محسن رضایی: بخش خصوصی قوی و قدرتمند باید در بورس تهران نفوذ کند و ما نباید بخش خصوصی قدرتمند را رقیب خود بدانیم
خاموشی: دولت مقداری تحمل بخش خصوصی را داشته و از سرمایه‌گذاری جدید پرهیز کند تا توازن به نفع بخش خصوصی عوض شود، اگر این اتفاق بیفتد نظام اقتصادی ۸۰ ساله را متحول خواهد کرد، در غیر این صورت با شکست مواجه خواهد شد

دبیر مجمع تشخیص مصلحت در همایش بورس در ایران:
بخش خصوصی قدرتمند را رقیب ندانید
گروه بورس - بیتا احمدی: اولین همایش بورس در ایران پس از تصویب قانون جدید بورس روز گذشته در دانشگاه مدیریت تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مااین همایش فرصت خوبی را در اختیار شرکت‌های حاضر در بورس و شرکت‌های متقاضی ورود به بورس همچنین سایر نهادهای مربوطه نظیر شرکت‌های کارگزاری و حسابرسی قرار داد تا ارتباط خوبی میان آنها، سهامداران و سرمایه‌گذاران در این همایش برقرار شود.
در این همایش، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص با اشاره به اینکه نقطه عطفی با ابلاغیه اصل ۴۴ در اقتصاد ایران به‌وجود خواهد آمد، گفت: سیاست‌های اصل ۴۴ که از یک سال پیش تصویب و ابلاغ شد، سرمنشا تحولات مهمی در ساختار، کارکرد و روند رو‌ به رشد اقتصاد ایران خواهد داشت.
رضایی افزود: اجرای ابلاغیه از اهمیت خاصی برخوردار است و اجرای آن بیشتر بر عهده دولت و مجلس خواهد بود. وی با تاکید بر اینکه مجمع تشخیص مصلحت نظام فقط بازوی نظارتی است، تصریح کرد: دولت و مجلس بیش از پیش باید در راستای اجرای هر چه بهتر اجرا شدن این ابلاغیه بکوشند.
وی گفت: در بعد اجرا باید به بازار سرمایه کشور اهمیت داده شود، در واقع توانمندسازی بورس ایران، یک الزام جدی برای دستیابی به اصل ۴۴ است.
وی افزود: بورس به روز، کارا و تخصصی به همراه ساز و کارهای مناسب و قوانین قطعی و روشن و همچنین استفاده از تجارب بورس‌های موفق دنیا، ما را در جهت اجرای هر چه بهتر سیاست‌های اصل 44 یاری خواهد کرد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه این همایش به بندهای اصلی ابلاغیه اصل ۴۴ اشاره کرد و گفت: سه‌ بند ماهیت اجرایی و دو بند جنبه رهنمودی دارد.
بند «الف»، شامل محورسازی و آزادسازی اقتصادی است و بند «د» و «ه» بندهای حاشیه‌ای هستند. در بند «ه» تذکرات خروج از انحصار در بخش‌ دولتی و خصوصی رقابتی‌تر می‌شود.
وی افزود: در بند الف، دولت باید محدود به اصل ۴۴ شده و فعالیت‌های خارج از این اصل ظرف مدت پنج سال واگذار شود و به هیچ وجه دولت دوباره وارد آن نشود.
وی خاطرنشان کرد: در بند «الف» تاکید بر آزادسازی اقتصادی است و در بند «ج» کلیه کارخانه‌ها در اختیار دولت است و طبق قانون می‌تواند داشته باشد. اما برای شتاب در توسعه اقتصادی دولت باید از حالت تصدیگری خارج شده و به سمت ناظر ارتقا یابد.
«رضایی» در خصوص سهام عدالت که اجرای آن تاکید دولت نهم است، گفت: در بند «ج» ابلاغیه اصل ۴۴ معادل ۴۰درصد سهام در زمان دکتر احمدی‌نژاد باید میان محرومان جامعه تقسیم شود.وی افزود: فروش سهام شرکت‌های دولتی باید از طریق بورس به مردم صورت گیرد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در این همایش با اشاره به نقش کلیدی بورس در اجرای اصل 44 گفت: بخش خصوصی قوی و قدرتمند باید در بورس تهران نفوذ کند و ما نباید بخش خصوصی قدرتمند را رقیب خود بدانیم.
وی افزود: بورس تهران اگر کارآ باشد، سرمایه‌گذاران خارجی با اطمینان بیشتری در بازار سرمایه کشورمان سرمایه‌گذاری خواهند کرد و قیمت‌ها علائم بهتری نشان خواهند داد و همه سیاست‌ها سمت و سوی روشنی خواهد داشت.
