دومین شوک بانکی به بورس

دنیای اقتصاد- زهرا رحیمی: روز گذشته نماد معاملاتی بانک تجارت به تابلوی معاملات بازگشت و نماگر بازار سهام تحت تاثیر این بازگشایی دومین ریزش سنگین ناشی از بازگشایی بانک‌ها را تجربه کرد. دیروز شاخص سهام با افت ۵۶۰ واحدی (معادل ۷/ ۰ درصد) مواجه شد و در ارتفاع ۷۷هزار و ۴۱۵ واحدی قرار گرفت. در ریزش شاخص سهام البته نماد معاملاتی شرکت‌های هلدینگ خلیج‌فارس، معدنی و صنعتی چادر ملو، ایران‌خودرو و پارس‌خودرو نیز اثر گذار بودند.

بازگشت «وتجارت» پس از 7 ماه

بانک تجارت پس از انتشار گزارش‌های پیش‌بینی سود بر اساس عملکرد ۳ ماهه، ۶ ماهه و ۹ ماهه دیروز پس از مدت‌ها انتظار بازگشایی شد و در روز اول بازگشایی افت حدود ۳۴ درصدی قیمت را به خود دید. قیمت سهام «وتجارت» در پایان معاملات به ۶۶۵ ریال رسید. در جریان معاملات آخرین روز از هفته جاری این نماد در صدر نمادها با بیشترین تاثیر منفی در محاسبه شاخص قرار گرفت. (این نماد با اثر منفی ۳۷۰ واحدی در محاسبه شاخص، بیشترین تاثیر در روند نزولی نماگر بازار سهام را رقم زد.) بازگشایی «وتجارت» دیروز در شرایطی رخ داد که بسیاری از فعالان تالار شیشه‌ای ریزش بیشتر قیمت این سهم را انتظار داشتند. در تحلیل تفاوت بین انتظار فعالان بازار و آنچه عملا رخ داد، رد پای چند موضوع نمایان است.

اول اینکه به نظر می‌رسد بازگشایی اولین نماد بانکی یعنی نماد معاملاتی بانک ملت موجب تخلیه بخشی از نگرانی سهامداران شد. به عبارت دیگر پس از بازگشایی بانک ملت بخشی از استرس و نگرانی بازار از بازگشایی بانک‌ها تخلیه شد. از این رو «وتجارت» در یک فضای ملایم‌تری به تابلوی معاملات بورس تهران بازگشت. موضوع دوم به حضور چشمگیر حقیقی‌ها در سمت خرید بازمی‌گردد. دیروز نماد «وتجارت» با حضور حقیقی‌ها در سمت خرید سهام کشف قیمت شد. به نظر می‌رسد حضور فعال حقیقی‌ها در خرید «وتجارت» از فاصله قیمتی این نماد با قیمت اسمی نیز متاثر بوده است. افت قیمت کمتر از انتظار فعالان تالار شیشه‌ای موجب کاهش هراس و نگرانی در دیگر نمادهای زیرمجموعه گروه بانکی شد. به‌طور مثال دیروز آخرین معامله بانک ملت با رشد ۲۶/ ۰درصدی قیمت مواجه شد. این در حالی بود که سهام بانک ملت پیش از بازگشایی «وتجارت» با هراس موجود در بازار و احتمال تشدید فضای منفی بازار با شوک دیگر نماد بانکی، در مدار منفی در حال معامله بود. ادامه روند معاملات بانک تجارت و اثر آن بر معاملات بازار سهام کشور موضوعی است که اغلب فعالان بازار در‌صدد پیش‌بینی آن هستند.

در پایان معاملات روز گذشته فعالان بازار صف‌های هر چند کم‌حجمی را برای خرید «وتجارت» بیش از بیشینه قیمت خرید روزانه شنبه ایجاد کردند. موضوعی که می‌تواند معاملات این نماد در جریان روز شنبه را تحت تاثیر قرار دهد. اگر صف خرید تشکیل شده پس از پایان معاملات دیروز برای نماد «وتجارت» در معاملات شنبه به رشد قیمت آن منجر شود، در صورت پایداری می‌تواند فضای بازگشایی دیگر بانک‌های متوقف را ملایم‌تر کند. به عبارتی از شدت ریزش قیمت این سهم‌ها در روز بازگشایی بکاهد. با این حال در یک سناریوی دیگر نیز گفته می‌شود اگر سهامداران حقوقی عرضه‌های سنگینی را شکل دهند، در ادمه این احتمال وجود دارد فضای نگرانی و هیجان منفی در بورس را شاهد باشیم.

