دنیای اقتصاد: نماگر فرابورس ایران روز گذشته مسیری صعودی در پیش گرفت و با رشد ۲/ ۱ واحدی (معادل ۱۳/ ۰ درصد) در سطح ۸/ ۹۲۰واحد قرار گرفت. بر این اساس بازدهی این بازار از ابتدای سال جاری تاکنون به ۲/ ۵ درصد رسید. با وجود منفی بودن کلیت فضای معاملات فرابورس طی معاملات روز گذشته اما رشد قیمتی مارون زمینه رشد آیفکس را فراهم آورد. بر این اساس دادوستد ۵ هزار سهمی مارون (بزرگترین شرکت فرابورسی از نظر ارزش بازار) به ارزش ۱۵میلیون تومان، حمایت بیش از ۵واحدی از نماگر این بازار به عمل آورد.

ادامه فرصت‌سوزی در بازار بدهی

از نکات قابل توجه این روزهای فرابورس ایران، افزایش نرخ بهره در بازار بدهی است. بر این اساس روز گذشته، متوسط نرخ سود موثر اسناد خزانه اسلامی با رشد ۵/ ۰ واحد درصدی نسبت به روز شنبه در سطح ۲۳ درصد قرار گرفت. این در حالی است که متوسط این نرخ نسبت به متوسط ماه گذشته رشد ۳/ ۰ واحد درصدی را تجربه کرده است.همان‌طور که به دفعات در گزارش‌های «دنیای‌اقتصاد» مورد بررسی قرار گرفت، نبود عرضه اولیه در این بازار و نزدیک شدن به زمان سررسید اوراق اسناد خزانه موجود با توجه به پیشی‌گرفتن تقاضا از عرضه یکی از مهم‌ترین‌ دلایل رشد نرخ سود در این بازار به شمار می‌رود. معاملات بازار بدهی پیش از این به واسطه بالا بودن نرخ سود مورد انتقاد برخی از فعالان بازار بود. این نگرانی‌ها در نهایت موجب توقف عرضه اسناد خزانه اسلامی در اواخر سال گذشته شد. تصمیمی که در کنار ثبات در شرایط کلان اقتصادی سبب شد تا نرخ بهره در بازار بدهی روندی متعادل در پیش گرفته و از ارقام ۲۸ درصدی در پایان سال گذشته به سطوح ۲۳درصدی در سه ماه ابتدایی سال ۹۶ کاهش پیدا کند. تداوم این روند سبب شد تا نرخ «اخزا»ها سطوح ۲۱ درصدی را نیز تجربه کند.با این همه همچنان عرضه اوراق جدید در بازار بدهی مورد غفلت سیاست‌گذار قرار گرفت. در مقابل اما شاهد انتشار اوراق بدهی تحت عنوان «سخاب» در بازارهایی به جز بورس و فرابورس بودیم. در شرایطی که نرخ بهره اوراق بدهی موجود در فرابورسی روند متعادلی را در پیش گرفته بود، «سخاب»ها در بازارهای غیرمتشکل با نرخ‌های بین ۳۰ تا ۳۷ درصد معامله می‌شوند. در مجموع دیروز در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس نیز بیش از ۳۶۸ هزار ورقه به ارزش حدود ۳۶۳‌میلیارد تومان در ۴۱۳ نوبت معاملاتی مورد دادوستد قرار گرفت. در این روز شاهد معامله حدود ۲۹۶ هزار ورقه اسناد خزانه اسلامی در ۱۹۹ نوبت معاملاتی به ارزش ۲۹ میلیارد تومان بودیم. «اخزا»ها همچنان در محدوده قیمتی ۹۶‌تا ۹۸ هزار تومان نوسان دارند.

نگاهی به روند معاملات فرابورس

طی معاملات روز گذشته، فعالان بازار شاهد جابه‌جایی افزون بر ۲۱۰ میلیون ورقه بهادار به ارزش افزون بر ۹۴ میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس بودند. از این میزان بازارهای اول و دوم در مجموع دادوستد ۱۴۳ میلیون سهم به ارزش بیش از ۳۴ میلیارد تومان را به‌خود اختصاص دادند.بیشترین افزایش قیمت در این روز به نماد تازه‌وارد «اوان» اختصاص پیدا کرد. بر این اساس نماد معاملاتی شرکت مبین‌وان کیش در دومین روز معاملاتی خود پس از عرضه اولیه، رشد حدود ۵ درصدی را تجربه کرد تا در این مدت بازدهی ۱۰ درصدی را نصیب سهامداران خود کند. این نماد دیروز با صف خرید ۴۲ میلیون سهمی به معاملات روزانه خود پایان داد. «اوان» روز چهارشنبه به‌عنوان نخستین عرضه اولیه فرابورس ایران و دومین عرضه اولیه بازار سهام در سال ۹۶ ثبت‌سفارش شد. در جریان این عرضه هر سهم شرکت «اوان» در بازار دوم فرابورس ایران ۳۴۷ تومان کشف‌قیمت شد که به هر کد ۱۲۱ سهم تخصیص یافت. شرکت مبین‌وان کیش در سال ۹۶ به ازای هر سهم ۵۵۳ ریال سود پیش‌بینی کرده و موفق شده در سه‌ماهه اول سال‌جاری، ۱۴۵ ریال معادل پوشش ۲۷ درصدی را محقق کند. دیگر نماد فرابورسی همگروه «اوان» اما این روزها معاملات خود را در محدوده منفی دنبال می‌کند. بر این اساس معاملات «اپرداز» روز گذشته تحت‌تاثیر افزایش عرضه‌ها با افت ۵/ ۳ درصدی قیمت به پایان رسید. روند نزولی این نماد رایانه‌ای از ابتدای خرداد ماه آغاز شد و در این مدت زیان ۵۷ درصدی را به سهامداران خود تحمیل کرده است. روز گذشته قیمت «اپرداز» به کمترین مقدار از ۲۰ بهمن ۹۵ رسید.

