خیز بورس کالا برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی

گروه بورس کالا: در جلسه هم‌اندیشی مدیران ارشد بورس کالای ایران و شرکت‌های تامین سرمایه، نحوه تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به جایگاه خاص بورس کالای ایران در بین دیگر بازارهای رسمی کشور و قرابت بیشتر آن با بخش‌های واقعی تولید و توزیع، تامین مالی بنگاه‌ها در این بازار می‌تواند با سهولت بیشتری صورت گرفته و بازده بالاتری داشته باشد. هم‌اکنون و با توجه به اتخاذ سیاست‌های انقباضی پولی به‌منظور کاهش تورم، استفاده از منابع مالی افراد و بنگاه‌ها در دستور کار قرار گرفته و مدیریت سرمایه‌ها به سمت تولید می‌تواند به بهبود رشد اقتصادی و خروج غیرتورمی از رکود فعلی منجر شود. به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بورس کالا، مدیرعامل بورس کالای ایران در این جلسه با بیان اینکه بنگاه‌های تولیدی و صنعتی کشور نیاز به تامین مالی فوری، مطمئن و مناسب دارند، گفت: تولیدکنندگانی که این نیاز را حس می‌کنند، می‌توانند در بورس کالا و از طریق اوراق سلف موازی استاندارد تامین مالی کنند.

«حسین پناهیان» توضیح داد: شرکت‌های تامین سرمایه با سه وظیفه مشاور پذیرش، عرضه اولیه و تعهد پرداخت سود و بازارگردانی در بازار ثانویه، نقش پررنگی در تامین مالی برای تولیدکنندگان از طریق اوراق سلف موازی استاندارد بازی می‌کنند.

وی اظهار کرد: بعد از انتشار اوراق سلف موازی استاندارد سنگ‌آهن دانه‌بندی که منجر به تامین مالی حدود ۸۵ میلیارد تومانی برای شرکت گل‌گهر شد، از سوی برخی تولیدکنندگان، تقاضا برای تامین مالی از طریق این اوراق به بورس کالا اعلام شده است.

«پناهیان» افزود: شرکت‌های تامین سرمایه می‌توانند با ورود به این حوزه، زمینه‌ها و بسترهای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور را فراهم کنند.

مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه توضیح داد: در بسته سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود آمده است که تعمیق بازار کالاهای پذیرش شده در بورس کالای ایران از طریق تقویت معاملات سلف موازی و گواهی سپرده کالایی صورت گیرد؛ این نشان از جایگاه اوراق سلف در سیاست‌های کلان دولت و اقتصاد ملی دارد.

«پناهیان» تسهیل تامین مالی سرمایه در گردش و تسهیل تامین مالی بلندمدت طرح‌های توسعه‌ای را از مهم‌ترین مزایای انتشار اوراق سلف عنوان کرد و گفت: معافیت مالیاتی این اوراق به عنوان ابزار ملی و پوشش ریسک خریدار و فروشنده، بدون نام بودن اوراق، مدیریت ریسک عرضه کننده با تعیین حداکثر بازدهی و امکان تعیین حداقل بازدهی برای جذابیت از دیگر مزایای این اوراق است.

وی همچنین، «نیاز تولیدکننده به تامین مالی»، «نبود محدودیت قانونی موثر جهت نقل و انتقال دارایی پایه»، «مرجع قیمتی روزانه قابل اتکا بر بازار نقدی دارایی پایه»، «امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه» و «استانداردپذیری» را به عنوان معیارهای انتخاب دارایی پایه برای اوراق سلف موازی استاندارد معرفی کرد.

« پناهیان» در پایان با بیان اینکه بورس کالای ایران آمادگی کامل برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور را دارد، گروه کالاهای صنعتی، معدنی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی را دارای پایه مناسب برای انتشار اوراق سلف موازی مبتنی برآنها دانست.

در ادامه، «محسن فاضلیان»، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امید با بیان اینکه اگر اراده بورس کالای ایران نبود، انتشار اوراق سلف موازی استاندارد روی سنگ‌آهن دانه‌بندی با محدودیت‌هایی مواجه می‌شد، گفت: آثار تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی را به‌زودی در بازار سرمایه و نظام اقتصادی کشور مشاهده می‌کنیم. وی همچنین خواستار برداشتن سقف و کف در خرید و تسهیل فرآیند اجرایی امور شد.

قائم‌مقام شرکت تامین سرمایه آرمان نیز تاثیر اوراق سلف موازی را در تامین مالی بنگاه‌های مالی و رشد اقتصاد ملی مناسب ارزیابی و اعلام کرد: تاکنون تعدادی از صنعتگران برای تامین مالی از طریق این اوراق به ما مراجعه کرده‌اند.