رضایی با اشاره به اینکه صنعت بیمه در کشورمان بسیار ضعیف عمل کرده است، گفت: در حال حاضر تنها 20درصد از ظرفیت‌های بیمه‌ای در ایران مورد استفاده قرار گرفته و 80درصد ضعف وجود دارد، به همین دلیل، ریسک سرمایه‌گذاری در ایران بسیار بالا است.وی در ادامه با مثالی افزود: وقتی بیمه در یک کشور خوب عمل نمی‌کند، مانند این است که در منطقه‌ای بدون حفاظ در حال حرکت هستیم، بیمه حکم حفاظ را دارد.
رضایی اظهار داشت: بورس محور اقتصاد است که حول صنعت بیمه، بازار پول و حسابرسی‌های درست و کارا به چرخش درمی‌آید. مادامی که صنعت بیمه در کشورمان ضعف دارد حسابرسی‌ها شفاف نیست و بازار پول در مقایسه با بازار سرمایه قرار می‌گیرد، توسعه بورس کار مشکلی خواهد بود.
در ادامه همایش بورس در ایران، کاظم دلخوش مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به تصویب قانون جدید بازار اوراق بهادار و نقش آن در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور گفت: قانون جدید،‌ بسیار مترقی بوده و نقاط قوت بسیاری در این قانون آمده است. وی افزود:‌ از نقاط قوت این قانون تفکیک عملیات نظارت از اجرا، سازماندهی بازار اولیه و عرضه اوراق با نظارت بورس، ایجاد ابزارهای مالی متنوع، نظارت قانونمند بر ارگان‌های فعال بازار، طرح جرائم و مبارزه با تخلفات، تغییر ساختار بورس، تمام وقت بودن اعضای هیات‌مدیره و مشخص‌شدن ارتباط بازار سرمایه با بورس‌های کالایی کشور است.
وی با اشاره به اینکه مجلس قانون را وضع می‌کند و اجرای آن با مجریان است، گفت: تصویب قانون بورس اوراق بهادار سرمنشاء تحولات فراوانی مانند ایجاد اشتغال و تخصیص عادلانه منابع مالی خواهد بود.
وی افزود: پیگیری و تلاش دست‌اندرکاران بازار سرمایه مجلس را به فکر اصلاح قانون گذشته انداخت تا با تسریع در ایجاد تنوع اوراق بهادار، جذب سرمایه‌گذاران خارجی، گسترش فعالیت بازار، ایجاد فرهنگ عمومی و جلوگیری از فرار سرمایه ضرورت خاصی به موضوع بورس اوراق بهادار شود.
مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس به ضرورت اصلاح بازارهای مالی و سرمایه در توسعه کشورها اشاره کرد و اظهار داشت: بورس بخش قابل توجهی از اقتصاد کشورها را تشکیل می‌دهد و اکثر کشورهای در حال توسعه به این حوزه توجه ویژه‌ای دارند که کشورمان هم از این قاعده مستثنا نبوده که این توجه و ضرورت با رشد آمار تعداد شرکت‌های بورسی، سهامداران و حجم مبلغ معاملات در بورس کاملا مشهود است. دلخوش، در خصوص اینکه قانون ۴۰سال گذشته با پیشرفت سریع جهان کنونی منطبق نبوده، خاطرنشان کرد: با کمرنگ‌بودن بورس و حضور بیش از حد بازار پول و عدم تفکیک و کارآیی این دو بازار به دگرگون شدن قانون بازار اوراق بهادار اجتناب‌ناپذیر بود. بر همین اساس تلاش‌های فراوان از سال ۷۷ تا سال ۸۳ برای تدوین قانون جدید بازار اوراق بهادار انجام شد که امروز نتیجه ماحصل زحمات آن سال‌ها را می‌بینیم.
چهره اقتصاد ایران متحول می‌شود
دولت باید تمهیدات لازم را برای الزامات اصل ۴۴ بیندیشد که کلید سیاست‌ها، آزادسازی اقتصاد است.
مهندس علینقی خاموشی، رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران هم دیروز در اولین سمینار «بورس در ایران» با بیان این که دولت مقداری تحمل بخش خصوصی را داشته و از سرمایه‌گذاری جدید دست نگه دارد تا توازن به نفع بخش خصوصی عوض شود، گفت: اگر این اتفاق بیفتد، نظام 80 ساله‌ای را متحول خواهد کرد در غیر این صورت با شکست مواجه خواهد شد. او در ادامه ضمن ابراز نگرانی نسبت به این که با ابلاغ سیاست‌های اصل 44 روند توسعه شرکت‌های دولتی و حمایت دولت از این شرکت‌ها همچون گذشته ادامه دارد، خاطرنشان کرد: با وجود این همه خصوصی‌سازی در کشور تنها یک‌درصد خصوصی‌سازی می‌شود 10 تا 20‌درصد نیز سرمایه‌گذاری می‌شود که همین امر ما را به هدف نرسانده است و اهدافی که در هر سه برنامه شکست خورده، خصوصی‌سازی بوده است. خاموشی تلاش برای اجرای بند (ب) سیاست‌های اصل 44 را مطرح کرد و افزود: باید بر اجرای این بند با تمام تلاش کار را شروع کرده و زمینه‌سازی کنیم، زیرا بهتر از دولت توان اداره پروژه‌های بزرگ را داریم.
