میانبر جهانی‌شدن شرکت‌های سهامی

گروه بورس- مهرنوش سلوکی: با شروع رفع تحریم‌های اقتصادی، خیز کشورهای مختلف برای ورود به بازار ایران شدت یافته است. بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی که همزمان با روزهای پایانی مذاکرات هسته‌ای، همکاری با ایران را در برنامه داشتند، این روزها در قالب هیات‌های بزرگ تجاری به کشورمان آمده و قراردادهای تجاری قابل توجهی را به امضا می‌رسانند. در همین زمینه روز گذشته هیاتی ۳۷ نفره، متشکل از مدیران ارشد بورس استانبول به ایران آمده و در ملاقات با مقامات بورسی ایران در زمینه عملیاتی شدن نخستین تفاهم‌نامه مشترک (MOU) به مذاکره پرداختند. همچنین دو طرف در این نشست بر فرصت‌های همکاری ایجاد شده بین دو کشور تاکید و در زمینه پذیرش متقابل شرکت‌های ترکیه و ایرانی گفت‌وگو کردند. در این نشست قالیباف،مدیرعامل شرکت بورس تهران با اشاره به سهم ۶۲درصدی سهامداران خارجی از بازار ترکیه زمینه را برای ورود شرکت‌های ایرانی به اقتصادهای بزرگ جهان فراهم دانست و اجرای این تفاهم‌نامه مشترک را گامی بزرگ برای بورس تهران در آینده بیان کرد.

امکان‌سنجی ورود ایرانی‌ها به بورس استانبول

روز گذشته نشست مشترک مدیران عامل بورس تهران و استانبول در حالی برگزار شد که مدیران‌عامل هر دو بورس، درباره زمینه‌های مشترک همکاری فیمابین صحبت کردند. در ابتدای این نشست حسن قالیباف‌اصل، مدیر عامل شرکت بورس تهران با اشاره به مذاکرات بین دو کشور بیان کرد: در مهر‌ماه با حضور رئیس سازمان بورس، در ترکیه تفاهم‌نامه‌ای (MOU) با بورس استانبول امضا و مقرر شد همکاری مشترک از جمله پذیرش متقابل، آموزش کارشناسان، انتقال اطلاعات و تکنولوژی و آشنایی با اوراق بهادار اسلامی انجام شود. قالیباف با بیان اینکه در این دیدار‌ها به دنبال کشف نقاط مشترک هستیم، افزود: مدیر عامل بورس استانبول به همراه اعضای هیات مدیره و معاونانش و تعدادی از شرکت‌های کارگزاری، تامین سرمایه و مشاوره در قالب یک هیات ۳۷ نفره به ایران سفر کردند که زمینه همکاری عملی‌تر و دقیق‌تر مورد بررسی قرار بگیرد. به‌عنوان نمونه مشخص شود آیا امکان پذیرش متقابل برای شرکت‌های ایرانی و ترکیه وجود دارد، یا خیر. به گفته مدیرعامل شرکت بورس تهران، این نشست و سمینار گام اول برای ارزیابی همکاری‌های مشترک است. وی در ادامه افزود: اینکه کدام شرکت‌ها و بر اساس چه شرایطی در بورس استانبول پذیرش خواهند شد یا اینکه چه شرکت‌هایی از کشور ترکیه می‌توانند در بورس تهران پذیرش شوند، نیازمند رعایت شرایط و چارچوب‌های پذیرش در بورس‌های دو کشور است.


پتانسیل بالای دو کشوردر توسعه اقتصادی

بخش دوم این دیدار در قالب نشست مطبوعاتی در حالی برگزار شد که روسای بورس دو کشور به سوال‌های خبرنگاران حاضر در جلسه پاسخ دادند.در ابتدا، تونجای دینچ مدیر عامل بورس استانبول با اشاره به روابط اقتصادی مشترک دو کشور طی سال‌های اخیر بیان کرد: کشور‌های ترکیه و ایران از نظر زمانی در شرایطی قرار دارند که می‌توانند پیشرفت‌های بزرگی را در آینده داشته باشند.

