دنیای اقتصاد-همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران دیروز در بازگشایی بازارهای جهانی و رویکرد مثبت قیمت‌ها در صحنه بین‌المللی شرایط متعادلی را به نمایش گذاشت. دیروز در بازگشایی بازارهای جهانی معامله‌گران شاهد رشد بهای نفت به مرز جدید ۵۵دلار برای نفت برنت بودند که خبر خوبی برای شرکت‌های پتروشیمی بود.در همین حال بهای هرتن مس به ۵هزار و ۸۵۷دلار رسید.قیمت روی به ۲هزار و ۷۲۲دلار و قیمت سرب نیز به ۲هزار و ۲۴۴دلار رسید. (در هر تن) نرخ دلار نیز در بازار تهران در مرز ۳۹هزار ریال باقی ماند. تاثیر روند قیمت در بازار‌های جهانی و همچنین نرخ دلار در بورس کالا محسوس بود. جایی که محصولات مبارکه با رقابت مواجه شدند.

دیروز تختال مبارکه با نرخ ۱۴هزار و ۲۰۰ریال معامله شد. در حراج ورق گرم B،‌ در ازای عرضه ۲۹هزار تنی ۵۳هزار تن تقاضا روی تابلو رفت تا قیمت از پایه یک هزار و ۸۱۵تومان به یک هزار و ۹۹۶تومان برسد.ورق گرم C نیز از ۱۸۰۵تومان به ۱۹۸۵تومان و ورق سرد B ‌نیز از ۲۱۰۲تومان به ۲۳۱۲تومان رسید تا بازار نگاهی دقیق‌تر به گروه فولادی و تحولات بورس کالا بیندازد. انتظار می‌رود بازار اینک وزن بیشتری به تحولات شرکت‌های وابسته به بازار جهانی بدهد. دیروز در تحولات وابسته به این بازار اعلام شد که براساس لایحه بودجه سال ۹۶ دولت به وزارت نفت از طریق شرکت‌های تابعه اجازه داد که در صورت تصویب شورای اقتصاد به منظور سرمایه‌گذاری در طرح‌های نفت و گاز با اولویت میادین مشترک نسبت به انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی از طریق بازار سرمایه و در سقف ۵۰ هزار میلیارد ریال با تضمین بازپرداخت اصل و سود این اوراق توسط وزارت نفت از محل افزایش تولید همان میادین اقدام کند.

در همین راستا به شرکت ملی نفت ایران نیز اجازه داده شد به منظور بازپرداخت اصل و سود اوراق مشارکت ارزی و ریالی سررسید شده،تسهیلات بانکی و تضامین سررسید شده و همچنین بازپرداخت بدهی‌های سررسید شده به پیمانکاران قراردادهای بیع متقابل طرح‌های بالادستی نفت و گاز تا سقف ۳ میلیارد دلار از محل انتشار اوراق مالی ارزی و ریالی با رعایت قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت با تصویب هیات‌وزیران استفاده کند. بر این اساس شرکت ملی نفت ایران موظف شده است، اصل و سود اوراق منتشر شده را حداکثر تا ۵ سال از محل منابع داخلی خود تسویه کند.در تحولات اقتصادی نیز رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد اثر تحریم‌های احتمالی بر بودجه ۹۶ گفت: اگر تهدیدی مقابل امنیت ملی و اقتصاد کشور قرار گیرد، دولت بودجه اضطراری اتخاذ می‌کند و البته ترامپ هم باید بودجه سایه تدوین کند.

در بازار دیروز درگروه فلزی معامله‌گران شاهد معاملات پر‌حجمی در نمادهای قابل‌معامله ‌گروه روی به ویژه کیمیا بودند. در گروه فولادی نیز شرایط معاملاتی نماد مبارکه شرایط مطلوبی را شاهد بود. درگروه دارویی، جام دارو برگزاری مجمع فوق‌العاده را در ساعت ۱۰ صبح روز۲۹ آذر اعلام کرد. در این جلسه سهامداران «فجام» درباره افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی از محل سود انباشته تصمیم‌گیری خواهند کرد تا این شرکت ۸ میلیارد تومانی شود. در گروه لیزینگی دیروز لیزینگ غدیر پس از توقف نماد از جهش ۲۳۰ درصدی اولین سود سال مالی آینده خبر داد. ولغدر در اولین سود هر سهم سال مالی آینده، برای هر سهم ۲۲۸ ریال سود پیش‌بینی کرده که نسبت به سود ۶۹ ریالی قبلی، ۲۳۰‌درصد افزایش نشان می‌دهد.در گروه پتروشیمی دیروز اوراق فروش تبعی سهام پتروشیمی جم در بازار عرضه شد. این اوراق تا۱۸ اسفند قابل معامله است.

در این میان هر فرد حقوقی و حقیقی، حداکثر می‌تواند ۲۸۸ میلیون و ۵۰ هزار ورقه اختیار فروش تبعی را در کل دوره معاملاتی خریداری کند. همچنین حداقل حجم عرضه روزانه ۱۰۰ میلیون ورقه تعیین شده و کارگزار عرضه‌کننده نیز کارگزاری بانک شهر است. این اوراق معاملات ثانویه نداشته و خریداران حق فروش مجدد این اوراق را ندارند. خریدار نمی‌تواند بیش از تعداد سهام پایه‌‌ای که در اختیار دارد و همچنین بیش از سقف مجاز خرید هر کد معاملاتی، اوراق تبعی را خریداری کند، بنابراین تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه و با رعایت سقف خرید مجاز در اطلاعیه باشد. در صورتی‌که تعداد اوراق اختیار فروش‌تبعی خریداری شده ازسوی سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان هر روز و سقف خرید هر کد معاملاتی بیشتر شود، در این‎صورت به‌طور سیستمی تعداد اوراق تبعی متناسب با تعداد سهام تحت مالکیت و سقف خرید هر کد معاملاتی تعدیل شده، اوراق مازاد فاقد ارزش بوده و عرضه‌‌کننده تعهدی در قبال استراداد ثمن اوراق مازاد نخواهد داشت.

اوراق اختیار فروش تبعی (‌موسوم به بیمه سهام) اوراقی است که با هدف پوشش ریسک و هنگام وضعیت منفی بازار یا شرکت منتشر می‌شود و طی آن فروشنده متعهد می‌شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحا به آن «قیمت اعمال» می‌گویند، در تاریخ معینی (تاریخ اعمال) از سهامدار خریداری کند. نرخ اعمال این اوراق ۱۰۴۵تومان خواهد بود. در مجموع بازار دیروز بازاری متعادل بود که در آن شاخص کل با رشد ۱۷ واحدی به ۸۰هزار و ۸۱واحد رسید. ارزش معاملات در بورس (با احتساب معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) به ۲۶۳میلیارد تومان و در فرابورس به ۱۶۲میلیارد تومان بالغ شد.