تاریخچه فعالیت شرکت
شرکت باما (سهامی‌عام) در تاریخ ۲۷/۰۹/۱۳۳۰ تحت شماره ۴۳۴ در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی شهرستان اصفهان به ثبت رسیده و در تاریخ ۹/۱۱/۱۳۳۴ شروع به بهره‌برداری کرده است.

شرکت باما در روزهای پایانی سال 82 به جمع شرکت‌های بورسی پیوست. قبل از باما پنج شرکت تولیدکننده روی: شرکت توسعه معادن روی ایران، شرکت کالسیمین، شرکت ملی سرب و روی ایران، شرکت بافق و فرآوری مواد معدنی ایران به عضویت سازمان بورس اوراق بهادر درآمده بودند. صنعت روی ایران که از سال 2000 الی 2003 به مدت سه سال زمان بحرانی را پشت سرگذاشته و سقوط قیمت شمش روی از 1200‌دلار به 725‌دلار موجب رکود و کاهش تولید شرکت‌ها شده بود به علت رشد اقتصاد جهانی و افزایش تقاضا در سال 2004 حدود 30درصد افزایش یافت و شرکت‌های مذکور از اقبال خوبی در بازار برخوردار شدند، قیمت هر سهم شرکت در بدو ورود به بورس 7000ریال بود. شرکت در تاریخ 06/05/83 اقدام به افزایش 100درصد سرمایه کرد و سرمایه شرکت از مبلغ 16512میلیون ریال به رقم 33024میلیون ریال رسید و در سال 84 با افزایش 50درصدی سرمایه، سرمایه شرکت به 49536‌میلیون ریال تغییر کرد.


محل شرکت
شرکت باما در اصفهان، اتوبان ذوب آهن،کلیشاد، گردنه آبنیل مجتمع ایران کوه واقع شده است.
موضوع شرکت
موضوع شرکت طبق ماده ۳ اساسنامه عبارت است از: اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن ایران، فروش و صادرات محصولات معدنی و کلیه اموری که مستقیم و یا غیرمستقیم با موضوع شرکت ارتباط دارد.
وضعیت اشتغال
متوسط تعداد دایم و موقت کارکنان طی سال ۸۳ تعداد ۲۸۳ نفر و در سال ۸۴تعداد ۲۸۲
نفر است.
محصولات تولیدی شرکت
محصولات تولیدی شرکت شامل کنسانتره، سولفور روی وکنسانتره سولفور سرب و کنسانتره اکسید روی وکنسانتره اکسید سرب و کربنات روی است.این محصولات توسط کارخانه‌های ذوب خریداری و به شمش تبدیل می‌شود. خریداران عمده محصولات شرکت عبارتند از: شرکت آدلانته‌، شرکت فرآوری مواد معدنی ایران‌، شرکت پلی ترنس‌، شرکت توسعه معادن روی ایران
رقبا
رقبای عمده‌، شرکت کالسیمین با 150هزار تا 200هزارتن تولید و شرکت معادن بافق با 20هزارتن تولید هستند.
فرآیند تولید
فعالیت‌های شرکت (اکتشاف و بهره‌برداری ) از بدو تاسیس در منطقه لنجان در امتداد ایرانکوه متمرکز است. از بدو شروع عملیات اکتشافی در منطقه، کانسارهای متعددی کشف شده است. این کانسارها در دامنه شمالی و جنوبی رشته ایرانکوه قرار گرفته که خلاصه طرح استخراج آنها به صورت زیر است:
الف - خلاصه طرح استخراج معدن گوشفیل
طراحی معدن گوشفیل در دو مرحله صورت گرفته است. در مرحله اول معدن به‌صورت روباز طراحی و استخراج شده که در یک برنامه 5 ساله مقدار 976هزارتن ماده معدنی سولفوره با عیار متوسط 5/6‌درصد روی و 2‌درصد سرب از تراز 1550 تا 1600 با نرخ باطله‌برداری 75/9 به یک تا پایان سال 1383 استخراج شده است. در مرحله دوم برای استخراج حدود 2میلیون‌تن ماده معدنی باقیمانده در ترازهای 1400 تا 1550 و دیواره‌های جنوبی و ماده معدنی موجود در ترازهای 1500 تا 1550 طرح استخراج روباز با نرخ باطله‌برداری 17 به یک ارائه شده است. در فاز دوم برای استخراج حدود یک‌میلیون و 200هزار‌تن ماده معدنی از تراز 1500 به پایین طرح استخراج زیرزمینی به روش ساب لول استپتینگ ارائه شده که استفاده از تسهیلات طرح مذکور به صندوق سرمایه‌گذاری ارائه شده است.