وی در ادامه بیان کرد: با توجه به این پتانسیل‌ها، همکاری‌های مشترک بورسی می‌تواند رهاورد‌های بسیاری داشته باشد،به دلیل اینکه بورس‌ها نهادهایی هستند که در دنیا صلح ایجاد کرده و زمینه اشتغال، ثروت و در نتیجه آینده بهتر را فراهم می‌کند. فراتر از این، همکاری‌های بورسی منجر به همکاری‌های اقتصادی می‌شود که این همکاری‌ها می‌تواند سودآوری بسیاری برای دو کشور به همراه داشته باشد. مدیرعامل بورس استانبول با اشاره به امضای تفاهم‌نامه مشترک با بورس تهران در اکتبر سال 2015 (مهر ماه)، گفت: برای پیش بردن همکاری‌ها و اینکه در این مسیر قدم‌های بیشتری برداشته شود و رابطه دو بورس توسعه داده شود، این‌گونه تفاهم‌نامه‌های مشترک ضرورت دارد.


حضور سرمایه‌گذار خارجی در استانبول

دینچ در ادامه به الگوبرداری از بورس‌های اروپایی اشاره کرد و گفت: در اروپا بورس لندن و آلمان همکاری مشترکی را آغاز کردند، بنابراین وقتی همکاری‌های مشترک بین بورس‌های بزرگ دنیا به‌عنوان یک امر مهم و اثرگذار مطرح می‌شود، ما نیز حرکت به این سمت را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. این مقام مسوول با اشاره به بازار ۲۰۰ میلیارد دلاری بورس ترکیه گفت: ۶۲ درصد ارزش بورس ترکیه در اختیار سرمایه‌گذاران خارجی است که با انجام این همکاری‌ها علاوه بر اینکه زمینه ورود سرمایه‌گذار جدید ایجاد می‌شود، شرایط برای ورود کشورهای بیشتر نیز رقم می‌خورد.


انتقال داده و تکنولوژی بین دو کشور

وی با بیان اینکه یک بانک بین‌المللی در ترکیه کار تسویه وجوه و عملیات پایاپای را انجام می‌دهد، گفت: ترکیه از نظر تکنولوژی با بورس‌های کشورهای توسعه‌یافته ارتباط موثر داشته به همین دلیل از نظر تکنولوژی یکی از بهترین تکنولوژی‌های دنیا را در اختیار دارد. در این زمینه در بازار‌های مشتقه تلاش می‌کنیم تکنولوژی‌های نوین جهانی را به کار ببریم که این تکنولوژی‌ها می‌تواند برای بورس تهران حائز اهمیت باشد و به‌عنوان یکی از زمینه‌های جدی همکاری قلمداد شود. دینچ همچنین انتقال داده‌ها را به‌عنوان یکی از زمینه‌های مهم همکاری طرفین خواند و گفت: در این زمینه‌های مشترک به‌طور جدی با بورس تهران همکاری خواهیم داشت علاوه بر اینکه از تجربیات بورس تهران درخصوص صکوک و اوراق بهادار اسلامی نیز بهره خواهیم برد. وی با اشاره به جلسه مشترک با ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار و مقامات بانک مرکزی، گفت: هدف ما این است که همکاری دو کشور به بالاترین سطح ممکن برسد و امیدواریم سایر نهادهای دیگر نیز این روند را در پیش گیرند.


4 هزار شرکت خارجی فعال در ترکیه

بر همین اساس مدیرعامل بورس استانبول در پاسخ به سوالی درخصوص چگونگی کنترل نوسانات پول ملی ترکیه در برابر دلار به‌عنوان پایه معاملات سرمایه‌گذاران خارجی، گفت: ترکیه یکی از کشورهای در حال توسعه است اما برخلاف بسیاری از کشورهای در حال توسعه که ارزش پول خود را از دست دادند، ارزش پول ملی ترکیه کمتر کاهش یافته و ثبات لازم برای سرمایه‌گذاری خارجی به دست آمده است. وی تصریح کرد: بافت مالی ترکیه یک بافت محکم است به‌طوری‌که بدهی‌های دولتی ترکیه نسبت به GDP معادل ۳۳ درصد است. این درحالی است که این نسبت در اتحادیه اروپا ۹۵ درصد و میانگین دنیا ۱۷ درصد است و حتی در بسیاری از کشورها بدهی‌ها در حال افزایش است. این مقام مسوول بازار سرمایه ترکیه، با اشاره به نرخ رشد ۴ درصدی این کشور، گفت: نرخ رشد ترکیه در مقایسه با بسیاری از کشورها بالا است و از آنجا که در ۴ سال آینده انتخاباتی وجود ندارد، و نوآوری‌هایی در این مدت اتفاق می‌افتد، این نرخ بهتر نیز خواهد شد. مدیرعامل بورس ترکیه در پایان تصریح کرد: سرمایه‌گذار خارجی به بی ثباتی ارز ترکیه نگاه نمی‌کند، بلکه به آینده ترکیه نگاه می‌کند و تصمیم به سرمایه‌گذاری می‌گیرد به‌طوری‌که در سال ۲۰۱۵ سرمایه‌گذاران خارجی ۱۵ میلیارد دلار در بورس ترکیه سرمایه‌گذاری کرده و حدود ۴هزار شرکت خارجی در این کشور فعالیت دارند و همین امر باعث می‌شود که ترکیه به آینده مثبت نگاه کند و این پتانسیل را با ایران به اشتراک بگذارد.


