ادامه رشد‌های آرام بورس

دنیای اقتصاد، هاشم آردم: شاخص بورس تهران در آخرین روز معاملاتی آخرین هفته کامل سال ۱۳۹۵ با رشد ۹۹ واحدی موجه شد و به عدد ۷۶ هزار و ۷۳۸ واحد رسید. میزان نوسان شاخص در هفته‌ای که گذشت نیز ۴۵۲ واحد در جهت مثبت بود و بازده متوسط بورس در هفته کاری منتهی به روز گذشته تقریبا ۶/ ۰ درصد شد. در همین مدت شاخص هم‌وزن نیز تقریبا ۵/ ۰ درصد رشد کرد. انتظار می‌رفت که با پایان فشار فروش آخرین روزهای سال، فعالان بازار برای خرید سهام ترغیب شوند. اگرچه طی دو روز معاملاتی انتهای هفته قیمت‌ها سیری صعودی به خود گرفتند اما ارزش معاملات خرد سهام رشد چندانی را تجربه نکرد. با این حساب به‌نظر می‌رسد که احتمالا فعالان بازار برای مدت طولانی‌تری در فاز احتیاطی باقی خواهند ماند.

افت و خیز شاخص در آخرین هفته

هفته‌ای که گذشت، دو رفتار متفاوت را فعالان بازار به نمایش گذاشتند. در ابتدای هفته فعالان بازار تلاش داشتند از آخرین فرصت‌های سال برای نقد کردن دارایی‌‌های خود استفاده کنند. در نیمه دوم هفته اما، همان‌طور که انتظار می‌رفت، رفته‌رفته از فشار و هیجان فروش سهام کاسته شد و فعالان بازار تمایل بیشتری برای خرید سهام نشان دادند. اما حقیقت این است استقبال خریداران از بازار سهام در نیمه دوم هفته چندان امیدوارکننده به‌نظر نمی‌رسید. در حالی که قیمت‌های جهانی هنوز در محدوده‌های جذابی قرار دارند و البته چشم‌انداز شرکت‌های کالایی مثبت به‌نظر می‌رسد، اشتیاق قابل توجهی از سمت فعالان بورس برای خرید سهام مشاهده نمی‌شود. میانگین ارزش معاملات خرد سهام و حق‌تقدم در نمادهای عادی در هفته گذشته تقریبا ۱۴۳ میلیارد تومان بود. در روز سه‌شنبه (یک روز پس از پایان مهلت فروش سهام به منظور تسویه‌وجه در سال ۱۳۹۵) ارزش معاملات تا ۱۷۰ میلیارد تومان نیز رشد کرد. اما در روز گذشته ارزش معاملات دوباره افت نشان داد و به حدود ۱۱۰ میلیارد تومان رسید. افزایش ارزش معاملات و همچنین رشد قیمت‌ها در گروه‌های مختلف بازار طی دو روز گذشته می‌توانست نوید یک فروردین‌ماه جذاب را برای بورس تهران بدهد. با وجود آنکه قیمت‌ها به‌طور نسبی در بازار سهام رشد داشت، اما میزان فعالیت‌ها در سمت تقاضا در حدی نبود که کارشناسان را نسبت به آینده بازار خوش‌بین کند.

شاخص بورس تهران نیز در نیمه اول هفته جاری، تقریبا در جا زد و ثباتی نسبی را تجربه کرد. این در حالی بود که شاخص هم‌وزن در ابتدای هفته با افت قابل‌توجه مواجه شد و در ادامه و از میانه هفته دوباره مسیری صعودی به خود گرفت. در واقع مسیر کلی قیمت‌ها در هفته گذشته ابتدا نزولی و سپس از میانه هفته صعود، بود.

سمت و سوی صنایع

در هفته گذشته، از میان ۳۷ صنعت بورسی، ۲۲ صنعت با رشد شاخص خود مواجه شدند. از این میان گروه‌های کوچکی مانند انتشار، چاپ و تکثیر و محصولات چوبی در صدر پربازده‌ترین‌ها قرار گرفتند.علاوه بر آن گروه‌های سایر واسطه‌گری‌های مالی، بیمه و صندوق بازنشستگی و تأمین آب و برق و گاز نیز در هفته‌ای که گذشت با رشد شاخص برای سهامداران خود سود به ارمغان آوردند. توجه به گروه‌هایی که در آخرین روزهای سال رشد داشته‌اند می‌تواند مسیر چند روز آینده بازار را روشن‌تر کند. به‌نظر می‌رسد که افزایش تقاضا در گروه‌های کم‌ریسک‌تر نشان می‌دهد فعالان بازار تصمیم دارند همچنان در برخورد با سرمایه‌گذاری در بورس محتاطانه عمل کنند.

