پوسته سبز شاخص سهام

گروه بورس- سلیمان کرمی: شاخص کل بورس تهران روز گذشته با رشد اندک ۶۱واحدی (کمتر از ۱/ ۰ درصدی) مواجه شد. در جریان معاملات دیروز یک بار دیگر شاهد تلاش برای حفظ شاخص در کانال ۷۷ هزار واحدی بودیم. پیش از این نیز فشار فروش سهام شاخص را تا کف ۷۸ هزار واحدی نزول داده بود، با این حال، رشدهای برخی از نمادهای بزرگ در ساعات پایانی معاملات روزانه باعث شده بود که شاخص در این کانال باقی بماند. با این حال، مطابق روند تاریخی این تلاش‌ها کاملا بی‌اثر بود و با وجود مقاومت ۱۳ روزه، شاخص از ابتدای هفته با افت در دو روز متوالی، به کف ۷۷ هزار واحد رسید.

دیروز نیز به منظور حمایت از نشانگر کلی بازار، رشد قیمتی نمادها این بار در نیم ساعت ابتدایی معاملات را شاهد بودیم. در این خصوص، «اخابر»، «همراه» و «وبملت» در لحظات ابتدایی معاملات با رشد قیمت پایانی مواجه شدند، در حالی که فشار فروش باعث شد آخرین معاملات این نمادها در محدوده منفی قرار گیرد. گرچه شیوه حمایت‌های صوری از شاخص تغییر کرده اما قصد و منظور همان است که پیش از این بارها مشاهده شده است. به این ترتیب، با حمایت صورت گرفته، شاخص با رشد آرامی در سطح ۷۷ هزار و ۱۰۶ واحد قرار گرفت.

در میان صنایع بورسی ۱۶ صنعت با رشد شاخص مواجه بودند. ۱۹ صنعت نیز با افت شاخص مواجه شدند. گروه لاستیک و پلاستیک با بیشترین رشد شاخص در روز گذشته مواجه شد. صنعت بازارساز روز گذشته (مخابرات) نیز با رشد نزدیک به ۲ درصدی در رده دوم صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار گرفت. روز گذشته بیش از ۸۸۰ میلیون سهم در بورس تهران دست به دست شد. گروه خودرو با معاملات بیش از ۲۶۰ میلیون سهم بیشترین حجم معاملات را در اختیار داشت. ارزش معاملات نیز در سطح ۲۱۵ میلیارد تومان بود که گروه خودرو با ارزش معاملات بیش از ۵۶ میلیارد تومانی، صدر‌نشین صنایع بورسی بود. این گروه روز گذشته در ادامه روند نوسانی خود با افت شاخص مواجه شد. این در حالی بود که بیشتر نمادهای این گروه با صف فروش در کف قیمتی روزانه (منفی ۵ درصد)، معاملات روز گذشته را به پایان رساندند. امکان معامله برگه‌های سهام جدید سایپا و همچنین زامیاد عاملی برای ایجاد فضای منفی در این گروه است. در شرایط کنونی رفتار معاملاتی سهامداران با اوراق جدیدی که در دست دارند مسیر آتی قیمت این گروه را مشخص می‌کند.

فشار فروش در بوران سهام جدید

شاخص گروه خودرو روز گذشته با افت ۵/ ۱درصدی مواجه شد. معاملات این گروه همچنان پرتلاطم و با نوسانات شدیدی همراه است. در این میان، معامله اوراق جدید در برخی نمادهای خودرویی که پایان سال گذشته افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را انجام داده بودند،در جریان معاملات دیروز امکان‌پذیر شد. شاخص گروه خودرو تا پایان سال گذشته در ابتدا با موج اخبار از انعقاد قرارداد با شرکای خارجی در مسیر صعودی قرار گرفت. در ادامه نیز بحث افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها محرک دیگری برای سهام خودرویی شد. بسیاری از معامله‌گران سهام که به دنبال سودهای یک‌شبه در بازار هستند، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را بسیار جذاب می‌دانند. به این ترتیب بدون توجه به اثر بنیادی این افزایش سرمایه بر مبنای برخی از استدلال‌ها، سهام شرکت‌هایی که افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی را در نظر دارند، خریداری می‌کنند.

