فضای احتیاطی در بازار سهام

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته شرایط متزلزل و ضعیفی داشت که بخش عمده آن ناشی از نگرانی معامله‌گران از کمبود نقدینگی بود.در بازار سهام هفته گذشته معامله‌گران با مجموعه‌ای از عوامل مبهم مواجه بودند. در مهم‌ترین موضوع کمبود نقدینگی در بازار موجب کاهش قیمت‌ها شده است. در این شرایط افزایش اخیر نرخ بهره موجب کاهش جذابیت بازارهای پرریسک مثل سهام شده است. بازار پول در سال جاری با پیشنهاد نرخ‌های بیش از ۲۰درصد و در بازار سرمایه با ارائه اوراق مختلف از جمله اوراق خزانه با نرخ نزدیک به ۲۵درصد موجب کاهش نقدینگی فعال در بازار شده است. بنابراین، بیشترین بازدهی سال جاری در اختیار بازار پول و اوراق قرار گرفته است و برای دومین سال پیاپی سهامداران و سرمایه‌گذاران بازار ملک کمترین بازدهی را تجربه می‌کنند. در همین حال در کنار رقابت بازارهای رقیب بر سر نقدینگی و کاهش سطح نقدینگی در بازار مواردی از جمله ابهامات جدی شرکت‌های بورسی و همچنین توقف نمادها نیز بر بی‌انگیزگی معامله‌گران افزوده است.

در بازار سهام معامله‌گران در کنار شرایط درون بازار شاهد تحولات بیرونی هستند. از مهم‌ترین تحولات هفته گذشته ادامه بررسی لایحه برنامه ششم در مجلس شورای اسلامی بود. با بررسی این لایحه مجلس به‌زودی وارد بحث بررسی لایحه بودجه سال آینده خواهد شد که در این میان تلاقی این بررسی با شروع ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا و احتمال بروز تلاطم اقتصادی در بازارهای جهانی نیز دارای اهمیت است.در همین حال وضعیت بازار ارز نیز برای بازار سرمایه دارای اهمیت است. با توجه به وابستگی دائمی بازدهی بازار سهام و بازار ارز رصد تحولات بازار ارز دارای اهمیت زیادی برای بازار سرمایه است.

نوسانات احتیاطی بازارهای جهانی

در کنار بازار ارز بازار جهانی نیز دارای اهمیت زیادی برای معامله‌گران است در صحنه بازار جهانی تداوم نوسان‌های شدید بازار موجب شده معامله‌گران احتیاط بیشتری داشته باشند.در صحنه بازار جهانی قیمت هر بشکه نفت برنت در مرز ۵۶ تا ۵۸ دلار در حال نوسان است. در بازار جهانی فلزات بهای هر تن مس به حدود ۵ هزار و ۵۷۰ دلار رسیده است و بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب در سطوح یک هزار و ۷۰۰، ۲هزار و ۶۰۰ و ۲ هزار و ۴۵ دلار نوسان می‌کنند.

پیش‌بینی‌های ناامیدکننده از سنگ‌آهن

در بازار سنگ‌آهن، قیمت سنگ‌آهن در سطح کنونی پایدار نیست و انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ عقب‌نشینی کند. به گزارش بلومبرگ، شرکت آر‌بی‌سی کپیتال مارکتس که صحیح‌ترین پیش‌بینی برای قیمت سنگ‌آهن در سه ماه پایانی سال میلادی گذشته را داشت، انتظار دارد قیمت سنگ‌آهن پس از افزایش در سال ۲۰۱۶، امسال دچار عقب‌نشینی شود.سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۶ به میزان ۸۱ درصد رشد قیمت داشت که بسیاری از سرمایه‌گذاران را غافلگیر کرد. این رشد قیمت مرهون تدابیر محرک مالی چین بود که به استمرار تولید فولاد کمک کرد و موجب شد تقاضا برای سنگ‌آهن حتی با وجود افزایش عرضه معدنی، بالا بماند.آر‌بی‌سی کپیتال مارکتس به دلیل وجود نشانه‌های رونق بیشتر اقتصادهای جهان، در مورد دورنمای فلزات پایه که سال گذشته افزایش قیمت داشتند، دیدگاه مثبت‌تری دارد. این شرکت اعلام کرد رشد قیمت فلزات پایه تحت تاثیر بهبود شاخص‌های اقتصادی و تقاضای فصلی قوی ممکن است در سه ماه نخست ۲۰۱۷ ادامه پیدا کند، با این همه انتظار می‌رود روند رشد قیمت محدود باشد.

