عملکرد واسطه‌های بورسی بررسی شد
کارنامه کارگزاریها در میانه پاییز
روند نزولی قیمت سهام همچنان ادامه دارد و همزمان با آن شاهد افول حجم دادوستد سهام نیز هستیم. به این ترتیب طی دو ماه اخیر، ارزش خرید و فروش‌های ثبت‌شده در شرکت‌های کارگزاری نیز به‌شدت کاهش یافته است. آمارها نشان می‌دهد پس از ثبت 200 هزار میلیارد تومان دادوستد مهرماه در کارنامه واسطه‌های بورسی، آبان ماه نیز تفاوت چندانی برای کارگزاران نداشت و ارزش دادوستدهای ثبت‌شده از 109 کارگزاری فعال بازار سرمایه با افزایش اندک به 221هزار میلیارد تومان رسیده است.
به‌نظر می‌رسد ادامه اصلاح قیمت سهام با وجود پتانسیلهای بنیادی و تاکید کارشناسان بورسی بر ارزندگی بازار، موجب کاهش انگیزه سرمایه‌‌گذاران شده است. شرایطی که سبب شد تا شاخص‌کل بورس تهران آبانماه را با افت 4/ 3درصدی پشت‌سر بگذارد. آمارها نشان می‌دهد در این ماه متوسط ارزش معاملات روزانه با افت حدود 23درصدی نسبت به اولین ماه پاییز به 3848 میلیارد تومان رسیده و در قیاس با میانگین سال گذشته نیز افت 70درصدی را نشان می‌دهد. آماری که به‌وضوح دلیل کاهش درآمد کارگزاریها را نیز نشان می‌دهد. تیرماه سال گذشته بود که با افزایش تب بورس‌‌بازی و حضور گسترده صاحبان سرمایه برای دریافت کدهای معاملاتی، ارزش دادوستدهای ثبت شده در سامانه کارگزاریها نیز رکوردشکنی کرد و از 770 هزار میلیارد تومان فراتر رفت. در‌ماه گذشته اما شاهد افت بیش از 71درصدی این معاملات بودیم. روز گذشته نیز «دنیایاقتصاد» در گزارشی تحت‌عنوان «نفع دو جانبه رونق کیفی کارگزاریها» از افت ۵۶درصدی سود ۸۰ واسطه بورسی در جدیدترین صورت‌های مالی کارگزاران در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داده بود.
جزئیات بیشتر از عملکرد آبانماه
بررسی دقیق‌‌تر عملکرد کار‌گزاری‌‌های فعال در بازار سرمایه نشان می‌دهد این نهادهای مالی در آبانماه در حالی خرید و فروش 220 هزار و 635 میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کردند که 136 هزار و 732 میلیارد تومان یعنی معادل 62درصد از این رقم در اختیار مبادلات آنلاین بوده است. همچنین 83 هزار و 529 میلیارد تومان دیگر نیز حجم معاملات در این نهادهای مالی بهصورت عادی بوده است. در این میان طبق روال دوره‌های قبل،درصد بالایی از خرید و فروش‌ها تنها در انحصار چند کارگزاری بود، به‌‌طوری‌‌که نیمی از معاملات این‌ماه تنها از کانال 10 کارگزاری صورت گرفت. در صدر این خرید و فروش‌ها نیز همچنان کارگزاری مفید به‌عنوان برترین واسطه بورسی قرار دارد، به‌‌طوری‌‌که ارزش دادوستدهای ثبت شده در کارگزاری مفید در ماه گذشته به حدود 42 هزار و 447 میلیارد تومان رسید تا این کارگزاری به تنهایی 2/ 19درصد از کل معاملات این نهادهای مالی را در آبانماه به خود اختصاص دهد. در ادامه این روند نیز کارگزاری آگاه توانست 5/ 8درصد از کل معاملات کارگزاریها در‌ماه گذشته را به خود اختصاص دهد که این حجم از معاملات، خرید و فروشی بیش از 17هزار و 708 میلیارد تومان بود. کارگزاری بانک پاسارگاد نیز در‌ماه گذشته دادوستد 10 هزار و 162 میلیارد تومانی را تجربه کرد و در رتبه سومین کارگزاری برتر‌ماه قرار گرفت. سهم این کارگزاری از کل مبادلات به 6/ 4درصد رسید. در ادامه دیگر کار‌گزاری‌‌های برتر آبانماه، دو کارگزاری آرمون‌بورس و صباتامین به ترتیب سهمی 4/ 4 و 3درصدی از کل معاملات ماه را به خرید و فروش‌های خود اختصاص دادند.
