گروه بورس- مجید اسکندری: هشتمین همایش سالانه موسسه حسابرسی هوشیار ممیز با موضوع «حسابرسی و تحولات پیش‌رو» در شرایطی برگزار شد که به گفته مدیرعامل این موسسه، این روزها صاحبان کسب‌وکار در پی خروج تدریجی از رکود اقتصادی و ایجاد ارتباطات گسترده‌تر بین‌المللی هستند.

امیرحسین نریمانی، توسعه کیفی را پیچیده‌تر از رشد کمی می‌داند که مستلزم برنامه‌ریزی و تلاش مستمر گروهی و انفرادی کل فعالان حرفه حسابداری است.در همایش دیروز که با حضور تعداد زیادی از فعالان حرفه حسابداری و حسابرسی برگزار شد، موضوعاتی از قبیل فرآیند گذار به IFRS، تغییرات قوانین مالیاتی و نقش آن در حسابرسی، بررسی نقش سبک‌های مدیریتی در پیاده‌سازی سازوکارهای راهبری گروهی بنگاه، فاصله انتظارات و چالش‌های حرفه حسابرسی، مقابله با فساد و الگوی جدید صورت‌های مالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این میان به دلیل محدودیت حجم صفحات، تنها به دو مورد از این موضوعات اشاره می‌شود.

تکلیف نامشخص دولت با بدهی‌ها و دارایی‌های خود
عضو هیات‌عامل سازمان حسابرسی در این همایش با اشاره به اینکه دولت در حال حاضر اطلاع ندارد که چقدر دارایی و چقدر بدهی دارد و تکلیف دولت با بدهی و دارایی خود، مشخص نیست گفت: برای اینکه مسوولان دولتی ما با اطلاعات بیشتر، بهتر تصمیم بگیرند باید سیستم حسابداری دولتی از نقدی به تعهدی تغییر یابد تا دولت، تکلیفش را با بدهی و دارایی خود مشخص سازد زیرا این باری است که بر دوش ما و نسل‌های آتی است.دکترموسی بزرگ‌اصل افزود: به این منظور در سازمان حسابرسی، اقداماتی در جریان است تا بر پایه استانداردهای بخش عمومی، حسابداری این بخش از نقدی به تعهدی تغییر یابد زیرا حسابداری نقدی، اطلاعات لازم را برای تصمیم‌گیری نمی‌دهد، بنابراین از ابتدای سال ۹۴ به این سمت حرکت کرده‌ایم که البته به تحمل و زحمت نیاز دارد.وی ادامه داد: تحول دیگری که در سازمان حسابرسی در جریان است، بحث انتقال از استانداردهای ملی به استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در حوزه شرکت‌های بورسی است که حدود چهار، پنج سال است درگیر آن هستیم که به دلیل بحث اجرای برجام و شرایط پس از آن و پیوندی که با دنیای خارج خواهیم داشت، دارای اهمیت و نیاز است زیرساخت‌ها برای تعامل، رفاقت و رقابت با دنیای خارج آماده شود.


این حسابدار رسمی تاکید کرد: در حال حاضر، بسیاری از شرکت‌های خارجی، به دلیل رکود بازارهای جهانی به دنبال فروش اجناس خود در کشور ما هستند اما ما می‌خواهیم سرمایه‌های جهانی را به کشورمان بیاوریم که این به زیرساخت‌هایی نیاز دارد که مربوط به گزارشگری مالی است و بخشی از آن برعهده ماست. بزرگ‌اصل یادآور شد: سرمایه‌گذار خارجی به اطلاعات مالی باکیفیت نیاز دارد که به حسابرسی معتبر وابسته است و کیفیت اطلاعات را استاندارد تعیین می‌کند. استانداردهای ملی ما از درجه بالای انطباق با استانداردهای جهانی برخوردار است اما تفاوت‌های اندکی با تاثیرگذاری بالا و مهمی هم دارد که بر عملکرد شرکت‌ها، ‌آثار عمده‌ای خواهد گذاشت. عضو هیات‌عامل سازمان حسابرسی تاکید کرد: سرمایه‌گذار می‌خواهد عدم اطمینانش را پایین بیاورد که این به نفع ماست چون به این وسیله، سود مورد نظر سرمایه‌گذار پایین می‌آید. بزرگ اصل سپس گفت: هدف و مقصد اصلی ما این است که هزینه سرمایه برای شرکت‌های ایرانی و اقتصاد کشورمان، پایین بیاید و ما در این پایین آوردن هزینه،‌ مشارکت داشته باشیم. ما از سال 90 به دنبال این بودیم که این فضا را آماده کنیم و سهم اقتصاد کشور را در رقابت‌های بین‌المللی بالا ببریم.