«محمد وطن‌پور» همچنین خواستار تهیه گزارشی در ارتباط با نحوه بازارگردانی اوراق سلف استاندارد شد. مدیرعامل شرکت تامین سرمایه سپهر از دیگر حاضران در جلسه هم اندیشی بورس کالای ایران با شرکت‌های تامین سرمایه بود. «بهروز زارع» بیان کرد: در معرفی ابزار جدید مالی سوالات زیادی مطرح است و ارکان بورس و شرکت‌های تامین سرمایه باید بتوانند پاسخگوی سوالات متقاضیان باشند. از این رو در جریان طراحی فرآیند ابزارهای مالی چون اوراق سلف موازی استاندارد باید مستندات را به متقاضیان ارائه دهیم، تا با اطمینان و دیدی روشن وارد این بازار شوند.

«علی سنگینیان»، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امین نیز اعلام کرد: شرکت‌های تامین سرمایه آمادگی کامل را برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی از طریق اوراق جدید مالی دارند و تمام تلاش خود را برای رشد اقتصاد ملی به‌کار می‌گیرند.

«ولی نادی قمی»، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین با اشاره به اینکه اوراق سلف موازی یکی از مناسب‌ترین راه‌های تامین مالی سریع، مطمئن و آسان در نظام اقتصادی کشور خواهد بود، گفت: وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان بورس اوراق بهادار و بورس کالای ایران باید تلاش کنند اگر موانعی در مقابل عملیاتی شدن این روش تامین مالی وجود دارد، رفع کنند تا تامین مالی بنگاه‌ها به بهترین نحو صورت گیرد.

براساس این گزارش، در این جلسه هم‌اندیشی که با حضور مدیران ارشد بورس کالا و شرکت‌های تامین سرمایه امید، امین، آرمان، سپهر، نوین و ملت برگزار شد، زوایای مختلف نحوه تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور مورد بحث قرار گرفت و راهکارها نیز ارائه شد.

تجربه اوراق سلف موازی در بورس کالای ایران

در گذشته عرضه‌های سلف با سررسید ۳ ماهه به‌صورت مرسوم در بورس کالا مورد دادوستد قرار می‌گرفت که در کنار ثبات برنامه‌ریزی تولید می‌توانست به‌عنوان فاکتوری برای تامین مالی بنگاه‌ها ایفای نقش کند. در خصوص واحدهای کوچک‌تر تولیدی با فرآیند تولید ساده‌تر این شیوه فروش می‌تواند به تامین مواد اولیه از بورس و بازار همچنین طراحی و برنامه‌ریزی فرآیند تولید منجر شده که حتی در زمانی بسیار کمتر از موعد تحویل، کالا آماده خواهد شد. از طرفی با توجه به جذب منابع نقدینگی مورد نیاز در کنار برنامه‌ریزی تولید می‌توان به کاهش قیمت تمام شده و کیفیت بالاتر تولید و متناسب با استانداردهای بورس کالای ایران امیدوار بود.

این در حالی است که هم‌اکنون یکی از راهکارهای جدید برای تامین مالی غیرتورمی بنگاه‌های اقتصادی عرضه اوراق سلف موازی است. عرضه سنگ‌آهن دانه‌بندی شده گل گهر که اولین تجربه این شیوه معامله بود کاملا موفقیت‌آمیز بوده تا جایی که در ۲ روز ابتدایی عرضه از ۵ روز برنامه‌ریزی شده شاهد اتمام معاملات و وجود مازاد تقاضا بودیم. در خبرها آمده بود که عرضه یک میلیارد دلار سلف موازی نفت کوره در دستور کار دولت قرار دارد که به‌منظور تامین مالی ۸ پالایشگاه میعانات گازی صورت خواهد پذیرفت. با توجه به عدم وجود ریسک جدی در این شیوه معامله همچنین سودآوری مطلوب آن به نظر می‌رسد این عرضه‌ها با استقبال روزافزونی مواجه شود. در کنار شرکت عرضه‌کننده اصلی، هم‌اکنون در بازار خرده فروشی فرابورس به عنوان بازار ثانویه این اوراق در حال معامله بوده که امکان نقدشوندگی سریع‌تر آن را با سودآوری بیشتری فراهم آورده است.

با توجه به وجود پتانسیل این شیوه‌های معامله در بورس کالای ایران یا بورس انرژی شاید بتوان شیوه‌های بهتری را به این منظور به‌کار گرفت، زیرا سودآوری‌های بالای این شیوه می‌تواند تبدیل به رقابتی بین تولیدکنندگان کوچک و بزرگ برای کسب منابع مالی شده که نهایتا بر هزینه اخذ منابع مالی تاثیرگذار خواهد بود.