دنیای اقتصاد، هدیه لطفی: شاخص کل بورس تهران روز گذشته با رشد ۱۷۴ واحدی پس از ۱۴روز معاملاتی یک‌بار دیگر به کانال ۷۷ هزار واحدی بازگشت. اولین روز معاملاتی بورس تهران در مهرماه با شرایط مناسبی که بسیاری از کارشناسان آن را به‌دلیل اتمام تسویه اعتبارات کارگزاری‌ها می‌دانستند، مواجه شد. با این همه مطابق پیش‌بینی‌های «دنیای اقتصاد» این روند نتوانست در جریان معاملات دیروز ادامه یابد. در جریان معاملات روز گذشته شاخص کل بورس با افزایش۲۳/ ۰ درصدی و همچنین رشد بیش از ۴۰ درصدی حجم و ارزش معاملات نسبت به روز شنبه، مواجه شد.در ابتدای ساعات معاملاتی روز گذشته شاخص کل بورس با کمک نمادهای خودرویی از قبیل سایپا و ایران خودرو، جهشی پرقدرت را آغاز کرد و به محدوده بیش از ۷۷هزار و ۱۰۰ واحد صعود کرد.با این همه در ادامه تحت‌تاثیر عرضه‌های سنگین در نمادهایی که به رشد شاخص در ساعات ابتدایی کمک کرده بودند، نتوانست به روند رشد خود ادامه دهد.با این همه معاملات عمده در شرکت هلدینگ خلیج‌فارس در ۱۰ دقیقه پایانی معاملات، توانست شاخص را با یک روند صعودی مواجه کند.

براساس این گزارش، در پی تشکیل و در نهایت واگذاری صف‌های خرید سنگین در گروه خودرویی و غذایی هر چند روند صعودی حرکت نماگر اصلی بازار تداوم نیافت اما حجم و ارزش کل معاملات رشد چشمگیری را نسبت به معاملات روز شنبه تجربه کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در این روز حجم مبادلات با ۴۶ درصد رشد به حدود ۹۶۰ میلیون برگه اوراق بهادار رسید.ارزش کل معاملات نیز حدود ۱۹۴میلیارد تومان بود که در مقایسه با معاملات روز شنبه با رشد ۴۱ درصدی مواجه شد. به‌نظر می‌رسد عرضه‌های شکل گرفته در بازار دیروز به‌دلیل سودگیری برخی سفته‌بازان بوده است.

فشار فروش در برابر رشدهای بادوام

پس از ناتوانی از تشکیل صف‌های خرید در آغاز معاملات دیروز بازار سهام به‌خصوص در گروه خودرویی شاهد افزایش فشار فروش بودیم. باید به این موضوع توجه داشت که بورس تهران در هفته‌های اخیر با رکود نسبی مواجه بوده است. گرچه بازار در دو روز معاملاتی گذشته مسیر صعودی را در پیش گرفته و نشانه‌هایی از پایان دوران رکودی مشاهده می‌شود؛ اما باید در نظر گرفت که همچنان هراس از بازگشت به رکود معاملاتی وجود دارد. در این شرایط معامله‌گران در هفته‌های اخیر این رکود را تجربه کرده‌اند، با رشد قیمتی سهام فروش را به نگه‌داشتن سهم ترجیح می‌دهند. موضوع دیگر قابل مطرح درخصوص افزایش فشار فروش در معاملات امروز حضور نوسان‌گیران به‌خصوص در گروه‌هایی است که بستر لازم هیجانی شدن را دارند. این معامله‌گران به‌دنبال کسب سود در کوتاه‌مدت هستند. ممکن است سودهایی که این معامله‌گران از معاملات خود کسب می‌کنند با توجه به بازه کوتاه‌مدت تغییرات قیمتی سهم و همچنین مقدار نقدینگی که به سهام وارد شده (ریسک زیادی در این نوع معاملات وجود دارد) اصلا دندان‌گیر نباشد؛ اما این معامله‌گران تمایل بیشتری به نوسان‌گیری تا نگهداری سهم دارند. این موضوع به‌خصوص در شرایطی که وضعیت بنیادی سهام نسبت به گذشته بهبود نیافته بیشتر دیده می‌شود.

