به هشدارهای بازگشت رکود توجه خواهد شد؟
دورنمای پرریسک بازار پتروشیمی
محمدحسین بابالو: آغاز فصل زمستان را می‌توان با شروع روزهای سخت در بازار پلیمرها برابر دانست زیرا از یک‌سو گمانه‌زنی‌ها از کاهش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی خبر داده و از طرف دیگر با افت حجم معاملات در بورس کالا، شواهدی متقن از تضعیف صنایع تکمیلی پتروشیمی مشاهده می‌شود. این در حالی است که همه‌ساله افت حجم تولید در اواسط پاییز آغاز شده ولی این‌بار با یک فاز تعویق، عمق رکود به پایان پاییز موکول شده است. افت نسبی حجم معاملات در هفته‌های اخیر، مشکلات نقدینگی، شرایط سخت صادرات محصولات نهایی، عدم حمایت از بازار، انتقاد از قیمت‌های فعلی در بورس کالا، رقابت منفی بین تولیدکنندگان بزرگ و کوچک در بازارهای داخلی و صادراتی که به سخت‌تر شدن شرایط بازار منجر شده و نهایتا عقب‌نشینی محسوس خریداران را باید پرده‌های مختلف روند این روزهای بازار دانست.
محمدحسین بابالو: آغاز فصل زمستان را می‌توان با شروع روزهای سخت در بازار پلیمرها برابر دانست زیرا از یک‌سو گمانه‌زنی‌ها از کاهش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی خبر داده و از طرف دیگر با افت حجم معاملات در بورس کالا، شواهدی متقن از تضعیف صنایع تکمیلی پتروشیمی مشاهده می‌شود. این در حالی است که همه‌ساله افت حجم تولید در اواسط پاییز آغاز شده ولی این‌بار با یک فاز تعویق، عمق رکود به پایان پاییز موکول شده است. افت نسبی حجم معاملات در هفته‌های اخیر، مشکلات نقدینگی، شرایط سخت صادرات محصولات نهایی، عدم حمایت از بازار، انتقاد از قیمت‌های فعلی در بورس کالا، رقابت منفی بین تولیدکنندگان بزرگ و کوچک در بازارهای داخلی و صادراتی که به سخت‌تر شدن شرایط بازار منجر شده و نهایتا عقب‌نشینی محسوس خریداران را باید پرده‌های مختلف روند این روزهای بازار دانست. با توجه به دورنمای وخیم قیمت جهانی نفت خام، شاید روزهای سخت‌تری را نیز در پیش داشته باشیم.
تمامی این موارد در حالی است که هنوز بازار محصولات پتروشیمی شرایط بهتری از سایر بازارها دارد ولی عدم حمایت‌های دولتی یا کم‌توجهی تولیدکنندگان بزرگ برای حفظ مشتری‌های دائمی و بی‌اعتنایی آنها به حفظ سهم بازار داخلی مواردی است که قلم نقد صریح‌تر را از اوضاع بازار به حرکت وا‌می‌دارد. چندی پیش نصرالله رضازاده، رئیس هیات‌مدیره دو تشکل مهم در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی ضمن انتقاد از آزادسازی قیمت محصولات پلیمری در بورس کالا در حالی که هنوز نرخ خوراک با ارز مبادله‌ای محاسبه می‌شود، گفت: در سال ۹۳ شاهد افت ۷ درصدی تولید محصولات تکمیلی در صنعت پتروشیمی بودیم که این حجم در نیمه اول سال جاری با کاهش ۲۶ درصدی رو‌به‌رو شده است. متاسفانه باید گفت که این آمار هرچند هم که بدبینانه باشد در حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا مشهود بوده و حجم معاملات این گروه کالاها در شرایط فعلی به نسبت ابتدای سال ۹۳ و تا پیش از آزادسازی قیمت‌ها، بیش از ۲۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
رینگ پتروشیمی بورس کالا
معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا در روز گذشته هرچند شرایط آرامی داشت ولی همچون هفته پیش از آن، حجم انتظارات را پوشش نداده و همچنین سیگنال مثبت و مهمی را نیز به بازار تزریق نکرد تا جایی که از افت حجم معاملات نیز حکایت داشت. از سوی دیگر حجم معاملات به نسبت کاهش یافته که می‌تواند برای کل بازار بسیار خطرناک باشد. به جز چند کالای خاص اغلب عرضه‌ها وارد مچینگ شدند و در کل معاملاتی بی‌رمق و سرایت بخشی از معاملات به مچینگ را شاهد بودیم. شرایط فعلی در بورس کالا نمی‌تواند داده موثری برای تقویت حجم تولید در صنایع پایین‌دستی محسوب شود، بنابراین به فاکتورها و داده‌هایی برای تغییر شرایط معاملاتی نیازمندیم. این در حالی است که کاهش قیمت‌ها در تالار که به ندرت به ثبت می‌رسد، می‌تواند یکی از راهکارهای بهبود بازار در صنایع بالادستی و پایین‌دستی به‌شمار بیاید. با توجه به افت نسبی حجم معاملات در بورس کالا به‌نظر می‌رسد روزهای کم معامله ای پیش‌روی بازار محصولات پتروشیمی قرار گرفته باشد که آینده‌ای نگران کننده را هشدار می‌دهد. با توجه به شرایط کلی اشتغال در صنایع پایین‌دستی و همچنین وضعیت تولید و صادرات محصولات نهایی، به نظر می‌رسد در صورت عدم حمایت از این صنعت، حجم تولید کل و زنجیره ارزش با مخاطره همراه شود.