شرکت‌های ایران در راه بازارهای جهانی

در بخش دیگر این نشست مطبوعاتی،حسن قالیباف اصل مدیرعامل شرکت بورس تهران در پاسخ به سوالی درخصوص زمینه‌های همکاری‌های مشترک بیان کرد: این اولین بار است که نشستی در زمینه تفاهم نامه دو کشور برگزار می‌شود تا زمینه‌های اجرایی کردن آن مورد بررسی قرار گیرد. از عمده حوزه‌هایی که می‌توانیم همکاری داشته باشیم درخصوص ابزارهای نوین مالی و بازار بدهی است که طی جلسات مشترک بین دو کشور به بحث گذاشته می‌شود. وی در ادامه با بیان اینکه فرصت‌های مناسبی برای شرکت‌های ایرانی در راه است، بیان کرد: با توجه به اینکه عمده سهامداران بورس استانبول سرمایه‌گذاران خارجی هستند، این موضوع می‌تواند فرصت مناسبی برای شرکت‌های ایرانی باشد تا با ورود به بورس این کشور زمینه‌های ورود به بازار جهانی را فراهم کنند. از سوی دیگر این همکاری‌ها می‌تواند به حضور هر چه بیشتر سرمایه‌گذار خارجی در کشور منجر شود و توسعه بورس تهران را نیز به همراه داشته باشد. قالیباف همچنین در پاسخ به «دنیای اقتصاد» درخصوص استفاده از تکنولوژی‌های استانبول درخصوص معاملاتی همچون فیوچرز و آپشن بیان کرد: ما برای استفاده از نرم‌افزارهای معاملاتی فیوچرز و آپشن با کشور‌های مختلف مذاکرات بسیاری داشته‌ایم. ترکیه نیز از کشور‌هایی است که نرم‌افزارهای این معاملات را از کشور‌هایی نظیر آلمان خریداری کرده و برنامه ما این است که در آینده این تکنولوژی‌ها را به‌صورت مستقیم از کشور اصلی دریافت کنیم.


دیدار روسای بورس ایران و استانبول

با پایان نشست مطبوعاتی؛ تونجای دینچ رئیس بورس استانبول و هیات همراه به دیدار محمد فطانت، رئیس سازمان بورس رفته و طی مذاکراتی به بررسی بیشتر زمینه‌های همکاری دو کشور پرداختند. در این نشست صمیمی که با حضور حسن قالیباف، مدیر عامل شرکت بورس تهران و روح الله حسینی مقدم، معاون ناشران و اعضای شرکت بورس صورت گرفت، درخصوص صنایع برجسته ترکیه و صنایع فعال در بازار سرمایه ایران سخن به میان آمد و صنایع فعال استانبول در اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفت. در همین زمینه روح‌الله حسینی مقدم، معاون ناشران و اعضای شرکت بورس با بیان اینکه تونجای دینچ، مدیر عامل بورس ترکیه به همراه ۳۰ نفر از مدیران نهادهای مالی، کارگزاری، سبد گردان و سرمایه‌گذاری این کشور از بورس تهران نیز بازدید خواهند کرد، افزود: حجم بالایی از گردش معاملات روزانه سهام در بورس ترکیه متعلق به شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی است و از این‌رو بستر مناسبی خواهد بود برای بورس تهران تا ضمن رایزنی با بورس استانبول زمینه حضور و پذیرش سهام شرکت‌های ایرانی و ترک در بورس‌های دو کشور فراهم شود. پیش از این، در آبان ۹۴ طی بازدید هیات ایرانی از بازار سرمایه کشور ترکیه، تفاهم نامه همکاری مابین بورس تهران و بورس استانبول با حضور دکتر فطانت، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به امضا رسید.