طبق اعلام متال بولتن، سنگ‌آهن با عیار ۶۲ درصد در بندر کینگدائو روز سه‌شنبه ۲/ ۱درصد عقب‌نشینی کرد و در ۹۱/ ۷۷ دلار در هر تن ایستاد در حالی‌که در ۱۲ دسامبر به رکورد ۵۸/ ۸۳ دلار در هر تن رسیده بود که بالاترین قیمت در دو سال گذشته بود.نشانه‌های عرضه فراوان سنگ‌آهن افزایش پیدا کرده است. طبق اعلام شرکت فناوری اطلاعات شانگهای استیل هوم، میزان سنگ‌آهن دپو شده در بنادر چین در هفته آخر سال گذشته ۷/ ۲ درصد رشد کرد و به ۹۵/ ۱۱۳ میلیون تن رسید. آمار برزیل هم نشان داد صادرات این کشور در سال ۲۰۱۶ به بالاترین رکورد همه زمان‌ها رسیده است.بسیاری از بانک‌ها پس از رشد غیرمنتظره سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۶، ضعیف شدن قیمت این کالا را پیش‌بینی کردند. مورگان استنلی سنگ‌آهن را در میان سه فلزی قرار داده که کمترین رشد قیمت را خواهند داشت و بانک بارکلیز پیش‌بینی کرده است قیمت سنگ‌آهن تا سه ماه سوم سال جاری که رشد بازار املاک چین کند می‌شود، به پایین ۵۰ دلار در هر تن سقوط خواهد کرد.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازار متعادل اما توام با مشکلات سیستم معاملات بود که در ساعاتی موجب شد روند داد‌و‌ستدهای معامله‌گران متوقف شود. در سال جاری به دفعات سیستم معاملاتی به دلیل خرابی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری موجب تحت تاثیر قرار دادن روند عادی معاملات شده است.در بازار روز چهارشنبه در گروه معدنی، مصطفی موذن‌زاده، مشاور معاون اول رئیس‌جمهوری در گفت‌وگو با «سنا» گفت: آن زمان که قیمت سنگ‌آهن در وضعیت خوبی قرار داشت فعالان این حوزه اقدام به عرضه سنگ‌آهن از طریق بورس کالا نکردند در حالی که بهتر بود در آن زمان این موضوع اجرایی می‌شد اما حضور مشتریان چینی در بازار مانع از اجرایی شدن عرضه سنگ‌آهن از طریق بورس کالا شد. برای تعیین وضع عوارض باید بخش خصوصی و دولتی به یک تفاهم بلندمدت دست پیدا کنند. مشاور معاون اول رئیس‌جمهوری با اشاره به تکمیل زنجیره ارزش فولاد اظهار کرد: باید به این نکته توجه داشت که دیگر تولید شمش فولاد (فولاد معمولی) توجیه اقتصادی به همراه ندارد در نتیجه باید به سمت تولید فولادی با ارزش افزوده حرکت کرد اما متاسفانه اهمیت این موضوع بر فعالان این صنعت هنوز مشخص نشده و همچنان به دنبال تولید فولاد معمولی هستند.

در گروه تصفیه نفت، معاون شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران از تعویق بهره‌برداری از بنزین‌سازی پالایشگاه نفت بندرعباس خبر داد. شاهرخ خسروانی در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان اینکه قرار بود از واحد بنزین‌سازی پالایشگاه نفت بندرعباس تا دی ماه سال جاری بهره‌برداری شود، افزود: بهره‌برداری از این واحد در مرحله پیش راه‌اندازی است و به دلیل برخی مسائل طبیعی که در مقدمات راه‌اندازی پیش آمد، به تعویق افتاد اما تا بهمن‌ماه راه‌اندازی می‌شود. با بهره‌برداری از واحد بنزین‌سازی پالایشگاه نفت بندرعباس، تولید فعلی بنزین این پالایشگاه، ۳ میلیون لیتر افزایش پیدا می‌کند.در گروه خودرویی روز چهارشنبه نماد سایپا دیزل در انتهای زمان معاملاتی بازگشایی شد اما کشف قیمتی در آن انجام نشد. سایپا دیزل پس از افزایش سرمایه از ۲۱۰به ۲۶۳میلیارد تومان و شفاف‌سازی در مورد کاهش سود از یک ریال به ۷۶۷ریال زیان باز‌گشایی شد.

