دنیای اقتصاد - فاطمه اسماعیلی: نماگر بورس تهران روز گذشته تحت تاثیر بازگشت آرام بازارهای جهانی به مدار صعودی و همچنین عرضه‌های مناسب محصولات فلزی در بورس کالا، با رشد ۱۱۳ واحدی مواجه شد و در سطح ۸۳ هزار و ۳۶۹ واحد قرار گرفت. رشد این نماگر در حالی رقم خورد که همچنان شاهد معاملاتی کم‌رمق در بورس تهران هستیم. دیروز نیز ارزش معاملات این بازار برای چهارمین روز متوالی در سطوح پایین‌تر از ۱۰۰ میلیارد تومان رقم خورد. به نظر می‌رسد همچنان احتیاط ناشی از فشار فروش تسویه اعتبارات کارگزاری‌ها با نزدیک شدن به روزهای پایانی شهریورماه و همچنین نگرانی‌هایی از تداوم روند بازارهای جهانی بر معاملات بازار سهام حاکم است.

بازگشت رشد به بازارهای جهانی

پس از افت نسبتا شدید قیمت جهانی فلزات در شامگاه جمعه، دیروز شاهد بازگشت آرام بازارهای جهانی به مسیر صعودی بودیم. بر این اساس قیمت مس روز گذشته با رشد بیش از یک درصدی همراه شد و به ۶۷۵۳ دلار در هر تن رسید. به نظر می‌رسد در حال حاضر مهم‌ترین‌ محرک قیمت این فلز اساسی کاهش عرضه در کنار رشد تقاضای چین است. به‌طوری که گزارش‌های عملکرد ۱۱ تولیدکننده بزرگ مس جهان نشان می‌دهد این شرکت‌ها در نیمه اول سال جاری حتی موفق به پوشش ۵۰ درصدی برنامه تولید هم نشدند. این در حالی است که چین به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ بازار مصرف جهان، گام‌های بلندی را برای دستیابی به رشد اقتصادی ۴/ ۶ درصدی در سال ۲۰۱۷ برداشته و میزان تقاضای خود را نیز افزایش داده است. لذا هرگونه علامتی که نشان‌دهنده تغییر تقاضای دومین اقتصاد بزرگ جهان باشد، بر تقاضای فلزات اساسی اثر می‌گذارد.

بهای آلومینیوم نیز دیروز حدود ۵/ ۱ درصد افزایش یافت و ۲۱۲۷ دلار در هر تن معامله شد. روی نیز تا سطوح ۳۱۰۳ دلار در هر تن رشد کرد. آربیتراژ فلز روی بین بورس‌های LME لندن و SHFE شانگهای نیز با وجود فاصله‌گیری از اوج همچنان مثبت است. این موضوع که نشان از انتظار رشد واردات چین دارد، همواره به‌عنوان عامل تحریک قیمت این فلز اساسی عمل می‌کند. سرب نیز وضعیت مشابهی را تجربه کرد و به سطوح نزدیک به ۲۳۰۰ دلار در هر تن (رشد ۳/ ۱درصدی) صعود کرد. بر‌اساس برآورد‌های موجود، در ماه ژوئن و نیمه نخست سال جاری میلادی، میزان کسری عرضه سرب به ترتیب ۷/ ۱۴ هزار تن و ۸۶ هزار تن بوده است.فولاد نیز روز گذشته شاهد تداوم کاهش قیمت‌ها (پنجمین روز متوالی) در بازار شانگهای بود. به دنبال کاهش قیمت فولاد، بهای سنگ‌آهن (ماده اولیه اساسی در فولاد) در بازارهای آتی چین روز گذشته به پایین‌ترین حد قیمتی خود در یک ماه اخیر رسید. بر این اساس هر تن سنگ‌آهن بورس دالیان در ساعاتی به ۵۱۹ یوآن (۸۰ دلار) در هر تن کاهش یافت که کمترین قیمت از ۱۶ اوت است. البته در ادامه مقداری از این افت جبران شد و در نهایت سنگ‌آهن به قیمت ۵۳۷ یوآن در هر تن به معاملات خود پایان داد تا افت ۵/ ۱ درصدی را تجربه کند. در این خصوص کارخانه‌های چینی اعلام کرده‌اند با توجه به برگزاری اجلاس‌های مهم سیاسی در پکن طی ماه آتی، تولید محصولات کوره‌ای خود را کاهش خواهند داد. در عین حال پس از افزایش بازرسی‌های امنیتی و محیطی کارخانه‌های تولید فولاد در کشور چین پس از انفجار کوره ذوب فولاد بنکسی طی هفته گذشته، خط ذوب برخی کارخانه‌ها برای انجام تعمیرات تعطیل شد. از طرف دیگر، برخی کارخانه‌ها برای بازگرداندن وام‌های خود نیاز به نقدینگی داشته و این امر توانایی آنها در خرید مواد خام را محدود کرده است. موضوعاتی که در مجموع موجب افت بهای سنگ‌آهن در بازارهای جهانی شده است. این در حالی است که با توجه به افزایش میزان تقاضای چین برای فولاد در ماه سپتامبر و اکتبر به‌صورت سنتی با رشد فعالیت‌های ساخت‌و‌ساز، چشم‌انداز تقاضای این فلز مثبت ارزیابی می‌شود. در مجموع شرایط موجود سبب شد تا نمادهای وابسته به بازارهای جهانی بار دیگر مورد توجه بازار قرار گیرند. به‌طوری که اغلب نمادهای معدنی معاملات مثبتی را پشت سر گذاشتند. فشار فروش در میان فلزی‌ها نیز تا حدود زیادی رفع شد و شاهد جمع شدن صف‌های فروش در نمادهای زیرمجموعه این گروه به ویژه «فملی» بودیم.