در حال‌حاضر گروه‌هایی چشم‌انداز مثبت دارند که به قیمت‌های جهانی وابسته هستند. اما رشد قیمت‌های جهانی، خصوصا برای فلزات اساسی و محصولات معدنی، در روزهای اخیر محدود شده است. به نظر می‌رسد که بازارهای جهانی نیز منتظر تصمیم فدرال‌رزرو درباره نرخ بهره ایالات‌متحده آمریکا مانده‌ است. در نتیجه بازار سهام ایران نیز تصمیم دارد با شرکت‌های وابسته به قیمت‌های جهانی احتیاط بیشتری به خرج بدهد. در ابتدای هفته گذشته کلیت بازار به دلیل وجود فشار فروش انتهای سال برای فروش دست به ماشه بود و برای خرید احتیاط به خرج می‌داد. حالا تعداد زیادی از گروه‌ها با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند، اما گروه‌های وابسته به قیمت‌های جهانی در واکنش به تصمیمات احتیاطی بازار جهانی، همچنان مراتب احتیاط مشاهده می‌شود.

روز گذشته نیز روند محتاطانه بازار ادامه داشت. گروه‌های خودرویی، فلزات اساسی و معدنی‌ها در زمره گروه‌هایی قرار گرفتند که فعالان بازار تمایل کمتری برای خرید سهام‌شان نشان دادند اما گروه‌هایی مانند یوتیلیتی‌ها (مانند پتروشیمی مبین) که در رابطه با قیمت‌های جهانی امن‌تر به نظر می‌رسند، به اندازه کافی خریدار داشتند.

چرا بازار مردد است؟

در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» نیز اشاره شده بود که بازار سهام تهران همچنان با ریسک‌های قابل‌توجهی دست و پنجه نرم می‌کند. یکی از این ریسک‌ها متوسط P بر E نسبتا بالای بورس در سال ۹۵ است. در سال رو به پایان ۹۵ همواره خوشبینی بازار نسبت به آینده موج می‌زد. در واقع همین موضوع باعث می‌شود که دست و دل بورس‌بازان به خرید نرود. اتفاقات مثبتی که این روزها برای اقتصاد ایران رخ داده است (مانند افزایش قابل‌توجه نرخ رشد اقتصادی) پیش از این در قیمت‌های سهام لحاظ شده است. از طرف دیگر انتظار می‌رود که رشد اقتصادی در سال آینده محدودتر باشد، بنابراین بورس‌بازان احساس نمی‌کنند که قیمت‌های آتی سهام به‌طور معناداری بالاتر از قیمت‌های فعلی باشد.

نکته دیگری که فعالان بورس را می‌تواند به تأمل وادارد، انتخابات ریاست جمهوری است که قرار است در سال آینده برگزار شود. اگرچه به‌طور پیش‌فرض می‌توان واکنش بورس به انتخابات را مثبت دانست، اما به نظر می‌رسد بازار هنوز تصمیمی در این باره نگرفته است. چرا که تقاضا یا عرضه‌ای غیرعادی در بازار مشاهده نمی‌شود. از طرف دیگر همان‌طور که اشاره شد، تصمیم فدرال رزرو که احتمالا مبنی بر افزایش نرخ بهره آمریکا خواهد بود، در قیمت‌های فعلی جهانی و البته سهام در بورس تهران لحاظ شده است.

بنابراین می‌توان ادعا کرد که در اولین روزهای سال نو باید همچنان شاهد معاملات کم‌رمق سهام در بازه نسبتا مثبت تابلو باشیم. در اولین هفته کاری سال ۹۵، حضور اشخاص حقوقی در بازار طبق معمول هر ساله، احتمالا کمرنگ‌تر خواهد بود. با کاهش عرضه‌های حقوقی، احتمالا باید منتظر رشدی مقطعی در برخی گروه‌ها باشیم. گروه‌های وابسته به قیمت‌های جهانی کمترین احتمال را برای مورد توجه قرار گرفتن از سوی بازار دارند. گروه‌هایی که برای سرمایه‌گذاری امن‌تر هستند و P بر E کمتری از بازار دارند هدف جذاب‌تری برای بازار سهام هستند.

