4برنامه بورس برای سال آینده
گروه بورس-مهرنوش سلوکی: همزمان با روزهای پایانی سال، خبرها درخصوص بازار سهام و بررسی عملکرد آن طی سال 94، اهمیت خاصی پیدا کرده است. بورس تهران که طی سال جاری سهامداران را با دو رفتار متفاوت در روند نماگر خود غافلگیر کرده است،این روزها حامل آمارهای قابل‌قبولی در میزان سوددهی و مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی است. در همین زمینه روز گذشته، آخرین نشست سالانه شرکت بورس و اوراق بهادار، با حضور حسن قالیباف‌اصل؛ مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار تهران برگزار شد.در این نشست حسن قالیباف اصل، 4 هدف را به‌عنوان برنامه‌های سال آینده شرکت بورس اعلام کرد. عرضه 10 شرکت جدید در سال آینده، استفاده از آتی سبد سهام برای شاخص 30 شرکت، حذف حجم مبنا از جریان معاملات شرکت‌ها در سال آینده و تعریف شاخص بازار بدهی به‌عنوان یک شاخص جدید در بازار از برنامه‌های سال آینده بورس تهران اعلام شد.

حضور چشمگیر خارجی‌ها بعد از برجام

در ابتدای این نشست خبری، قالیباف پس از ارائه آمارهایی درخصوص روند بازار طی سال جاری به حضور سرمایه‌گذاران خارجی اشاره کرد و گفت: در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی امسال ۲۵۰ بازدید از بورس تهران در قالب ۶۰ گروه صورت گرفته است. تعداد کد معاملاتی برای سرمایه‌گذاران خارجی نیز طی این مدت ۲۰۰ کد بوده که با توجه به رقم کل آن (۵۵۰ کد) کارنامه ورود سرمایه‌گذار خارجی در سال جاری بی‌سابقه بوده است. در این بین اجرای برجام از دی‌ماه تا‌کنون نقش بسیار مهمی داشته است زیرا ارزش معاملات سرمایه‌گذاران خارجی را از رقم ۵هزار میلیارد تومان به ۲۸ میلیارد تومان پس از اجرای برجام رسانده است.


شرکت‌هایی که در سال آینده می‌آیند

قالیباف همچنین در حوزه پذیرش شرکت‌ها گفت: امسال چهار شرکت سیمان خوزستان، پتروشیمی مبین، بیمه ما و پتروشیمی فجر در بورس پذیرش شدند و انتقال دو شرکت فرابورسی پتروشیمی جم و سبحان دارو به بورس هم انجام گرفت. قالیباف اصل همچنین از پذیرش، درج و عرضه 10 شرکت جدید در سال آینده، انتقال 5 شرکت و پذیرش 10 صندوق قابل معامله و نیز 20 اوراق بدهی به‌عنوان برنامه‌های سال 95 شرکت بورس یاد کرد. وی ادامه داد: لیزینگ ملت، پذیرش و درج شده اما از طریق سهامدار عمده، عرضه‌ای انجام نشده است که بلافاصله بعد از اعلام آمادگی سهامدار عمده، این عرضه صورت می‌گیرد.

قالیباف سپس به اضافه شدن یک صنعت جدید به جمع صنایع بورسی اشاره کرد و گفت: شرکت تامین سرمایه امید پذیرش شده که نخستین شرکت در صنعت تامین سرمایه است و اگر درج و عرضه شود، یک صنعت به جمع 37 صنعت بورسی کشور اضافه می‌شود. مدیرعامل شرکت بورس تهران با اشاره به پذیرش بانک شهر در سال آتی اضافه کرد: شرکت صنعتی مینو که به دلایل برخی مشکلات به بازار پایه فرابورس انتقال پیدا کرده بود، هم‌اکنون با بهبود وضعیت شرکت در‌خواست پذیرش مجدد به بورس داده که با احراز مستندات، این شرکت نیز مجددا به بورس برمی‌گردد. وی درباره اوراق بدهی هم گفت: 6 عرضه در بازار اوراق بدهی داشته‌ایم. قالیباف درباره افزایش سهام شناور بازار گفت: این شاخص، از 6/ 19 درصد به 89/ 21رسیده است.


