دنیای اقتصاد- مهرنوش سلوکی: روز گذشته بورس اوراق بهادار تهران شاهد ضعف عمومی در معاملات بود. برهمین اساس ارزش معاملات خرد سهام و حق‌تقدم در نمادهای عادی، روز دوشنبه به ۸۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان رسید. شاخص کل نیز با افت ۹۸ واحدی به ۸۱هزار و ۲۸۶ واحد رسید. رفتار معامله‌گران در روزهای گذشته حاکی از رسوخ فاز احتیاط به بورس تهران است. همچنین روز گذشته شاخص هم‌وزن افت بیشتری نسبت به شاخص کل داشت. موضوعی که نشان‌دهنده افت بیشتر نمادهای کوچک است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» حاکی از آن است که دوعامل باعث اصلاح بیشتر گروه‌های کوچک‌تر شده است. موضوع اول لیدری فلزی‌‌ها در هفته‌های اخیر و در نتیجه تعدیل P/ E انتظاری در گروه‌های کوچک‌تر به دلیل کاهش توجهات به گروه‌های کوچک‌تر است و دومین موضوع مربوط به رشد‌های پرشتاب اوایل سال این گروه‌ها و رشد بیش از ۱۲ درصدی شاخص هموزن است.

سایه تردید در بورس تهران

بورس تهران این روزها شاهد کاهش تب و تاب معاملات نسبت به هفته‌های گذشته است. با وجود اینکه به ‌نظر می‌رسد شاخص کماکان در محدوده مقاومتی قرار دارد، این افت تاحدودی قابل انتظار بود. با این وجود چند عامل بیشترین اثر را بر عملکرد احتیاطی معامله‌گران داشته است. بعد از اجرای مراسم‌ تنفیذ و تحلیف ریاست جمهوری، بسیاری در انتظار انتخاب کابینه دولت از سوی رئیس‌جمهوری هستند. با وجود اینکه نام‌های بسیاری برای صدارت در وزارتخانه‌های مختلف شنیده می‌شود، اما همچنان هیچ قطعیتی برای انتخاب این وزرا به‌خصوص وزرای اقتصادی دولت وجود ندارد. برهمین اساس این موضوع بسیاری از فعالان بورس را وارد لاک احتیاطی کرده و در انتظار انتخاب کابینه قرار داده است. موضوعی که می‌تواند علاوه بر اثرگذاری بر فعالیت بسیاری از شرکت‌های بزرگ بر شرایط سازمان بورس و اوراق بهادار نیز موثر باشد.

دومین موضوع مربوط به نرخ‌های بالای سود در بازارهای دیگر است که به‌عنوان رقیبی برای بازار سهام مطرح است. بالا ماندن نرخ سود بانکی، همچنان یکی از چالش‌های اصلی نظام اقتصادی کشور محسوب می‌شود. آخرین آمارها نشان می‌دهد نرخ سود بازار بین بانکی افزایش یافته است. مطابق آمارها نرخ سود در بازار بین بانکی که در سال ۹۴ به سطح ۱۸ درصد رسیده بود، طی سال ۹۵ با نوسان کوچکی به سطح ۱۹ درصد رسید و در دوماه نخست سال ۹۶ به سطح ۲۰درصد رسیده است. همچنین این‌روزها، معاملات اوراق بدهی در بازارهای خارج از بورس، بر مشکلات معاملات سهام افزوده است. با عدم پذیرش اوراق خزانه دولتی در بورس و نبود خریداران قوی رقابتی در خارج بازار سرمایه، بازار بدهی غیر‌رسمی شکل گرفته که با نرخ‌های تنزیل بیش از بازار سهام، موجب شده است بخش اعظمی از نقدینگی راه این بازار را پیش بگیرند. براساس خبرهای غیر‌رسمی نرخ تنزیل بدهی دولت در قالب اوراق سخاب (خزانه جدید) بین ۳۰تا ۴۰ درصد در حال انجام است که همین امر مشوق شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای خارج کردن نقدینگی از بازار سهام و انتقال آن به خرید «سخاب» شده است.آخرین مورد از سری عوامل احتیاط معامله‌گران مربوط به کندشدن جریان ورود نقدینگی به بورس است. همان‌طور که در ابتدای گزارش گفته شده ارزش معاملات این روزها به حجمی کمتر از ۱۰۰‌میلیارد تومان رسیده است. کمبود نقدینگی در بازار سهام که این روزها بسیار مشهود است باعث شده نقدینگی از صنعتی به صنعت دیگر کوچ کند. این فضای رکود و رخوت نیز در محتاط بودن سهامداران بی‌تاثیر نیست.

