دنیای اقتصاد- هدیه لطفی: سازمان خصوصی‌سازی در حالی آذر ماه را با عرضه بلوکی ناموفق در سهام ۷ شرکت آغاز کرد که قرار است در روزهای پایانی این ماه شاهد عرضه ۴۰ جایگاه سوخت در ۱۴ استان کشور و به ارزشی بالغ بر ۲۷۰ میلیارد تومان باشد. طی ماه‌های ابتدایی امسال سازمان خصوصی‌سازی‌ فهرست شرکت‌های قابل واگذاری در سال ۱۳۹۵ را منتشر کرد. طبق آمار ارائه شده در این فهرست قرار شده ۲۰۱ شرکت دولتی واگذار شود، اما متاسفانه به جز موارد مزایده موفق جایگاه‌های سوخت، مابقی عرضه‌ها چندان امیدوار‌کننده نبوده است. در این راستا برخی کارشناسان بازار سرمایه یکی از دلایل عدم موفقیت واگذاری‌ها به بخش خصوصی را عدم توجیه اقتصادی واگذاری برخی این شرکت‌ها می‌دانند و معتقدند که بنگاه‌های اقتصادی خوب پیش از این واگذار شده‌اند و آنچه باقی مانده برای سرمایه‌گذاران توجیه اقتصادی مناسبی ندارد. به عقیده این افراد، سرمایه‌گذاری طی یکی دوسال اخیر به دلیل شرایط نا‌مناسب اقتصادی و نبود آینده روشن مطلوب نیست و بخش خصوصی ریسک خرید این قبیل شرکت‌های دولتی را متقبل نمی‌شود.

جزئیات بیشتر از عرضه‌های بلوکی

جعفر سبحانی به جزئیات معاملات بلوکی ۷گانه طی دوروز اخیر اشاره کرد و افزود: طی روزهای اول و دوم آذر ماه ۷ عرضه بلوکی شامل سهام شرکت‌های پالایش نفت کرمانشاه، پتروشیمی ابن سینای همدان، پتروشیمی دماوند، مقره‌سازی ایران، عمران و مسکن سازان عمران گلستان، پیمانکاری کارهای زیربنایی آب (پیماب) و شرکت نخ کار از سوی سازمان خصوصی‌سازی صورت گرفت که دو مورد نخست( پالایش نفت کرمانشاه و پتروشیمی ابن سینای همدان) از طریق فرابورس و مابقی به شیوه مزایده آماده واگذاری شده بودند. وی در ادامه افزود: تا پایان ساعت کاری روز دوشنبه گذشته برای هیچ یک از ۵شرکتی که عرضه‌آنها قرار بود روز دوم آذر ماه باشد، پاکت پیشنهادی قیمت به دست ما نرسید و در نهایت سومین مرحله مزایده‌های سازمان خصوصی‌سازی در سال ۱۳۹۵ بدون انجام معامله خاتمه یافت. وی در ادامه خاطرنشان کرد: پس از بررسی‌های لازم و آسیب شناسی علت عدم تمایل شرکت‌ها به خرید بلوک‌های مزبور، در آینده نزدیک شرکت‌ها مجددا آماده واگذاری خواهند شد. به گفته سبحانی این شرکت‌ها با تغییر احتمالی شرایط، در فهرست مزایده‌های بعدی سازمان قرار خواهند گرفت. همچنین سبحانی برخی دلایل احتمالی واگذار نشدن این شرکت‌ها را نامناسب بودن مبلغ حصه نقدی و شرایط پرداخت اقساط، سود‌ده نبودن برخی شرکت‌ها و حتی بالا بودن قیمت‌های اعلامی از نظر افراد برشمرد.