فروشندگان دست به ماشه و تایید رفتار هیجانی

از اواسط هفته جاری بود که بازار سهام کشور تحت تاثیر برخی تحرکات مثبت در نمادهای خودرویی با رشد نماگرهای بازار مواجه شد. موضوعی که به گفته تحلیلگران بورسی صرفا ناشی از یک فضای هیجانی بود و انتظار ادامه آن نیز از منظر کارشناسان بسیار بعید بود. در جریان معاملات دیروز مطابق با پیش‌بینی‌ها افت قیمت در نمادهای زیر‌مجموعه گروه خودرویی را شاهد بودیم (در این گروه به جز ۴ نماد، دیگر نمادها افت قیمت را تجربه کردند). شاخص این گروه نیز در پایان روز چهارشنبه با افت حدود ۵/ ۱ درصد مواجه شد و عنوان زیان‌ده ترین گروه بورسی پس از گروه بانکی را به خود اختصاص داد. مطابق با پیش‌بینی‌های «دنیای اقتصاد» با وجود هیجان در نمادهای خودرویی، اما نیاز به نقدینگی سهامداران عمده و فرصت‌شناسی حقوقی‌ها در نهایت توقف رشد قیمت در نمادهای زیر‌مجموعه این گروه را رقم زد. «دنیای اقتصاد» در گزارش‌های پیشین خود اشاره کرده بود، تقاضای سهام در نمادهای خودرویی و به‌طور خاص در «خساپا» پاسخگوی سطوح عرضه نیست و بر این اساس بار دیگر شاهد بازگشت قیمت‌ها در این گروه خواهیم بود. این موضوع در جریان معاملات روز چهارشنبه محقق شد.

خساپا و سهامداران درصدی

پس از جهش‌های قابل توجه قیمتی در نمادهای زیر مجموعه گروه خودرویی، جذابیت زیادی برای فروش از سوی سهامداران درصدی ایجاد شد. در این میان، صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد که نیاز شدیدی به نقدینگی داشت، عرضه‌های خود را پس از افزایش سرمایه «خساپا» آغاز کرد. یعنی زمانی که سهام سایپا با افزایش بیش از ۶۰ درصدی قیمت در ۲۶ اسفند ۹۴ بازگشایی شد. در هفته‌های اخیر نیز همزمان با برخی خوش‌بینی‌ها به سایپا، مجددا موجی از تقاضا در این نماد شکل گرفته است. در این شرایط، صندوق کارکنان فولاد بار دیگر آماده فروش شده‌اند و از پایان دی تا ابتدای معاملات دیروز، بیش از ۴۰۰ میلیون سهم این شرکت را به فروش رساندند.

سوخت جدید بورس از بازارهای جهانی

در بازار‌های جهانی روز گذشته شاهد تحرکات مثبت در قیمت عمده فلزات بودیم. مس روز گذشته به ۶ هزار دلار در هرتن نیز نزدیک شد. این موضوع با اعتصاب کارگران در یکی از معدن‌های شیلی که مطابق بررسی‌ها یکی از معادن مهم تولید‌کننده مس در جهان است، انتظار بالارفتن قیمت این محصول را افزایش داده است. به عبارتی اگر اعتصاب این کارگران ادامه داده شد، منجر به افت عرضه این محصول در بازارهای بین‌المللی می‌شود. امری که می‌تواند رشد بیشتر قیمت این محصول را نیز به دنبال داشته باشد. این موضوع می‌تواند سوخت تازه‌ای برای معاملات بازار سهام کشور باشد.

