کمرنگی سوژههای بورسی در گرفتاریهای روزمره
در سوژه مسائل اقتصادی که کاربران به آن میپرداختند، یکی از موضوعات دلار ۴۲۰۰تومانی بود که چند وقتی میشود دغدغه خیلی از کاربران توییتر شده است و توجهها را به خود جلب کرده است. دیروز عباس عبدی، در صفحه توییتر خود با بازنشر سرمقاله روزنامه «دنیایاقتصاد» آن را دقیق خواند و نوشت: «بدون تردید ارز ۴۲۰۰ به لحاظ منطق اقتصادی بهکلی نادرست است، ولی چرا ابتدا تصویب شد و سپس ادامه یافت و الان جلوی حذف آن مقاومت میشود ناشی از یک امر و مانع سیاسی است که بدون عبور و حل این مانع مشکل مزبور حل نمیشود.» اما هر زمان که طرفداران دولتهای یازدهم و دوازدهم در توییتر یا اینستاگرام خود درباره حذف برخی از سیاستها مینویسند، کاربرانی به آنها خورده میگیرند که در زمانی که این سیاستها در حال اجرا در کشور بود، کجا بودند و آیا نمیتوانستند در همان زمان از این سیاستها انتقاد کنند. پرسشهای کاربران منتقد در این رابطه تمامی ندارد و این سوءظن را برای آنها ایجاد میکند که در هر دورهای افرادی برای منافع شخصی خود و یا زیر سوال بردن اقدامات دولتی که روی کار آمده است اما مدنظر آنها نبوده، چنین انتقادهایی را مطرح میکنند. یکی دیگر از موضوعاتی که کاربران توییتر درباره ارز ۴۲۰۰ به آن میپردازند و منتقد نگاه کارشناسان و فعالان اقتصادی و سیاسی در این رابطه هستند، این است که معتقدند با حذف این ارز، قیمت کالاهای مصرفی مردم بهشدت افزایش پیدا میکند و کمر آنها بیش از پیش زیر بار گرانیها خم خواهد شد. برای مثال دیروز یکی از کاربران توییتر برای عباس عبدی در قسمت نظرات نوشت: «برای برخی کالاها شاید مشکلی نباشد: مثل قند و شکر، ولی طبق برآورد ۵۰درصد قیمت تمامشده مرغ نهاده است و با ارز آزاد قیمت مرغ بیش از ۷۰هزار تومان میشود. هزینه دارو برای خانوادهها و برای بیمهها کمرشکن خواهد بود. ... بسته اقتصادی کامل موردنیاز است نه بحث کلی سود و زیان...» و کاربر دیگری هم نوشت: «این سیاست بسیار خوب است ولی نه در شرایط کنونی که مردم دارند زیر فشار له میشوند.» موضوع دیگر در سوژه بحثهای اقتصادی کاربران توییتر فارسی، مساله تحریمها است. حالا کاربران مدتی است که با استفاده از هشتگ تحریم نعمت نیست، درباره ضرر و زیانهای تحریم و آسیبی که به کشور و مردم وارد میشوند مینویسند. آنها با ذکر مثال و آوردن دلیل در حوزههای مختلف با استفاده از این هشتگ، خواستار رفع تحریمها میشوند و البته از دولتمردان کشور هم این انتظار را دارند که برای هرچه زودتر انجام دادن مذاکرات اقدامی بکنند. دیروز مصطفی کواکبیان، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بعد از مدتها در توییتر خود نوشت: «جناب آقای رئیسی بارها گفتهاند معیشت مردم را با تحریمها گره نمیزنیم! شکی نیست راهحل اساسی افزایش قدرت خرید مردم همان تقویت ارزش پول ملی است که آن هم بدون رفعتحریمها امکانپذیر نیست. پس اقتصاد ما با موضوع مذاکرات وین گره خورده که پیش مذاکره با ١+٤ بدون حضور آمریکا بینتیجه است.»
