کارشناسان در واکنش به خبر لغو عرضه دارا دوم
سازمان بورس شفاف‌سازی کند
از ابتدای سال جاری تا کنون بارها دولت به شیوه‌های مختلف حمایت همه‌جانبه خود را از ورود عموم مردم به بازار سرمایه اعلام کرده ولی اتفاق دیروز اما و اگرهای فراوانی در مورد ادامه حضور صاحبان نقدینگی به وجود آورده، نه از آن جهت که این معامله مورد توجه همه سهامداران باشد بلکه از این جهت که چنین اتفاقاتی آیا دوباره تکرار خواهد شد؟ سازمان بورس در این خصوص چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟ آیا این دست اتفاقات می‌تواند موجبات بی‌اعتمادی سهامداران و خروج نقدینگی از بورس را فراهم کند؟
طبق ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس،حفاظت از منافع سهامداران خرد جزو وظایف ذاتی و غیرقابل انکار سازمان بورس و اوراق بهادار است. بنابراین سازمان بورس به‌عنوان متولی و ناظر بر هر گونه عرضه‌ای می‌تواند از تکرار چنین اتفاقاتی جلوگیری کند تا اعتمادی که عموم مردم به این بازار دارند سلب نشود.
از سوی دیگر عده‌ای از فعالان بازار بر این باورند که این خبر صرفا یک شوک مقطعی است و علت ریزش شاخص و شوک بازار خبر لغو عرضه دارا دوم نبوده است.
منشأ ریزش چیز دیگری است
حمید میرمعینی
کارشناس بازارسرمایه
بازار از آخرین ساعات روز یکشنبه اصلاح قیمت‌ها را آغاز کرد در حالی که هنوز خبری از لغو عرضه دارا دوم نبود بنابراین منشأ ریزش بازار، به خبر روز گذشته ربطی نداشت زیرا کل بازار با ریزش مواجه شد.اگرچه یکی از عوامل اصلی اصلاح قیمت‌ها به مشکلاتی که در عرضه ETFها به وجود آمد بر‌می‌گردد اما مدت‌هاست در مورد غیرواقعی بودن رشد برخی سهام هشدارهایی داده می‌شد و پیش‌بینی‌ها نیز حاکی از آن بود که از اواخر تابستان بازار به سمت متعادل شدن قیمت‌ها پیش برود.
واقعیت این است که نباید به این اتفاق نگاه بدبینانه‌ای داشته باشیم. اگرچه این رخداد با سیاست‌های دولت مبنی بر حمایت از بازار سرمایه و تبلیغاتی که در مورد آن انجام داد، مغایرت دارد اما در مجموع اتفاق خاصی نیفتاده و حتی با وجود عرضه آن نیز تغییراتی در روند بهبود عملکرد شرکت‌های پالایشی به وجود نمی‌آمد.
با توجه به تبلیغاتی که دولت درباره عرضه ETF انجام می‌داد ممکن است بعد از این اتفاق؛ بسیاری از سرمایه‌گذاران سرخورده شوند اما باید بدانند که رشد قیمت‌ها دور از واقعیت بوده و در روند افزایش قیمت‌ها باید اصلاحاتی انجام می‌شد. قیمت‌های فعلی از ارزش واقعی بسیاری از شرکت‌ها دور است و با هیچ منطقی همخوانی ندارد. روند کاهشی قیمت دلار از این به بعد شاخص بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به نظر می‌رسد قیمت دلار بیش از این هم کاهش یابد و با توجه به این اتفاق قطعا جلوی رشد فزاینده قیمت‌ها در بازار سرمایه گرفته می‌شود.