در تحولات مربوط به این بازارها آغاز به‌کار ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا و سیاست‌های وی نیز عامل تحرک قیمت‌ها در بازارهای جهانی شد. ترامپ پس از انتخاب شدن به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا با بیان سیاست‌های خود موجب تحرکاتی در بازارهای جهانی شد. در ادامه اما رئیس‌جمهوری جدید آمریکا کمتر به سیاست‌های اقتصادی پرداخت. با این حال ترامپ در صحبت‌های اخیر بالا بودن ارزش دلار آمریکا را بلای خانمان‌سوز این کشور دانسته است. رئیس‌جمهوری جدید آمریکا در جلسه با داروسازان یکی از دلایلی که این تولید‌کننده‌ها ۵۰ درصد از مواد اولیه خود را از طریق واردات تامین می‌کنند، به ارزش بالای دلار نسبت داده است. پس از آن شاخص دلار به زیر ۱۰۰ واحد افت کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص دلار در ماه گذشته با افت ۶/ ۲ درصدی مواجه شد. افت دیروز شاخص دلار از مارچ سال گذشته میلادی بی‌سابقه بوده است. این موضوع که یک عامل حمایتی در افزایش قیمت در بازار کالاهای جهانی است، می‌تواند سوخت دوم تحرک بورس تهران باشد. با این حال همچنان در این مورد ریسک‌هایی وجود دارد. در این‌باره کارشناسان معتقدند اگر سیاست‌های ترامپ عملی نشود، دوباره رشد شاخص دلار را شاهد خواهیم بود.

بورس تهران از دریچه آمار

شاخص کل بورس تهران روز گذشته با افت ۵۶۰ واحدی معادل ۷/ ۰ درصد مواجه شد و در پایان معاملات در سطح ۷۷ هزار و ۴۱۵ واحدی قرار گرفت. زیان بورس طی هفته جاری به ۸/ ۰درصد رسید. روز چهارشنبه در بورس تهران ۱۴۸۸میلیون سهم و ورقه بهادار به ارزش ۱۹۷ میلیارد تومان داد و ستد شد. از این میزان حدود ۱۷۵ میلیارد تومان به معاملات خرد سهام اختصاص داشت. گروه‌های بانک و موسسات اعتباری، خودرو و سایر مالی (لیزینگی‌ها) با افت به ترتیب حدود ۹/ ۴، ۵/ ۱ و ۱درصد بیشترین زیان را به سهامداران خود تحمیل کردند. در مقابل گروه محصولات چوبی و سایر معادن با رشد به ترتیب حدود ۵ و ۶/ ۴درصدی در صدر صنایع با بیشترین رشد قیمت در جریان معاملات روز چهارشنبه قرار گرفتند.

در رفت و آمدهای دیروز تالار، نماد معاملاتی شرکت‌های صنایع ریخته‌گری ایران (خریخت)، لوله و ماشین‌سازی ایران (فلوله) با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۳۰ اسفند ۹۵ و رینگ‌سازی مشهد (خرینگ) با توجه به اعلام پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۶، با محدودیت نوسان قیمت به بازار بازگشتند. بانک تجارت نیز که طی چند روز گذشته صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای ۳، ۶ و ۹ ماهه را به‌طور رسمی در سامانه کدال منتشر کرد، دیروز به تالار شیشه‌ای بازگشت. همچنین در پایان روز گذشته نماد معاملاتی سه حق‌تقدم شرکت‌های کارخانجات قند قزوین (قزوینح)، پارس‌خودرو (خپارسح)، داروسازی دکتر عبیدی (دعبیدح) با توجه به پایان مهلت پذیره‌نویسی، متوقف می‌شوند. نماد معاملاتی شرکت سیمان آرتا‌اردبیل (ساربیل) نیز با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم، متوقف شد.

همچنین دیروز گروه‌های خودرو، بانک‌ها و فلزات اساسی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نماد معاملاتی شرکت‌های درخشان تهران، فیبر‌ایران، تراکتورسازی ایران، مارگارین، باما، تامین ماسه ریخته‌گری ایران و فرآوری مواد معدنی بود. در مقابل نمادهای بانک تجارت، داروسازی دکتر عبیدی، سیمان آرتا اردبیل، شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان غربی، نورد آلومینیوم، سامان گستر اصفهان و نیرو محرکه با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند.

سرمایه‌گذاران روز گذشته برای خرید اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، اوراق مشارکت کارکنان نفت، چرخشگر، واحدهای صندوق امین یکم، کیان و اوراق صکوک سایپا بیشترین تقاضای خرید را تشکیل دادند. در مقابل، گروهی دیگر از فعالان بورس تهران برای خروج از واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، اوراق مشارکت ملی نفت ایران، سهام بانک تجارت، اوراق صکوک بنا گستر کرانه، صکوک مرابحه سایپا، اوراق مشارکت ملی نفت ایران و سهام ایران خودرو بیشترین عرضه‌ها و طولانی‌ترین صف‌های فروش را ثبت کردند.