در بازار دیروز چه گذشت؟

همان‌طور که اشاره شد، شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته با رشد تقریبا ۹۹ واحدی مواجه شد و به عدد ۷۶ هزار و ۷۳۸ واحد رسید. نماد شرکت‌های پتروشیمی مبین (مبین)، سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی (وبانک)، پتروشیمی تامین (تاپیکو) و پالایشگاه بندرعباس (شبندر) بیشترین اثر مثبت را روی شاخص کل گذاشتند. از طرف دیگر نمادهای سایپا (خساپا) و ماشین‌سازی اراک (فاراک) نیز به ترتیب شاخص را ۲۳ و ۱۱ واحد تنزل دادند تا از رشد بیشتر شاخص جلوگیری شده باشد. شاخص هم‌وزن نیز در روز گذشته با رشد ۴۶ واحدی (معادل ۳/ ۰ درصدی) مواجه شد.

فعالان بورس در روز گذشته جمعا ۴ میلیارد و ۹۳۶ میلیون ورقه بهادار را به ارزش هزار و ۷۹۳ میلیارد تومان دست به دست کردند. از این میزان تقریبا ۱۱۰ میلیارد تومان به معاملات خرد سهم و حق تقدم در نمادهای عادی اختصاص داشت. بیشترین ارزش معامله به نماد عمده «ونیکی» اختصاص داشت. بر اساس گزارش معاونت بازار، در روز گذشته معامله ۸/ ۴۹ درصدی بلوک شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران به ارزش هزار و ۴۸۲ میلیارد تومان قطعیت یافت. فروشنده این بلوک بانک تجارت بود و این معامله در تاریخ ۱۴ اسفند ماه انجام شده بود.

علاوه بر قطعیت معامله «ونیکی»، چند معامله عمده و بلوکی دیگر نیز در بازار دیروز انجام شد. بر این اساس، بیشترین ارزش معاملات برای نمادهای «شبندر۲»، «وبملت۲»، «شپنا۲»، «برکت۲» و «والبر۲» رقم خورد.

از میان گروه‌های بورسی، بیشترین ارزش معاملات به گروه‌های خودرو و ساخت قطعات، فنی و مهندسی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری اختصاص یافت. ارزش معاملات این گروه‌ها به ترتیب ۱۵، ۸ و ۷ میلیارد تومان بود. از میان نمادهای بورسی نیز بیشترین رشد قیمت به نماد شرکت‌های کویرتایر (پکویر)، سرمایه‌گذاری توسعه ملی (وتوسم)، آهنگری تراکتورسازی ایران (خاهن) و پلی اکریل ایران (شپلی) اختصاص یافت. در طرف دیگر نماد شرکت‌های لیزینگ خودرو غدیر (ولغدر)، ملی سرب و روی ایران (فسرب) و سخت آژند (ثاژن) بیشترین افت قیمت را تجربه کردند.

سنگین‌ترین صف‌های فروش برای نمادهای مسبز۹۷۱۱ (مشارکت شهرداری سبزوار)، صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت امین یکم و صندوق سرمایه‌گذاری پارند پایدار سپهر تشکیل شد. در طرف دیگر سنگین‌ترین سفارش‌های فروش برای نمادهای فولاد خراسان (فخاس) و توسعه صنایع بهشهر (وبشهر) در سامانه معاملات ثبت شد.

همچنین در روز گذشته نماد معاملاتی شرکت‌های لامپ پارس شهاب (بشهاب)، نورد و تولید قطعات فولادی(فنورد)، لعابیران(شلعاب) با توجه به اعلام پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۶، کویر تایر (پکویر) پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود نقدی بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مکانیزم حراج تک قیمتی آماده انجام معامله شدند. همچنین نماد معاملاتی شرکت‌های کارخانجات نساجی بروجرد (نبروج)، بانک کارآفرین (وکار)، سرمایه‌گذاری توسعه ملی (وتوسم) با توجه به عدم کشف قیمت در روز معاملاتی قبل بدون محدودیت نوسان قیمت آماده انجام معامله شدند و قیمت خوردند.