بررسی روند معاملاتی اخیرحاکم بر بورس بیانگر این موضوع است که هر چند بازار در مقایسه با روزهای شهریورماه شرایط رکودی و کسل‌کننده ندارد، اما هنوز آماده ورود به صنعتی پرپتانسیل و مثبت نیست و در واقع هنوز صنعتی خاص با ویژگی مطلوبی یافت نشده تا سرمایه‌گذاران برای خرید سهام آن اقدام کنند.به‌عبارت دیگر سهامداران درصدد یافتن موقعیت مناسب برای سرمایه‌گذاری در سهام پرپتانسیل هستند که این موضوع به‌دلیل عدم تغییر در محرک‌های بنیادی و اساسی اقتصاد کشور فعلا میسر نخواهد بود مگر آنکه مانند روزهای اخیر تنها یک خوش‌بینی به تحرک و ایجاد هیجان منجر شود که عمر آن نیز کوتاه خواهد بود.

از سوی دیگر موج صعودی دیگر نیز از ناحیه سهامی خواهد بود که در یکی، دو ماه اخیر در کف قیمتی خود معامله شده‌اند و این روزها قابلیت نقدشوندگی آنها افزایش یافته و رشد قیمت آنها به افزایش مولفه‌های اصلی بازار ختم شده که البته این موضوع نیز دوام چندانی نخواهد داشت. به‌عبارتی این رشد قیمتی به‌دلیل نبود محرک واقعی تنها محدود به چند روز خواهد بود و به این ترتیب بازار مجدد مسیر طبیعی خود را درپیش خواهد گرفت.در این میان تنها گزینه مناسب که در نبود شرایط مساعد بنیادی به ایجاد تحرک و در نهایت حاکمیت روندی مثبت منجر شود، ورود پول جدید و نقدینگی تازه است؛ انتظار می‌رفت که از دو کانال اعتبارات جدید و تغییر در اساسنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نقدینگی جدیدی وارد بازار شود اما این دو محور همچنان هیچ تغییری در روند بازار نداشته و به‌عبارتی دیگر هیچ پولی از ناحیه این دو موضوع به بازار وارد نشده است.

گزینه‌های جایگزین مطلوب‌تر از بورس

در مورد وضعیت معاملات دیروز، ایمان مقدسیان، تحلیلگر کارگزاری بانک کشاورزی، مشکل اصلی بورس را کمبود نقدینگی عنوان کرد و گفت: کمبود نقدینگی مناسب برای گردش در بازار بنا به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که شاید بتوان مهم‌ترین علت این موضوع را در وجود اوراق با نرخ سود ۲۰ درصدی دانست.وی ادامه داد: با توجه به ریسک‌های متعددی که در بازار سهام کشور وجود دارد، همچنان اوراق بدون ریسک با نرخ سود ۲۰ درصدی به عنوان رقیبی قدرتمند و جذاب برای بازار سهام به شمار می‌رود. به‌دلیل کمبود بودجه دولت در عدم توانایی مالی برای پرداخت بدهی‌های خود به پیمانکاران، این موضوع ادامه خواهد داشت و به‌عبارتی دیگر با توجه به مشکلات مالی دولت، شاهد استمرار در انتشار اوراق خواهیم بود.

وی در ادامه گفت: بورس تهران نیز با توجه به تورم زیر ۱۰ درصدی باید میانگین P/ E حدود ۱۰ مرتبه را به خود اختصاص می‌داد. این موضوع به‌دلیل نبود زمینه‌های لازم و همچنین وجود دیگر ابزارهای جذاب، تحقق نیافته است. این نسبت در بهترین حالت در سال ۹۲ و دوران رونق بورس به حدود ۲/ ۸ درصد رسیده بود.مقدسیان در ادامه اظهار کرد: از سوی دیگر با توجه به اینکه بازار از دی ماه سال ۹۲ وارد دوران رکودی طولانی مدت شده و به جز مقاطعی خاص در آستانه نشست‌های هسته‌ای، شاهد جو نزولی بر بازار بودیم که این موضوع کماکان پس از گذشت حدود ۳ سال ادامه داشت. این شرایط در تمامی گروه‌ها و نمادها با ریزش بیش از ۴۰ تا۵۰ درصدی قیمت و به کف رسیدن قیمت‌ها مشاهده می‌شود.