آتی سبد سهام برای 30 شرکت

مدیر عامل شرکت بورس تهران به امکان جدید قرار داد آتی سبد سهام اشاره کرد و گفت: قرارداد آتی سبد سهام (شاخص) با کسب مجوز از کمیته فقهی در صورت تدوین مقررات روی آیین‌نامه و تصویب هیات مدیره، امکان معامله پیدا می‌کند. وی همچنین درباره قرارداد آتی سبد سهام (شاخص) گفت: این امکان در قالب اختیار معامله با کارکرد آتی شاخص انجام می‌پذیرد که هم‌اکنون درباره اینکه کدام شاخص در این قرارداد مورد معامله قرار بگیرد، شاخص۳۰ شرکت بزرگ هدف‌گذاری شده که براساس معیارهای در نظر گرفته و دستورالعمل پذیرش قابلیت تحویل در سال آتی را دارد. قالیباف همچنین در پاسخ به سوال «دنیای‌اقتصاد» درخصوص خرید نرم‌افزارها برای معاملات آتی سبد سهام و علت تاخیر انتشار آن در بازار بیان کرد: در ماه‌های اخیر مذاکرات بسیاری با کشور‌هایی نظیر کره جنوبی و فرانسه صورت گرفته است. این نرم‌افزارها در تمام دنیا از پیچیدگی بسیاری درخصوص مدیریت ریسک برخوردار هستند. تلاش‌های بسیاری صورت گرفت تا بتوانیم زودتر آن را به بورس ارائه دهیم. هم‌اکنون نیز با توجه به اینکه این ابزار‌ها به تصویب کمیته تنظیم مقررات رسیده و کمیته فقهی موانع شرعی آن را رفع کرده است، انتظار می‌رود در سال جاری به اجرا درآید.


حذف حجم مبنا در ۹۵

قالیباف درخصوص حجم مبنای شرکت‌ها و زمزمه‌های حذف آن گفت: حجم مبنا برای شرکت‌های بزرگ و سنگین اعمال شد.در آخرین جمع‌بندی‌های صورت گرفته با سازمان حجم مبنا برای بسیاری شرکت‌ها به میزان زیادی کاهش داشته است. در حال حاضر حجم مبنا در بازار بسیار کم‌اثر شده و برای شرکت‌های پرمعامله محدودیت چندانی وجود ندارد. حجم مبنا به خودی خود کارآیی سیستم‌های معاملاتی را کند می‌کند و برنامه سازمان و شرکت بورس این است که تا سال آینده آن را به‌طور کامل حذف کند.


جذابیت سرمایه‌گذاری با کاهش کارمزدها

قالیباف‌اصل در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه شرکت بورس چه تمهیدی برای کاهش کارمزد معاملات با توجه به علاقه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای حضور در بازار سهام اندیشیده است، گفت: کارمزد معاملات در کلیه ارکان بازار سرمایه از جمله معاملات سهام، مدیریت فناوری، سپرده‌گذاری، نهادهای ناظر و شرکت‌های کارگزاری جدای از سهم نیم درصدی مالیات، ۵۵ در هزار معاملات روزانه بازار است. در بورس‌های جهانی، نهادهای ناظر در زمینه حق پذیرش، حق درج و بسیاری از موارد دیگر کارمزد دریافت می‌کنند. بورس تهران با توجه به اینکه موضوع کارمزدها بخش ساده‌ای نیست، اقدام به ارائه پیشنهاد بازنگری کارمزدها به سازمان بورس کرده است. قالیباف‌اصل عنوان کرد: من به‌عنوان مدیرعامل شرکت سهامی عام بورس باید همواره منافع حقوق صاحبان سهام این شرکت‌ها را درنظر داشته باشم، اما به‌عنوان رکن ملی این موضوع، معتقدم هر چه هزینه‌های معاملات در بازار سرمایه کاهش یابد، سرمایه‌گذاری در این بازار جذاب‌تر خواهد بود. تمام هزینه‌ها از جمله هزینه حق پذیرش، درج نماد و سایر موارد مطرح در این زمینه باید برای سرمایه‌گذار جذابیت داشته باشد. به گفته وی، حقیقت موضوع در بازار سرمایه، سهم کارمزدهای درنظر گرفته شده برای ارکان بازار آنچنان بالا نیست، در این حال در بخش ابزارهای بدهی از جمله صندوق‌های قابل معامله، کارمزدها به یک‌بیستم کارمزد سهام می‌رسد. در حال حاضر سازمان بورس مشغول بررسی کارشناسی روی بازنگری کارمزدها بوده و به لحاظ دید ملی نیز بورس تهران اعتقاد دارد باید جذابیت سرمایه‌گذاری در بورس با کاهش کارمزدها افزایش یابد.

طراحی شاخص بازار بدهی

این مقام مسوول در برابر پرسش دیگر خبرنگاران مبنی بر اینکه با توجه به تعریف نماگرهای مختلف برای بازار سرمایه چه برنامه‌ای برای راه‌اندازی شاخص صنعت سرمایه‌گذاری اندیشیده شده و چرا در عرضه‌های اولیه همچنان به روش حراج مستقیم کشف قیمت صورت می‌گیرد، پاسخ داد: در بازار سرمایه ایران، هم‌اکنون در کنار نماگرهای منتخب بازار برای تمامی صنایع بورسی شاخص صنعت سرمایه‌گذاری نیز وجود دارد. هم‌اکنون در بورس تهران ۳۷ صنعت وجود دارد که برای هریک از آنها به‌طور جداگانه شاخص‌های بازده و قیمت تعریف شده است. با این همه بورس تهران بنا دارد در کنار تعریف شاخص حاکمیت شرکتی، شاخص بازار بدهی را نیز طراحی و به بازار ارائه کند.