وی ادامه داد: باید شرکت‌های هلدینگ ایجاد شود تا سرمایه‌گذاری کلان تحت مدیریت مطلوب قرار گیرد، سپس شرکت‌های هلدینگ در شمول اصل ۴۴ به سرمایه‌گذاری بپردازند. خاموشی یکی از علل شکست خصوصی‌سازی در سه برنامه اقتصادی گذشته را قیمت‌گذاری سهام دانست و گفت: برای قیمت‌گذاری، در بودجه درآمدهای دولت را در نظر می‌گرفتند، در مقابل هزینه از محل فروش کارخانه‌های دولت به بخش خصوصی هدف درآمد برای بودجه بود، لذا هم فروشنده هم خریدار و هم واحدهای خرید و فروش گرفتار می‌شدند. بنابراین اگر بخواهیم سیستم بانکی را به این صورت قیمت بگذاریم شاید پول ۱۰ تا ساختمان آن هم نشود.
وی به آزادسازی اقتصادی و این که دولت باید تمهیدات لازم را به کار بگیرد، خاطرنشان کرد: ابزار قیمت‌گذاری، کنترل قیمت، محدود کردن تغییر سیاست‌ها هیچ یک با این سیاست‌ها نمی‌خواند بنابراین باید آزادسازی‌ها را انجام دهیم.
به گفته وی بخش خصوصی در جریان سیاست‌های قبلی سردرگم است و باید خود را پیدا کنیم. نباید ترسی وجود داشته باشد، زیرا اگر این سیاست‌ها به درستی اجرا شود پنج سال طول نمی‌کشد که چهره اقتصادی‌، کشور دگرگون می‌شود.
بورس عقب‌مانده
غلامرضا سلامی، رییس شورای عالی انجمن حسابداران خبره در این همایش گفت: تشخیص اهمیت بورس تهران بر عهده مسوولان امر از جمله دولت و مجلس است اما متاسفانه تا به امروز به این امر اهمیت لازم داده نشده است.
وی افزود:‌اگر به اعداد و ارقام منصفانه نگاه کنیم، بازار سرمایه کشورمان در مقایسه با بورس‌های تازه‌کار دنیا عقب‌افتاده است.
وی خاطرنشان کرد: ارزش سهام جاری بورس تهران حدود ۳۵ تا ۴۰میلیارد دلار اعلام شده است، این در حالی است که گردش واقعی آن از ۵ تا ۶میلیارد دلار فراتر نمی‌رود.
رییس شورای عالی انجمن حسابداران خبره اظهار داشت: نمی‌توان به 80درصد سهام موجود در بازار سرمایه ایران سهام شناور گفت، چرا که این میزان در اختیار نهادهای دولتی و شبه دولتی قرار دارد.
وی گفت: در بورس تهران ۵سال طول می‌کشد تا سهامی یکباره مورد معامله قرار گیرد، اگر بپذیریم منابع بنگاه‌ها همان قدر که تحت‌تاثیر نظام پولی است تحت‌تاثیر بازار سرمایه نیز هست. اهمیتی را که برای بازار پول قائل می‌شویم باید برای بورس نیز قائل شویم.سلامی تصریح کرد: آنچه تا به حال ما داشته‌ایم یک قانون چهل ساله بوده ک هم نهاد نظارتی و هم نهاد اجرایی تحت نظارت بانک‌مرکزی بودند و سال‌ها نظام بورسی ما در نظام پولی گم شده بود.وی تاکید کرد: سازمان کارگزاران بورس درواقع همه کاره بازار سرمایه بوده، یعنی سازمانی که خود یک نهاد نظارت‌پذیر است، نظارت هم می‌کرده است.سلامی با اشاره به اینکه امیدواریم اصل ۴۴ بتواند منشا اثری برای جبران عقب‌ماندگی‌های گذشته شود، گفت: ایران برای اولین بار است که دارای قانون اوراق بهادار می‌شود. این برای اولین بار است که تعریف جامعی از بازارها و نهادهای متداول در بورس‌های متداول دنیا ارائه می‌شود.وی با اشاره به اینکه قانون جدید، بازار اولیه و ثانویه را پوشش می‌دهد، گفت: ارزش اطلاعات در آن کاهش یافته و برای اولین بار از سیطره بازار پولی خارج و وظایف نظارتی از وظایف اجرایی منفک می‌شود.
