دنیای اقتصاد: روز گذشته شاخص بورس تهران افت اندک ۳۰ واحدی را تجربه کرد تا تعداد روزهای حرکت این نماگر در کانال ۷۸ هزار واحدی، دورقمی شود. گرچه طی ۱۰ روز اخیر، تغییرات شاخص بورس کمتر از ۱/ ۰ درصد بوده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد متوسط تغییرات صنایع بورسی در این مدت حدود ۶ درصد است. بنابراین بر خلاف ظاهر خنثای تغییرات شاخص کل، رفتار گروه‌های مختلف یکسان نبوده است. موضوعی که بار دیگر تاکید می‌کند رفتار دسته‌جمعی و نوسانات هم‌جهت شرکت‌های فعال در بازار سهام بسیار کمرنگ شده است.

گروه بورس- سلیمان کرمی: شاخص کل بورس تهران روز گذشته با افت ۳۰ واحدی به حرکت خود برای دهمین روز متوالی در کانال ۷۸ هزار واحد ادامه داد. فشار فروش سهام، افت تدریجی شاخص را از ابتدای معاملات رقم زد. در این میان، حمایت‌های مقطعی برخی نمادها،از شاخص حمایت کرد. در لحظات پایانی بازار نیز رشد قیمتی «اخابر» پس از بازگشایی این نماد به کمک شاخص آمد و بیش از ۱۰۰ واحد از افت شاخص را جبران کرد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» حاکی از این موضوع است که میانگین نوسانات شاخص در ۱۰ روز معاملاتی اخیر معادل ۱/ ۰ درصد است. این در حالی است که میانگین اندازه تغییرات شاخص صنایع بورسی در این مدت معادل ۹/ ۵ درصد است. علاوه بر این، میانگین تغییرات شاخص در ۱۰ صنعت بزرگ‌تر‌ که اثرات عمده را بر تغییرات شاخص دارند، معادل ۱/ ۳ درصد بوده است (اندازه تغییرات بدون در نظر گرفتن جهت آن در محاسبه میانگین استفاده شده است). بر این اساس، در حالی شاخص کل روند کم نوسانی را در پیش گرفته است که صنایع به‌طور عمده با نوسانات قیمتی شدیدی مواجه شده‌اند. با این حال، برآیند این تغییرات، روند با ثباتی را برای شاخص کل رقم زده است. این موضوع حاکی از نوسانات غیرهمگن صنایع و نمادهای مختلف بازار است.در این میان، فعالیت معامله‌گران سهام (با اندک چاشنی تحلیل) در برخی از نمادها مسیر قیمتی آنها را ترسیم کرده است (البته این موضوع حاکی از درست بودن این تحلیل‌ها نیست). برخی از نمادها همچنان در فضای هیجانی به معاملات خود ادامه می‌دهند. تحلیل‌های هرچند غلط ولی امیدوارکننده (این موضوع می‌تواند نشانه‌هایی از پایان هیجان کامل در معاملات باشد)، مسیر این نمادها را از یکدیگر جدا ساخته است.

فضای نوسان‌گیری در ثبات کلی بازار

در این میان، همچنان هیجان در برخی از نمادها کاملا مشخص است. این موضوع با دامن زدن به نوسانات، فضا را برای فعالیت نوسانگیران در این نمادها مهیا ساخته است. این نمادها با فضای متلاطم خود با سرعت زیادی در جهت نزول یا صعود حرکت می‌کنند. قرار گرفتن معامله‌گران در صف‌های خرید و فروش حاکی از حضور هیجان در این نمادها است. در شرایط کنونی معاملات خودرویی نمونه‌ای از نوسانات شدید قیمتی است. در سایر گروه‌ها بسته به رفتار معامله‌گران در نمادهای زیرمجموعه شاهد این چنین تغییرات قیمتی بودیم. همان طور که در گروه خودرو فضای نوسان قیمتی مهیا بود، در دیگر نمادها نیز این فضا کاملا مشخص است. با این حال، ارزش بازار این نمادها در مقابل خودرو بسیار کمتر است و تحمل پذیرش حجم بالایی از نقدینگی را نخواهد داشت.

دو‌دستگی گروه بانکی با اثر حقوقی

برخی از گروه‌ها نیز در روند فرسایشی قرار دارند. در این خصوص، گروه بانکی با در اختیار داشتن نزدیک به ۱۲ درصد از ارزش کل بازار به‌عنوان نمونه‌ای از معاملات خسته‌کننده برای فعالان بازار سهام به خصوص معامله‌گران با نگاه کوتاه مدت است. افت فرسایشی در برخی از نمادهای این گروه به تدریج خروج سرمایه‌ها را به دنبال داشته، در این میان، برخی معامله‌گران با هراس از احتمال افت‌های بیشتر فشار فروش را افزایش داده‌اند. علاوه بر این، جذابیت کسب سود در نوسانات شدید دیگر گروه‌ها نظیر خودرو، سهامداران بانکی را به فروش این سهم‌ها به منظور شرکت در رالی خطرناک خودرویی مشتاق می‌کند. با این حال، در این گروه نیز حضور بازارگردانان و حمایت حقوقی‌ها در برخی از نمادها از قیمت سهام حمایت کرده است و مانع از ریزش قیمتی شدید این نمادها شده است (شاخص گروه بانکی در این مدت افت اندک ۲/ ۰ درصدی را تجربه کرده است)، البته حمایت حقوقی‌ها نیز در تمامی نمادها مشاهده نمی‌شود. در این خصوص، شرکت بازارگردانی سپهرصادرات در ۱۰ روز اخیر بیش از ۱۶۰ میلیون سهم از بانک صادرات را خریداری کرده است. در حالی که شیب افت قیمتی دیگر نمادهای بانکی مانند «وبملت» در شرایطی که حقوقی‌ها رغبت کمتری را در خرید سهام از خود نشان داده‌اند، به نسبت بیشتر بوده است. «وبملت» در این مدت با افت بیش از ۳ درصدی مواجه شده، در حالی که در «وبصادر» شاهد رشد بیش از ۳ درصدی قیمت سهام هستیم. بر این اساس، در حالی که نماگر گروه بانکی با نوسانات نزدیک به صفر در این مدت مواجه شده است، نمادهای زیرمجموعه هر یک بر اساس رفتار معامله‌گران تغییرات قیمتی متفاوتی را تجربه کرده‌اند.

