«دنیایاقتصاد» آخرین وضعیت واگذاری استقلال و پرسپولیس را بررسی کرد
پاسکاری سرخابیها در زمین بورس
حتی رئیس سابق سازمان خصوصیسازی در تابستان اعلام کرد که استارت واگذاری باشگاههای پرسپولیس و استقلال تا مرداد ماه زده میشود. وزیر ورزش و جوانان نیز مدتهاست از عرضه سهام استقلال و پرسپولیس میگوید. اتفاقی که با اما و اگرهای بسیاری مواجه است. مسعود سلطانیفر در مورد واگذاری باشگاههای استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی معتقد است بین صاحبنظران اقتصادی، ورزشی و مدیران کشور و دولت اجماع خوبی وجود دارد، این در حالی است که پیشکسوتان سرخابیها واکنشهای متفاوتی نسبت به این اظهارات نشان میدهند و بر این باورند که واگذاری نمایشی، گره مشکلات دو تیم را باز نمیکند اما شواهد حاکی از آن است که وزیر ورزش عزم خود را برای واگذاری این دو تیم جزم کرده تا این اتفاق در زمان وزارت خودش بیفتد. از این رو او هر از گاهی جلساتی را برگزار میکند و وعده وعیدهایی را به هواداران آنها میدهد. او چند روز قبل نیز از مردم خواست با خیال راحت به دنبال خرید سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس بروند و اعلام کرد که هم رئیسجمهور و هیات وزیران و هم مردم، ورزشکاران و قهرمانان با این اتفاق بزرگ ورزش ایران موافق و همگام هستند. این در حالی است که قرار بود آبان ماه سال جاری ابتدا مجمع پرسپولیس و پس از آن مجمع استقلال برگزار شود اما خبری از برگزاری مجمع دو تیم نیست و مشخص نشده چه زمانی مجامع آنها برگزار میشود.
برنامه مهم آقای وزیر
بعد از روی کارآمدن مسعود سلطانیفر بهعنوان وزیر ورزش و جوانان مهمترین برنامه او واگذاری دو تیم پرطرفدار پایتخت بود و با وجود اینکه بازیکنان و پیشکسوتان سرخابیها در مورد نحوه واگذاری و احتمال دخالت دولت در امور تیمشان انتقاداتی داشتند، اما وزیر ورزش در پاسخ به منتقدان این واگذاری پرحاشیه بارها اعلام کرد که بعد از خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس، دولت و وزارت ورزش و جوانان دخالتی در اداره دو تیم ندارند و عمدتا بهصورت ارشادی با تشویق سرمایهگذاران حمایت خود را برای پایدار شدن روند خصوصیسازی دو تیم بهصورت مشروط و موقت ادامه میدهد و به تدریج و با زمانبندی مناسب، این حمایتها کاهش مییابد تا دو باشگاه کاملا به خود متکی شوند. اما به گفته برخی صاحبنظران، روند منفی بازار سرمایه از اواسط مرداد ماه و شیوع کرونا ممکن است عرضه استقلال و پرسپولیس در بورس را به دولت بعد بکشاند گرچه بررسیها نشان میدهد استقلال و پرسپولیس در ۱۰ ساله گذشته حسابرسی شدند و سند ورزشگاه مرغوبکار و کمپ ناصر حجازی به نام باشگاه استقلال و مجموعه درفشیفر و شهدای گمنام نیز به نام پرسپولیس زده شده است. با این وجود برخی تحلیلگران این میزان دارایی دو تیم را در حدی نمیدانند که هواداران آنها ترغیب به سرمایهگذاری شوند.
صورتهای مالی تایید نشده
در مورد ارزش برند این دو تیم نیز اخبار ضد و نقیضی به گوش میرسد، اما بررسیهای «دنیای اقتصاد» نشان میدهد قیمت برند این دو باشگاه در اواخر سال ۹۷ توسط یک گروه تخصصی ارزشگذاری برند، حدود ۷۰۰میلیارد تومان برآورد شده بود که با توجه به قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر قیمت برند دو تیم هم اکنون به بیش از هزار میلیارد تومان رسیده است و در صورت نهایی شدن صورتهای مالی تیم پرسپولیس مراحل پذیرش این تیم در بازار دوم بورس تهران انجام میشود. اگرچه اعلام شده بود حسابرسی سال آخر پرسپولیس برای شهریورماه و برای استقلال مهرماه امسال تمام میشود، اما صورتهای مالی دوتیم همچنان تایید و نهایی نشده و در اختیار سازمان بورس قرارنگرفته است. بر همین اساس در صورت ارائه صورتهای مالی دو باشگاه به مجمع، واگذاری این باشگاهها به بخش خصوصی بلامانع خواهد شد. دو باشگاه تنها یک حساب دارند که در خزانه دولت است به گونهای که در صورت واریز یا خروج پول از این حساب، سازمان بازرسی و نهادهای دیگر میتوانند موضوع را بررسی و در مورد آن شفافسازی کنند.
