میثم باقری کوپایی مدرس دانشگاه علامه طباطبایی در راستای اجرایی شدن خرید و فروش‌های بین‌المللی بورس کالا با اعضای اتحادیه الکترونیکی بین بورسی، یکی از مشکلات انتقال وجوه است که با بر‌قراری مجدد سوئیفت و ارتباطات ارزی بیشتر، مسلما فضای لازم برای گام‌های عملی بیشتر ایجاد خواهد شد. رهبر معظم انقلاب اسلامی به درستی و با درایت در چند سال گذشته که کشورمان در شرایط تحریم قرار داشت، اقتصاد مقاومتی را به‌عنوان یکی از الگوهای اقتصادی کشور مطرح کردند، یعنی اقتصادی که در شرایط فشار و تحریم باعث رشد و شکوفایی کشور باشد. در حقیقت با تحقق اقتصاد مقاومتی، کشور به درخت تنومندی تبدیل می‌شود که تحریم‌ها مانند بادی بی‌اثر از کنار آن عبور می‌کنند و هر چه به جلو می‌رویم این درخت تنومند با قدرت به حیات خود ادامه می‌دهد. همچنین در شرایط فعلی که با همت تمام مسوولان، زمینه‌های توافقات نهایی هسته‌ای در کشور فراهم شده است، این درخت نیاز به رشد مجدد و حرکت به سمت توسعه اقتصادی دارد، یعنی در آینده کلیه متغیرهای کلان اقتصادی باید با استفاده از همکاری‌های مناسب‌تر میان دولت و ملت، بهبود یابند. بورس نیز به‌عنوان دماسنج اقتصادی کشور، زودتر از سایر بازار‌ها به این همکاری‌ها و بهبود متغیر‌های اقتصادی واکنش نشان خواهد داد. در ادامه به بررسی تاثیر توافقات هسته‌ای بر یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه یعنی بورس کالای ایران از جنبه‌های مختلف می‌پردازم. ۱- ارتباط بورس کالا با سایر بورس‌های کالایی دنیا

عضویت بورس کالای ایران در اتحادیه IEU در سال گذشته خبر بسیار خوبی در راستای بین‌المللی شدن بورس کالای ایران بود. در راستای اجرایی شدن خرید و فروش‌های بین‌المللی در میان اعضای این اتحادیه، یکی از مشکلات انتقال وجوه است که با بر‌قراری مجدد سوئیفت و ارتباطات ارزی بیشتر، مسلما فضای لازم برای گام‌های عملی بیشتر ایجاد خواهد شد. بورس‌های کالایی اوکراین، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان به همراه ایران از اعضای IEU هستند که براساس گزارش‌ها، بورس کالای روسیه نیز به زودی به عضویت این اتحادیه در می‌آید.

۲- وضعیت قیمت‌های پایه کلیه محصولات در بازار داخلی

در فرمول تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی و فلزی، قیمت دلار در بازار آزاد تاثیر مستقیم دارد و افزایش یا کاهش آن می‌تواند به همان اندازه قیمت‌های پایه را افزایش یا کاهش دهد. با برداشته شدن کلیه تحریم‌های مالی، قیمت دلار در بازار آزاد کاهش یافته و به احتمال فراوان به تدریج تک‌نرخی خواهد شد و ضمن کاهش قیمت‌های پایه (با فرض ثابت بودن قیمت‌های جهانی) یکی از ریسک‌هایی که در بازار محصولات پتروشیمی و فلزی وجود دارد (ریسک نوسانات ارزی) از میان خواهد رفت.

۳- صادرات به سایر کشور‌ها

با برداشته شدن تحریم‌ها و تسهیل انتقالات ارزی، صادرات محصولات از طریق تالار صادراتی بورس کالای ایران با ریسک کمتر و هزینه‌های انتقال کمتری صورت خواهد گرفت و در فضایی که هزینه‌های حمل و نقل در سطح جهانی کاهش یافته است، می‌توان با کشور‌های غیر همسایه نیز مبادلات تجاری بیشتری انجام داد.

۴- کشف قیمت محصولات و تعرفه‌ها

با توجه به اینکه با رفع تحریم‌ها روند واردات کالا‌ها سریع‌تر و بهتر صورت خواهد گرفت، کشف قیمت محصولات پتروشیمی و فلزی و تعرفه‌های واردات بسیار مهم خواهد بود و بازار نیز با سرعت بیشتری به تعادل خواهد رسید، زیرا با فرض عدم تعادل میان عرضه و تقاضا و تغییر قیمت در مورد هر کالایی، با واردات یا صادرات می‌توان به سرعت بازار را به تعادل رسانید.

۵- بهره‌وری

با توجه به کاهش قیمت دلار و تسهیل مبادلات مالی، واردات کالا‌ها به سرعت انجام خواهد شد و در صورتی‌که تولید‌کنندگان داخلی نتوانند با قیمت‌های وارداتی رقابت کنند، دچار ضرر و زیان خواهند شد. بنابراین باید با انتقال تکنولوژی‌های برتر در سطح جهانی، ضمن استفاده از این فرصت طلایی، با افزایش بهره‌وری توان رقابتی خود را افزایش دهند.