کالبدشکافی پارلمانی نوسان سهام

تجمع‌کنندگان با در دست داشتن پلاکاردهایی که روی آن دعوت مردم به سرمایه‌گذاری در بورس از سوی مسوولان درج شده بود، نسبت به ریزش شدید بورس در ماه‌های اخیر و بی‌توجهی مسوولان به از بین رفتن سرمایه‌هایشان اعتراض کردند. حسن قالیباف اصل، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اما در این جلسه تاکید کرد بعد از افت قیمت سهام، موضوع بازارگردانی را به‌طور جدی دنبال کردیم. اگر بازارگردان‌ها به‌صورت کامل در بازار سرمایه فعال شوند، می‌توانند یک تعادل را در بازار ایجاد کنند.

در جلسه بورسی چه گذشت؟

جلسه علنی دیروز بهارستان با گزارش کمیسیون اقتصادی که درباره وضعیت بازار سهام و عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار بود، آغاز شد. این گزارش شامل پنج بخش تبیین مساله، بررسی اقدامات دستگاه‌های اجرایی، جمع‌بندی و نتیجه‌گیری، اقدامات کمیسیون اجتماعی و پیشنهادات این کمیسیون برای برون‌رفت بازار سرمایه از وضعیت فعلی بود. بر اساس گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس از نیمه دوم مرداد ماه به دلیل ارسال علامت نااطمینانی به بازار ناشی از ناهماهنگی دستگاه‌های مجری در عرضه سهام صندوق دوم دولتی (مشخصا وزارت‌های اقتصاد و نفت) و نیز نقش‌آفرینی سرمایه‌گذاران حقوقی، بازار ریزش قابل توجهی را تجربه کرد؛ به نحوی که در فاصله یک ماه، نزدیک به ۴۵۰ هزار واحد از شاخص کل اصلاح شد. در گزارش این کمیسیون تاکید شده که مجلس بارها و از ماه‌ها قبل این اتفاق را پیش بینی کرده و تذکرات لازم را به مسوولان اجرایی داده بود اما عدم توجه به این تذکرات باعث شد تا نه‌تنها لطمات قابل توجهی در بعد اقتصادی به کشور وارد شود، بلکه موجب پدید آمدن پیامدها و نارضایتی‌های اجتماعی سرمایه‌داران خرد شد که اکثرا در ماه‌های اخیر وارد این بازار شده و بخش قابل توجهی از سرمایه خود را از دست داده بودند.

محمدرضا پورابراهیمی که به‌عنوان رئیس کمیسیون اقتصادی پشت تریبون رفته بود و درباره گزارش این کمیسیون صحبت می‌کرد، کاستی‌های دولت را عامل ایجاد شرایط سخت برای سهامداران خرد دانست. او در میان صحبت‌های خود نسبت به شرایط اجتماعی و امنیتی که در پی اشکالات بازار بورس قابل ایجاد است، هشدار داد و در پایان خطاب به فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد با انتقاد از سوءمدیریت در حوزه بورس که باعث عدم اعتماد جامعه شده است، گفت که باید این اعتماد را به بازار سرمایه بازگرداند.

بی‌اعتمادی ایجاد نکنید تا اعتماد مردم به نظام از بین نرود

به جز رئیس کمیسیون اقتصادی، دیگر اعضای کمیسیون نیز پشت تریبون رفتند و سوالات، انتقادات و پیشنهادهای خود را درباره وضعیت به وجود آمده در بازار سرمایه که به گفته آنان «موجب بی اعتمادی مردم به نظام شده» مطرح کردند. یعقوب رضازاده، نماینده سلماس که یکی از این نمایندگان بود با طرح سوالاتی چون «با توجه به اینکه تمامی شاخص‌های اقتصادی کشور منفی بوده است، چطور در مدت زمان کوتاه وضعیت بورس و عملکرد آن به‌صورت حبابی مثبت بوده است؟ و آیا این درست است که دولت با هدف جذب نقدینگی مردم و موجود در بازار، به‌صورت مصنوعی و به‌صورت نادرست، بازار بورس را فعال و شکوفا نشان داد؟» پیشنهاد داد: «افرادی که مدعی علم، صنعت و دانش در بورس و اقتصاد هستند با احصای روش‌های صحیح، این بی اعتمادی را در مردم ایجاد نکنند تا مردم نسبت به نظام اعتمادشان را از دست ندهند.»