از نظر این معامله‌گران سهامی که قابلیت افزایش سرمایه چند صد‌درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را دارد، نمی‌تواند قیمت‌های پایین‌تر از قیمت اسمی را پس از انجام معاملات بپذیرد. این در حالی است که به‌طور معمول در سال‌های اخیر شرکت‌هایی که زیان‌های فراوانی را داشته‌اند، به منظور پوشش زیان و همچنین خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت (بیشتر بودن مقدار زیان انباشته شرکت از نیمی از سرمایه ثبت شده) افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را در دستور کار قرار می‌دهند.

تورم‌های افسارگسیخته (به‌خصوص در دولت قبل) و همچنین جهش نرخ دلار در سال‌های اخیر، تفاوت قابل‌توجهی را در ارزش دفتری دارایی‌ها و ارزش کنونی دارایی‌های شرکت به‌وجود آورده است. در این میان، شرکت‌های بورسی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با وجود اینکه بسیاری از شرکت‌ها شاید توانایی تشخیص مازاد ارزش دارایی‌ها را داشته باشند، از این کار امتناع می‌کنند؛ چرا‌که تجدید ارزیابی دارایی‌ها هزینه استهلاک اضافی را برای شرکت‌ها که دارایی‌های استهلاک‌پذیر دارند، ایجاد می‌کند.

در این خصوص، می‌توان به پیشنهاد افزایش سرمایه بحث‌برانگیز «خاور» که در هفته گذشته منتشر شد، اشاره کرد. کارشناسان در این‌خصوص، به افزایش زیان خالص این شرکت در سال‌های آینده در گزارش توجیهی افزایش سرمایه اشاره کردند. در این میان، هزینه استهلاک این شرکت برای سال ۹۵ با در نظر گرفتن افزایش سرمایه بیش از ۱۰ برابر در مقایسه با شرایطی که افزایش سرمایه انجام نشود، رشد را نشان می‌دهد. بر این اساس، برخی از شرکت‌ها که اغلب با زیان‌های قابل‌توجهی روبه‌رو‌ هستند به منظور خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت، افزایش سرمایه از این محل را در دستور کار قرار می‌دهند. از این‌رو اگر تمامی شرکت‌های بورسی مازاد دارایی‌هایی خود را محاسبه می‌کردند، ممکن بود قادر به چنین افزایش سرمایه‌هایی باشند. در شرایط کنونی که لحاظ نمودن مازاد تجدید ارزیابی در افزایش سرمایه شرکت از معافیت مالیاتی خارج شده است، ممکن است تجدید ارزیابی‌های جذاب کنونی از نظر نوسان‌گیران بازار به مراحل پایانی خود نزدیک شده باشد.

سرنوشت قیمت سهام تجدید ارزیابی شده‌ها

به هر ترتیب شرکت‌ها با احتمال افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در روند تاریخی، رشدهای قیمتی را تجربه کرده‌اند. مشابه این حالت را برای نمادهای خودرویی و به‌خصوص گروه سایپا نیز شاهد بودیم.«خساپا» در حالی که پیش از افزایش سرمایه در سه ماه پایانی سال گذشته رشد بیش از ۲۰۰ درصدی را تجربه کرده بود، در آخرین روز معاملاتی اسفند ۹۴ (بازگشایی پس از افزایش سرمایه) رشد بیش از ۶۰ درصدی را تجربه کرد.در این مدت انتظار برای اضافه شدن سهام جدید از شدت هیجانات این نماد کاست و آن را در مسیر نزولی قرار داد. این نماد روز یکشنبه به‌طور عجیبی یک روز پیش از اضافه شدن سهام جدید به منظور تعدیل سود بسته شد. گرچه شایعاتی درخصوص تعدیل مثبت عملیاتی این شرکت به گوش می‌رسد، اما همچنان انتظار افزایش فشار فروش در این نماد وجود دارد.

