گروه بورس‌ـ وزن مسوولیت سازمان بورس در برابر اطلاع‌رسانی و شفاف شدن اطلاعات در بازار روز به روز در حال سنگین شدن است و با توجه به اظهارات و نامه اخیر مسوولان «سازمان بورس»

در خصوص منع مصاحبه کارگزاران درباره تصمیم‌های «سازمان» و برخورد جدی با شایعه‌سازان، انتظارات بازار از اطلاع‌رسانی شفاف و پاسخگویی به نیازهای روز تقویت می‌شود. سازمان بورس طی چند روز اخیر در مسیر وظایف حاکمیتی و ماموریت‌های سازمانی خود دو بار بازار را در خصوص نحوه انتشار اطلاعات، مورد خطاب قرار داده است. نخست در هفته گذشته بود که یک مقام بورس اعلام کرد که: «کارگزاران از مصاحبه درباره تصمیم‌های بورس منع شدند» دومین کنش سازمان دیروز بود.

یک عضو هیات‌مدیره بورس دیروز به خبرگزاری فارس گفت: با راه‌اندازی سیستم جدید از این پس با شایعه‌سازان در بورس به شدت برخورد می‌شود.

قاسم محسنی دمنه از تدوین مکانیزم جامع نشر اطلاعات مربوط به شرکت‌های بورس خبر داد و گفت: با این مکانیزم و از طریق انتشار اطلاعات عمومی، ضمن رفع مسوولیت مدیران در معاملات سهام، انگیزه‌ها جهت صدور اطلاعات و عدم انجام معاملات براساس اطلاعات نهایی افزایش خواهد یافت.

وی در پاسخ به این سوال که چرا آیین‌نامه‌ها و قوانین مربوط به افشای اطلاعات، زودتر اجرایی نمی‌شود، توضیح داد: مطابق مقررات، مدیران موظفند در زمان کوتاهی مواضع خود را در رابطه با تایید یا رد شایعات اعلام کنند و اجرای چنین مکانیزمی نیاز به طراحی و زمان دارد.

محسنی دمنه با قبول این مطلب مطرح شده که شایعات اثر مخربی در بی‌اعتمادی به بورس دارند، اظهار داشت: قبول داریم که شایعاتی مانند معامله عمده سهام پارسیان به ضرر عده‌ای و سوءاستفاده برخی منتهی می‌شود و می‌پذیریم که اطلاعات محرمانه نباید درز پیدا کند، اما براساس سیستم گذشته مبارزه با شایعات جدی‌تر شده است.

وی ادامه داد: وظیفه اطلاع‌رسانی به عهده مدیران هر یک از شرکت‌ها است و باید آنها بر انتشار اخبار مهم و تاثیرگذار اقدام کنند، اما این فرهنگ هنوز جا نیفتاده و چنین سازوکاری پیاده نشده و هیچ آموزشی به مدیران شرکت‌ها داده نشده است.

عضو هیات‌مدیره بورس افزود: در قانون و مقررات قید شده که مدیران شرکت‌ها باید در رابطه با شایعات موضع‌گیری کنند، اما به‌علت عدم فرهنگ‌سازی این موضوع رعایت نمی‌شود. وی گفت:‌ در قانون جدید، معاملات براساس اطلاعات جرم محسوب می‌شود.

«محسنی دمنه» در پاسخ به این که چرا نماد شرکت‌هایی که با شایعات مواجهند، متوقف نمی‌شود، گفت: این اقدام به حوزه عملیات و نظارت بر بازار مربوط است.

عضو هیات مدیره سازمان بورس در پاسخ به این درخواست که از طریق به‌کارگیری منطقی و اصولی مبارزه با شایعات، می‌توان تا پایان سال دیگر شاهد مواردی چون شایعه فروش عمده سهام پارسیان به خریدار داخلی و خارجی نبود، ابراز داشت: «هیچ نقطه پایانی برای چنین موضوعی قایل نیستیم و ارائه برنامه‌های مدون سازمان به معنی نقطه پایان

نخواهد بود و از همین الان در تلاش هستیم با مکانیزم و سیستم‌های مختلف و کاربردی پیشرفت کنیم.»

به نوشته خبرنگار ما، اینکه سازمان بورس اهتمام جدی به انتشار اطلاعات صحیح و شفاف دارد و تصمیم گرفته که با شایعه‌سازان در بازار برخورد کند، اقدام بسیار مناسبی و در جهت پاکسازی بازار است. اما واقعیت این است، همان طوری که «عضو هیات‌مدیره» عنوان کرده‌ است، در شرایطی که فرهنگ انتشار اطلاعات اندک است، آیا می‌توان با چنین رفتاری «برخورد جدی» کرد؟ شایعه و اخبار رسمی که به‌طور اتفاقی در بازار ایران برخی از آنها هم درست از آب درمی‌آید! به دلیل فرهنگ شفاهی در مناسبات اجتماعی ایرانیان، رفتار غیرقابل تغییر است. از این رو تغییر در رفتار شایعه‌سازان در یک صورت امکان‌پذیر است و آن هم انتشار اطلاعات صحیح و سیستماتیک از سوی مراجع و منابع معتبر.

اینکه متاسفانه در بورس تهران هر روز شایعه‌های بی‌پایه و اساس قربانی می‌گیرد، شکی نیست، اما ابتدا باید برای برخورد با شایعه‌سازان، بسترهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری فراهم شود.

این مسوولیت اطلاع‌رسانی بر عهده خود سازمان است. «سازمان» آن قدر باید بازار با تراکم اطلاعات و سرریز داده‌های بهینه و قابل‌استفاده رو‌به‌رو کند که شایعه‌ها غیرقابل باور باشد و شایعه ساخته و گسترش نیابد و اگر شایعه در بازار وجود دارد، به دلیل نبود بسترسازی از سوی سازمان‌ها و نهادهای مسوول است. از این رو قبل از «برخورد جدی» باید به‌طور جدی‌تر بسترهای انتشار اطلاعات فراهم شود. حقیقت این است، برخوردهای تهدیدی و تحدیدی در بسیاری از حوزه‌های عمومی که با خلاء کارکرد نهادی رو‌به‌رو است، در کوتاه‌مدت جواب نمی‌دهد و در میان‌مدت «شعار» و در بلندمدت به یک «آرمان» تبدیل می‌شود. بنابراین بهتر است که هر چه سریع‌تر سیستم نرم‌افزار جدی با توجه به نیازها و انتظارات بازار طراحی و اجرا شود و پس از کارایی و پاسخ‌دهی به نیاز اطلاعاتی بازار، سپس «برخورد جدی» شود. در ضمن «معامله سهام پارسیان شایعه هم نبود.»