بازگشت ریسک‌های سیاسی به بورس؟

دنیای اقتصاد- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز چهارشنبه در حالی به پایان هفته کاری خود رسید که همچنان شاهد جو ضعیفی بود. روز چهارشنبه شاخص کل با افت ۵۸ واحدی مواجه شد و به رقم ۸۰هزار و ۶۸۳واحد رسید. این شرایط ضعیف در حالی رخ داد که برخی نمادهای بزرگ بازار نظیر ایران‌خودرو و فولاد و ملی مس و تولید‌کنندگان متانول شامل خارک و فن‌آوران با رشد قیمتی همراه بودند. اما افت نمادهای پالایشگاهی و مخابرات موجب رقم خوردن کاهش شاخص شد. در مهم‌ترین تحولات روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد ادامه مباحث سیاسی بودند، جایی که اوباما بدون امضای مصوبه سنا اجازه تمدید تحریم‌های آیسا را داد. در اقدامی متقابل در تهران حسن روحانی، در هفته گذشته طی دو نامه جداگانه خطاب به محمد‌جواد ظریف و علی‌اکبر صالحی نسبت به «نقض برجام » واکنش نشان داد.

روحانی در نامه به ظریف دستور داده است: «‌نسبت به اجرای مراحل پیش‌بینی شده در «برجام» برای رسیدگی به موارد ‌نقض، اقدام کرده و دیگر پیگیری‌های حقوقی و بین‌المللی لازم را نیز به‌طور جدی معمول دارد.» وی در نامه به رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز فرمان داده است‌ که در توسعه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشور در چارچوب تعهدات ‌بین‌‌المللی ایران دو ماموریت انجام دهد؛ اول: «‌برنامه‌ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای برای بهره‌گیری در حوزه حمل‌ونقل دریایی، با ‌همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی» و دوم: «‌مطالعه و طراحی «تولید سوخت» مصرفی پیشران هسته‌ای، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی. ‌» به‌نظر می‌رسد دستور روحانی به ظریف به سازوکا‌ر‌های درون برجام برای رسیدگی به بدعهدی‌های طرف‌های مقابل در اجرای برجام معطوف است؛ اما دستور رئیس‌جمهوری به صالحی، دستوری فنی است که می‌توان برداشت‌های متفاوتی درباره آن داشت. در همین حال با اوج‌گیری نبردها در سوریه و پایان درگیری‌ها در حلب با پیروزی ائتلاف ایران - سوریه و روسیه مجددا بحث‌های سیاسی و جدل‌های لفظی در صحنه سیاسی بین‌المللی و خاورمیانه شدت گرفته است.

در بازار روز چهارشنبه سایت کدال با انتشار نامه‌ای از ایران خودرو از قصد این شرکت برای فروش مجدد سهام بانک پارسیان خبر داد. هر چند که در شرایط کنونی بانک‌ها، فروش سهام بانک پارسیان از سوی ایران‌خودرو با قیمتی مناسب دشوار به نظر می‌رسد؛ اما این امر به رشد قیمت نمادهای وابسته از جمله ایران خودرو و گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو منجر شد. طبق مصوبه تیر سال جاری شورای پول و اعتبار و ابلاغ بانک مرکزی، دو شرکت ایران خودرو و سایپا برای فروش بخشی از دارایی‌ها و با هدف حفظ سقف تسهیلات مهلت ۶ ماهه داشتند. در همین حال تعدیل ۳۶درصدی شرکت زاگرس ناشی از رشد قیمت متانول و افزایش ارزش دلار موجب رشد قیمت نمادهای وابسته نظیر پتروشیمی خارک و فن‌آوران شد. همچنین در بازار روز چهارشنبه در نماد مخابرات انتشار خبرهای مربوط به لغو قرارداد واگذاری سهام مخابرات این نماد را تحت تاثیر قرار داد. قیمت در این نماد با افتی نسبی مواجه شد و شاخص کل بورس را بیش از ۲۰ واحد تنزل داد. در گروه لوازم خانگی مدیرکل صنایع فلزی سازمان حمایت رشد هزینه‌های تولید را دلیل افزایش ۵ تا ۶ درصدی قیمت لوازم خانگی اعلام کرد.

