شاخص سهام ابرکانال ۳/ ۱میلیونی را از دست داد
دیروز همزمان با ریزش قیمت سهام شرکتهای بزرگ و شاخصساز بازار، سهام گروههای کوچک و متوسط نیز با تعدیل منفی قیمتها همراه شدند و شاخصکل هموزن که از تمام نمادهای معاملاتی به یک میزان تاثیر میپذیرد به میزان ۸/ ۱ درصد افت کرد و در پایان معاملات بازار رقم ۳۴۹ هزارو ۱۹۷ واحدی را به خود اختصاص داد. در این میان ارزش معاملات خرد بورس (سهام و حقتقدم) نیز در رقم ۲۲۸۸میلیارد تومانی تثبیت شد. به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه، بودجه سال ۱۴۰۱ عامل اصلی تشدید فشار فروشندگان در معاملات روز گذشته بود اما در حالی شاهد شکلگیری موج فروش سهام از سوی سرمایهگذاران بودیم که برخلاف گمانهزنیها در محاسبه دخل و خرج سال آینده کشور، اکثر موارد بودجهای تاثیرگذار در پروسه فعالیت شرکتهای بورسی و فرابورسی مثبت در نظر گرفته شدهاند. در این بین رفتارشناسان بازار سرمایه نیز معتقدند عدمواقعبینی و رفتار غیرمنطقی برخی از سرمایهگذاران در کنار قوانین محدودکننده و ناکارای بورسی نهتنها به تعمیق فضای رکودی معاملات منجر میشود بلکه میتواند به ادامهدار شدن روند فرسایشی کاهش قیمتها در بازار سهام، تشدید خروج پول از بخش مولد و تزریق آن به بازارهای غیرمولد ختم شود.
همانطور که اشاره شد برآیند اظهارات صاحبنظران نشان میدهد که افت سنگین شاخصکل در دو روز کاری گذشته نشات گرفته از فضای بدگمانی موجود در جریان معاملاتی بورس کشور بوده که در نتیجه آن صفهای طولانی فروش بدون هیچ منطق و پشتوانه بنیادی از سوی سرمایهگذاران در دادوستدهای دیروز شکل گرفت. در حالی با تقدیم بودجه دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی شاهد حذف یک ریسک بزرگ در پروسه دادوستدها بودیم که احتمالا با فرض تصویب بودجه فعلی و عدم تغییر در محاسبات صورت گرفته، خللی بر سودآوری سهام اغلب صنایع و شرکتها در سال ۱۴۰۱ وارد نخواهد شد. از این رو کلیت بودجه از سوی صاحبنظران اقتصادی مثبت ارزیابی میشود و اتفاقا پالسهای مثبتی را هم به جامعه سهامداری کشور ارسال میکند اما معاملات بازار سهام به نحوی دیگر در روز گذشته پیگیری شد. گویا شرایط بازار سهام بهگونهای است که معاملهگران در برهه فعلی به خبرهای منفی وزن بیشتری میدهند. حذف ارز ترجیحی یکی از اقدامات قابل تاملی است که دولت در بودجه به منظور کاهش فشار مالی خود و از همه مهمتر جلوگیری از توسعه فضای رانت در فضای اقتصادی کشور گرفته است. این رویداد یقینا در صنایع مختلف اعم از داروییها پیامد مثبتی را برای سرمایهگذاران به همراه خواهد داشت. در نظر گرفتن نرخ تسعیر ۲۳هزار تومانی برای اسکناس آمریکایی موضوع دیگری بوده که یقینا در بهبود فضای کسبوکار اغلب صنایع بهویژه بانک و بیمه اثرگذار است. نرخ بهره مالکانه معادن که اتفاقا هر سال مورد انتقاد سرمایهگذاران به دلیل تعدیلات مثبت در نظر گرفته شده، قرار میگیرد، در سالجاری تغییری نکرده کرد. اختصاص مالیات بر معاملات سهام به صندوق تثبیت بازار موضوع دیگری است که نشان از عزم دولت در راستای حمایت از بازار سرمایه کشور دارد. اختصاص منابع مالی از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار موضوع دیگری است که رئیس سازمان بورس در آخرین اظهارنظر خود از آن پرده برداشت. چنین مواردی یقینا میتوانند توامان در صورتی که حمایت جنبه دخالت در پروسه معاملاتی سرمایهگذاران پیدا نکند به نفع بخش مولد اقتصاد کشور تمام شود. از طرفی کاهش مالیات بر عملکرد شرکتها رویداد مثبتی است که میتواند کلیت فضای معاملاتی بازار سهام را تحتتاثیر قرار دهد. انتشار اوراق بدهی دیگر موضوعی است که موردتوجه سرمایهگذاران بورسی قرار میگیرد، هر چند به اعتقاد کارشناسان به دلیل اینکه ریسکپذیری سرمایهگذاران بازار سهام و بازار بدهی با یکدیگر متفاوت است بنابراین بازیگران این بازارها تداخلی در راستای کسب منافع با یکدیگر نخواهد داشت اما اثر روانی این مهم در سال آینده با توجه به کاهش ۴۵درصدی انتشار این اوراق، کاهش خواهد یافت. از این مهم هم در جای خود میتوان به عنوان دیگر سیگنال مثبت دولت به بازار سهام نام برد. با این حال تنها موردی که میتواند سودآوری شرکتها را با تعدیل منفی همراه کند موضوع افزایش نرخ گاز سوخت صنایع خواهد بود که گفته میشود احتمالا به صورت پلهای چنین افزایشی از سوی دولت اعمال میشود. هر چند دولت بارها از بودجهبندی سال ۱۴۰۱ با فرض تداوم تحریمها خبر داده است اما در صورت اتفاقات مثبت در بعد سیاست خارجه (مذاکرات اتمی) سرمایهگذاران میتوانند با رونق گرفتن تولید و بهبود فضای کسبوکار در انتظار افزایش سودآوری بنگاههای تولیدی باشند. دیروز خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی نشان از جابهجایی ۴۳۶میلیارد تومانی سهام از سبد سرمایهگذاران حقیقی به پرتفوی سرمایهگذاران حقوقی داشت. محصولات شیمیایی با نزدیک به ۹۰میلیارد تومان و فلزات اساسی با بیش از ۵۰میلیارد تومان بیشترین خالص فروش حقیقیها را در این روز معاملاتی داشتند.
بورس از دریچه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت ۹۱/ ۱ درصدی مواجه شد، از ۳۳۵ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۲۶ سهم (۸درصد) مثبت بود و در مقابل ۳۰۴ سهم (۹۱درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۵ نماد (یکدرصد) صف خریدی به ارزش ۶میلیارد تومان تشکیل دادند. اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در ۱۴۵ نماد بورسی (۴۳درصد) به ارزش ۳۲۱میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت ۴۱/ ۱ درصدی را ثبت کرد، ۱۲۵ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۱۵ سهم (۱۲درصد) مثبت و ۱۲۶ سهم (۱۰۱درصد) منفی بود. در این بازار ۴ نماد (۳درصد) صف خریدی به ارزش ۳میلیارد تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در ۶۹ نماد بورسی (۵۵درصد) به ارزش ۱۳۹میلیارد تومان بودیم. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۲۳ نماد بود. در این میان ۱۶سهم (۱۳درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۱۰۱ سهم (۸۲درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۱۰ نماد (۸درصد) صف خریدی به ارزش ۶۷میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به ۹۴ نماد (۷۶درصد) با ارزشی بالغ بر ۲۵۹میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.