سبقت شاخص هموزن از شاخص کل

بررسی صنایع بورسی حاکی از روند منفی در اکثر صنایع به‌خصوص صنایع کوچک است. گواه این موضوع نیز افت ۶۲/ ۰ شاخص هم‌وزن در مقابل افت ۱۲/ ۰ درصدی شاخص کل بود. به زعم بسیاری از کارشناسان اختلاف این دوشاخص نتیجه اصلاح بیشتر در گروه‌های کوچک است. در هفته‌های گذشته به وضوح دیده شد که لیدری نمادهای فلزی- معدنی، حجم عظیمی از نقدینگی بازار را به سمت شرکت‌های این صنایع روانه کرد. برهمین اساس، این موضوع باعث تعدیل نسبت قیمت به درآمد در گروه‌های کوچک شد. از سوی دیگر بررسی روند معاملات از ابتدای سال حاکی از رشد پرشتاب نمادهای کوچک در ماه‌های ابتدایی و شناسایی سود‌ برای سهامداران است. نگاهی به تغییرات رقم این شاخص‌ها از ابتدای سال نیز این موضوع را تایید می‌کند. با توجه به اینکه بازار سهام از ابتدای سال رشد ۵/ ۳ درصدی را داشته است، شاخص هموزن طی این مدت رشد ۵/ ۱۳ درصدی داشته که عمده آن مربوط به ماه‌های ابتدایی سال است. حال با طرح این موضوعات به‌نظر می‌رسد افت قیمتی در این گروه‌ها می‌تواند در روزهای آتی نیز ادامه داشته باشد. دیروز همچنین در میان ۳۷ صنعت بورسی بیشترین رشد شاخص را صنعت حمل و نقل به ثبت رساند. بعد از آن نمادهای استخراج زغال‌سنگ و تامین آب، برق و گاز بیشترین رشد شاخص را به‌جای گذاشتند. در مقابل نیز صنایع استخراج سایر معادن، انتشار و چاپ و محصولات کاغذی نیز بیشترین افت روزانه را به ثبت رساندند.

رفتار صنایع مهم در بورس

همان‌طور که در گزارش روز قبل «دنیای اقتصاد» نیز اشاره شد موضوع انعقاد بزرگ‌ترین قرارداد خودرویی کشور بین شرکت‌های ایدرو و رنو امیدواری‌های زیادی را در صنعت خودرو به همراه دارد. باوجود اینکه این قرارداد اثری بر عملکرد شرکت‌های خودروسازی کشور ندارد، روز یکشنبه خوش‌بینی از این موضوع باعث شد بیشترین رشد شاخص و ارزش معاملات روزانه در میان گروه‌های مختلف به این صنعت تعلق داشته باشد. با این وجود اکثر نمادهای این گروه روز گذشته قرمزپوش شدند و با روندی منفی به کار خود پایان دادند. در میان پالایشی‌ها نیز با وجود رشد شاخص این گروه کماکان انتظارهای سهامداران از نمادهای بزرگ این گروه برآورده نشده و بسیاری از شرکت‌ها با روندی منفی به‌کار خود پایان دادند. با وجود خبرهای خوبی که درخصوص این شرکت‌ها وجود داشت، انتظار می‌رفت بازگشایی آنها مقارن با رشد یکپارچه شاخص کل باشد. در این زمینه به‌نظر می‌رسد تجارب تلخ سهامداران این شرکت‌ها طی سال‌های ۹۲ و ۹۳ (بازگشایی پس از ۶ ماه با افت قیمتی حدود ۵۰ درصد) باعث بی‌اعتمادی فعالان بازار به این صنعت شده و احتیاط کماکان میان معامله‌گران حکمفرما است. در صنعت سیمان نیز با وجود رشد بیش از ۶ درصدی شاخص این گروه طی هفت روز معاملاتی گذشته اکثر نمادهای این شرکت روز گذشته را با افت به پایان رساندند. طی هفته‌های اخیر انتشار خبرهایی مبنی بر احتمال صادرات مجدد سیمان ایران به عراق با آزادسازی موصل خوش‌بینی‌های بسیاری را برای سهامداران به‌همراه داشت. حال خبرها حاکی از آن است با وجود اینکه مذاکرات گسترده‌ای میان دوطرف صورت گرفته، نتایج قابل قبولی دریافت نشده است و صادرات مجدد در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

در بازار چه گذشت؟

روز گذشته شاخص کل با افت ۱۲/ ۰ درصدی کماکان در کانال ۸۱ هزار واحدی باقی ماند. برهمین اساس بیشترین اثر مثبت را بر شاخص کل نماد «حکشتی» برجای گذاشت و بعد از آن نمادهای «شاراک»، «همراه» و « فولاد» قرار گرفتند. در مقابل نیز نمادهای «شبندر» و «شپنا» و «پاکشو» بیشترین اثر منفی را بر روند شاخص به‌جای گذاشتند. در جریان معاملات روز گذشته نمادهای «سصفها» و «غدام» بازگشایی شدند. سیمان تهران نیز روز گذشته به‌منظور ارائه اطلاعات به سازمان بورس متوقف شد. براساس شفاف‌سازی «ستران»، این شرکت برنامه فروش یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود (سیمان لوشان) را در برنامه دارد که آگهی مزایده آن منتشر شده است.

نوسان متفاوت نماگرهای بورسی