دنیای اقتصاد، هاشم آردم: شاخص بورس تهران طی معاملات روز دوشنبه با رشد اندک ۳۵واحدی به عدد ۷۹ هزار و ۴۲۶ واحد رسید. این در حالی است که شاخص کل‌ هم‌وزن که نوسان شرکت‌های کوچک‌تر را بهتر نشان می‌دهد با رشد ۴۴/ ۰ درصدی به عدد ۱۷ هزار و ۴۴۵ واحد رسید تا از ابتدای سال، رشد خیره‌کننده ۱۱ درصدی را ثبت کرده باشد. در حال حاضر با تثبیت شاخص کل در کانال ۷۹ هزار واحدی، نه تنها ارزش معاملات خرد بورس کاهش یافته است، بلکه هیجان خریداران حقیقی نیز کاهش قابل توجهی را نشان می‌دهد. با این وجود، تقاضا برای نمادهای کوچک‌تر همچنان وجود دارد و به رغم کاهش هیجان بورس، فعالان بازار همچنان در فضایی پرریسک در این نمادها معامله می‌کنند. نگاهی به معاملات بورس در روز دوشنبه نشان می‌دهد فعالان بازار نسبت به هفته گذشته محتاط‌تر شده‌اند و رفته رفته وارد فاز صبر می‌شوند. دلیل این موضوع را می‌توان در نگاه تکنیکال اغلب بورس‌بازان به بورس جست‌وجو کرد. رسیدن به محدوده‌های مقاومتی، بازگشایی قریب‌الوقوع نماد بانک صادرات و تشدید رفتارهای حمایتی حقوقی‌ها سه سیگنال مهمی هستند که بازار را محتاط‌تر کرده است.

خروج از کانال 78 هزار واحدی

همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» اشاره شده بود، از آنجا که مبنای بنیادین قابل توجهی برای صعود بورس از ابتدای سال جاری وجود نداشته است، هیجان انتخابات ریاست جمهوری را می‌توان مهم‌ترین‌ عامل برای ورود نقدینگی به بازار سهام دانست. در چنین فضایی، سطوح خاص قیمت‌ها و شاخص‌ها برای فعالان بازار اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. به بیان بهتر، اغلب فعالان بازار تحلیل‌های تکنیکال و فنی را برای ارزیابی وضعیت بازار سهام موثرتر می‌دانند. در هفته‌های پیش، وقتی شاخص کل در محدوده‌ کانال ۷۸ هزار واحدی قرار گرفت، از آنجا که تجربه‌های اخیر بورس نشان داده‌اند محدوده ۷۸ هزار واحدی یک سطح روانی مهم برای فعالان بازار به حساب می‌آید، ارزش و حجم معاملات بورس افزایش یافت. ضمنا به دلیل آنکه معیارهای کیفی، مانند بهبود اقتصاد در دولت آینده، از وزن بیشتری در تحلیل‌های بازار برخوردار شدند، سرعت دست به دست شدن سهام نیز افزایش یافت. پیش‌تر در گزارش‌های «دنیای اقتصاد» به دلایل شکل‌گیری چنین فضایی اشاره و بیان شده بود که چرا محدوده ۷۸ هزار واحدی تا این اندازه برای تحلیلگران تکنیکال حائز اهمیت است.