جدایی مسیر حرکتی کالایی‌ها

زیرمجموعه گروه کالایی نیز با تغییرات متفاوتی مواجه شدند. گروه محصولات شیمیایی با بیش از ۲۳ درصد از ارزش کل بازار افت ۲/ ۱ درصدی را در این مدت تجربه کرده است. گروه فرآورده‌های نفتی نیز با وجود رشد چشمگیر قیمت نفت و ثبات نسبی در کانال ۴۰ دلاری تنها با رشد ۲/ ۱ درصدی مواجه شد. در این میان، گروه فلزات اساسی و همچنین کانه‌های فلزی به ترتیب رشد ۷/ ۱ و ۷/ ۹ درصدی را تجربه کرده است.

تداوم ضعف سودآوری در گروه شیمیایی به‌عنوان عاملی برای افت قیمت نمادهای این گروه بوده است. در این میان، می‌توان به تعدیل منفی بیش از ۷ درصدی پتروشیمی پردیس اشاره کرد. تعدیلات منفی شرکت‌های پتروشیمی به خصوص دسته اوره ساز در شرایطی که قیمت جهانی اوره همچنان در سطوح پایینی قرار گرفته و نرخ دلار نیز تحت فشار سیاست‌های حاکم بر بازار ارز نوسانات اندکی را زیر سطح ۳۵۰۰ تومانی تجربه می‌کند، فضای معاملات سهام این گروه را منفی نگه داشته است. به نظر می‌رسد با ادامه سیاست‌های دولت در بخش کشاورزی (خرید کود با قیمت‌های پیشین) و عدم انتشار اخباری از رشد احتمالی قیمت مصوب اوره داخلی، این بخش نیز اثر مثبتی را در بودجه این شرکت‌ها نخواهد داشت. در شرکت هلدینگ خلیج فارس نیز ارزش بالای بازار نماد «فارس» مانع از نوسانات قیمتی سهم با نقدینگی اندک ورودی می‌شود. در این میان، این دسته از نمادها به‌عنوان امدادرسان بازار شناخته می‌شوند. مطابق با روز گذشته که در روند نزولی شاهد ردوبدل شدن سهام در میان معامله‌گران حقوقی به منظور حمایت از شاخص بودیم. پیش از این نیز بارها این موضوع مشاهده شده است؛ در حالی که نقدهای فراوان کارشناسان درخصوص حمایت‌های صوری از شاخص و تاکید بر بی فایده بودن این حمایت‌ها همچنان بی اثر است.

کارشناسان به این موضوع تاکید دارند که بازار راه خود را طی می‌کند و این حمایت‌های مصنوعی تنها می‌تواند این روند را کندتر و رسیدن به هدف را فرسایشی سازد. در گروه شیمیایی نمادهایی مانند «تاپیکو» و همچنین «شپدیس» با افت بیش از ۳درصدی قیمت در این مدت مواجه شده‌اند. سهام هلدینگ خلیج فارس نیز رشد کمتر از ۱/ ۰ درصدی را تجربه کرده است. رشد شاخص گروه فلزات اساسی و کانه‌های فلزی را نیز می‌توان به روند روبه بهبود بازارهای جهانی و انعکاس آن به بازار داخل نسبت داد. قیمت محصولات فولادی در بورس کالا با رشد قابل توجهی نسبت به ماه‌های گذشته مواجه شده است. رشد قیمت فلزات اساسی و همچنین فلزات پایه در بازارهای جهانی خوش‌بینی به بهبود سودآوری این گروه به وجود آورده است. با این حال، کارشناسان به عدم پایداری طولانی‌مدت قیمت‌های کنونی و احتمال بازگشت قیمت‌ها در ماه‌های آینده اشاره دارند. این موضوع در کنار عرضه‌های سنگین از سوی معامله‌گران حقوقی مانع از رشد مداوم نمادهای این گروه شده است. در شرایط کنونی انتظار برای انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها در هفته‌های آینده وجود دارد در سه ماه پایانی سال گذشته، خوش‌بینی نسبت به آینده اقتصادی کشور محرکی برای رشدهای پرشتاب عنوان شد. در حالی که برخی به اثر خنثی صورت‌های مالی ۱۲ ماهه شرکت‌ها اشاره دارند اما عملکرد شرکت‌ها می‌تواند نوسانات شاخص را تشدید کند.

علل نوسان صفردر بازار سهام