ب- خلاصه طرح استخراج معدن تپه سرخ
در معدن تپه سرخ با توجه به پایین بودن عیار ماده معدنی در ابتدا طرح روباز به‌صورت آزمایشی از سال 1375 لغایت 1380 با نرخ باطله‌برداری 13/2 به یک ارائه و اجرا شد. لذا با توجه به افت قیمت‌های جهانی سرب و روی ادامه استخراج از معدن تپه سرخ تا سال 1382 متوقف شد. در سال 1382 با توجه به تجزیه و تحلیل کلیه داده‌های زمین‌شناسی و اکتشافی موجود ذخیره‌ای حدود 4/3‌میلیون‌تن با عیار متوسط 5‌درصد مجموع سرب و روی به‌دست آمد و با توجه به افزایش نسبتا خوب قیمت‌های جهانی سرب و روی طراحی معدن انجام شد که در این راستا معدن تا تراز 1680 با نرخ باطله‌برداری 49/2 به یک استخراج می‌شود. در فاز دوم مقدار 900هزار‌تن ماده معدنی تا تراز 1650 با نرخ باطله برداری 92/7 به یک و در فاز سوم مقدار 550هزارتن ماده معدنی تا تراز 1630 با نرخ باطله‌برداری 1/8 به یک استخراج می‌شود.
ج - خلاصه طرح معدن کلاه دروازه و اندیس‌های دامنه جنوبی ایرانکوه
در یال جنوبی ایرانکوه اندیس‌های فراوانی از کانسار سرب و روی به طور عمده کربناته و قسمتی سولفوره وجود دارد که سابقه بهره‌برداری از این منابع بیش از چهل سال است. بنابر تجزیه و تحلیل کلیه داده‌های اکتشافی موجود در سال 82 ذخایر باقیمانده قطعی در دو بخش مرکزی و شمالی کلاهدروازه بالغ بر 270هزارتن تا تراز 1560 متری و ذخیره احتمالی محدوده معدن بالغ بر 500‌هزارتن با عیار متوسط 10درصد روی است که با توجه به اطلاعات به‌دست آمده اکتشاف بعدی انجام خواهد گرفت. در سال 83 حدود 4525تن خاک پرعیار بالای 30درصد توسط کارگاه‌های کوچک استخراج زیرزمینی توسط پیمانکاران شرکت و 22650‌تن با عیار حدود 12درصد کربنات سرب و روی و 24350‌تن سولفور سرب و روی توسط شرکت باما استخراج شده است.
ظرفیت اسمی‌ و حقیقی
ظرفیت اسمی‌و حقیقی کارخانه برای تولید محصولات به ترتیب برابر 139هزار و 113هزار‌تن است.


مواد اولیه و منابع تامین آن
مواد اولیه مورد نیاز شرکت عبارتند از:
خاک سولفوره با عیار‌ درصد روی، خاک کم‌عیار کربناته 22‌درصد روی‌، خاک پرعیار کربناته با عیار 32‌درصد تامین‌کننده اصلی مواد اولیه در سال‌های قبل شرکت توسعه روی زنجان و نوع مواد خاک پر عیار وکم عیار بوده است که مقداری از مواد اولیه شرکت از طریق معدن انگوران نیز
تامین می‌شود.
نحوه قیمت‌گذاری و فروش محصولات
نحوه فروش محصولات به صورت آزاد بوده و قیمت‌گذاری محصولات بر اساس قیمت بازار داخلی و بورس فلزات لندن (L.M.E)
تعیین می‌شود.