شهرام میرآخورلو در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، درباره دلایل افزایش ۶ درصدی قیمت انواع محصولات لوازم خانگی، اظهار کرد: کارخانه‌های تولیدی لوازم خانگی از سال ۹۳ تاکنون افزایشی در قیمت محصولات خود نداده‌اند. وی با بیان اینکه با افزایش هزینه‌های تولید، رشد ۵ تا ۶ درصدی قیمت لوازم خانگی صورت گرفته است، افزود: حدود دو سالی است که به خاطر رکود افزایش قیمتی در محصولات لوازم خانگی اتفاق نیفتاده بود؛ اما در حال حاضر افزایش هزینه‌ها باعث رشد قیمت‌ها شده است. در گروه بیمه‌ای رئیس کل بیمه مرکزی گفت: وزیر امور اقتصادی و دارایی مصمم است که موضوع حذف مالیات ارزش افزوده بیمه عملیاتی شود. موضوع حذف مالیات ارزش افزوده بیمه‌ها به زودی در لایحه مستقل مالیات بر ارزش افزوده در دولت مطرح می‌شود. درگروه فلزی در پایان معاملات هفتگی بهای هر تن مس به ۵هزار و ۶۴۰دلار رسید و بهای فلزات دیگر نظیر روی و سرب نیز با کاهش مواجه شد. روز چهارشنبه در معاملات بورس کالا شاهد معامله ۲۵هزار تن شمش بلوم از سوی فولاد خوزستان در قیمت ۱۵۳۰ تومان و ۸۵۰۰ تن تختال C فولاد هرمزگان جنوب در قیمت ۱۶۳۰ تومان بودیم. پیش از این معامله شمش بلوم با قیمت ۱۴۱۰ تومان انجام شده بود و محصول تختال هرمز نیز با قیمت ۱۲۲۵ تومان معامله شده بود؛ طی سال جاری بیشترین قیمت معامله شده این محصول ۱۳۰۰ تومان بود. در گروه فلزی همچنین نماد جام دارو برای افزایش سرمایه ۱۰۰درصدی از محل سود انباشته متوقف شد. در گروه سیمانی، علی حسین پور مدیرعامل سیمان مازندران درباره تعدیل مثبت ۵۵ درصدی سود سال مالی آذر جاری با سرمایه قبلی توضیح داد تا آماده بازگشایی نماد شود. این شرکت بورسی سود هر سهم سال مالی ۳۰ آذر جاری را با سرمایه قبلی ۴/ ۲۷ میلیارد تومانی (قبل از افزایش سرمایه ۲۰۰ درصدی) با ۵۵ درصد افزایش، از ۴۲۰ به ۶۵۰ ریال رساند و در عملکرد ۶ ماهه ۴۳ درصد معادل ۲۷۸ ریال را پوشش داد. براساس توضیحات مدیرعامل کاهش نرخ تسهیلات این شرکت از ۲۵ به ۱۸ درصد موجب رقم خوردن افزایش سود شرکت شده است.

افت2 واحدی آیفکس

شاخص فرابورس نیز در روز چهارشنبه هفته گذشته با افت دو واحدی به عدد ۸۶۶ واحد رسید. بازار اوراق با درآمد ثابت، روز چهارشنبه میزبان نقل و انتقال بیش از دو میلیون ورقه به ارزش تقریبی ۲۱۵ میلیارد تومان بود که ۷۵ درصد از کل ارزش معاملات بازارهای فرابورس را در اختیار گرفت. در این بازار همچنین برای چندمین روز متوالی اسناد خزانه اسلامی مرحله نهم با ثبت بیشترین حجم و ارزش معاملات، صدرنشینی خود را حفظ کرد.در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس همچنین شاهد گشایش نماد اسناد خزانه اسلامی کوتاه‌مدت با نماد «سخا۱» با قیمت ۹۸۵ هزار و ۵۰۰ ریال بودیم. به ‌منظور تسویه بخشی از بدهی‌های دولت به طلبکاران غیردولتی و تداوم جریان پرداخت‌های خزانه‌داری کل کشور دو سری اسناد خزانه اسلامی کوتاه‌مدت در نمادهای «سخا۱» و «سخا۲» از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر و در فرابورس پذیرش شده که سررسید آنها به‌ترتیب ۱۹ دی ماه و ۱۹ بهمن ماه سال جاری است. بر این اساس در روز چهارشنبه شاهد گشایش نماد سخا۱ با قیمت ۹۸۵ هزار و ۵۰۰ ریال بودیم که حجم معامله آن یک‌هزار و ۶۱۰ ورقه به ارزش بیش از یک میلیارد ریال بود. همچنین نمادهای «مارون» و «ذوب» تا سقف ۶/ ۱ واحد تاثیر مثبت، مانع از افت بیشتر آیفکس شدند؛ اما در مقابل نمادهای «هرمز» و «شاوان» به ترتیب از گروه‌های فلزات اساسی و پالایشی‌ها تا سقف ۲/ ۱ واحد اثر منفی بر شاخص گذاشتند.در جریان این معاملات روز چهارشنبه، نمادهای «خفناور»، «غفارس» و «ارفع» تا ۸/ ۳ درصد بهترین عملکرد را از نظر رشد قیمت به نام خود ثبت کردند؛ در حالی که نمادهای «میهن»، «زنگان» و «وگستر» با بیشترین افت قیمتی مواجه شدند. در این میان نماد شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان با مبادله ۲۵میلیون سهم به ارزش ۶۸ میلیارد ریال در صدر بازار سهام به لحاظ بالاترین حجم و ارزش ایستاد. در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار ضعیفی بود که در آن ارزش معاملات در بورس به مددجابه‌جایی ۱۲۰میلیاردتومان بلوک‌های سهم به ۲۴۰میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات در فرابورس نیز به ۲۸۰میلیارد تومان بالغ شد.