پالایشی‌ها که روز گذشته به واسطه انتشار شایعاتی نادرست با رشد قیمت همراه شده بودند، روز گذشته شاهد برگشت قیمت‌ها به محدوده منفی بودند. بر این اساس دیروز ۴ نماد فعال در این گروه با افت قیمت مواجه شدند. «شراز» که شنبه با رشد بیش از ۹ درصدی همراه شده بود، دیروز افت ۳/ ۲ درصدی را تجربه کرد. بر این اساس معاملات ۳۶۴ هزار سهمی «شراز» به ارزش ۶/ ۵ میلیارد تومان این نماد را در صدر نمادهای با بیشترین تاثیر منفی بر آیفکس قرار داد. یکی از نمادهایی که روز گذشته در کانون توجهات بازار قرار داشت، نماد معاملاتی شرکت ذوب‌آهن اصفهان بود. این شرکت که طی روزهای گذشته به عرضه سهام یکی از شرکت‌های موجود در پرتفوی خود پرداخته بود، روز گذشته به‌طور کامل از جمع سهامداران «کمنگنز» خارج شد.

رصد فعالیت معامله‌گران در فرابورس

فرابورس ایران روز یکشنبه در مجموع شاهد تغییر مالکیت حدود ۱۳۴ میلیون تومانی به نفع معامله‌گران حقیقی بود. در این میان نماد معاملاتی شرکت‌ ریل‌پرداز‌سیر بیشترین حمایت بازیگران حقیقی را به خود دید. بررسی تغییر مالکیت این شرکت طی روز معاملاتی گذشته حکایت از جابه‌جایی بیش از ۴ میلیون سهم «حریل» به ارزش ۷۳۳ میلیون تومان از سوی بازیگران حقوقی به حقیقی دارد. بر این اساس این نماد فرابورسی روز گذشته توانست بیشترین حجم و ارزش معاملات روزانه را نیز به خود اختصاص دهد. پس از «حریل» نیز «ارفع» شاهد بیشترین تغییر مالکیت به نفع معامله‌گران حقیقی به ارزش ۳۰۵ میلیون تومان بود. در آن‌سوی بازار نماد معاملاتی شرکت مواد ویژه لیا شاهد بیشترین تغییر مالکیت سهام به نفع حقوقی‌ها بود. بر این اساس دیروز حدود ۷۳۰ هزار سهم «شلیا» به ارزش ۳۴۵ میلیون تومان از سبد سهام معامله‌گران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد.

کاهش هزینه دریافت تسهیلات مسکن

روز گذشته فرابورس ایران شاهد معامله حدود ۱۰۲ هزار ورقه تسهیلات مسکن به ارزش حدود ۸ میلیارد تومان در بازار ابزارهای نوین مالی بود. در این روز «تسه»ها در بازه ۷۷ تا ۸۰ هزار تومان نوسان کردند. به این ترتیب متوسط قیمت امتیاز تسهیلات مسکن در فرابورس، دیروز با افت ۳/ ۰ درصدی (نسبت به روز شنبه) به ۷۹‌هزار و ۲۸۸ تومان رسید. بیشترین افزایش قیمت روز گذشته در میان این اوراق نیز با رشد ۸/ ۱ درصدی به «تسه۹۶۰۱» رسید و در مقابل سررسید اردیبهشت ۹۶ اوراق تسهیلات مسکن با بیشترین افت قیمت همراه شد. به این ترتیب نرخ سود واقعی دریافت وام از این طریق در ۲۲ درصد باقی ماند. بررسی‌ها نشان می‌دهد زوج‌های تهرانی برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی مسکن با توجه به متوسط قیمت اوراق تسهیلات مسکن، باید ۱۵ میلیون و ۸۶۹ هزار تومان صرف خرید این اوراق کنند.