در گروه خودرویی، آذرماه امسال تولید انواع وانت به‌طور میانگین ۱/ ۲ درصد افزایش یافت. به گزارش «ایسنا» در این مدت تولید انواع وانت در خودروسازان داخلی به‌طور میانگین از ۵۸۴۵ دستگاه در آذر ماه سال گذشته به ۵۹۶۹ دستگاه رسید. تولید این محصول در گروه خودروسازی سایپا با رشد ۸/ ۱۴ درصدی همراه بوده و از ۴۱۱۹ دستگاه در آذر ماه ۱۳۹۴ به ۴۷۳۰ دستگاه افزایش یافت. اما تولید وانت در گروه صنعتی ایران خودرو برخلاف سایپا نزولی بوده و با کاهش ۴/ ۸۰ درصدی از ۸۶۸ دستگاه در آذر ماه سال گذشته به ۱۷۰ دستگاه کاهش یافت. تولید انواع وانت در گروه خودروسازی بهمن نیز صعودی بوده و با افزایش ۴/ ۲۶ درصدی از ۸۴۶ دستگاه در آذر ۱۳۹۴ به ۱۰۶۹ دستگاه رسید.

در گروه سرمایه‌گذاری یک مقام مسوول گفت: واگذاری سهام مدیریتی شرکت‌هایی که امکان سرمایه‌گذاری بالای ۱۰درصد در سهام آنها وجود ندارد، در دستور کار «وتوسم» قرار گرفته است. مدیر عامل سرمایه‌گذاری توسعه ملی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به نامه شفاف‌سازی خود در سامانه کدال در مورد برنامه واگذاری برخی دارایی‌ها گفت: از جمله این دارایی‌ها می‌توان به سهام سرمایه‌گذاری نیرو، گروه سرمایه‌گذاری مسکن و لامیران اشاره کرد که بخشی از منابع حاصل از این واگذاری در راستای بهینه‌سازی و افزایش نقدشوندگی سبد دارایی‌های «وتوسم» مصرف خواهد شد و مابقی برای پرداخت سود سهامداران در نظر گرفته می‌شود.در گروه لوازم خانگی، مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت با اعلام آخرین وضعیت کارخانه‌های ارج و آزمایش بر واگذاری این دو شرکت و همکاری با برندهای معتبر خارجی تاکید کرد.عباس هاشمی پس از گذشت حدود ۶ ماه درخصوص آخرین وضعیت کارخانه‌های «ارج» و «آزمایش» با اشاره به اینکه جلساتی با سهامداران کارخانه «ارج» برگزار شده به «ایسنا» گفت: بانک‌ها طبق سیاست‌های ابلاغی متوجه شده‌اند نمی‌توانند بنگاهداری کنند و قصد بنگاهداری نیز ندارند؛ بنابراین به دنبال این هستیم طبق مذاکرات انجام شده با بخش خصوصی آنها را به خریداری کارخانه‌های مربوطه مجاب کنیم.