حالا چند روزی است که شاخص کل از کانال ۷۸ هزار واحد (۷۸ هزار و ۸۰۰ واحد اگر بخواهیم دقیق‌تر بررسی کنیم) خارج شده است و در کانال ۷۹ هزار واحد تثبیت شده است. همزمان با این اتفاق ارزش و حجم معاملات کاهشی نسبی را تجربه کرد. متوسط ارزش معاملات خرد روزانه در بورس تهران، طی هفته گذشته تقریبا ۲۲۵ میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی روز دوشنبه، تقریبا ۱۸۷ میلیارد تومان بوده است. تعداد معاملات نیز در این روز حاکی از کاهش ۱۰ درصدی نسبت به میانگین هفته منتهی به چهارشنبه ۳۰ فروردین ماه است. چنانچه مبنای تحرکات فعلی بازار را رصد کردن نقدینگی تازه نفس و تحلیل‌های تکنیکال بدانیم، کاهش نسبی ارزش معاملات و همچنین سرعت دست به دست شدن معاملات طبیعی به نظر می‌رسد. اگرچه مقاومت ۷۸ هزار و ۸۰۰ واحدی در تایم فریم (بازه زمانی) روزانه شکسته شده است، اما در بازه زمانی هفتگی هنوز نمی‌توان تصمیمی در این باره گرفت. اغلب تحلیلگران تکنیکال فعال در بورس تهران از نمودارهای شمعی ژاپنی برای تحلیل بازار استفاده می‌کنند. در این نمودارها برای هر بازه زمانی (که بیشتر هفتگی و روزانه آن در بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد) یک نمایه که به یک شمع شباهت دارد در نظر گرفته می‌شود. سطوح باز و بسته شدن این شمع‌ها، ملاک تحلیل تکنیکالیست‌ها قرار می‌گیرد. در حال حاضر شمع مربوط به هفته جاری هنوز بسته نشده است و معاملات امروز و البته هفته آینده برای تحلیلگران حیاتی هستند. چنانچه شاخص کل بتواند در بازه زمانی هفتگی نیز بالاتر از سطح ۷۹ هزار واحد تثبیت شود، سیگنال مهمی برای ادامه روند مثبت بازار شکل می‌گیرد. در حال حاضر تثبیت شاخص کل در محدوده بالاتر از ۷۹ هزار واحد اما و اگرهایی دارد که تکنیکالیست‌ها را به احتیاط وامی‌دارد.

بازگشایی باقیمانده نمادهای بانکی

اگرچه شاخص کل در هفته‌های اخیر موفق شده است سطوح مقاومتی مهمی را از پیش‌رو بردارد، اما هنوز یک علامت سوال مهم برای آن وجود دارد. همان‌طور که اشاره شده، در بازه کوتاه‌مدت، شاخص کل در کانال ۷۹ هزار واحدی تثبیت شده است، اما هنوز نمی‌توان برای بازه بلندمدت چنین ادعایی داشت. شاخص کل تنها ۶۰۰ واحد بالاتر از سطح حساس ۷۸ هزار و ۸۰۰واحدی قرار دارد. در عین حال بانک صادرات ایران با نماد «وبصادر» پیش‌بینی سود هر سهم را برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۶ منتشر کرده است و دیگر مانعی برای بازگشایی این نماد وجود ندارد. این احتمال وجود دارد که نماد این بانک در هفته آینده به تابلوی بورس بازگردد. انتظار می‌رود بازگشایی «وبصادر» با افت قابل‌توجه قیمت و فشار بر شاخص کل همراه شود. در این حالت توان تثبیت شاخص کل در محدوده ۷۹ هزار واحدی زیر سوال می‌رود. به نظر می‌رسد این موضوع یکی از نکاتی بوده است که باعث افزایش احتیاط میان خریداران بورس تهران شده است. خریداران بالقوه منتظر بازگشایی «وبصادر» هستند تا تصمیم خود را برای ورود یا عدم ورود به بورس بگیرند. چنانچه شاخص کل مسیر نزولی را پس از بازگشایی وبصادر در پیش بگیرد، آنگاه احتمالا باید منتظر افزایش عرضه و فقدان تقاضای کافی برای خرید سهام در قیمت‌های فعلی بود.