اعضای هیات مدیره شرکت
آخرین ترکیب اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکت به شرح ذیل است:
نمودار (۱) ترکیب سهامداران شرکت باما را نشان می‌دهد که گروه صنعتی و معدنی امیر با ۴۴‌درصد دارنده بیشترین سهام شرکت مذکور به شمار می‌رود. با توجه به نمودار فوق می‌توان گفت که شرکت مورد مطالعه دارای ترکیب سهامداری مناسبی است. زیرا گروه صنعتی و معدنی امیر به عنوان یک سهامدار عمده می‌تواند حامی‌شرکت در مواقع بحرانی به شمار رود. در کل می‌توان گفت که‌ درصد بیشتری از سهام این شرکت در تملک سازمان‌ها و شرکتهای تولیدی و خدماتی است و سهم اشخاص حقیقی در ترکیب سهامداران شرکت مذکور بسیار ناچیز است. این موجب کاهش نوسانات قیمت سهام شرکت مورد نظر شده و شرکت را در مواقع بحرانی و حساس حمایت می‌کنند. در اصل همه شرکت‌ها به دنبال سهامداران عمده و مطمئن جهت رفع نیازهای مالی و دستیابی به اهداف خود هستند.
ترکیب بهای تمام شده محصولات
لازم به توضیح است که هزینه مواد در سال ۸۳ برابر ۵۶‌درصد و هزینه دستمزد در سال ۸۳ برابر ۵‌درصد و هزینه سربار در سال ۸۳ برابر ۳۹‌درصد بوده است.
ضمنا شرکت در سال 83 حدود 44‌درصد از مواد اولیه مورد نیاز خود را از شرکت توسعه معادن روی خریداری کرده و در سال 84 نیز حدود 40‌درصد خریداری و مابقی را خود استخراج کرده است.
مبلغ فروش
مقدار تولید شرکت در پیش‌بینی سال مالی 85 نسبت به سال 84 حدود 59‌درصد افزایش یافته است و این امر نشاندهنده این است که شرکت در تلاش است که همراه با افزایش قیمت جهانی سرب و روی سرمایه‌گذاری جهت افزایش ظرفیت تولید را نیز افزایش دهد.
روند فروش وبهای تمام شده
با توجه به نمودار(2) مشخص است که فروش شرکت یک روند صعودی دارد ومتوسط فروش در 5 سال قبل حدود 61درصد بوده است .این در حالی است که رشد فروش در سال 84 نسبت به سال 83 حدود 84درصد بوده است و این مقدار رشد در بودجه 85 نسبت به سال 84 حدود 115درصد است که رقم قابل ملاحظه‌ای است و با توجه به مقدار تولید و فروش شرکت که در بودجه سال 85 افزایش چشمگیری داشته است‌ و همچنین با توجه به روند افزایشی قیمت جهانی سرب و روی انتظار می‌رود که این شرکت توانایی محقق کردن میزان فروش در سال85 را داشته باشد.
قیمت تمام شده نیز روند صعودی را طی می‌کند و متوسط رشد آن در ۵ سال اخیر حدود ۵۲درصد بوده است و این در حالی است که رشد قیمت تمام شده در سال ۸۴ نسبت به سال۸۳ حدود ۶۵درصد بوده و رشد بهای تمام شده در سال۸۵ نسبت به سال۸۴ حدود ۱۰۶‌درصد است.
با توجه به اینکه فروش و بهای تمام شده هر دو دارای شیب مثبت هستند ولی شیب فروش به مراتب بیشتر از شیب قیمت تمام شده است، این امر باعث شده که در چند سال اخیر سود ناخالص و حاشیه سود نیز، روند صعودی داشته باشند.


همچنین با توجه به اینکه بین رشد فروش و رشد قیمت تمام شده شرکت، اختلافی حدود 9درصد وجود دارد می‌توان نتیجه گرفت که این امر نشان‌دهنده این است که هزینه مواد اولیه شرکت با رشد کمتری نسبت به افزایش بهای سرب و روی روبه‌رو بوده است‌، در نتیجه افزایش قیمت‌های جهانی سرب و روی می‌تواند باعث افزایش سودآوری و حاشیه سود شرکت شود.لازم به توضیح است که فروش شرکت باما بیشتر صادراتی است به طوری که در سال 83 میزان فروش داخلی 7‌درصد و فروش صادراتی 93‌درصد است و در سال 84 نیز 11درصد فروش داخلی و 89‌درصد صادراتی است.