مشاور رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی یادآور شد: عمده قیمت‌های پیشنهادی در این واگذاری‌ها در هفت شرکت مزبور، از طریق ارزش دارایی خالص روز شرکت‌ها اعلام شده و بدیهی است با شرایط موجود، قیمت‌ها کمی بالا به نظر می‌رسد. سبحانی ادامه داد: اگر قیمت‌های پایه از طریق ارزش بازدهی شرکت‌ها اعلام شود، به‌طور قطع شاهد تعدیل قیمت‌ها و بهبود نسبی شرایط واگذاری خواهیم بود. در نتیجه این امر استقبال افراد از حضور در مزایده‌ها بیشتر خواهد شد. وی یکی از نقاط قوت سازمان خصوصی‌سازی را انجام آسیب‌شناسی و بررسی شرکت‌هایی برشمرد که به فروش نمی‌رسند و این تجربه‌ها می‌تواند در واگذاری‌های آینده سازمان موثر باشد. وی در ادامه بیان کرد: در سال‌های گذشته و در طول اجرای واگذاری‌های اصل ۴۴ قانون اساسی، شرکت‌های با شرایط مناسب‌تر و سود ده از جمله بانک ها، بیمه‌ها و... واگذار شده‌اند و شرکت‌های باقی مانده کمتر سود ده یا در برخی موارد حتی زیان ده باقی مانده‌اند. همین مساله یکی از دلایل عدم موفقیت واگذاری این شرکت‌ها به بخش خصوصی مطرح می‌شود.

خروج 100شرکت از فهرست خصوصی‌سازی امسال

سبحانی در ادامه اظهاراتش به برنامه خصوصی‌سازی برای عرضه‌های امسال اشاره کرد و گفت: عرضه سهام ۲۰۰ شرکت در برنامه واگذاری‌های سال جاری خصوصی‌سازی قرار داشت، اما از آنجاکه شرکت‌های توزیع برق و گاز با مشکلات ساختاری مواجه‌اند، در عمل نزدیک به ۱۰۰ شرکت از لیست واگذاری خارج شده‌اند. وی با اشاره به دریافت یارانه‌ای خدمات برق و گاز از سوی مردم، تاکید کرد: پیش از واگذاری سهام این شرکت ها، ابتدا باید شیوه قیمت‌گذاری و آزادسازی قیمت در دولت تعیین تکلیف شود. بر این اساس تا زمانی که این آزادسازی قیمتی صورت نگرفته است، شرکت‌های مزبور غیرقابل واگذاری هستند.

بزرگ‌ترین‌ واگذاری‌های خصوصی‌سازی در راه است

سبحانی گفت: با توجه به تجربه موفق بزرگ‌ترین واگذاری سال ۱۳۹۵ این سازمان که ۱۵ شهریورماه گذشته و با عرضه ۱۰۰ جایگاه سوخت همراه شد، تصمیم به واگذاری بخش دیگری از این جایگاه‌ها گرفتیم. وی در ادامه افزود: در این مزایده، ۴۰ جایگاه سوخت در ۱۴ استان کشور واگذار می‌شوند که ارزش قیمت پایه آنها ۲۷۰میلیارد تومان است. سبحانی ادامه داد: بیشترین سهم از مزایده مزبور مربوط به استان‌های مرکزی، آذربایجان غربی و تهران به ترتیب با عرضه ۷، ۶ و ۵ جایگاه خواهد بود. این مزایده‌ها در تاریخ ۲۲ آذرماه انجام می‌شود و یکی از بزرگ‌ترین‌ عرضه‌های خصوصی‌سازی در سال جاری خواهد بود. سبحانی درخصوص شرایط و جزئیات این واگذاری‌ها نیز گفت: این جایگاه‌ها با حصه نقدی ۳۰ درصدی و اقساط دو تا چهار ساله آماده واگذاری شده‌اند. این مزایده اکنون در حال سپری کردن مرحله قیمت‌گذاری است و امید می‌رود همچون مزایده پیشین که ۱۰۰ درصد واگذاری‌ها در آن به بخش خصوصی واقعی و بدون حضور دولتی‌ها و خصولتی‌ها انجام شد، به بخش خصوصی واقعی واگذار شود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: با احتساب واگذاری‌های اخیر حدود ۴۰ تا ۵۰ جایگاه سوخت در لیست واگذاری‌های سال جاری باقی می‌ماند که در حال حاضر مراحل ارزش‌گذاری را طی کرده و تا پایان سال جاری واگذار خواهد شد.