نگاهی دقیق به برترین‌‌ها
همان‌طور که عنوان شد کارگزاری مفید به‌عنوان برترین کارگزاری در آبانماه شناخته شد. کارگزاری مزبور بیشترین فعالیت را در معاملات آنلاین داشت، به‌‌طوری‌‌که این کارگزاری به تنهایی 46/ 30درصد از کل معاملات آنلاین را در بازار سرمایه به خود اختصاص داد. ارزش این دادوستدهای الکترونیک رقمی معادل 41 هزار و 662میلیارد تومان را شامل می‌شود که 98درصد از کل خرید و فروش‌های کارگزاری مفید است. در همین راستا 666 میلیارد و 593 میلیون تومان از معاملات این‌ماه کارگزاری مفید (معادل 6/ 1درصد) به معاملات عادی تعلق داشته است. بررسی عملکرد کارگزاری آگاه نیز نشان می‌دهد این نهاد مالی در‌ماه گذشته بخش عمده‌‌ای از معاملات را به خرید و فروش آنلاین اختصاص داده است، به‌‌طوری‌‌که حدود 93درصد از کل دادوستدهای صورت‌‌گرفته توسط این کارگزاری بهصورت الکترونیکی بوده که رقمی بالغ بر 17 هزار و 396 میلیارد تومان را شامل می‌شود. این حجم از دادوستدهای آنلاین 7/ 12درصد از کل را شامل می‌شود. همچنین کارگزاری مزبور یک هزار و 211میلیارد تومان نیز در معاملات عادی ثبت کرده است که 5/ 6درصد از کل معاملات این کارگزاری و 6/ 1درصد از کل دادوستدهای عادی ثبت شده در آبانماه را شامل شده است. کارگزاری مبین‌سرمایه نیز ماه گذشته با اختلاف نسبت به دو کارگزاری اول رتبه سوم معاملات آنلاین را در اختیار گرفت؛ به‌‌طوری‌‌که سهم معاملات آنلاین این کارگزاری به بیش از 5هزار و 206میلیارد تومان رسید که 89درصد از کل مبادلات آن را شامل می‌شود. تغییر سبک معامله سهام پس از شیوع گسترده کرونا و البته درب‌‌های بسته کارگزاریها به روی مشتریانی که حضوری به این نهادهای واسط مراجعه می‌کنند از مهم‌ترین دلایل رشد دادوستدهای آنلاین در ماه‌های گذشته است.
بیشترین معاملات عادی
بررسی‌‌های «دنیایاقتصاد» نشان می‌دهد در ماهی که گذشت کارگزاری بانک پاسارگاد با سهم حدود 10درصدی از کل دادوستدهای عادی ثبت شده در این ماه، 7هزار و 366 میلیارد تومان معامله بهصورت عادی ثبت کرده است که البته 5/ 72درصد از کل معاملات آبانماه این کارگزاری را شامل شده است. پس از آن کارگزاری ارگ‌هامون که سهمی 5/ 2درصدی از کل دادوستدهای آبانماه این نهادهای واسط را در اختیار دارد، با معامله 5هزار و 367 میلیارد تومانی سهام بهصورت عادی، 2/ 7درصد از کل این نوع معامله را در آبانماه به خود اختصاص داده است. در کارگزاری مزبور 5/ 95درصد از دادوستدها به این شکل ثبت شده است. کار‌گزاری‌‌های آرمون‌بورس، صباتامین، امین‌آوید و توسعه‌معاملات کیان از دیگر نهادهای واسطه‌‌ای هستند که بیشترین سهم از معاملات عادی را در اختیار دارند.
بازارگردانان الگوریتمی
در‌ماه گذشته در مجموع 374 میلیارد تومان از معاملات با هدف بازارگردانی (در سهام) از سوی واسطه‌های بورسی ثبت شده است که سهم 17/ 0درصدی از کل معاملات داشته است. در این میان از ۱۰۹ کارگزاری فعال تنها 12 کارگزاری این نوع از دادوستدها را ثبت کرده‌‌اند. بیشترین سهم از معاملات بازارگردانی الگوریتمی در آبانماه نیز با سهم 2/ 47درصدی به کارگزاری صباتامین تعلق داشت. ارزش این نوع معامله در کارگزاری مذکور بالغ بر 176 میلیارد و 496 میلیون تومان بوده است که 7/ 2درصد از کل معاملات کارگزاری صباتامین را شامل می‌شد. 11 کارگزاری بهگزین، باهنر، بانک تجارت، توسعه معاملات پیشرو، بانک کارآفرین، ملل پویا، سهم آشنا، حافظ، بانک سامان، توسعه‌معاملات کیان و صبا جهاد دیگر کار‌گزاری‌‌‌هایی بودند که در آبانماه بازارگردانی الگوریتمی در بازار سهام انجام داده‌‌اند.