بررسی قیمت جهانی سرب وروی
قیمت جهانی روی در ابتدای سال 84 حدود 1300‌دلار بود که طی یک روند صعودی مستمر به حدود 3550 ‌دلار رسیده است و با توجه به نوساناتی که برای قیمت این سهم بوجود آمد قیمت سهم به رقم 2900‌دلار نیز رسید ولی باز قیمت جهانی روی روند صعودی به خود گرفت و در حال حاضر با توجه به نوسانات مقطعی حدود 3350‌دلار معامله می‌شود و با توجه به کمبود روی در جهان‌، انتظار می‌رود که قیمت این فلز تا پایان سال 85 به 3700‌دلار برسد.قیمت جهانی سرب در ابتدای سال 84 حدود 1000‌دلار در هر تن بود و پس از یک روند نزولی 4ماهه به حدود قیمت 830‌دلار رسید ولی با توجه به افزایش تقاضا در آن مقطع قیمت سرب یک روند افزایشی را آغاز کرد که هم اکنون نیز ادامه دارد و انتظار می‌رود این افزایش در سال 85 نیز ادامه داشته باشد و قیمت هر‌تن سرب به طور متوسط به 1250‌دلار برسد.
بررسی سود آوری
با توجه به نمودار(3) مشخص است که سود شرکت در سال‌های83 ‌،84 و85 نسبت به سال‌های قبل از آن افزایش چشمگیری داشته است. به طوری که سود شرکت در سال 84 نسبت به سال 83 و 82 به ترتیب 141 و 160‌درصد رشد داشته است. سودآوری شرکت در بودجه سال 85 نسبت به سال 84 حدود 165درصد رشد را نشان می‌دهد و از آنجا که در بودجه سال 85 نرخ متوسط روی در بازار جهانی توسط این شرکت حدود 3000‌دلار تخمین زده شده و از آنجا که احتمال نرخ متوسط روی حدود 3700‌دلار وجود دارد‌، بنابراین پیش‌بینی می‌شود که این شرکت قادر به محقق کردن سود خود در سال 85 باشد و همچنین سود شرکت رشد بیشتری نیز داشته باشد و می‌بایست شاهد تعدیل مثبت برای EPS این شرکت باشیم. همچنین‌، پیش‌بینی درآمد سرمایه‌گذاری در سال مالی 85 مبلغ 51770‌میلیون ریال (مبلغ 1045 ریال به ازای هر سهم ) معادل 22‌درصد از کل سود خالص است که به طور عمده مربوط به درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری در شرکت ذوب روی اصفهان است.
شرکت پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۲۹/۱۲/۸۵ را در تاریخ ۲۸/۱۲/۸۴ مبلغ ۱۸۹۱ ریال (به بازار منعکس نشد)‌، در تاریخ ۱۹/۲/۸۵ مبلغ ۲۶۰۶ ریال و در تاریخ ۱۱/۳/۸۵ مبلغ ۳۹۳۹ ریال ( به بازار منعکس نشد) اعلام نموده بود که دلایل تعدیل را افزایش نرخ فروش به دلیل افزایش قیمت جهانی محصولات صادراتی شرکت، کاهش هزینه ذوب، افزایش نرخ خرید خاک روی انگوران‌، عدم فروش مستقیم خاک روی انگوران و شناسایی سود حاصل از سرمایه‌گذاری در شرکت ذوب روی اصفهان اعلام کرده است.
همچنین هیات مدیره تصمیم دارد تقسیم 50‌درصد سود خالص را به مجمع عمومی‌عادی سالانه سال 85 پیشنهاد کند.
بررسی نسبت جاری و آنی
نسبت جاری شرکت دارای روند صعودی بوده و متوسط نسبت جاری در 5 سال قبل حدود 87/0 بوده و این نسبت در سال 84 حدود 52/1بوده است که نسبت به متوسط 5 سال رقم قابل قبول‌تری است و نشاندهنده این است که دارای‌های جاری شرکت نسبت به بدهی‌های جاری آن روند رو به رشدی دارند و این نسبت بالاتر از یک مرتبه است، این امر نشاندهنده توانایی مدیریت شرکت در کنترل مدیریت وجوه ودارایی‌های آن است و همچنین نشان می‌دهد که ریسک این شرکت در حال کاهش می‌باشد.