وی ادامه داد: گام دومی که باید برداشته شود وصل کردن این شرکت‌های خصوصی با برندهای معتبر خارجی است تا با فناوری که از کشورهای خارجی به ایران منتقل می‌شود کار را پیش ببریم، چراکه طی ۳۵- ۳۰ سال گذشته تجهیزات و فناوری در کارخانه‌های ارج و آزمایش به‌روز نشده و به مرور زمان به سمت میرایی حرکت کرده‌اند.هاشمی با تاکید بر اینکه وزارت صنعت از بین رفتن برند کارخانه «ارج» را تحمل نخواهد کرد، گفت: طی مدت گذشته فرآیند به این صورت به پیش رفته و در نقطه کنونی قرار گرفته‌ایم، اما از بین رفتن کارخانه «ارج» را تحمل نمی‌کنیم و قصد داریم با مذاکره انجام شده با بخش خصوصی آنها را مجاب کنیم تا در نهایت محصولی به‌روز و با کیفیت تولید شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر کارخانه «ارج» تعطیل نیست، اما باید اذعان کنیم فعالیت آنچنانی و چشمگیر هم ندارد؛ بنابراین به دنبال این هستیم که کارخانه «ارج» را فعال کنیم.این مقام مسوول درباره وضعیت کارخانه «آزمایش» نیز توضیح داد: این کارخانه در تهران تعطیل و ماشین‌آلات آن به کارخانه آزمایش مرودشت منتقل شده است. ماشین‌آلات این کارخانه‌ها به‌روز نیست و باید جایگزین کردن ماشین‌آلات به‌روز در دستور کار قرار گیرد تا واحدها تغییر کرده و شرایط رقابت‌پذیری فراهم شود.در گروه شرکت‌های هلدینگی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با بیان اینکه قبل از برجام صادرات به سختی و به کشورهای آسیایی انجام می‌شد، گفت: بعد از برجام، صادرات علاوه بر کشورهای آسیایی به کشورهای اروپایی همچون ایتالیا، بلژیک، اسپانیا و حتی برزیل آن هم بدون واسطه صورت می‌گیرد.

به گزارش «ایرنا» غلامرضا امیری سلیمانی روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران در تبریز افزود: صادرات ما به کشورهای مختلف با فضای باز ایجاد شده به حدود سه میلیارد یورو افزایش یافته است. وی تاکید کرد: قبل از برجام برای بسیاری از کالاها از جمله محصولات پتروشیمی، توان صادراتی نداشتیم اما پس از برجام، ۱۰ درصد محصولات تولیدی کشور در حوزه پتروشیمی صادر می‌شود. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با اشاره به کلنگ‌زنی طرح خط انتقال اتیلن غرب در پتروشیمی تبریز توسط وزیر نفت افزود: با سرمایه‌گذاری حدود ۲۱۵ میلیارد تومانی، احداث این خط آغاز و لوله‌گذاری حدود ۲۴ ماه طبق برنامه انجام خواهد شد و تلاش می‌کنیم زودتر از موعد آن را به اتمام برسانیم. وی با اشاره به اینکه با افتتاح این طرح، میزان تولید محصولات پتروشیمی تبریز دو برابر می‌شود، گفت: با این اتفاق از نظر افزایش ظرفیت، وضعیت بهتر خواهد شد و با توجه به اینکه استفاده از نفتا کاهش می‌یابد، گاز مصرفی ارزش افزوده بیشتری خواهد داشت. دو سال به‌صورت جدی پیگیر انتقال هرچه سریع‌تر این خط اتیلن به تبریز بودیم و همچنین تضمین خوراک نیز سه ماه قبل نهایی شد.

وی با اشاره به اینکه شرکت‌های پتروشیمی از گاز استفاده می‌کنند، گفت: چون این خط از میاندوآب به تبریز ادامه نداشت پتروشیمی تبریز مجبور به استفاده از نفتا بود و با ایجاد این خط علاوه بر صرفه اقتصادی، ظرفیت افزایش نیز خواهیم داشت. سلیمانی درخصوص شرکت غدیر اظهار کرد: این شرکت هفت زیرمجموعه دارد که یکی از آنها نفت و گاز است و سهام این شرکت وابسته به صندوق‌های بازنشستگی است. ۸۲ هزار نفر سهامدار حقیقی این شرکت در بورس هستند و از طریق بازار سرمایه، سهام آن خرید و فروش می‌شود. وی با اشاره به سرمایه‌گذاری ۹۰۰ میلیون یورویی شرکت غدیر در پالایشگاه تبریز گفت: طرح توسعه پتروشیمی و پالایشگاه تبریز نزدیک ۷۰ هزار میلیارد ریال است که طبق برنامه‌ریزی تا سال ۱۳۹۹ سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. وی درخصوص افزایش سرمایه در پتروشیمی تبریز گفت: نیاز است بخشی از این سرمایه از سوی سهامداران و بخشی نیز از طریق فاینانس تامین شود.