طبق پیشنهاد شورای نظارت بر اصل ۴۴ قرار است ۱۰ درصد از سهام باشگاههای استقلال و پرسپولیس برای کشف قیمت در بورس و ۵۰ درصد به شرکتهای سهامی عام با حداقل ۱۰ هزار سهامدار و ۴۰ درصد دیگر به تعاونیهای سهامی و فراگیر کل کشور واگذار شود. موضوعی که صدای پیشکسوتان دو باشگاه را درآورده و معتقدند واگذاری با این شرایط و آن ۱۰ درصد، دیگر واگذاری محسوب نمیشود.
افت بورس و شیوع کرونا
در حالی وزیر ورزش از ابتدای سال وعده واگذاری سرخابیها را ماه به ماه به هواداران دو تیم میدهد که شیوع کرونا و نزول شاخص کل بورس روند عرضه این دو تیم را پیچیدهتر از قبل میکند. درهمین رابطه مرتضی فلاح، مدیرکل امور حقوقی وزارت ورزش و جوانان در مورد آخرین وضعیت خصوصیسازی پرسپولیس و استقلال میگوید: بهدلیل شیوع ویروس کرونا برخی فعالیتها در رابطه با واگذاری دو باشگاه به تعویق افتاده است. به گفته وی درحوزه هماهنگیها و پیشبرد امور به منظور خصوصیسازی، پرسپولیس جلوتر از استقلال است، اما در مجموع به نظر میرسد ظرف دو، سه ماه آینده شاهد آغاز واگذاری این دو باشگاه باشیم اگر چه مشخص نیست چرا پروسه نهایی شدن صورتهای مالی دو باشگاه ماههاست که به طول انجامیده اما اگر این واگذاری تا پایان سال ۹۹ انجام نشود به دلیل همزمانی این روند با انتخابات ریاست جمهوری کشور در سال ۱۴۰۰ واگذاری و عرضه دو تیم وارد فاز دیگری خواهد شد. همواره واگذاریهایی که در بورس انجام میشود نیازمند پیششرطهایی است. بر همین اساس شرکتهایی که قرار است وارد بازارسرمایه شوند باید صورتهای مالی شفافی داشته باشند این در حالی است که استقلال و پرسپولیس سالهاست با مشکلات مالی فراوانی دست و پنجه نرم میکنند و زیانده بودن این دو تیم بزرگ پایتخت مشهود است اما مشخص نیست سرخابیها بعد از ورود به بازار سهام بتوانند سودآوری مناسبی داشته باشند.
ریسک سرمایهگذاری هواداران
واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال در هجدهم فروردین ماه سال جاری در هیات عالی واگذاری به تصویب رسید و از همان ابتدا قرار بود شکل واگذاری بهصورت عرضه سهام در فرابورس باشد، اما ریزش طولانیمدت شاخص کل بورس تهران باعث شد طرفداران عرضه این باشگاهها در این مورد محتاطتر عمل کنند. زمانی که اصلاح شاخص بورس در نیمههای مردادماه از دو میلیون واحد آغاز شد، اکثر تحلیلگران آن را اتفاقی منفی برای عرضه سرخابیها ارزیابی میکردند و بر این باور بودند که اگر این اصلاح ادامه داشته باشد نهتنها به نفع استقلال و پرسپولیس نیست حتی ممکن است از سوی هواداران نیز با بیرغبتی مواجه شود. از سوی دیگر تحلیلگران اعتقاد داشتند پایان حرکت نوسانی شاخص و تعیین تکلیف انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تا حدودی مشخص میکند که سرانجام این تیمها وارد بازار سرمایه میشوند یا نه. چرخش شاخص و بهبود وضعیت بورس در ۱۰ روز اخیر احتمال واگذاری سرخپوشان پایتخت را با توجه به موقعیت بهتر این تیم نسبت به استقلال در لیگ برتر بیشتر از قبل کرده اما تیمهای بزرگ و پرطرفدار کشور در وضعیت پیچیدهای به سر میبرند. عدم ثبات در این تیمها و مشکلات مالی که در ۱۰ سال اخیر با آن دست به گریبانند باعث میشود هواداران برای سرمایهگذاری روی این تیمها ریسک نکنند، این در حالی است که سهامدارانی که از ابتدای سال با وعده و تشویق دولت وارد بازار سرمایه شده بودند حاضر نیستند پول خود را باز هم در این بازار سرمایهگذاری کنند. اما با توجه به اینکه بورس تهران با ورود بیسابقه نقدینگی روبهرو شده ورود دو تیم استقلال و پرسپولیس به بازار سرمایه میتواند نقدینگی بیشتری را وارد بازار کند از این رو ممکن است با اجرای این تصمیم با موج جدیدی از سرمایهگذاران در بورس مواجه شویم.