رییس شورای عالی انجمن حسابداران خبره افزود: مشخص شدن جرایم برای تخلفات، شفافیت هرچه بیشتر بازار و تعیین ضوابط انتشار اوراق بهادار، صدور و لغو مجوز توسط شورای بورس، برخورد با استفاده‌کنندگان از اطلاعات نهانی از دیگر ویژگی‌های قانون جدید است.همچنین شاهین شایان آرانی، رییس هیات‌مدیره شرکت مهندسی مالی هدی بین‌الملل در همایش مزبور گفت: در جهت اجرای موثر و موفق قانون جدید بازار اوراق بهادار و در راستای اجرایی شدن ابلاغیه اخیر مقام معظم رهبری در خصوص بند ج اصل 44 قانون اساسی، بسترسازی‌هایی لازم است تا قانون جدید پیاده‌سازی و اجرا شود.
شایان آرانی به طبقه‌بندی بسترهای موردنیاز و روش‌های اجرایی قانون جدید بازار سرمایه پرداخت و گفت: پیاده‌سازی کلیه مفاد قانون در اسرع وقت و راه‌اندازی و طراحی ساختارها و آیین‌نامه‌های لازم از یک طرف و سرمایه‌گذاری‌های لازم در حوزه IT در جهت یکپارچه و الکترونیکی کردن نظام‌های معاملاتی تسویه حساب و پایاپای و اطلاع‌رسانی از سوی دیگر بسیار حائز اهمیت است.شایان آرانی در ادامه سخنرانی خود در این همایش تاکید بسیاری بر ادغام بورس‌های منطقه‌ای و پیوند دوباره آنها داشت و گفت: گسترش بورس‌های فیزیکی و ایجاد تالارهای منطقه‌ای اصلا به صرفه نبوده و به هیچ‌وجه توجیه اقتصادی ندارد. هنوز در مسیر گذشته حرکت می‌کنیم.
وی افزود: متاسفانه ما هنوز در حال گسترش فیزیکی بازار سرمایه در شهرها و استان‌های مختلف هستیم. وی خاطرنشان کرد: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بازار سرمایه کشورمان گسترش‌ بورس‌های منطقه‌ای است در تمام دنیا الان مرز میان بورس دارد از بین می‌رود اما ما در حال ایجاد بورس فیزیکی در مناطق مختلف کشور هستیم.رییس هیات‌مدیره شرکت مهندسی مالی هدی بین‌الملل در ادامه افزود: با وجود اینترنت و مخابرات بورس‌های فیزیکی دیگر کارآیی لازم را نخواهند داشت چرا که معاملات باید به‌طور لحظه به لحظه و با ابزار پیشرفته الکترونیکی انجام گیرد.
وی تصریح کرد: باید سیستم معاملاتی در یک جا متمرکز باشد تا هزینه کار‌ پایین آید، شعبه داشتن هزینه‌های زیادی را به بورس تحمیل می‌کند که اگر این هزینه‌ها را صرف ارتقای سیستم‌های معاملاتی الکترونیکی کنیم بهتر خواهد بود.شایان آرانی با اشاره به اینکه تمام بورس‌ها مدنظر وی است، گفت: بورس‌های منطقه‌ای، بورس فلزات و بورس کشاورزی همه باید با هم ادغام و یکپارچه شوند.
وی افزود: نظارت‌های مختلف باید زیر یک چتر و یک نظام یکپارچه مدیریتی صورت گیرد.وی به بورس یورونکس اشاره کرد و اظهار داشت: یورونکس از ادغام 11بورس بزرگ دنیا برای کارآیی بیشتر و تخصصی‌تر‌شدن به وجود آمد.دبیر این همایش همچنین گفت: در بورس‌های تورنتو، پکن، ژاپن، معاملات اینترنتی حرف اول را می‌زند فقط در برخی کشورها مثل آمریکا که کارگزاری‌ها لابی‌های بسیار قوی دارند.معاملات اینترنتی کمتر دیده می‌شود.وی افزود: ادغام و پیوند بورس‌های جهان بسیار حائز اهمیت است، مثلا شرکتی که در مصر فعالیت می‌کند اما در بورس لندن پذیرفته شده و در سیستم گزارش‌دهی، حسابرسی و اطلاعات مالی که بورس لندن از او می‌خواهد شرکت می‌کند.شایان آرانی معتقد است تا کی ما باید از مسیرهای رفته و نتیجه‌های ناکارآمد استفاده کنیم، بیاییم به جای بسط بورس‌های فیزیکی به ادغام بورس‌های کشورمان فکر کنیم.