رفع مشکلات صنایع در افزایش جذابیت

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که برای ادامه رشد صنایع بورسی باید دلیل بنیادی مناسبی مطرح شود و در واقع مشکلات خاصی که هر صنعت با آن درگیر است مرتفع شود تا بتوان برای ورود و سرمایه‌گذاری در آن اقدام کرد. مقدسیان در ادامه گفت: به‌طور مثال صنعت پالایشگاهی به‌دلیل مشکلات زمینه‌ای خاص در روابط با شرکت ملی پالایش و پخش، فلزاتی‌ها به‌دلیل همبستگی شدید با قیمت جهانی فلزات و سنگ‌آهن و پتروشیمی‌ها به‌دلیل فعالیت در محدوده کمتر از ظرفیت اسمی خود با مشکلات عدیده‌ای درگیر هستند که با رفع آنها می‌توان فرصت‌های رشد مناسبی را شاهد باشند. مقدسیان در ادامه خاطرنشان کرد: در بسیاری از صنایع فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صورت حل مشکلات بنیادی در قیمت‌های ارزنده‌ای وجود دارد. این موضوع می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای ورود نقدینگی جدید به بازار سهام باشد.

در بازار چه گذشت؟

شاخص کل بورس تهران در روز دوشنبه با ۱۷۴ واحد افزایش (معادل ۲۳/ ۰ درصد) در محدوده ۷۷ هزار و ۸۱ واحدی متوقف شد تا به این ترتیب پس از ۱۴روز نوسان در کانال ۷۶ هزار واحدی، مجددا به محدوده ۷۷ هزار واحد بازگردد. در محاسبه رشد شاخص کل، نمادهای صنایع پتروشیمى خلیج فارس، سایپا، ایران‌ خودرو، سرمایه‌گذارى البرز به همراه دو پالایشگاه نفت بندرعباس و تبریز بیشترین تاثیر مثبت را از خود به جا گذاشتند.

همچنین در روز گذشته سهامداران بیش از ۹۶۰ میلیون برگه اوراق بهادار را به ارزش ۱۹۴میلیارد تومان در ۷۵ هزار و ۸۰۰ نوبت معاملاتى دست به دست کردند که بیشترین حجم و ارزش معاملات را نماد سایپا با جابه‌جایی ۵/ ۲۰۵ میلیون سهم به خود اختصاص داد.زامیاد، حق تقدم سرمایه‌گذاری رنا و سرمایه‌گذاری دارویی تامین نیز به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین در بازاردیروز ۵/ ۱۴۴ میلیون سهم سرمایه‌گذاری دارویی تامین به ارزش بیش از ۸۸ میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده این سهم به کدهای درون‌گروهی کد به کد شد.

در این روز دیگر شاخص‌های مهم بورس نیز همگی در روندی مثبت به کار خود پایان دادند.به‌طوری‌که شاخص کل هموزن با ۱۵/ ۰ درصد افزایش، شاخص سهام آزاد شناور با ۲۲/ ۰ درصد افزایش، شاخص بازار اول با ۱۶/ ۰ درصد افزایش و شاخص بازار دوم نیز با ۳۵/ ۰ درصد افزایش روبه‌رو شدند.از میان گروه‌هاى ۳۷ گانه بورسى، شاخص ۱۵ صنعت با رشد مواجه شد و در طرف دیگر نیز شاخص ۱۸صنعت کاهش یافت. شاخص ۴ صنعت منسوجات، دباغی، ابزار پزشکی و مخابرات نیز بدون تغییر نسبت به روز قبل بودند. بر این اساس بیشترین رشد شاخص به گروه‌هاى ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی با بازدهی روزانه ۵ درصدی، استخراج زغال‌سنگ با بازدهی ۹۶/ ۳ درصدی و انبوه‌سازی با بازدهی ۰۶/ ۲ درصدی اختصاص یافت.

در طرف دیگر نیز گروه‌هاى ساخت محصولات فلزی، استخراج سایر معادن، بیمه، سایر واسطه‌گری‌های مالی و استخراج نفت و گاز بیشترین زیان را به سهامداران خود تحمیل کردند. بیشترین ارزش معاملات نیز به صنعت خودرو با جابه‌جایی حدود۴۴۰ میلیون سهم به ارزش ۶۵ میلیارد تومان تعلق گرفت.طى معاملات روز گذشته نماد معاملاتى شرکت نماد معاملاتی شرکت سیمان شرق پس از برگزاری مجمع عمومی فوق العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه و همچنین نماد معاملاتی شرکت نساجی بروجرد پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه بدون تقسیم سود نقدی، به تابلوى معاملات بازگشتند. این در حالی است که در پایان معاملات دیروز نماد معاملاتی حق تقدم شرکت گروه سرمایه‌گذاری مسکن با توجه به پایان مهلت پذیره‌نویسی، متوقف شد.

سودگیری سریع در بازار سهام