بالابودن نسبی معاملات و عرضه‌های سلف - مچینگ، ثبت یک معامله ۱۰ تنی سلف مچینگ پلی‌اتیلن سنگین بادی ۰۰۳۵ پتروشیمی بندرامام، فراگیرشدن معاملات با حجم‌هایی پایین برای بسیاری از کالاها، جذابیت بالای معاملات گریدهای OFF، رقابت برای خرید PVC، پلی‌استایرن‌ها و EX۳، بالابودن نسبی حجم عرضه‌ها در کنار عدم خودنمایی تقاضا به‌صورت جذاب، کاهش قیمت‌ها در بازار داخلی که جذابیت خرید را کاهش می‌دهد، پایین بودن تقاضای مؤثر در بازار داخلی و بی‌رمقی حجم بزرگی از معاملات در تالار و نهایتا ثبت یک روز آرام و کم‌خبر در رینگ پتروشیمی بورس کالا را می‌توان ویژگی‌های مهم روز گذشته دانست.
به نظر می‌رسد هنوز برای رسیدن به روزهای پررونق پیشین به زمان بیشتری نیاز داریم اما این وضعیت خطر ورود مجدد به رکود را نیز تقویت می‌کند. از سوی دیگر برخی از کالاها در تالار با کاهش قیمت به نسبت هفته پیش رو‌به‌رو بود که از آن جمله می‌توان از پلی‌اتیلن سنگین تزریقی ۲۲۰۰J، برخی پلی‌پروپیلن‌های نساجی، پلی‌اتیلن سبک خطی AA ۰۲۰۹ و پلی‌اتیلن سبک خطی KJ ۰۲۰۹ و برخی دیگر از کالاها نام برد که البته با تقویت نسبی تقاضا نیز همراه شد. با توجه به این رخداد در کنار انتظار بازار برای کاهش قیمت‌ها در بورس و بازار، به نظر می‌رسد کاهش قیمت‌های پیشنهادی رویکرد مطلوبی برای افزایش حجم خرید به‌شمار بیاید که امید است توسط عرضه‌کنندگان اصلی پیگیری شود. در روز گذشته شاهد کاهش قیمت اغلب گریدهای پلیمری در بازار بودیم. این در حالی بود که در معاملات روزهای اخیر در بازار آزاد و مخصوصا در نیمه اول هفته جاری شاهد رشد قیمت‌ها برای گریدهای پلیمری بودیم. مهم‌ترین دلیل این وضعیت را باید افت حجم عرضه‌ها در بازار داخلی بدانیم که نتیجه کاهش حجم معاملات در بورس کالاست. این ویژگی در نهایت به پایین بودن موجودی انبارها منجر شد تا جایی که اغلب بنگاه‌ها (انبارها در بازارهای داخلی مخصوصا تهران) موجودی کالایی چندانی نداشتند.
این وضعیت در نهایت به رشد قیمت‌ها منتهی شد ولی در روز گذشته روند افزایش نرخ‌ها متوقف شد. دلیل شرایط جدید را نیز باید در تزریق کالاهای مورد معامله در هفته گذشته به بازار داخلی دانست که پس از سپری شدن زمانی نه‌چندان طولانی، به بازار داخلی وارد و نهایتا با رشد عرضه، بهای محصولات پلیمری مجددا کاهشی شده است. با توجه به شرایط موجود شاید در روزهای پیش‌رو همین روند کاهشی ادامه یافته یا قیمت‌های موجود در بازار حفظ شود. در کنار کاهش محسوس حجم تولید در صنایع پایین‌دستی و همچنین افت تقاضا و ضعف نقدینگی، شاید حفظ سطوح فعلی نیز بتواند برای کل بازار مفید تلقی شده و داده مثبتی به‌شمار بیاید. این در حالی است که پس از کاهش قیمت بسیاری از گریدها در بورس کالا، عرضه‌های جدید ممکن است با قیمت‌های تمام‌شده پایین‌تری به بازار تزریق شود، بنابراین در روزهای جاری و بروز برخی مشکلات تولید و حمل‌و‌نقل، شاید حفظ سطوح فعلی را باید رخدادی جذاب تلقی کرد.
ارسال نظر