نسبت آنی نیز روند صعودی دارد و متوسط ۵ سال اخیر آن حدود ۰.۴۷ می‌باشد و مقدار این نسبت در سال ۸۴ حدود ۷۶/۰بوده که نسبت به متوسط آن افزایش داشته است. روند صعودی نشاندهنده این است که این شرکت در بازپرداخت بدهی‌های خود مشکلی ندارد و کاهش ریسک مالی شرکت را اعلام می‌کند. ولی نسبت آنی حدود ۷/۰نشان می‌دهد که قابلیت نقد شوندگی دارایی‌های شرکت چندان بالا نیست.


در مجموع نسبت‌های جاری و آنی شرکت به طرف بهبود در حال رشد هستند.
با توجه به نمودار (5)مشخص می‌شود که قیمت سهام این شرکت روند افزایشی قابل ملاحظه‌ای داشته است. کمترین قیمت سهم در دو سال اخیر تاکنون حدود 4902 ریال و حداکثر قیمت آن در حدود 33554 ریال بوده است و با توجه به روند صعودی قیمت جهانی سرب و روی‌، به‌نظر می‌رسد که نسبت رشد قیمت این سهم همگام با رشد جهانی قیمت سرب و روی باشد و با توجه به پتانسیل این سهم روند رو به رشدی برای آن انتظار می‌رود.
بررسی P/E شرکت
همان‌طور که در نمودار (6) مشاهده می‌کنید روند درآمد هر سهم به سود هر سهم از سال 83 به بعد تقریبا سیر نزولی داشته است. میانگین این نسبت برابر است با 09/6و هم اکنون مقدار آن برابر است با 84/6 که نسبت به 3 یا 4 ماه قبل افزایش داشته است. چنین پیش‌بینی می‌شود که روند فوق در آینده نیز ادامه داشته باشد.
با توجه به اینکه قیمت جهانی سرب وروی روند افزایشی دارند وبا توجه به پوشش ۳۰‌درصدی سود شرکت در ۳ ماهه ۸۵مقدار P/E مناسب ۵/۷ برآورد می‌شود و ازطرفی با توجه به مقدار EPS شرکت که رقمی‌برابر ۴۸۰۸ ریال است، بنابراین مقدار ارزش ذاتی این سهم ۳۶۰۶۰ ریال است.
نظرات کارشناسی
با توجه به جو حاکم بر شرکت‌های تولیدکننده روی و روند افزایشی قیمت جهانی سرب و روی چشم‌انداز مناسبی برای شرکت‌های موجود در این صنعت انتظار می‌رود وبا توجه به کمبود روی و سرب در جهان انتظار می‌رود که قیمت این فلزات در سال ۸۵ به ترتیب بالا ۳۷۰۰ و ۱۲۵۰‌دلار باشد. از طرفی چون شرکت خود دارای معدن است بنابراین افزایش قیمت جهانی سرب و روی باعث افزایش سود آوری حاشیه سود شرکت می‌شود ولی قیمت مواد اولیه آن افزایش نمی‌یابد. میانگین قیمت جهانی سرب و روی در سال ۸۴ به ترتیب حدود ۱۷۴۰ و ۱۱۰۰‌دلار بوده است و در سال ۸۵ نیز پیش‌بینی می‌شود که میانگین قیمت به ترتیب بالای ۳۷۰۰ و ۱۲۵۰۰‌دلار باشد‌، در این صورت EPS سال ۸۵ شرکت از رشدی حداقل بین ۳۵ تا ۴۰ ‌درصد برخوردار خواهد بود. به نظر می‌رسد که کاهش فعلی در قیمت جهانی این دو محصول به صورت موقتی بوده و به‌زودی شاهد افزایش قیمت این دو محصول خواهیم بود. در نهایت وضعیت شرکت و صنعت مربوطه مثبت ارزیابی می‌شود و سرمایه‌گذاری در این شرکت و صنعت با دید بیش از یک سال به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود.
منبع: WWW.IRTAHLIL.COM