در این‌خصوص، می‌توان به فشار فروش هفته‌های گذشته در این نماد اشاره کرد. علاوه بر این، «خزامیا» یکی دیگر از شرکت‌های گروه سایپا بوده که پایان سال گذشته افزایش سرمایه خود را انجام داده است. این نماد که دیروز برخلاف سایپا قابل‌معامله بود، صف سنگین فروش را تجربه کرد. حجم این صف در پایان معاملات به بیش از ۱۳۰ میلیون سهم رسیده بود. این نماد نسبت به روز بازگشایی پس از افزایش سرمایه (۲۵ اسفند) تا پایان روز گذشته با بازدهی ۱۴ درصدی مواجه بود.

این در حالی است که این نماد روی موج هیجانات حتی رشد ۵۵ درصدی را (تا نقطه اوج خود) تجربه کرده بود. در شرایط کنونی به نظر می‌رسد فشار فروش کنونی سهام افت بیشتری را برای سهام رقم بزند، حجم معاملات «خزامیا» تا پایان روز یکشنبه بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون سهم بوده است. در این‌خصوص، بعضی از سهامداران درصدی (کدهای بورسی که بیش از یک درصد از سهام شرکت را در اختیار دارند) در این مدت به شدت فروشنده بوده و بخش زیادی از سهام پیشین خود را به بازار عرضه کرده‌اند.

در این خصوص، سرمایه‌گذاری صنعت بیمه از سهامداران این شرکت که پیش از افزایش سرمایه ۴۹ میلیون سهم را در اختیار داشته است، پس از بازگشایی این نماد بیش از ۴۳میلیون سهم را به بازار عرضه کرده است. افزایش سرمایه زامیاد معادل ۱۳۰ درصد بوده است، بر این اساس، به ازای ۱۰سهم، تعداد ۱۳سهم به پرتفوی سهامداران این شرکت اضافه شده است. بر این اساس، دور از انتظار نیست که حجم معاملاتی مشابه گذشته (یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون سهم) را در صورت روند صعودی قیمت‌ها شاهد باشیم.

با وجود بسته بودن نماد «خساپا»، بر اساس اخبار،سهام جدید این شرکت نیز قابل‌معامله است. بازدهی سهام سایپا پس از انجام افزایش سرمایه تا پایان روز گذشته نزدیک به ۲۸ درصد بود. در مقایسه با نماد «خزامیا» همچنان سودهای جذابی برای این سهامداران قبل از افزایش سرمایه وجود دارد که می‌تواند با وجود تحقق شایعات در این شرکت و تعدیل مثبت عملیاتی سود، فشار فروش سنگینی را ایجاد کند.

سایر نمادهای گروه خودرویی نیز افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را در ماه‌های گذشته انجام داد‌ه‌اند. نمادهای «خاذین»، «خنصیر»، «خرینگ» و همچنین «خچرخش» از جمله نمادهایی هستند که در این مدت افزایش سرمایه‌های خود را به ثبت رسانده ولی همچنان امکان انجام معامله در سهام جدید وجود ندارد. برای این نمادها به ترتیب، بازدهی ۱۲۴، ۵، ۲۵ و افت نزدیک به ۷درصدی را شاهد هستیم. در این شرایط، آزاد شدن سهام جایزه می‌تواند فشار فروش را در نمادهایی که بعضا رشدهای عجیبی نیز تجربه کرده‌اند، ایجاد کند. در این میان، هر‌چه مقدار افزایش سرمایه بیشتر باشد، احتمال تشدید فشار فروش نیز افزایش می‌یابد.