قبل از لغو تحریم‌ها هم فعال بودیم

این حسابدار رسمی با اشاره به اینکه سازمان حسابرسی به عنوان مرجع تدوین استانداردها، از چند سال قبل با وجود تحریم‌ها، ترجمه استانداردها را به صورت غیررسمی شروع کرده است زیرا باید مجوزهایی از مجمع بین‌المللی دریافت می‌شد، گفت: در حوزه مالیاتی باید استانداردهای بین‌المللی ترجمه و راهنمای به‌کارگیری آنها آموزش داده شود، همچنین شرکت‌ها سیستم‌های لازم را آماده کنند و به این ترتیب زیرساخت‌های پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی «IFRS» را آماده کنیم. عضو هیات عامل سازمان حسابرسی ادامه داد: پس از تصویب و اخذ مصوبه مجمع عمومی سازمان حسابرسی، کار آغاز شد و در حال حاضر هدف اصلی ما شرکت‌های بورسی است و با سازمان بورس به صورت مشترک، اقداماتی را انجام داده‌ایم. بزرگ‌اصل توضیح داد: ما در سازمان حسابرسی، ترجمه استانداردها را شروع کردیم و نشریات و راهنمای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی به خصوص استانداردهایی که در کشور ما نیست و پیچیده است مانند نشریه ۲۰۳ را در برنامه کار خود داریم. همچنین سازمان با مصوبه‌ای، شرکت‌های بورسی را از اول سال ۹۲ به صورت اختیاری و از سال ۹۵ به صورت اجباری ملزم کرده که IFRS را اجرایی کنند.


اجرای IFRS از سال ۹۵ قطعی است

وی در ادامه گفتار خود با اشاره به اینکه اجرای IFRS با یکی دو تغییر خیلی کوچک، قطعی خواهد بود، یادآور شد: در مورد زمان اجرا ممکن است تعدیل داشته باشیم چون این استانداردها از هر زمان که بخواهد اجرا شود، یکی دو سال قبل را هم شامل می‌شود و این الزام وجود دارد که هر زمان بخواهیم این سیستم را پیاده کنیم، اطلاعات مالی یک سال اضافه می‌شود، پس الان نیز برای اجرا دیر شده است و هزینه اجرا بالا می‌رود، گرچه برنامه اجرای قطعی از ابتدای سال آینده است. بزرگ‌اصل با انتقاد از فراهم نبودن زمینه اجرای IFRS در برخی شرکت‌ها گفت: بیشتر شرکت‌ها از این موضوع، غافل مانده‌اند و زیرساخت‌ها را فراهم نکرده‌اند، در حالی که افشای اطلاعات در سطح بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار است و تاکید زیادی بر آن می‌شود. ما برای عقب نماندن از دیگران و تقدیم نکردن بازار به دیگران باید بحث آموزش در شرکت‌ها را در اولویت قرار دهیم زیرا اگر نتوانیم IFRS را خودمان اجرا کنیم، دیگران آن را به بهای چند برابر برای ما اجرا خواهند کرد پس اقدامات لازم را باید به موقع انجام دهیم چه در بحث آموزش و چه در تغییر سیستم اعم از حسابرسی و حسابداری شرکت‌ها. وی افزود: در حال حاضر حدود 118 استاندارد ما با استانداردهای بین‌المللی تفاوت چندانی ندارد و بسیار نزدیک است و در چند حوزه مانند مالیات، ابزارهای مالی و طرح‌های بازنشستگی تفاوت‌های اساسی داریم. بزرگ‌اصل در پایان گفت: باید در بحث آموزش، توجه داشته باشیم آن ابزارهایی که در کشورمان وجود دارد آموزش بدهیم نه مانند دانشگاه‌ها که ابزاری مانند اوراق قرضه و سهام خزانه را آموزش می‌دهند.


ارزیابی کارکرد حسابرسی در فرآیند مالیات‌ستانی

مدیرکل مالیات بر ارزش افزوده استان تهران، دیگر سخنران همایش حسابرسی و تحولات پیش‌رو با اشاره به تغییرات قوانین مالیاتی و نقش آن در حسابرسی گفت: یکی از مهم‌ترین اصلاحات مالیاتی اخیر بحث حسابرسی مالیاتی و رخدادهایی است که طی چهار سال اخیر، سازمان امور مالیاتی به درخواست جامعه حسابداران رسمی در تعدیل ماده ۲۷۲ قانون مالیات‌های مستقیم انجام داد. فرشید فریدونی ادامه داد: سیستم مالیاتی کشور ما طی ۵۰ سال اخیر از سیستم حسابرسی تاثیر گرفته و این تاثیر مناسب و آگاهانه بوده است. وی افزود: اصلاحات مالیاتی در همه جای دنیا متناسب با تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موضوعی غیرقابل اجتناب است اما باید دید این اصلاحات براساس پیشبرد اهداف دولت‌ها در بخش‌های مختلف و با رویکردهای مختلف با چه استراتژی‌هایی تدوین می‌شود. این مقام مسوول در حوزه مالیات درخصوص اصلاحات فعلی قانون مالیات‌ها گفت: این اصلاحات که حاصل یک دهه تلاش سازمان امور مالیاتی برای اجرای طرح جامع مالیاتی‌ است، خروجی آگاهانه از یک نظام مالیاتی است که به اجرایی و عملیاتی شدن طرح تحول مالیاتی کمک می‌کند.