سیدالبرز حسینی، نماینده خدابنده نیز توپ را در زمین دولت انداخت و بی تدبیری آنان را موجب از دست رفتن سرمایه مردم در بازار سرمایه دانست. او گزارش کمیسیون اقتصادی درباره بازار سرمایه را قابل تقدیر دانست اما پرسید که پیشنهادهای این گزارش چه زمانی می‌خواهد اجرا شود، چراکه امروز مردم نسبت به اندوخته‌های خود در بازار سرمایه دچار خسران شده‌اند و وقت و زمان از دست خواهد رفت. او اظهار امیدواری کرد مجلس یک تصمیم قاطع در این باره بگیرد.

جلال محمودزاده، نماینده مهاباد هم که نسبت به وضعیت بورس شاکی بود تاکید داشت که باید با مسببان وضعیت آشفته بازار سرمایه برخورد جدی شود. او تاکید کرد که وزارت اقتصاد باید پاسخ دهد چرا قبل از فراهم کردن زیرساخت ها، نقدینگی مردم را به سمت بورس سوق داده است.

«امروز بازار سهام تبدیل به یکی از دغدغه‌های اساسی مردم شده که متاسفانه با نشان دادن در باغ سبز از سوی دولتمردان، ۲۰ میلیون جمعیت به این بازار پیوستند»؛ این جملات نیز بخشی از انتقادات مجتبی یوسفی، دیگر نماینده عضو کمیسیون اقتصادی بود که در جلسه علنی دیروز بهارستان بیان شد. این نماینده مجلس نیز دولت را مقصر وضعیت آشفته بازار سرمایه دانست و با اعلام این آمار که سرمایه ۷۰ درصد افرادی که وارد بورس شدند، حدود ۱۰ میلیون تومان است گفت: «بسیاری از مردم برای خرید سهام، نیازهای اولیه زندگی خود را به فروش گذاشتند.» او تاکید داشت لازم است در زمانی که نوسانات در بازار به وجود آمد، صندوق تثبیت و صندوق توسعه وارد عمل می‌شدند، در این حوزه نباید بار مالی جدیدی به دولت تحمیل کرد تا از این طریق تنش‌های شدید بازار از طریق خود بورس ضمانت شود تا منابع مردم به باد نرود.

نگاه‌ها به بازار سرمایه امنیتی شده است

در این میان نطق کاظم دلخوش، نماینده صومعه‌سرا نیز قابل تامل بود. او گفت که معتقد است بخشی از مدیریت بازار سرمایه چون از مجاری تخصصی خود خارج شده، در حیطه تصمیم‌گیری نهادهای امنیتی قرار گرفته است. او از اینکه تحلیل‌های اقتصادی کمتر شده و نگاه‌ها به سمت بازار سرمایه امنیتی شده است اننقاد کرد و خواستار تهیه گزارشی کلی‌تر از وضعیت بازارهای اقتصادی کشور شد.

محمدباقر قالیباف، ریاست مجلس نیز که دیروز در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی درباره بازار سرمایه صحبت می‌کرد، از عدم تامین مالی بخش تولید و نقدشوندگی در بورس انتقاد و اظهار امیدواری کرد این مشکل با طرح کمیسیون برطرف شود.

جلسه علنی دیروز بهارستان نشینان درباره بازار سرمایه دیروز در حالی به پایان رسید که از یک سو شاخص کل با افت بیش از ۳۷هزار واحدی به عدد یک میلیون و ۳۳۶ هزار واحد رسید و از سوی دیگر سهامداران خرد جلوی بهارستان پلاکارد به دست، دست به اعتراض زده بودند.