بی‌اعتمادی به بازار
محمد نوربخش
کارشناس بازار سرمایه
خبر لغو عرضه دارا دوم حواشی‌ای به دنبال داشته است. اگرچه کمتر کسی فکرش را می‌کرد با وجود تبلیغات گسترده عرضه ETF به مشکل بخورد اما در کمال ناباوری و بدون اطلاع‌رسانی در بین سهامداران بازار سرمایه این اتفاق افتاد. خبر لغو عرضه دارا دوم برای بورس خبر خوبی نیست. به نظر می‌رسد تعدیلات مجددی صورت گیرد به این معنی که احتمال دارد خبر لغو عرضه صندوق دارا دوم در چند روز آینده بار دیگر تکذیب شود. لغو صندوق دارا دوم سبب بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به دولت و بازار سرمایه شده و باعث ایجاد جو منفی و افت قیمت سهام پالایشی‌ها و ریزش شاخص کل خواهد شد. بر اساس اعلام قبلی سازمان خصوصی‌سازی قرار بود سهام دولت در چهار پالایشگاه در قالب دومین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله ETF عرضه شود اما با توجه به همکاری‌نکردن وزارت نفت در تاسیس صندوق مذکور، عرضه این صندوق لغو شد.
خبر ناخوشایند برای بورس
مرتضی احمدی
کارشناس بازار سرمایه
به نظر می‌رسد خبر لغو دارا دوم تکذیب شود و این امر محقق نشود زیرا بلوک پالایشگاه‌ها خریدار ندارد و در صورت لغو دارا دوم، پالایشگاه‌ها مجدد در صندوق دارا سوم یا از طریق صندوق‌های ETF دیگر به بازار بازمی‌گردند. پالایشگاه‌ها قبل‌تر بازده مناسبی نداشتند و دولت با حمایت از این صنایع این شرکت‌ها را در صندوق دارا دوم عرضه کرد. قطعی شدن خبر لغو دارا دوم می‌تواند اتفاق زیان‌باری برای سهام پالایشگاه‌ها و بورس باشد و باعث می‌شود مردم نسبت به دولت و بازار بی‌اعتماد شوند و در بلندمدت به خروج پول منجر خواهد شد. با توجه به رشد بازار از ابتدای امسال، بورس بهترین فضای سرمایه‌گذاری در کشور محسوب می‌شود و ازطرفی به دلیل بازده نامناسب شرکت‌های پالایشی، برای بلوک شرکت‌های پالایشی مشتری وجود ندارد و در بلندمدت سبب افت شدید قیمت سهام این شرکت‌ها شده و شاخص را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
سهامداران در انتظار شفاف‌سازی
سعید جعفری
مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری معیار
دولت فکر می‌کرد عرضه سهام شرکت‌های پالایشگاهی در صندوق دارا دوم به تجدید ارزیابی این شرکت‌ها منجر خواهد شد. با منتفی شدن عرضه شرکت‌های پالایشی در دارا دوم تجدید ارزیابی این شرکت‌ها نیز منتفی می‌شود زیرا محرک اصلی رشد پالایشی‌ها در سه ماه اخیر گمانه‌زنی‌ها از تجدید ارزیابی دارایی‌های این شرکت‌ها بود. این امر کمی نگران‌کننده است. مهم‌تر از آن رشد چند ماهه بورس تحت حمایت دولت بوده و منتفی شدن عرضه ETF دارا دوم به سهامدار این دید را می‌دهد که نیاز دولت به بازار برطرف شده و دست به چنین اقدامی زده است. انتظار می‌رود وزرات اقتصاد، وزارت نفت و سازمان بورس در این مورد شفاف‌سازی کنند که در صورت لغو دارا دوم تجدید ارزیابی شرکت‌های پالایشی انجام می‌شود یا خیر، تا اندکی از نگرانی‌های مردم در این خصوص کاسته شود. گمانه‌زنی‌هایی وجود داشت که در صورت فروش ETF دارا دوم دولت با شرکت‌های پالایشگاهی در مورد خوراک شرکت‌ها و تعدیل قیمت فروش آنها، که به افزایش سودآوری شرکت‌ها منجر می‌شود، همکاری کند. لغو دارا دوم باعث نااطمینانی مردم به بورس و دولت شده و ریسک بازار سهام را افزایش می‌دهد و به دنبال آن افت شدید قیمت سهام پالایشگاهی‌ها را شاهد خواهیم بود. وزارت نفت از دیرباز با صنایع پالایشگاهی سر ناسازگاری دارد؛ به‌عنوان مثال در سال 93 وزارت نفت به بهانه کیفی‌سازی شرکت‌ها قیمت محصولات این شرکت‌ها را کاهش داد که افت قیمت سهام این شرکت‌ها را به همراه داشت.