سیگنال مثبت بورس کالا به بورس سهام

ارسال سیگنال‌های مثبت از معاملات بورس کالا به معاملات نمادهای زیر‌مجموعه گروه وابسته به بازارهای کالایی، حلقه‌های حمایت از معاملات سهام دیروز را تکمیل کرد. در حال حاضر فلزات اساسی با قیمت‌های مناسب و رو به بالایی در بورس کالا در حال معامله هستند. با رصد معاملات در گروه‌های فولادی و فلزی این موضوع به وضوح دیده می‌شود. بورس کالا از جمله‌ بازارهایی است که همواره سیگنال مناسبی به بورس سهام می‌دهد. در این میان نگاهی به عرضه‌های دیروز فولاد مبارکه اصفهان در بورس کالا خالی از لطف نیست. دیروز ورق گرم B «فولاد» با قیمت پایه هر کیلو ۲۴۱۷ تومان و حجم ۲۲۰۰ تن در لیست عرضه بورس کالا قرار گرفت. تقاضای مناسب این محصول اما حجم عرضه را به ۴۶ هزار و ۲۰۰ تن افزایش داد و در نهایت قیمت پایانی میانگین موزون ورق گرم B فولاد مبارکه اصفهان به ۲۴۶۰ تومان در هر کیلو رسید. این در حالی است که «فولاد» در پیش‌بینی ۳ ماهه خود نرخ فروش ورق گرم در دو گرید B و C را ۱۷۰۰ تومان در نظر گرفته است. همچنین دیروز شرکت ملی صنایع مس ایران عرضه ۴ محصول را در بورس کالا به عهده گرفت. در این میان مس کاتد «فملی» با ۲۶ هزار و ۴۱۴ تومان عرضه شد.

در بازار چه گذشت؟

همان‌طور که اشاره شد، در داد و ستدهای روز گذشته شاخص کل بورس تهران ۱۱۳ واحد رشد کرد و به رقم ۸۳ هزار و ۳۶۹ رسید. همچنین دیروز سهامداران بورس تهران (با کسر معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) حدود ۳۷۰ میلیون برگه سهم دست به دست کردند که ارزش این مبادلات ۸۲میلیارد تومان برآورد شد.بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان می‌دهد از بین ۳۷ ‌صنعت مورد بررسی، شاخص ۱۶ صنعت با رشد و شاخص ۱۶ صنعت با افت همراه بوده است (شاخص ۵ صنعت بدون تغییر ماند). در این میان گروه‌های کوچک بازار با بیشترین رشد شاخص همراه شدند. به‌طوری که گروه محصولات کاغذی با دو نماد «چکاوه» و «چکارن» و رشد ۷/ ۳ درصدی نماگر خود پربازده‌ترین صنعت روز گذشته بورس تهران بود. نماد معاملاتی شرکت صنایع کاغذسازی کاوه همچنین توانست بیشترین رشد قیمت را تجربه کند. گروه سایر معادن نیز با تک نماد «کماسه» رشد ۶/ ۲ درصدی را تجربه کرد تا در رتبه دوم بیشترین رشد شاخص صنعت قرار گیرد.

قندی‌ها که چند روزی ا‌ست با تفکر سنتی بتای منفی (رابطه معکوس با شاخص کل) مورد توجه معامله‌گران قرار گرفته‌اند، روز گذشته نیز روند مثبتی را تجربه کردند به‌طوری که از ۱۰ نماد فعال در این گروه تنها ۳ نماد معاملات خود را در بازه منفی به پایان رساند. با وجود این دیروز شاهد جمع شدن صف‌های خرید این نمادها بودیم. در آن سوی بازار اما گروه‌های استخراج نفت و گاز، انتشار و خودرویی‌ها به ترتیب با افت ۱۵/ ۴ و ۲ و ۴یک درصدی در قعر جدول بازدهی صنایع روز گذشته بازار سهام قرار گرفتند. تمامی نمادهای خودرویی به جز نماد شرکت ایران خودرو روز گذشته معاملات خود را با کاهش قیمت به پایان رساندند. بیشترین حجم معاملات دیروز بازار سهام نیز به سایپا تعلق گرفت. بر این اساس روز گذشته معامله‌گران ۳۴ میلیون سهم «خساپا» را به ارزش ۴‌میلیارد تومان مورد دادوستد قرار دادند.

در عین حال روز گذشته ۴۰ درصد از ارزش معاملات در اختیار ۱۰ نماد قرار داشت. در این میان نمادهای شرکت فولاد مبارکه اصفهان، پالایش نفت بندرعباس، آسان پرداخت پرشین، سایپا و ملی صنایع مس ایران بیشترین ارزش معاملات دیروز بورس تهران را تجربه کردند. بورس تهران روز دوشنبه در مجموع شاهد تغییر مالکیت حدود ۶/ ۱۵ میلیارد تومانی به نفع معامله‌گران حقوقی بود. در این میان نماد معاملاتی شرکت‌ به پرداخت بیشترین مشارکت بازیگران حقوقی را به خود دید. بررسی تغییر مالکیت این شرکت طی روز معاملاتی گذشته حکایت از جابه‌جایی بیش از یک میلیون سهم «پرداخت» به ارزش یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان از سوی بازیگران حقیقی به حقوقی دارد. پس از «پرداخت» نیز «خساپا» شاهد بیشترین تغییر مالکیت به نفع معامله‌گران حقوقی به ارزش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بود. در آن سوی بازار نماد معاملاتی شرکت پتروشیمی شیراز شاهد بیشترین تغییر مالکیت سهام به نفع حقیقی‌ها بود. بر این اساس دیروز بیش از ۷ میلیون سهم «شیراز» به ارزش ۶۵۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی منتقل شد.