساله، از جمله نکاتی است که در فضای توییتر دیده میشود. سیامک قاسمی، فعال حوزه اقتصاد در رابطه با موضوعات مذاکرات برجام نوشت: «امروز که مذاکرات متوقف شده، نه عین خیال شهروند آمریکایی است، نه چینی و روسی و آلمانی و فرانسوی و انگلیسی، اما زندگی هشتاد و چندمیلیون ایرانی در فضای ابهام است! این مهمترین نکته هر مذاکراتی برای رفع تحریمهای ایران است.»
عباس عبدی هم اینطور نوشت که «اگر قرار بود توافق برجام مشروط به گرفتن تضمین باشد اصلا چرا وارد مذاکره شدید؟ بهعلاوه فرض کنیم تضمین هم بدهند، آیا شما حاضرید آن را بگیرید؟ تضمین در چنین اموری بیاعتبار است. تضمین واقعی قدرت است، اگر دارید توافق کنید؛ اگر هم ندارید تقابل نکنید.» اما قبل از همه اینها، توییت پدرام سلطانی، فعال اقتصادی بود که بهشدت موردتوجه کاربران توییتر و اینستاگرام قرار گرفت. توییت او حتی سر از کانالها و گروههای تلگرام هم در مدت زمان کمی درآورد. سلطانی در صفحه خود نوشته بود: «ایران مذاکره نمیکند، مذاکره میشود.» این نوشته تا ساعت ۱۴ دیروز توسط بیش از ۳هزار نفر از کاربران توییتر پسندیده شده بود. پیمان مولوی هم از دیگر فعالان اقتصادی در صفحه خود نوشت: «عمر ما به مذاکره گذشت! ما را از توقف مذاکرات میترسانید؟» و البته در این میان بار دیگر یکی از وعدههای ابراهیم رئیسی بهچشم میآید که در همان خردادماه ۱۴۰۰بیان کرده بود که «باید تمام وضعیت اقتصادی را برای همه قابل پیشبینی کنیم تا مردم بتوانند برای زندگی و کسبوکارشان تصمیم بگیرند.» کاربران با بازنشر این وعده رئیس دولت سیزدهم، این سوال را مطرح میکردند، که بعد از گذشت چندینماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم، دقیقا چه وضعیتی قابلپیشبینی برای کسبوکارها است؟
واریز سود سهام عدالت هم از دیگر سوژههایی بود که دیروز به آن پرداخته شد. علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت سیزدهم در توییتر خود اعلام کرد که «واریز سود سهام عدالت برای بیش از۴۳میلیون نفر آغاز شد. برای اولینبار سود هرنفر یکجا و پیش از پایان سال واریز میشود. مبلغ سود حدود سهبرابر واریزیهای قبلی است، حدود۵۷۵هزارتومان برای کسانی که سهام خودرا تکمیل نکرده و بیش از یکمیلیونتومان برای افرادی که سهم را تکمیل کردهاند.» اما این توییت واکنش نهچندان خوشایند برخی از کاربران را در پی داشت. آنها در قسمت نظرات یا با بازنشر توییت جهرمی، نوشتند که «شما مختار هستید هر مطلبی را با ژست خلق ثروت برای مردم بنویسید اما این را بدانید: اولا این سود مربوط به مجامع تیر ۱۴۰۰ بوده و این تاخیر فساد آشکار کلونیهای سهام عدالت است! ثانیا با مبلغ ۱۲میلیون ارزش فعلی سهام عدالت در یک سهم پتروشیمی ۲میلیون سود توزیع شده!» یا منتقدان دولت فعلی اینطور نوشتند که «وقتی یک دولت دستاوردی برای عرضه نداشته باشد، با قاشق دیگران ماست میخورد و پز میدهد. شما که حق مردم را یکییکی قطع میکنید، همین سهام عدالت را هم دولتهای قبل اگر رسمی نمیکردند پز چه چیزی را امروز میدادید؟!» و برخی دیگر این سوال را مطرح میکردند که «چطور میشود سهام عدالتی که در یک فرآیند تقریبا ۱۰ ساله کمی بیش از ۵۰۰هزارتومان سودآوری داشت و یکمیلیون را بعد از ۱۰ سال پرنکرد؟! اما بعد پایان مهلت تکمیل سهام، به یکباره سودهایمیلیونی میدهد؟!»
با مرور این چند سوژهای که در این ستون به آنها پرداختیم، نکتهای که باید مطرح شود، این است که در فضای توییتر فارسی، کاربران زیادی منتظر اظهارنظرهای مسوولان هستند تا تناقضها و دوگانهگوییهای آنها را کنارهم قرار بدهند. خیلی از آنها خشمگین و منتقدتر از گذشته شدهاند و در تمام موضوعات روزنهای برای انتقاد و خالیکردن خشمشان هستند، اما در کنار اینها، پیشتر محمد فاضلی، جامعهشناس در صفحه توییتر خود نوشته بود «یکی از بدترین لحظات در تاریخ هر ملتی میتواند لحظه یا دورهای باشد که در آن دیگر هیچکاری، هر قدر که دور از عقل سلیم و انتظار عامه مردم باشد، تعجببرانگیز نباشد. لحظهای که در مقابل تعجب از هر کار ناشایستی، خلقالله بگویند: تو غیر از این انتظار داشتی؟» او با بازنشر این توییت که مناسب چنین فضایی هم بود در صفحه خود نوشت: زدن کلنگ ساخت مجتمع پتروشیمی در میانکاله از همان کارهاست که در بدترین لحظات تاریخ ملتی اتفاق میافتد. بیچاره محیطزیست.