تشدید رفتارهای حمایتی حقوقی‌ها

در بازار روز دوشنبه، پس از مدت‌ها شاهد افزایش تحرکات اشخاص حقوقی برای حمایت از نمادهای اثرگذار بر شاخص بورس بودیم. در این روز، نه تنها ارزش و تعداد معاملات کاهش یافت، بلکه مشارکت اشخاص حقیقی در معاملات نیز کاهش قابل توجهی یافت. گرچه همچنان شاهد انتقال مالکیت از اشخاص حقوقی به سمت حقیقی‌ها هستیم، اما در روز دوشنبه این انتقال مالکیت به حداقل ممکن رسید. خالص خرید اشخاص حقیقی در روز دوشنبه تقریبا تنها یک میلیارد تومان بود. در نمادهای بزرگ‌تر و تاثیرگذار بر شاخص کل، به وضوح شاهد حمایت‌های اشخاص حقوقی بودیم. این موضوع بود که باعث شد شاخص کل در روز دوشنبه مثبت بماند. افزایش حمایت‌های حقوقی و کاهش تمایل خریداران حقیقی بازار، سیگنالی مهم به معنای توقف روند است. تجربه نشان داده است که هر زمان حقیقی‌ها مشارکت بیشتری در سمت خرید داشته‌اند، شاخص‌ها در کوتاه‌مدت تمایل به صعود داشته‌اند. حالا با کاهش این مشارکت که مبنای آن بیشتر تکنیکال به نظر می‌رسد، می‌توان انتظار داشت که حقیقی‌ها در حال حاضر بیشتر به صبر و مشاهده بازار تمایل داشته ‌باشند. اشخاص حقوقی نیز بیشتر زمانی در نمادهای اثرگذار فعال می‌شوند که بیم منفی شدن بازار وجود دارد. به نظر می‌رسد که بازار با احتیاط زیاد به استقبال بازگشایی نماد «وبصادر» می‌رود.

مروری بر آمار معاملات روز دوشنبه

در داد‌و‌ستدهای روز دوشنبه بیش از یک‌میلیارد و ۴۹ میلیون برگه سهم، حق تقدم و سایر دارایی‌های مالی به ارزش ۲۳۹ میلیارد تومان در ۸۲ هزار نوبت معاملاتی دست به دست شد. ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی بورس تقریبا ۱۸۰ میلیارد تومان بود که نشان از کاهش نسبی در مقایسه با هفته گذشته دارد. شاخص کل بورس ۳۵ واحد رشد کرد و به رقم ۷۹ هزار و ۴۲۶ واحد رسید. همچنین شاخص بازار اول در حالی ۷۰ واحد افت کرد که شاخص بازار دوم ۶۰۷ واحد رشد را به ثبت رساند. شاخص کل هم‌وزن نیز با رشد ۴۴/ ۰درصدی به عدد ۱۷ هزار و ۴۴۵ واحدی رسید. نمادهای تاپیکو، فولاد مبارکه، مخابرات، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و آسان پرداخت پرشین با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص، رشد این متغیر را رقم زدند. این در حالی بود که نمادهای پالایش نفت اصفهان و ایران خودرو با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شدند.

صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای پارس مینو، سرمایه‌گذاری ملت، صنایع جوشکاب یزد، کویرتایر، قند ثابت خراسان، داروپخش و تایدواتر خاورمیانه بود. در مقابل نمادهای بهنوش ایران، مس شهید باهنر، فنرسازی زر، ماشین‌سازی نیرو محرکه، نیرو محرکه، سرمایه‌گذاری صنعت نفت و گرانیت بهسرام با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند. از میان صنایع ۳۷گانه بورس تهران، شاخص ۲۵ صنعت با رشد مواجه شد. گروه‌های استخراج زغال‌سنگ، محصولات کاغذی و قند و شکر در صدر این ۲۵ صنعت قرار گرفتند. در طرف مقابل شاخص ۸ صنعت در روز دوشنبه با افت مواجه شد. سهامداران گروه‌های ساخت محصولات فلزی، خودرو و ساخت قطعات و فرآورده‌های نفتی در این روز متحمل بیشترین زیان روزانه شدند. همچنین سرمایه‌گذاران بورس تهران برای خرید اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، سهام کویرتایر، قند ثابت خراسان، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، سهام عمران و توسعه فارس، نیروترانس و واحدهای صندوق کیان بیشترین تقاضا و طولانی‌ترین صف‌ها را تشکیل دادند. در مقابل گروهی دیگر برای خروج از واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، اوراق صکوک ساخت توسعه ملی، اوراق مشارکت کارکنان نفت، صکوک بنا گستر کرانه، اوراق مشارکت رایان سایپا، اوراق مشارکت ملی نفت ایران و اوراق مشارکت شهرداری اصفهان بیشترین عرضه‌ها و سنگین‌ترین صف‌های فروش را ثبت کردند.

سهامداران در فاز دیده‌بانی