در میان این بایدها و نبایدهایی که سیاسیون و اقتصادیها درباره لزوم رفع تحریمها مینویسند. کاربران عادی توییتر که تخصص کاریشان در حوزههای دیگر است، درباره برخورد روزمره خود با تحریمها مینویسند. برخوردی که به گفته آنها از زمانی که برای خرید از خانه بیرون میروند آن را لحظه به لحظه حس میکنند. اتفاقی که معتقدند مانند یک چرخه عمل میکند و به تمام ابعاد زندگی آنها و اقتصاد کشور نفوذ کرده است. این کاربران هرچند کم و بیش از هشتگ تحریم نعمت نیست استفاده میکنند اما در نوشتههای خود بدون استفاده از هشتگی، درباره تغییر سبک زندگی خود، آسیبدیدن روح و روانشان، عدمداشتن چشمانداز به آینده، گرانیها، بیارزش شدن پول ملی و مسائلی از این دست مینویسند.
در سوژه دیگر که مربوط به بحران آب و تجمع مردم اصفهان در زایندهرود در اعتراض به بیآبی در این استان است، کاربران زیادی به این موضوع توجه کردند. هرچند که تجمع اصفهانیها نتوانست برای ساعات زیادی جزو هشتگهای ترند در شبکهاجتماعی توییتر قرار بگیرد اما با این حال کاربران زیادی درباره این تجمع و نگاه صداوسیما و مسوولان به آن نوشتند. نوشتن درباره بحران بیآبی و تجمع مردم اصفهان اما تنها مختص به فعالان شبکههای اجتماعی و سیاستمداران و فعالان مدنی و محیطزیست نشد و اقتصادیها هم وارد این موضوع شدند. آنها اما از جنبه دید خود به موضوع بحران آب و اتفاقی که در اصفهان و در کل کشور در حال رخ دادن است، پرداختند. دیروز سعید درخشانی، فعال حوزه اقتصاد در توییتر خود در این رابطه نوشت: «آب جز موضوعات مهمی است که معنای حقیقی کمیابی منابع را مشخص میکند، اینجا دیگر به چاه نفت و گاز یا چاپخانه بانک مرکزی متصل نیستیم که بر مشکلات سرپوش بگذارد، سیاستهای «از این ستون به آن ستون فرج است» مشکل آب را تشدید میکند و کشور نیازمند برنامهریزی توسعهای جامع است.» همانطور که گفتیم بحران آب و اتفاقی که در اصفهان در حال وقوع است فقط توجه فعالان مدنی و محیطزیست را به خود جلب نکرده است. دیروز محمد فاضلی، پژوهشگر و استاد دانشگاه هم در توییتر خود با هشتگ مساله بدخیم، نوشت: «تعدیل مساله آب زایندهرود اول از تعریف مساله شروع میشود. گمان نکنید مساله تعریف شده است. دوم، دقیق، شفاف و عمومیکردن دادههای منابع و مصارف آب سطحی و زیرزمینی در کل حوضه؛ اجماعسازی بر سر تعریف مساله و سپس سازگاری با کم آبی. پیچیدگی و اثر زمان را هم لحاظ کنید.» سوژه دیگر هم که دیروز در توییتر توجه خیلیها را به خود جلب کرده بود، آلودگی هوا بود که کاربران توییتر با انتشار عکس و فیلم از وضعیت تهران و کرج از آن یاد میکردند. مرگ تدریجی، زندگی با طعم دود و اشاره به این موضوع که تمام بحرانها به یکباره سراغ مردم ایران آمده است؛ از جمله کلیدواژههایی بود که توییتریها در نوشتههایشان به آن میپرداختند. آنها همچنین نیمنگاهی هم به اقدامات نکرده دولت و شهرداری داشتند و درخواست میکردند که حداقل دستوری به آلودگی هوا داده شود تا سایه آن از سر تهران و کرج کم شود. در کنار این موضوع، برخی از کاربران هم به لزوم خوردن حداقل سه لیوان شیر در هوای آلوده اشاره میکردند و اینطور مینوشتند که در این شرایط اقتصادی خیلیها همین شیر را هم نمیتوانند بخورند و البته اشاره میکردند که دیگر خبری از تبلیغ خوردن شیر که در سالهای پیش و در هوای آلوده از رادیو پخش میشد، نیست. نکته قابلتوجه این است که این روزها اکثر مسائل و موضوعات روز، توسط کاربران توییتر به موضوعات اقتصادی گره میخورد.