هر‌چند که تغییرات اخیر و رشدهای ایجاد شده در بازار سهام هم از منظر سهامداران و هم از منظر سیاستگذاران مطلوب تلقی می‌شود و بخشی از زیان وارد شده به‌گروهی از سهامداران در سال ۱۳۹۹ را جبران می‌کند اما باید توجه داشت که تمامی این تغییرات صرفا مربوط به‌بازار ثانویه بوده و بازار اولیه در این دوره رشد چندانی نداشته‌است؛ وضعیت عرضه‌های اولیه در بازار سرمایه به‌شکلی بوده که پس از آغاز ریزش قیمت‌ها در تابستان سال قبل، با هدف جلوگیری از خروج نقدینگی از بازار، عرضه‌های اولیه به‌شکل جدی محدود شده و تنها برخی شرکت‌های کوچک وارد بازار شده‌است. این وضعیت در سال‌جاری و حتی در دوره اخیر رشد بازار نیز تداوم یافته‌است به‌شکلی که در سال ۱۴۰۰ تنها ۹ شرکت جدید در بازار عرضه شده و مجموع تامین‌مالی از این ناحیه نیز کمتر از ۱۹۰۰ میلیارد تومان بوده‌است. برای مقایسه توجه داشته باشید که در دوره مشابه ‌سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۸هزار میلیارد تومان و در دوره مشابه ‌سال ۱۳۹۸ بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان تامین مالی از طریق عرضه اولیه صورت گرفته و این در حالی است که سطح قیمت‌ها در سال ۱۳۹۸ بسیار کمتر از سال‌جاری بوده‌است. همچنین باید توجه داشت مجموع مبلغ ۱۸۰۰ میلیارد تومانی عرضه‌های اولیه سال ۱۴۰۰ کمتر از یک‌چهارم ارزش معاملات یک روز بازار سهام در خرداد‌ماه‌است. مجموع این اعداد، به‌خوبی بیانگر غفلت از بازار اولیه در سال‌جاری است.

به‌این ترتیب به‌نظر می‌رسد که با تغییر فضای بازار سرمایه و خروج از فضای منفی و روند نزولی، شرایط عرضه‌های اولیه با وضعیت جدید بازار تعدیل شود. با توجه به‌شمار بالای شرکت‌هایی که در جریان فرآیندهای درج، پذیرش و عرضه قرار دارند به‌نظر می‌رسد که تسریع در ورود این شرکت‌ها به‌بازار سرمایه و تامین مالی بخش تولید از این طریق ضرورت دارد. در همین راستا توصیه می‌شود که بورس‌ها ترتیبی را اتخاذ کنند که از هفته جاری، تعداد و ارزش عرضه‌های اولیه به‌شکل محسوسی افزایش یابد و حداقل برای یک دوره چندماهه به ‌ارقامی در محدوده ۵۰۰ تا هزار میلیارد تومان در هفته افزایش یابد. لازم به‌ذکر است که اتخاذ این سیاست، در کنار توسعه بازار اولیه و تامین مالی بخش تولید (در سالی که مزین به‌نام پشتیبانی از تولید است) می‌تواند تا حدی نیز هیجان فعلی بازار ثانویه را کنترل کند و روند رشد بازار سرمایه را منطقی‌تر کرده تا در صورتی‌که طی‌ماه‌های آینده بنا به‌دلایلی نظیر کاهش نرخ ارز یا کاهش بهای جهانی کالاهای پایه، شرایط پیشران‌های بازار سرمایه تغییر کرد، ریزش‌های شدیدی در بازار سرمایه ایجاد نشود و شرایطی مشابه ‌سال گذشته در بازار سرمایه تکرار نشود.

 

 

اخبار مرتبط